مفهوم برنامه‌ریزی مالی

معرفی کتاب های مدیریت مالی شخصی

امروزه پس‌انداز کردن و مدیریت درست پول به یکی از دغدغه‌های اصلی تبدیل شده است چرا که برای خوشبخت زندگی کردن و احساس رضایت داشتن، باید از دغدغه بی پولی یا حتی کم پولی رها بود.

برخی افراد چنان اهل حساب و کتاب هستند که گویی از بدو تولد با این تکنیک آشنا بودند.
مثلا پدر من چنان اهل حساب و کتاب است که هیچ‌وقت با مشکل اضافه خرج کردن، پول گم کردن، کم آوردن یا مسائلی از این دست مواجه نبوده، برعکس همیشه با حساب و کتاب درستی که انجام می‌داده به خوبی می‌دانسته با پولش چه می‌کند و به گونه‌ای مدیریت کرده که نه تنها با مشکل مالی مواجه نبوده بلکه این حساب کردن‌ها، منجر به پیشرفتش هم شده است.

اما اگر دقت کنید اکثر مردم بر این باور هستند که اگر پول بیشتری داشتند به تبع می‌توانستند زندگی بهتری هم داشته باشند.
اما راهکار چیست که بتوانیم پول خود را دوبرابر کنیم یا پس‌انداز درست یا سرمایه‌گذاری مناسبی داشته باشیم؟

اصولا وقتی کاری را بلد نیستیم به درستی انجام بدهیم، بهترین راه‌حل این است که اطلاعاتمان را در آن زمینه بالا ببریم و نسبت به آن موضوع آگاه باشیم.

اینکه به خودمان آموزش بدهیم، کار سختی نیست تنها به همتی بالا نیاز دارد وگرنه تمام افرادی که در این حوزه توانستند به موفقیت برسند اعم از: فیلیپ فیشر، جان مورفی، وارن بافت، ایلان ماسک و… به خودشان یاد دادند و در این یادگیری پافشاری داشتند.

در ادامه این مقاله به معرفی 9 کتاب خواهیم پرداخت که به شما آموزش می‌دهند چه روشی را به کار ببرید تا سرمایه‌تان حفظ شود.

کتاب “اصول مدیریت مالی شخصی” نوشته جک آر کاپور و همکاران

این کتاب 19 فصل دارد و یکی از کامل‌ترین کتاب‌ها در حوزه مدیریت مالی شخصی محسوب می‌شود.
ترجمه روان این کتاب برای همه قابل فهم است و در بخش اول آن توضیحانی در خصوص ضرورت یادگیری سواد مالی و مدیریت آن ارائه شده است.

همچنین موارد دیگری همچون: تاثیر رفتار والدین بر رفتار مالی فرزندان، برنامه‌ریزی مالی، ارزش زمانی پول، اهداف و اثرات برنامه‌ریزی مالی شخصی، محاسبات برنامه‌ریزی مالی اجرای برنامه مالی، تحلیل فرآیند برای تصمیم‌گیری‌های مالی و… در این کتاب اشاره شده که می‌توانید با آن‌ها آشنا شوید.

کتاب “ثروتمندترین مرد بابل” نوشته جرج سمیوئل کلاسون

این کتاب از یک مجموعه آموزشی درباره امور مالی است که با روایت داستانی از بابل کهن، روش‌های جذب ثروت را آموزش می‌دهد.
ثروتمندترین مرد بابل جزء پرفروش‌ترین و قدیمی‌ترین کتاب‌ها حساب می‌شود که یکی از مهم‌ترین توصیه‌های این کتاب این است که از کل درآمدی که داریم 10درصدش را پس‌انداز کنیم.

سپس بعد از یکسال مقداری پول داریم که می‌توانیم آن را در جای دیگر و مناسب‌تری سرمایه‌گذاری کنیم.
مفهوم کتاب، روش‌های پول درآوردن را نشان نمی‌دهد بلکه روش حفظ و مدیریت پول‌هایی که وارد زندگیمان می‌شوند را روشن می‌کند.

کتاب “پدر پولدار پدر بی پول” نوشته رابرت کیوساکی

این کتاب در مورد زندگی نویسنده و دو پدرش، پدر واقعی (پدر فقیر) و پدر بهترین دوستش (پدر پولدار) است که شیوه‌های زندگی آن‌ها در مورد پول و سرمایه‌گذاری است.
نویسنده معتقد است که برای ثروتمند شدن نیازی به درآمد بالایی ندارید،
همچنین ثروتمندان به گونه‌ای رفتار می‌کنند که انگار پول برای آن‌ها کار می‌کند نه آن‌ها برای پول!

این کتاب علاوه بر اینکه جزء پرفروش‌ترین‌های نیویورک تایمز بوده، پرفروش‌ترین کتاب مدیریت مالی شخصی هم محسوب می‌شود.
کیوساکی معتقد است آنچه طبقه بالاتر به فرزندانشان آموزش می‌دهند، دانش ضروری برای کسب ثروت یعنی ثروتمند ماندن است.
او در این راستا ماجرای سرمایه‌گذاری فوق‌العاده موفق و بازنشستگی زودرس خودش در سن 47 سالگی را برای تایید ادعاهایش تعریف می‌کند.

کتاب “پول، 7 قدم تا رسیدن به آزادی مالی” نوشته آنتونی رابینز

این کتاب بسیار متفاوت از دیگر آثار آنتونی رابینز است چراکه اصولا او را با آموزه‌های روانشناسی و انگیزشی می‌شناسیم.

این کتاب در ایران نام‌های مختلفی همچون: “اهرم‌های پولدار شدن”، “پول و آزادی مالی” نیز ترجمه شده است.
آنتونی رابینز به خاطر ارتباطات وسیعی که دارد، در این کتاب مثل یک روزنامه‌نگار حرفه‌ای با حدود 50 شخص ثروتمند و مشهور دنیا مثل وارن بافت مصاحبه کرده و از دیدگاه و تجربه‌های آن‌ها و همچنین راه‌های موفقیت مالیشان نوشته است.
پیشنهادهای بسیاری از بزرگان جهان که در این کتاب آورده شده به کار هرکسی می‌آید که می‌خواهد آینده‌ای مطمئن از نظر مالی داشته باشد.

یکی از نابغه‌های دنیای مالی به رابینز می‌گوید: “آموزه‌هایی که در این کتاب مطرح شده به اندازه گذراندن صد کلاس سطح بالای مدیریت بازرگانی برای یک شخص ارزش دارد.”

کتاب “تو کله خر هستی پس پولدار می‌شوی” نوشته جن سینسرو

به کمک این کتاب می‌توانید از فقر مطلق به ثروت برسید.
این کتاب می‌گوید که چطور از شک کردن درباره بزرگی خودت دست برداری و زندگی کردن یک زندگی فوق‌العاده را آغاز کنی.
این کتاب بر اساس تجربیات نویسنده است و نیویورک تایمز در موردش نوشته است:
“این کتاب بیانیه‌ی موفقیت‌آمیزی درباره از بین بردن موانعی است که میان شما و درآمد رویایی‌تان قرار گرفته است.”

کتاب “قطار سرعت به سوی ثروت” نوشته دارن هاردی

یکی از مهم‌ترین روش‌هایی که می‌توان به موفقیت مالی دست پیدا کرد از طریق کارآفرینی است.
این کتاب برای کسانی نوشته شده که تازه کسب و کار خودشان را شروع کردند و یا قصد راه‌اندازی آن را دارند.
هاردی، مطالعه زیادی در مورد زندگی افراد موفق و بزرگ دنیا داشته و با خیلی از آن‌ها هم مصاحبه کرده است که در نتیجه تمام این تحقیقات، همین کتاب است که با خواندن آن، علاوه بر آشنایی با رموز موفقیت هاردی، با زندگی افراد متفکر و بزرگ جهان نیز آشنا می‌شوید.

کتاب “اسرار ذهن ثروتمند” نوشته تی هارو اکر

راهکارهایی در این کتاب ارائه شده که نویسنده با به کار بستن آن‌ها توانسته در مدت دو سال و نیم میلیونر شود.
خواندن این کتاب به شما کمک می‌کند به اسرار افرادی که میلیونر شدند پی ببرید و از آن‌ها الگوبرداری کنید.

این کتاب نشان می‌دهد که رابطه افراد با پول و ثروت متفاوت است و در بخش اولیه کتاب به طرح پول در ذهن می‌پردازد و بررسی می‌کند که هر شخصی چه ذهنیتی نسبت به پول دارد.

کتاب “میلیونر خودکار” یا “میلیونر اتوماتیک” نوشته دیوید باخ

نویسنده کتاب معتقد است که برای ثروتمند شدن نیازی به پول زیاد ندارید، به انضباط شخصی نیازی نیست، نیازی نیست که رئیس خودتان باشید بلکه بیش از هر چیزی به سیستمس خودکار نیاز دارید تا کار به خودی خود ادامه پیدا کند.

این کتاب داستان زوجی است که علی‌رغم یک زندگی متوسط، صاحب دو خانه می‌شوند که پس‌انداز قابل توجهی برای دوران بازنشستگی‌شان محسوب می‌شود.
از اینجای کتاب، نویسنده فرآیند ساده تک مرحله‌ای را مشخص می‌کند که شما را به عنوان خواننده کتاب، بدون در نظر گرفتن بودجه‌بندی یا حقوق‌های نجومی در جایگاه این زوج قرار می‌دهد.

این کتاب 31 هفته در لیست پرفروش‌ترین‌های نیویورک تایمز قرار داشت و در نزد مردم از محبوبیت فوق‌العاده‌ای برخوردار بود.

کتاب “چه کسی پول مرا برداشت؟” نوشته رابرت کیوساکی

این نویسنده که بالاتر کتاب “پدر پولدار پدر بی پول” را از او معرفی کردیم در کتاب “چه کسی پول مرا برداشت؟” معتقد است که مهم‌ترین دارایی ثروتمندان، تفکر خلاق و ثروت آفرینی است که دارند که هر روز در حال پرورش و ارتقا آن هستند.

در واقع این کتاب به ما شانسی دوباره می‌دهد و فرصتی برای علاقه‌مندان به پولدار شدن است.
اگر کنترل پولتان را در دست بگیرید در اصل می‌توانید زندگی‌تان را کنترل کنید و دلیل اینکه میلیون‌ها شخص، میلیاردها دلار پول را از دست می‌دهند این است که بیشتر دنبال پاسخ‌های آسان هستند تا اینکه بفهمند کجا می‌توانند سرمایه‌گذاری مناسبی داشته باشند.

این کتاب مناسب کسانی است که می‌خواهند کنترل بیشتری روی پول خودشان داشته باشند و سود بیشتری از سرمایه‌گذاری پولشان به دست بیاورند.
اگر می‌خواهید سرمایه‌گذار خوبی باشید باید تفاوت میان صدای فروشنده و صدای مشاور سرمایه‌گذاری را بیاموزید.

اگر هنوز اپلیکیشن خودتان را آپدیت نکرده اید از دو لینک زیر نسخه های جدید را از گوگل پلی و بازار دریافت کنید و از دو امکان جذاب و جدیدمون استفاده کنید 🙂

اهرم مالی چیست؟ بررسی کاربرد اهرم مالی در بورس

همواره درصد قابل توجهی از آحاد جامعه به دنبال مسیری برای سرمایه‌گذاری و حفظ ارزش پول خود در مقابل تورم هستند. بازارهای سرمایه‌گذاری بسیاری وجود دارند که افراد بنا به دانش مالی و توانایی‌های خود می‌توانند در آن‌‎ها فعالیت ‌کنند. همچنین ابزارهای متنوعی در این بازارهای مالی وجود دارند که فرآیند سرمایه‌گذاری و حفظ ارزش پول را برای سرمایه‌گذاران مهیج‌تر و تسهیلات بیشتری را برای شخص فراهم می‌کنند.

یکی از این ابزارهای پرطرفدار در بازارهای مالی، اهرم مالی است. افراد با استفاده از اهرم مالی قادر به سودسازی بیشتر در فرآیندهای سرمایه‌گذاری هستند. علاوه بر افراد حقیقی، شرکت‌ها و ارگان‌های حقوقی نیز تحت شرایط تعریف شده‌ای قادر به استفاده از این ابزارها در پروسه فعالیت‌های مالی خود هستند. به منظور آشنایی بیشتر با اهرم مالی در بازارهای مالی، به خصوص بازار بورس، در این مقاله با ما همراه باشید.

اثر اهرمی چیست؟

نظریه اثر اهرمی، برای نخستین بار توسط پژوهشگری به نام Black مطرح شد. او عقیده داشت تغییرات ساختار سرمایه یا تغییر نسبت بدهی به دارایی (نسبت اهرمی) یک شرکت، در میزان نوسان سهام آن شرکت اثر می‌گذارد. تئوری اثر اهرمی به رابطه منفی بازده سهام با ریسک سهام اشاره دارد. طبق این تئوری، هر چه بازده یک سهام بیشتر شود، میزان نوسانات آن کمتر می‌شود. همچنین هر چقدر میزان بازده کمتر باشد، میزان نوسانات بیشتر می‌شود. توجه داشته باشید که در این نظریه، نوسانات نسبت به کاهش و افزایش بازده سهام، نامتقارن هستند. به زبان ساده، شوک‌های منفی نسبت به شوک‌های مثبت اثر بیشتری دارند.

اهرم مالی چیست؟

اهرم مالی در اصل به معنی یک ابزار یا یک بدهی برای بالا بردن سود یک سرمایه‌گذاری است. یک شخص یا یک شرکت در فرایند سرمایه‌گذاری علاوه بر دارایی‌های خود قادر است با بهره گرفتن از ابزار مالی یا به اصطلاح استفاده از اعتبار یا قرض گرفتن پول، پروسه سرمایه‌گذاری خود را گسترده‌تر و در نهایت سود بیشتری برای خود خلق کند.

افراد از سالیان دور در معاملات و خرید و فروش‌های مرسوم خود از اهرم مالی استفاده می‌کردند. به عنوان مثال بسیاری از مردم در بازار ملک از ابزار اهرم مالی به منظور تامین سرمایه برای خرید ملک استفاده و طی شرایط مشخص برای بازپرداخت این مبلغ به بانک یا ارگان‌های مربوطه اقدام می‌کنند. در نظر داشته باشید که میزان این اعتبار یا اهرم مالی هر چه قدر که بیشتر باشد آن شخص یا شرکت قدرت بیشتری در فرایند سرمایه‌گذاری خود خواهد داشت. اما در نقطه مقابل میزان ریسک سرمایه‌گذاری نیز بیشتر خواهد شد.

افراد و شرکت‌های حقوقی نیز از اهرم مالی در بازارهای مالی مانند بازار بورس استفاده می‌کنند. مثلا در این بازار، شرکت‌ها با استفاده از اهرم مالی، منبع مالی جدیدی برای پیشبرد اهداف و برنامه‌های مالی خود تامین می‌کنند و به شکل راحت‌تری به برنامه‌ریزی‌های خود رسیدگی می‌کنند. هر قدر این اهرم مالی در شرکت‌ها بیشتر یا به اصطلاح بزرگ‌تر باشد، به سرمایه‌ کمتری نیاز دارد.

استفاده از اهرم‌های مالی منجر می‌شود که سود یا ضرر آینده شرکت‌ها بر پایه کمتری صورت بگیرد اما در عوض نسبت بالاتری را خلق کند. به عنوان مثال: شرکتی را در نظر داشته باشید که 5 میلیارد تومان سرمایه دارد. در صورتی که بتواند برای برنامه‌های مالی خود از وام 15 میلیاردی استفاده کند، اکنون 20 میلیارد تومان برای سرمایه‌گذاری و پیشبرد اهداف خود خواهد داشت.

اهرم مالی در شرکت‌های بورسی

همان‌طور که در بخش قبلی اشاره کردیم اهرم مالی به عنوان یکی از بهترین گزینه‌ها به منظور تامین منبع مالی جدید شرکت‌های بورسی است. مزیت استفاده از اهرم مالی برای این شرکت‌ها به جای استفاده از افزایش سرمایه و تشویق مردم برای مشارکت این است که دیگر نیازی به انتشار سهام جدید یا تقسیم سود بین سهامداران نیست. البته در نقطه مقابل باید در نظر داشت که در این مسیر اگر برنامه‌ریزی‌های شرکت در مسیر پیشبرد اهداف مالی محقق نشود، ممکن است بدهی‌های سنگینی برای شرکت ایجاد شود که در این صورت شرکت‌ با چالش‌های جدید رو به رو خواهد شد.

اهرم‌های مالی با این که باعث افزایش سود در فرآیند سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی‌ مالی افراد و شرکت‌های بورسی می‌شوند در مقابل میزان ریسک موجود در این پروسه را چند برابر می‌کنند. یعنی هرچه یک شرکت برای برنامه‌های مالی و پیشرفت‌ امور خود از اهرم مالی بیشتری استفاده کند، در واقع میزان ریسک مالی و چالش‌های اقتصادی بیشتری را تقبل خواهد کرد.

بنا به توضیحاتی که ارائه شد زمانی که تحلیل‌گران قصد بررسی و ارزیابی سهام یک شرکت را دارند، فرآیند استفاده از اهرم مالی شرکت برای پیشبرد امور خود، از پرامتر‌های مهم برای خرید سهام آن شرکت محسوب می‌شود. در صورتی که یک شرکت از میزان کمتری از اهرم مالی برای فعالیت‌های اقتصادی خود استفاده کند، سهام آن نیز گزینه مناسب‌تری برای سرمایه‌گذاری خواهد بود.

کاربرد اهرم مالی در معاملات اعتباری

باید در نظر داشته باشید که بخش زیادی از معاملاتی که در بازار سرمایه صورت می‌گیرد با استفاده از همین اهرم‌های مالی یا اهرم بدهی است. این فرآیند بیشتر زمانی دیده می‌شود که در زمان تثبیت بازار سرمایه‌گذاران به دنبال کسب سود بیشتری هستند و در این شرایط با واجد شرایط بودن‌شان برای استفاده از این اهرم‌های بدهی اقدام می‌کنند. افراد در این مسیر می‌توانند از بهترین کارگزاری‌های بورس بسته‌های اعتباری یا وام‌های قرض‌الحسنه دریافت کنند و در بازار به معاملات خود سر و سامان بدهند و از طرف مقابل سود بیشتری کسب کنند. باید در نظر داشته باشید که برای استفاده از اعتبار و اهرم‌های بدهی در بازار سرمایه باید دارای دانش بورسی بالایی باشید تا در هر شرایطی و با وجود هیجانات در بازار، قادر به مدیریت این سرمایه باشید. (برای مدیریت سود خود می توانید روش مارتینگل در بورس را مطالعه کنید.)

به عنوان مثال در سال 1392 در بازار سرمایه شاخص به یک باره شروع به ریزش کرد و سرمایه‌گذاران بسیاری که در این بازه زمانی از اهرم مالی استفاده می‌کردند، دچار ضرر و زیان‌های سنگینی شدند یا همین یک سال اخیر که شاخص بورس درگیر ریزش و اصلاح بود، کسانی که از اهرم مالی استفاده می‌کردند با چالش‌های بسیاری برای تسویه آن رو به رو شدند.

این اتفاقات تلخ در برخی از افراد تاثیرات بدی گذاشت و سبب شد فکر کنند بازار سرمایه به هیچ عنوان بستر مناسبی برای سرمایه‌گذاری نیست! در صورتی که این برداشت از پایه اشتباه است و در صورت داشتن دانش کافی در این بازار قادر به کسب سود ایده‌آلی خواهید بود. در همین راستا سازمان بورس نیز قوانین جدیدی را به تصویب رساند که به وسیله آن‌ها شرایط استفاده و بازپرداخت اهرم‌های بدهی برای سرمایه‌گذاران آسان‌تر شود.

کاربرد اهرم مالی در قراردادهای مشتقه

بازار مشتقه از بخش‌های مختلفی نظیر بازار اختیار معامله، آتی و… تشکیل شده است. در این بازار نیز افراد قادر به استفاده از اهرم مالی هستند. برای نمونه افراد می‌توانند از اهرم‌های مالی در بازار آتی استفاده کنند. در این بازار قراردادهای هر دارایی در ابتدا، اهرمی برابر 10 دارند و با توجه به شرایط بازار و وجوه تضمین در آن، ممکن است این مقدار متغیر باشد.

برای مثال اگر شخص در بازار آتی قصد خرید 1 کیلو زعفران را داشته باشد، با در نظر گرفتن این که مقدار قرارداد آتی زعفران برابر با 100 گرم است، این شخص باید 10 قرارداد آتی را خریداری کند که برای اخذ ۱۰ قرارداد آتی زعفران این فرد باید به میزان ۱۰ برابر وجه تضمین اولیه قراردادهای آتی، وجه نقد به حساب عملیاتی واریز کند. با فرض این که وجه تضمین اولیه قراردادهای آتی زعفران ۲۰۰ هزار تومان باشد، ‌این فرد باید ۲ میلیون تومان پرداخت کند.

وجه لازم = تعداد قرارداد * وجه تضمین اولیه

۲،۰۰۰،۰۰ = ۱۰ * ۲۰۰،۰۰۰

نسبت اهرمی و فرمول محاسبه آن

نسبت‌های اهرمی یک نوع ابزار مالی هستند که با استفاده از آن‌ها می‌توان بدهی‌های به وجود آمده در یک سازمان را نمایش داد. با استفاده از نسبت‌های اهرمی می‌توان گفت که شرکت‌ها تا چه میزان نیازها و خواسته‌های مالی خود را از طریق سایر منابع مالی یا وام‌ و بدهی، تامین می‌کنند. به طور کلی نسبت‌های اهرمی 4 نوع هستند:

مفهوم برنامه‌ریزی مالی
1. نسبت بدهی = مجموع بدهی‌ها تقسیم بر مجموع دارایی‌ها
2. نسبت سرمایه = مجموع دارایی‌ها تقسیم بر مجموع سرمایه
3. نسبت بدهی – سرمایه = مجموع سرمایه تقسیم بر کل بدهی‌ها
4. توان پرداخت بهره = هزینه بهره تقسیم بر سود قبل از بهره و مالیات

سخن آخر

همان‌طور که در بخش مقدماتی مقاله اشاره کردیم، افراد به منظور حفظ ارزش پول می‌توانند در فعالیت‌های مالی مختلفی شرکت کنند و در همین مسیر به سرمایه‌گذاری هم مشغول شوند. فرایند سرمایه‌گذاری در هر بازاری با کسب سود و احتمال ضرر همراه است. البته هر شرایطی سرمایه‌گذاران همیشه به دنبال کسب سود بیشتری در بازارهای سرمایه‌گذاری هستند. در همین راستا در بورس ابزارهای مالی متنوعی وجود دارد که افراد و شرکت‌ها با استفاده از آن‌ها قادر به خلق سود بیشتری برای خود و شرکت‌ها هستند. اهرم مالی یکی از این ابزارهای بسیار پرطرفدار است که افراد حقیقی از آن در روند معاملات و سرمایه‌گذاری‌های خود استفاده و در صورت خوب بودن شرایط و استراتژی‌های معاملاتی به سودهای کلان و قابل قبولی دست پیدا می‌کنند. شرکت‌ها هم با استفاده از این اهرم‌های مالی به منبع جدید مالی برای فعالیت‌های اقتصادی و پیشبرد اهداف خود دست پیدا می‌کنند.

در نهایت هم باید توجه داشته باشید که استفاده بیش از حد از اهرم مالی در هر فرایند اقتصادی، به معنای بالا بردن میزان ریسک در آن فرایند است. به عنوان مثال سهام شرکت‌های مفهوم برنامه‌ریزی مالی مفهوم برنامه‌ریزی مالی بورسی که برای فعالیت‌های مالی خود از اهرم‌های مالی زیادی استفاده می‌کنند، برای سرمایه‌گذاری گزینه مناسبی نیستند چرا که ممکن است امور مالی این شرکت‌ها به دلیل بدهی‌های سنگین (اهرم بدهی) درگیر چالش‌های زیادی شود.

اگر به حوزه بورس علاقه‌مندید، می‌توانید برای آموزش مفاهیم دیگر بورسی مانند معاملات الگوریتمی، نسبت p به e و نحوه محاسبه آن، اوراق مشتقه، اوراق سلف و بسیاری از اصطلاحات دیگر، به بلاگ آکادمی بورس مراجعه کنید.

مفهوم برنامه ریزی فرهنگی

اگر برنامه ریزی را مداخلات هدفمند آگاهانه و سنجیده انسانی در مسیر حوادث و فرایندها بدانیم – که نتیجه آن ممکن است موفقیت آمیز باشد یا نه – بر این اساس، برنامه ریزی فرهنگی را نیز می توان کوشش آگاهانه، سنجیده و سازمان یافته دولت برای ایجاد تغییر در وضع موجود ودستیابی به اهداف مطلوب در حوزه های مختلف فرهنگی دانست.

همان گونه که در تعریف فوق نیز مستتر است ، عبارت برنامه ریزی فرهنگی با مفروضات زیر همراه می باشد:

– در حوزه فرهنگی می توان دست به برنامه ریزی زد و اگر امری مطلوب نباشد، امری اجتناب پذیر است؛

– در حوزه فرهنگ، مشکلاتی وجود دارد که باید آنها را با اقداماتی که « برنامه ریزی فرهنگی »می نامیم، مرتفع سازیم؛

– برنامه ریزی فرهنگی بیشتر برعهده دولت است و یا از دولت انتظار می رود که دست به چنین اقدامی بزند؛

– برنامه ریزی فرهنگی مبتن یبر سرمشق ها و الگوهای فرهنگی موجود در جامعه است.

قبل از آنکه به صورت دقیق تری مفهوم برنامه ریزی فرهنگی را تشریح نماییم، ذکر این نکته لازم است که بین مفهوم «برنامه ریزی فرهنگ» و »برنامه ریزی فرهنگی» تفاوت عمیق و ظریفی وجود دارد . در مفهوم اول؛ برنامه ریزی برای حوزه فرهنگ مد نظر است ، اما در معنای دوم ، این واژه کاربرد گسترده تری دارد و با مجموعه ای از وظایف و رشته های علمی از جغرافیای انسانی تا طراحی شهری، برنامه ریزی اقتصادی ، سیاست گذاری اجتماعی و سرانجام برنامه ریزی استراتژیک پیوند دارد. هنگامی که اصطلاح برنامه ریزی فرهنگ را به کار می بریم، منظور هماهنگ سازی فعالیت های فرهنگی و هنری در جامعه است و آنگاه که از واژه برنامه ریزی فرهنگی استفاده می کنیم، منظور نحوه به کارگیری منابع فرهنگی به منظور توسعه برنامه ریزی ، یکپارچه شهرها، مناطق و کشورهاست؛

به عبارت دقیق تر برنامه ریزی فرهنگی فرایند تشخیص پروژه ها، طراحی برنامه ها و مدیریت استراتژی های اجرا را گویند. هدف این نوع برنامه ریزی درواقع یک نگرش فرهنگی به انواع سیاست گذاری های عمومی است. ازاین رو، بین این دو مفهوم تفاوت عمده ای وجود دارد. این تفاوت را به صورت خلاصه بصورت زیر می توان ملاحظه کرد.

برنامه ریزی فرهنگ = نگرش برنامه ای و مدیریتی به فرهنگ (برنامه ریزی برای فرهنگ)

برنامه ریزی فرهنگی = نگرش فرهنگی به برنامه ریزی (به کارگیری فرهنگ برای برنامه ریزی)

برنامه ریزی فرهنگی مبتنی بر مجموعه ای از اهداف و الگوهای پیش بینی است . برنامه ریزی یا

سیاست گذاری فرهنگی شامل اصول و راهبردهای کلی و عملیاتی شده ای است که بر نوع عملکرد یک نهاد اجتماعی در امور فرهنگی استیلا دارند و به این اعتبار، منظومه ای سازمان یافته از اهداف نهایی درازمدت، میان مدت ، قابل سنجش و نیز ابزارهای وصول به آن اهد اف را دربرمی گیرد . بنابراین ، الگوی سیاست گذاری فرهنگی الزاماً براساس هدف گذاری های خاص – که از اصول راهبردهای کلی و عملیاتی شده خود اخذ می کند – سامان می یابد .

سیاست گذاری فرهنگی فاقد هدف گذاری های پیشین ، چیزی جز ترجمان عدم سیاست گذاری فرهنگی نیست. تعریف ما از برنامه ریزی فرهنگ ی، متأثر از تعریفی است که از مفهوم فرهنگ داریم. اگر فرهنگ را در معنای کلی – که قبلاً اشاره شد – به کار بریم، برنامه ریزی فرهنگی عبارت خواهد بود از:

«تلاشی آگاهانه برای تغییر نگرش ها، اعتقادات، آداب و رسوم، ارزش ها و هنجارهای نسبتاً پایدار و بادوام جامعه ، مطابق خواست و الگوی ذهنی برنامه ریز»

اما اگر فرهنگ را در معنای محدود به کار بریم ، تعریف برنامه ریزی فرهنگی متفاوت و محدود خواهد بود. در این معنا: برنامه ریزی فرهنگی عبارت است از تلاش آگاهانه و سنجیده برای تغییر فعالیت ها و محصولات فکری و هنری در راستای دستیابی به اهداف مطلوب و مورد خواست برنامه ریز یا برنامه ریزان. به عبارت دیگر و به بیان ایوانز ، در این معنا برنامه ریزی عبارت است از

تخصیص منابع ، توزیع یارانه ها و امکانات عمومی برای مجموعه ای از فعالیت های هنری تشویق و طراحی شده (تماشاخانه ها، گالری ها، موزه ها، تالارهای کنسرت، مراکز هنری و رسانه ای، نمایش فیلم و غیره) و حمایت از هنرمندان و کارکنان فرهنگی. به عنوان مثال، در اکثر جوامع غربی بخشی از برنامه ریزی فرهنگی شامل مداخلات عامدانه ای است که دولت برای افزایش تقاضا در مصرف و تمایل به مشارکت در تولید آثار هنری انجام می دهد.

همان گونه که ملاحظه کر دیم، براساس تعریفی که از فرهنگ ارائه می دهیم، تعریف برنامه ریزی فرهنگی نیز متفاوت خواهد بود. در زیر به برخی از تعاریف برنامه ریزی فرهنگی اشاره می شود:

دکتر محمدرضا تاجیک براساس برداشتی که از مفهوم برنامه ریزی و فرهنگ دارد، تعریفی از مفهوم برنامه ریزی فرهنگی ارائه می دهد که به تعریف اولیه ما از برنامه ریزی نزدیک است . به عقیده وی ، برنامه ریزی در کلی ترین تعریف عبارت است از؛ «تلاش آگاهانه برای تغییر در یک موضوع مطابق یک الگوی ذهنی که از پیش توسط برنامه ریز تعریف شده است».

از همین منظر، فرهنگ نیز به مجموعه پیچیده ای از عقاید ، باورها، ارزش ها، احساسات و رفتارها دلالت می کند که دارای دو خصوصیت پایداری و ثبات نسبی است. با توجه به این دو تعریف می توان گفت؛ برنامه ریزی فرهنگی عبارت است از؛ هر کوششی برای ایجاد تغییراتی آگاهانه مطابق با الگوی ذهنی پیشین در زمینه باورها، عقاید، ارزش ها، احساسات و رفتارها که با خصوصیت نسبتاً پایداری از عقاید موردی متمایز می شود.

دکتر مسعود چلبی نیز براساس برداشتی که از فرهنگ به عنوان مجموعه ای از نمادها، اندیشه ها، ارزش ها و هنجارها ارائه می دهد، برنامه ریزی را به معنای تغییرات محتوایی کم و بیش آگاهانه در مجموعه فوق می داند.

برنامه ریزی فرهنگی می تواند امکان ب هکارگیری دقیق تر مدیریت ها، سازمان ها و طراحی اقدام ها و فعالیت های فرهنگی متناسب با اهداف و اولویت ها را فراهم آورد. اصولاً برنامه ریزی براساس این فرض پذیرفته شده انجام می گیرد که امکانات و منابع ما محدود است و بهره گیری توأم با روزمرگی از منابع محدود، صدمات جبران ناپذیری به بار خواهد آورد .

امروزه برنامه ریزی در تمام امور انسانی، امری غیر قابل انکار تلقی و عملاً شاخصی برای تفکیک کشورهای پیشرفته از غیر پیشرفته محسوب می شود . با توجه به اهمیت برنامه ریزی، به نظر نمی رسد دلیلی برای بهره گیری از آن در عرصه فرهنگ وجود نداشته باشد؛ زیرا نظام فرهنگی هم زمان دارای دو کارکرد محوری متناقض نمای «تغییر و نوآوری اجتماعی» و « تداوم اجتماعی » می باشد. بنابراین، ضرورت برنامه ریزی فرهنگی را باید در دو چیز باید جستجو کرد؛ از یک طرف در همین کارکرد دوگانه و متناقض آمیز فرهنگی یعنی کارکرد تغییر و تداوم و از طرف دیگر ، جوامعی نظیر جامعه ما که مرحله گذر را طی می کنند و از لفافه خارج شده و تحولات سریع و ناهمگون و نابرابر را تجربه می کنند، هم مفهوم برنامه‌ریزی مالی زمان احتیاج به نظم و تغییرات همگون و جهت دار دارند.

– اکبری، محمد علی، تجربیاتی از برنامه ریزی فرهنگی در ایران ، فصلنامه فرهنگ عمومی، شماره ۳۳ ، زمستان ۱۳۸۱ ، ص ۱۴

– صالحی امیری، سید رضا، عظیمی دولت آبادی، ا.، مبانی سیاست گذاری و برنامه ریزی فرهنگی، تهران: نشر ققنوس، چاپ اول ۱۳۹۵

مدل مالی چیست - کاربردهای مدل سازی مالی

مدل سازی مالی یکی از مهم ترین و با ارزش‌ترین مهارت‌ها در مشاوره مالی یا مشاوره سرمایه گذاری اعم از سرمایه گذاری در توسعه کسب و کار یا سرمایه گذاری شخصی محسوب می‌شود. هدف هر مدل مالی این است که با ترکیبی از تکنیک‌های حسابداری، مالی و شاخص‌های کلیدی کسب و کار، برای ایجاد یک نمایه انتزاعی (مدل) از آن کسب و کار، پیش بینی نزدیک به واقعیتی از عملکرد آن در حالات و سناریوها مختلف شبیه‌سازی نموده تا اطلاعات مناسبی جهت تصمیم‌گیری ایجاد شود. اگرچه معنی و قابلیت‌هایی که امروز از آن تعبیر می‌شود بسیار فراتر از امر مشاوره بوده و به عنوان ابزاری کمک تصمیم محسوب می‌شود! امروز انواع مختلفی از مدل های مالی با طیف گسترده‌ای از کاربردهای مختلف وجود دارد: تصمیم گیری‌های تجاری در یک کسب و کار، سرمایه گذاری در یک کسب و کار جدید یا دارای عملکرد، قیمت گذاری اوراق بهادار یا انجام یک معامله شرکتی مانند ادغام و تملیک، خرید، واگذاری و برنامه خروج و یا تصمیم افزایش سرمایه وبسیاری موارد دیگر.

به طور سنتی، یک مدل مالی ابزاری مبتنی بر اکسل بود که برای پیش بینی نتایج مالی یک کسب و کار براساس عملکرد گذشته آن استفاده می‌گردید. بدین ترتیب از یک مدل پایه، می‌توان ترکیباتی بسیار پیشرفته و پیچیده را ساخت، ولی توجه به دقت مفروضات، سهولت استفاده و کاربرد، مقیاس پذیری و انعطاف پذیری، ضروری خواهد بود. به عبارت ساده‌تر، مدل مالی ابزاری ساخته شده در اکسل است که برای تجزیه و تحلیل عملکرد مالی در گذشته یا جهت پیش بینی عملکرد مالی کسب و کار در آینده مورد استفاده قرار می‌گیرد. این پیش بینی معمولا بر اساس عملکرد تاریخی کسب و کار، یا مفروضاتی است که سرمایه گذار یا تیم استارتاپ نسبت به عملکرد کسب و کار در آینده فرض نموده‌اند، صورت گرفته؛ و نیاز به تهیه گزارش سود و زیان، ترازنامه، جریان نقدی و سایر داده‌های پشتیبان (معروف به مدل ۳ صورته که به عنوان یک مدل مبنا شناخته می‌شود) خواهد بود. بر پایه این مدل، می‌توان انواع پیشرفته تر مدل‌های مالی، مانند تجزیه و تحلیل جریان نقدی تنزیل زده شده (مدل DCF)، مدل بازخرید (LBO)، مدل ادغام و تملیک (M&A) و تجزیه و تحلیل حساسیت را طراحی و مدل سازی نمود.

کاربردهای مدل سازی مالی در تصمیمات اقتصادی و سرمایه گذاری

خروجی یک مدل مالی برای تصمیم گیری و انجام تجزیه و تحلیل مالی، چه در داخل و چه خارج از یک کسب و کار مورد استفاده قرار می‌گیرد. رایج ترین کاربرد مدل‌های مالی را می‌توان در ارزیابی کسب و کار، آماده سازی سناریوهای احتمالی برای برنامه‌ریزی استراتژیک، محاسبه هزینه سرمایه برای پروژه‌های سرمایه گذاری، تصمیم گیری‌های بودجه ریزی در سرمایه گذاری طرح‌های ایجادی یا توسعه‌ای و همچنین تخصیص منابع سازمانی دانست. همچنین از مدل‌های مالی در ایجاد پیش بینی‌ها و تحلیل روند‌ها برای پیش بینی و بسیاری مفهوم برنامه‌ریزی مالی از کاربردهای دیگر مربوط به تجزیه و تحلیل صنعت، تجزیه و تحلیل نسبت‌ها و صورت‌های مالی رایج استفاده می‌شود. در داخل یک شرکت، مدیران از مدل‌های مالی برای تصمیم گیری و تصمیم سازی در موارد متعددی استفاده می کنند که می‌توان موارد زیر را از مهمترین آنها برشمرد:

• سرمایه گذاری: مدل سازی مالی ابزار اصلی هر سرمایه گذاری است. به نحویکه با استفاده از پیش بینی درآمد‌ها و هزینه مالی آن، ارزش کل این مفهوم برنامه‌ریزی مالی سرمایه گذاری را در هر مقطع زمانی مشخص می‌کند.
• طرح توجیهی سرمایه گذاری: مدل سازی مالی به مشاوران مالی و تحلیلگران در بررسی پیش بینی‌های مالی طرح‌های سرمایه گذاری و برآورد بازگشت سرمایه کمک می‌کند، تا با بررسی و ارزیابی توجیه پذیری یک پروژه اقتصادی نسبت به گزینه‌های رقیب و سایر سناریوهای محتمل، برای پوشش ریسک برنامه‌ریزی نمایند.
• رتبه‌بندی اعتباری: مدل سازی مالی شرکت‌های سرمایه گذاری و تحلیل گران اعتباری را قادر می‌سازد مفهوم برنامه‌ریزی مالی اطلاعات تاریخی مانند بدهی‌های برجسته را به پیش بینی‌های رشد تبدیل و تفسیر کنند. این پیش بینی‌ها سپس ماهیت و میزان خطرات مختلفی را تعیین می‌کند که برای رتبه بندی یک شرکت تعیین می‌شود.
• تأمین مالی پروژه‌ها: مدل سازی مالی در ارزیابی گزینه‌های مناسب تأمین مالی نظیر استقراض بانکی، فروش اوراق بدهی، فروش سهام عمده یا خرد و . بسیار مفید است. این مدل‌ها ابزار اولیه‌ای برای ایجاد یک طرح بودجه با استفاده از مؤلفه بدهی و سهام می‌باشد.
• ارزیابی وضعیت مالی شرکت: مدل سازی مالی توسط شرکت‌ها برای ارزیابی وضعیت مالی و پروژه‌های در حال اجرا یا در دست احداث نیز استفاده می‌شود. از این رو، خروجی این مدل‌ها، ورودی ایجاد طرح‌های بودجه برای پروژه‌های شرکتی است.
• افزایش سرمایه از طریق (بدهی/سهام): زمان و میزان افزایش سرمایه در هر کسب و کار نیاز به تجزیه و تحلیل گسترده‌ای دارد که با استفاده از ابزار مدل‌های مالی انجام می‌پذیرد.
• خریداری یا اجاره (کسب و کار و / یا دارایی): تصمیم خریداری یا اجاره طولانی مدت دارایی‌های پوپا (نظیر کسب و کار یا املاک تجاری)، با مدل سازی مالی تسهیل می‌گردد.
• رشد و توسعه کسب و کار: رشد و توسعه کسب و کار به طور درونزا (به عنوان مثال افتتاح فروشگاه‌های جدید، ورود به بازارهای جدید، و غیره) با مدل سازی مالی اعتبار بیشتری پیدا نموده و امکان مقایسه و انتخاب میان سناریوها مختلف وجود خواهد داشت.
• فروش دارایی‌ها/خروج از شراکت: فروش دارایی‌های پویا و عمده (خصوصاً) در صورتیکه دارایی از جریان‌های درآمدی برخوردار بوده و یا هنوز بخشی از ارزش آن از طریق بدهی تأمین می‌شود، نیازمند مدل سازی مالی است.
• بودجه‌بندی و پیش بینی عملیات: فرآیند بودجه بندی و پیش‌بینی عملیات در هر کسب و کار (برنامه ریزی برای سال های پیش رو) یکی از کاربردهای رایج مدل سازی مالی است.
• تخصیص سرمایه: (اولویت‌بندی پروژه‌های سرمایه گذاری)
• ارزش گذاری: ارزش گذاری کسب و کار، یکی از کارکردهای اصلی مدل مالی بوده که با روش‌ها و تکنیک‌های متفاوت صورت گرفته و نیاز به تجربه و دانش بالای مدل ساز خواهد داشت.
• ادغام و تملیک: کمک مدل سازی مالی جهت ارزشگذاری هر شرکت، امکان پیش بینی درآمدها، تهیه برنامه بدهی و تجزیه و تحلیل رقبا، را فراهم و اطلاعات مفیدی را به صورت شفاف در مورد تصمیمات "ادغام و تملیک" در اختیار مدیران قرار می‌دهد.
• برون سپاری: تصمیم برون سپاری با محاسبات و بررسی‌های پیچیده مالی توأم است که مدل سازی مالی اطلاعات لازم را برای سناریوها مختلف برون سپاری فراهم می‌نماید.
• تشکیل کنسرسیوم یا مشارکت انتفاعی: تصمیم تشکیل کنسرسیوم و یا انجام مشارکت انتفاعی (Joint Venture) سرمایه گذاری و تبعات مالی عمیقی در بخش‌های مختلف کسب و کار در پی خواهد داشت. تهیه مدل مالی مناسب، می‌تواند جوانب این تصمیم را برای تصمیم‌گیرندگان به خوبی نمایان سازد.
• اعطای نمایندگی: تصمیم اعطای نمایندگی به منظور توسعه کسب و کار با مکانیرم‌ها و شرایط مختلفی امکان پذیر است. انتخاب هر یک از این مکانیزم‌ها و لحاظ شرایط مناسب، نیازمند طراحی مدل مالی کسب و کار می‌باشد.

همچنین کاربردهایی خارج از حوزه سرمایه گذاری و تأمین مالی نیز برای مدل سازی مالی ذکر می‌گردد که شامل:

• تفکر انتقادی و مهارت های تحلیلی: تقویت تفکر انتقادی و مهارت‌های تحلیلی، از مهمترین مهارت‌های مورد نیاز هر مدیر می‌باشد. این مهارت‌ها یک محصول جانبی از آموزش مدل سازی مالی است. آماده سازی یک مدل مالی نیاز به تحلیل گزینه‌های مختلفی داشته و هر مدلی که ایجاد می‌کنید، این مهارت‌ها را تقویت می‌کند.
• تهیه طرح کسب و کار: یکی دیگر از پیش نیازهای لازم برای مدیر، تهیه گزارش های متنوع مانند گزارش‌های طرح کسب و کار، گزارش‌های پروژه و گزارش‌های پیش بینی درآمد / هزینه است.
• تصمیم گیری: زندگی روزمره یک مدیر با اموری که شامل تصمیم گیری است معنی پیدا می‌کند. مدل سازی مالی به ما کمک می‌کند تا در محاسبه موقعیت‌ها و در نتیجه با مقایسه سناریوهای مختلف، تصمیم گیری کنیم.

این هدف هر تحلیلگری است که به طور دقیق، قیمت یا عملکرد درآمدی یک شرکت را در آینده پیش بینی کند. دراین خصوص نظریه‌های متعددی در زمینه ارزیابی و پیش بینی وجود دارد، و تحلیلگران مالی این نظریه ها را با بازسازی رویدادهای کسب و کار، در یک ماشین حساب تعاملی که از آن به عنوان مدل مالی نام می‌بریم، به محک آزمون می‌گذارند. در این حالت طراح مدل مالی تلاش می‌کند تا تمام متغیرها را در یک رویداد خاص جذب نموده، سپس این متغیرها را در محاسبات وارد نموده و با فرمول‌هایی که اطراف این متغیرها تعریف می‌کند، ارتباط هر یک از این متغییرها را با سایر اجزا و متغییرهای موجود تبیین می‌نماید. در نهایت، این مدل مالی به تحلیلگر یک خروجی ریاضی از رویداد خاص کسب و کار مورد مظالعه ارائه می دهد. ابزار اصلی اولیه که برای انجام این کار استفاده می‌شود، صفحه گسترده است. ماهیت و زبان صفحه گسترده اجازه می‌دهد تا مدل ساز مالی، تقریباً هر جریان نقدی یا جریان درآمدی را بازسازی کند.

طراحی و چیدمان اجزاء در مدل سازی مالی ۳ صورته

در طراحی یک مدل مالی در نظر گرفتن ساختار منطقی و روان، بسیار حائز اهمیت است. به این منظور یکی از رویکردها در طراحی مدل می‌تواند به این صورت باشد که کل مدل را بر روی یک برگه ایجاد نموده و با استفاده از گروه‌بندی، اجزاء و بخش‌های مختلف را به مدل اضافه کنیم. به این ترتیب، توسعه و یا خلاصه سازی مدل آسان بوده و به راحتی می‌توان بخش‌های مختلف آن را مدیریت نمود. قسمت‌های اصلی یک مدل مالی ساده (از بالا به پایین) عبارتند از:

1. توضیح مفروضات و پیش برنده‌های مدل
2. مدل سازی صورتحساب درآمد - سود و زیان
3. مدل سازی صورت ترازنامه
4. صورتحساب جریان نقد
5. معرفی داده‌های پشتیبان
6. ارزیابی و اعتبارسنجی مدل
7. تجزیه و تحلیل میزان حساسیت
8. جداول و نمودارها

ساختار طراحی مدل مالی به این معنی است که مدل بایستی کاملا مقیاس پذیر و انعطاف پذیر طراحی شود. پیوسته بودن داده‌ها این امکان را فراهم می‌نماید که به راحتی داده های خود را به طرق مختلف و با یک رابط کاربری کشیدن و رها کردن بسیار ساده، مشاهده کنید. در انتها لازم به یادآوری است که مدل های مالی بسیار سودمند هستند، اما فقط درصورتیکه اطلاعات ورودی و نحوه پردازش آنها درست باشد! با وجود اینکه احتمال وجود نوعی خطا در اغلب مدل‌های مالی وجود دارد، ولی به کارگیری روش‌ها و تکنیک‌های اعتبارسنجی و خطایابی مدل، می‌تواند تا میزان قابل توجهی اعتبار مدل را افزایش داده و خروجی آن را معتبر سازد. اگرچه امروزه توسعه ابزارهای جدید مدل سازی به منظور ایجاد روندهای ساده‌تر و با حفظ دقت لازم صورت می‌گیرد؛ تکنیک‌های مدل سازی مالی نیز با ابزارهای در دسترس پیشرفت قابل توجهی نیز داشته است. در این میان دانش و تجربه توأمان در زمینه‌های تخصصی کسب و کار، مالی و سرمایه گذاری تعیین کننده ترین عامل در میزان ارزشمندی خروجی‌های هر مدل محسوب می‌شود.

مشاوران گروه همکاری‌های اقتصادی اگست با برخورداری توأمان از دانش مالی و توسعه کسب و کار، آماده ارائه پیشنهاد مدل سازی مالی، در عین رعایت کامل حقوق و مالکیت معنوی ایده‌های ارزشمند شما هستند. به منظور دریافت مشاوره مدل سازی مالی می‌توانید هم‌اکنون با مشاوران ما تماس گرفته و یا سوالات و نظرات خود را با ما در میان بگذارید.

صورت مالی چیست و صورتهای مالی اساسی کدامند؟

گزارش صورت های مالی امروزه در هر شرکتی ارائه می شود و این گزارش می تواند مزایا بسیار زیادی برای گسترش و پیشرفت روند کاری شرکت داشته باشد. در هر حال ما امروز قصد داریم تا شما را بیشتر با این موضوع آشنا کنیم.

صورت های مالی چیست؟

اگر شما یک حسابدار هستید یا صاحب یک شرکت می باشید، حتما با اصطلاحات امور مالی همچون صورت های مالی آشنایی دارید. اما برای آشنایی دقیق تر با این موضوع که برای صاحبان شرکت‌ها بسیار ضروری می مفهوم برنامه‌ریزی مالی باشد، اجازه دهید در ابتدا تعریفی کلی در مورد صورت های مالی ارائه دهیم.

صورت های مالی یک شرکت در واقع نتیجه فعالیت‌ها، سود، زیان و … است که در طی یک مدت زمان خاص جمع آوری شده و طبق اصول تنظیم می شوند. این صورت ها برای صاحبان شرکت‌ها بسیار کمک کننده و مهم است و ضمن این که شما را با روند کاری شرکتتان آشنا می کند، می تواند به شما دیدی درباره چگونگی برنامه ریزی در مورد آینده شرکت بدهد؛ این دید به این صورت که بر اساس سود و زیانی که تاکنون داشته‌اید، چگونه باید برای سال های بعدی فعالیت شرکت برنامه ریزی داشته باشید.

هدف از تهیه صورت های مالی چیست؟

صورت های مالی در واقع مرکز گزارش دهی مالی یک شرکت هستند و هدف از تهیه آن ها این است که اطلاعات مالی یک شرکت، عملکرد مالی آن و انعطاف­پذیری مالی واحد تجاری، به صورت خلاصه شده و طبقه بندی شده درآید تا برای افرادی که وظیفه گرفتن تصمیمات مهم اقتصادی (در زمینه های پیش بینی، ارزیابی و یا مقایسه مبلغ یا زمان، عدم قطعی نبودن جریان های نقدی احتمالی) مفید واقع شود.

انواع صورت های مالی اساسی کدامند؟

در بین صورت های مالی موجود، 4 مورد جزو اساسی ترین صورت های مالی به شمار می روند که حتما باید در گزارش های مالی درج شده و تنظیم شوند. این صورت های مالی اساسی شامل موارد زیر هستند:

1. ترازنامه
2. صورت سود و زیان
3. صورت سود و زیان جامع
4. صورت جریان وجوه

این موارد در همه به عنوان گزارشات مالی در همه شرکت ها وجود داشته و به ارزیابی دقیق تر شما از روند کاری شرکت کمک بسیاری می کند.

«صورت میان دوره ای» و «صورت سرمایه» نیز جزو صورت های مالی هستند اما جزو صورت های مال اساسی به شمار نمی روند. اخیرا در سال ۱۳۹۸ هم یک صورت مالی جدید با نام «صورت تغییرات در حقوق مالکانه» به گروه صورت های مالی افزوده شده است. مزیت این صورت مالی این است که اگر شرکت ها آن را ارسال نمایند، دیگر نیازی نیست که گردش سود و زیان انباشه را ارائه دهید. لازم به ذکر است که گردش سود و زیان انباشته در واقع ذیل «صورت سود و زیان» قرار می گیرد.

در این مقاله ما قصد داریم تا بیشتر درباره هر یک از صورت های مالی اساسی صحبت کنیم و اطلاعات مفیدی را در این زمینه در اختیارتان قرار دهیم.

ترازنامه چیست؟

ترازنامه یکی از بخش های اصلی صورت مالی است که وضعیت مالی یک شرکت را در یک زمان مشخص نمایش می دهد. این گزارش وضعیت مالی شامل 3 بخش اساسی اس:

1. لیست دارایی‌ها
2. لیست بدهی‌ها
3. سرمایه و سهام افراد شرکت

در واقع ترازنامه یک گزارش کلی از وضعیت مالی شرکت شماست و جزئیات سود و زیان و درآمدها در این گزارش موجود نیست.

دارایی ها: شامل اموال و منابع شرکت است که قابلیت تبدیل شدن به پول را داشته و در اختیار کامل شرکت قرار گرفته باشد.

بدهی ها: شامل تعهدات و دارایی های دیگر افراد است که در نزد شرکت قرار دارد و ایشان به عنوان بستانکار شرکت معرفی شده‌اند.

حقوق سهامداران: بخش دیگری از ترازنامه است که باید به افرادی که سهامی را با خود به شرکت آورده‌اند و باعث پیشرفت شرکت شده‌اند اعطا شود.

صورت سود و زیان

صورت سود و زیان اطلاعات مربوط به سود و یا زیان یک شرکت در طول یک مدت زمان خاص است. این دوره زمانی می تواند به صورت کوتاه مدت ماهانه یا 3 ماهه، 6 ماهه و یا حتی سالانه باشد. اگر جزئیات گزارش سود و زیان شرکت برای شما اهمیت بیشتری دارد، بهتر است هر ماه یک بار این ارزیابی را انجام دهید و صورت های مالی سود و زیان را نیز ارائه دهید.

برای محاسبه سود و زیان معمولا از دو روش یک مرحله‌ای و دو مرحله‌ای استفاده می شود که به شرح زیر است:

روش یک مرحله ای

در این روش تمامی درآمد های به دست آمده لیست و محاسبه شده و سپس تمامی هزینه های انجام شده نیز لیست و جمع زده می شود. در نهایت اختلاف این دو مقدار به دست آمده که اگر مثبت باشد، به معنای میزان سود شرکت در یک دوره خاص و اگر منفی باشد به معنای میزان ضرر شرکت در دوره زمانی مشخص شده می باشد.

روش دو مرحله ای

در روش دو مرحله ای ابتدا درآمدها و هزینه های عملیاتی محاسبه شده و سپس در مرحله دوم درآمدها و هزینه های غیر عملیاتی نیز محاسبه می شود. در نهایت اختلاف و تفاضل بین این دو مرحله حاکی از میزان سود یا زیان پیش از کسر مالیات می باشد.

در تصویر زیر به نمونه ای از یک صورت سود و زیان توجه کنید:

صورت سود و زیان جامع

در صورت های مالی سود و زیان جامع، گزارش مربوط به میزان افزایش یا کاهش مقدار درآمدها و هزینه‌هایی که انجام شده یا نشده‌اند، ارائه می شود. این صورت شامل گزارش سود و زیان خالص یک دوره طبق صورت سود و ضرر و همچنین گزارش دیگر درآمدها و هزینه های شناسایی شده در یک دوره مالی می باشد. این گزارش کامل تر و جامع تر بوده و می تواند در ارزیابی میزان سود و زیان یک شرکت بسیار موثر باشد.

صورت جریان وجوه نقد

در صورت های مالی جریان وجوه نقد، گزارشی از تغییرات وجوه نقد شرکت را که از روند فعالیت های اقتصادی شرکت و روش های سرمایه گذاری به دست آمده را می توانید مشاهده کنید.

فعالیت های اقتصادی که باعث به دست مفهوم برنامه‌ریزی مالی آوردن این وجوه نقد می شوند، شامل فعالیت های عملیاتی، سرمایه گذاری و تامین مالی است. در فعالیت های عملیاتی که منبع اصلی کسب درآمد شرکت است، درآمد های نقدی از طریق فعالیت اصلی شرکت به دست می آید.

در سرمایه گذاری با دادن وام به افراد و دریافت قسط های آن یا خرید و فروش منابع مختلف، وجوه نقد کسب می شود و در روش آخر یعنی در تامین مالی، وجوه نقد از طریق دریافت وجوه نقد از از افراد، بانک و … به دست می آید.

به صورت جریان وجوه نقد برای سال 1396 که در تصویر زیر آمده است توجه کنید :

یادداشت‌ها و گزارش های مالی ضمیمه

تا این لحظه با اصلی ترین صورت های مالی آشنا شدید. اما این را نیز باید اضافه کنیم که علاوه بر صورت های مالی اساسی، اطلاعات دیگری نیز هستند که در صورت لزوم در گزارش صورت های مالی ثبت می شوند. به این اطلاعات اضافی، گزارش های مالی ضمیمه گفته می شود.

این اطلاعات معمولا شامل روش و روند کار شرکت، اهداف مالی، روش های حسابداری شرکت و دیگر مسائل است. البته این بخش بیشتر مربوط به نحوه حسابداری هر شرکت است و ممکن است با دیگر شرکت‌ها متفاوت باشد. این اطلاعات روش کلی و نحوه حسابداری مالی سیستم کاری شما را مشخص می کند و خط مشی شرکت شما را معرفی می نماید.

فرضیات تهیه صورت های مالی

اما پیش از درخواست ارزیابی مسائل مالی شرکت و تهیه گزارش صورت های مالی باید یک سری فرضیات را در مورد این صورت ها مد نظر قرار دهیم تا بتوانیم از این گزارش‌ها استفاده مفید تری داشته باشید.

• نکته اول این که این موضوع را در نظر داشته باشیم که گزارش صورت های مالی باید طبق اصول حسابداری تهیه و تنظیم شوند.
• نکته دوم این که هدف اصلی از تهیه گزارش های مالی، برنامه ریزی برای رشد بیشتر شرکت در آینده است. پس در صورتی می توانیم درخواست گزارش های مالی داشته باشیم که هدفمان تداوم کار شرکت و برنامه ریزی برای آینده آن باشد. در غیر این صورت تهیه گزارش های مالی امری نه چندان مفید است.
• نکته سوم این است که این اطلاعات و گزارش‌ها باید برای هر شرکت محرمانه و در اختیار همان شرکت قرار گیرد. در غیر این صورت افشای این اطلاعات برای دیگر افراد نمی تواند مزایا خاصی برای شرکت شما داشته باشد و چه بسا که از این موضوع ضرر و آسیب نیز ببینید.
• نکته چهارم و آخر این که باید تمامی اطلاعات و حساب‌ها و درآمدها کاملا دقیق و بدون هیچ گونه مخفی کاری در گزارش صورت های مالی درج شود و در اختیار صاحبان شرکت قرار گیرد.

کلام آخر و دلایل آشنایی با صورت های مالی

ما در این مقاله قصد داشتیم تا شما را با صورت های مالی اساسی آشنا کنیم، اطلاعاتی که می تواند برای شما صاحبان مشاغل و حسابداران عزیز مفید باشد. از طرفی دانستن این اطلاعات و گزارش‌ها می تواند فواید بسیار زیادی برای شما داشته باشد. برای مثال اگر مدیر یک شرکت اطلاعات دقیقی درباره لیست دارایی های و بدهی های خود داشته باشد، به راحتی می تواند بفهمد که در چه جایگاهی قرار داشته و برای پیشرفت بیشتر باید چه تمهیداتی بیاندیشید.

فینتو:
فینتو یک سیستم آنلاین برای محاسبه حقوق و دستمزد می باشد. با این سیستم شما به سادگی قادر خواهید بود تا حقوق و دستمزد کارکنان خود را با صرف کمترین زمان و پرداخت کمترین تعرفه ها،محاسبه کنید و فیش حقوقی چاپ کنید. همچنین در سیستم حقوق و دستمزد فینتو می توانید دیسکت بیمه، مالیات و بانک را به سادگی در یافت کنید.منتظر چی هستید! ثبت نام کنید و لذت ببرید.