Finaxer
شاخص کل بورس تهران هفته منتهی به نهم مهر ماه را با کاهش ۶.۷۱ درصدی به پایان برد که با احتساب افت ۵.۴۲ درصدی هفته پیش، طی دو هفته حدود ۱۲ درصد کاهش داشته و شاخص هم وزن نیز با کاهش ۳.۸۳ درصدی مواجه شد و با توجه به افت ۳.۸۹ درصدی هفته منتهی به دوم مهر ماه، طی دو هفته با بیش از ۷.۵ درصد کاهش مواج بوده است.
به گزارش «بورس تابناک»؛ حال با توجه به اصلاح بیش از ۷۰ درصدی در برخی نماد‌ها و حدود ۶۰ درصد در کلیت بازار، آیا می‌توان در قیمت‌های فعلی بازار را برای سرمایه گذاری جذاب دانست؟ دلیل اصلاح شدید و نقطه تعادل بازار را در گفت‌وگو با حمید مرتضی کوشکی، کارشناس بازار سرمایه جویا شدیم.
حمید مرتضی کوشکی در گفت‌وگو با خبرنگار بورس تابناک گفت: موضوعی که منجر به شرایط فعلی بازار سرمایه شده، اتفاقاتی است که پس از نیمه دوم تیرماه سال جاری رخ داد و در آن مقطع نیز بار‌ها نسبت به وضعیت بازار ابراز نگرانی شد.
وی ادامه داد: در آن زمان، نمادهایی که چشم بازار بودند، قیمت‌هایی را شکستند که نباید از آنها عبور می‌کردند و این موضوع، حس طمع در بازار و سهامداران باقی شرکت‌ها را تحریک کرد. این حس طمع و ناامیدی منجر به آن شد که سهامداران نمادهایی که برخلاف جهت بازار، رشد نکرده بودند، آن نماد‌ها را فروخته و در صفوف خرید نمادهایی که از سقف خود عبور کرده بودند، قرار بگیرند.
وی با بیان اینکه قیمت ۸۰۰ تومانی ایران خودرو، ۵۳۰۰ تومانی شپنا، ۵۱۰۰ تومانی شتران و ۶۰۰ تومانی سایپا در آن مقطع زمانی بر حسب مفروضات توجیه پذیر نبود و حتی با نرخ دلار فعلی نیز برخی از این قیمت‌ها قابل قبول نیست. بازار طی ۲۸ روز سقف‌های قیمتی را شکست که نباید از آنها عبور می‌کرد و در هشت روز معاملاتی تمام آن رشد را پس داد و این به معنی وجود حباب در آن مقطع بود، چون یکی از ویژگی‌های حباب، تخلیه سریع آن است.
منظور از سبد سهام یا پرتفوی بورس چیست؟
سبد سهام یا پرتفوی بورس ترکیبی از سهام مختلف می باشد که معامله گر اقدام به خرید آنها می کند. پرتفوی یک کلمه فرانسوی بوده و به معنی سبد سهام است. هدف اصلی از تشکیل سبد سهام استفاده مناسب از سهام صنایع مختلف برای تقسیم ریسک سرمایه گذاری است. ضرب المثل قدیمی می گوید: “همه تخم مرغ های خود را در یک سبد یکسان قرار ندهید” چون در صورت شکستن سبد، تمام تخم مرغ ها شکسته می شوند.
تشکیل سبد سهام باعث کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس می شود. در تشکیل سبد سهام عوامل زیادی دخیل هستند. رعایت این موارد به شما کمک می کند تا سرمایه گذاری موفقیت آمیزی داشته باشید. تنوع سهام در سبد سهام معاملاتی باید در حدی باشد که بتوانید آن را مدیریت کنید.
پرتفوی یا سبد سهام مانند همان سبدی است که در فروشگاه اجناس خود را در آن می‌چینید. زمانی که به فروشگاه می‌روید، اجناسی را که فکر می‌کنید به آنها نیاز خواهید داشت در سبد خود قرار می‌دهید. در بازار بورس نیز سهامی را که بر اساس تحلیل‌ها یا بررسی‌های مختلف ارزشمند تشخیص داده‌اید، خریداری کرده و در سبد سهام خود قرار می‌دهید.
منظور از سبد سهام یا پرتفوی معاملاتی چیست؟
هدف از سبد سهام یا پرتفوی برای کاهش ریسک در معاملات می باشد. در واقع سود یک سهم می تواند ضرر یک سهم دیگر را از بین ببرد. بنابراین با خرید سهام صنایع مختلف این اطمینان را خواهید داشت در صورت نزولی بودن بازار در تمام سهم ها ضرر نخواهید کرد. برای مثال برخی از اتفاقات سیاسی و اقتصادی چون جنگ، تحریم و غیره تاثیرات متضادی در شرکت های مختلف دارند.
تشکیل سبد سهام از ابتدایی ترین بحث های تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال در بورس است. لازم است هر معامله گری با نحوه تشکیل آن آشنا باشد.
اهمیت و فواید سبد سهام
برای اینکه به اهمیت سبد سهام پی ببریم، اجازه دهید مثالی ارائه کنیم. زمانی که به فروشگاه می‌روید، برای اینکه اجناس خریداری شده را بتوانید در یک جا جمع کنید، از سبد یا چرخ‌دستی استفاده می‌کنید. سبد سهام دقیقا چنین مفهومی دارد. یعنی شما تمام دارایی‌های خود را داخل یک سبد می‌گذارید. به این ترتیب مدیریت دارایی‌های شما آسان‌تر خواهد بود.
اما مسئله مهم چیدمان سبد است. در حقیقت ارزش و اهمیت یک سبد به سهامی است که داخل آن قرار دارد. به همین ترتیب، سبد را باید بر اساس استراتژی‌هایی مشخص به نحوی بچینید که سود حداکثری را برای شما به همراه داشته باشد. البته چیدمان سبد سهام بر مبنای دید معاملاتی افراد انجام می‌شود. یعنی با توجه به اینکه معاملات شما بر اساس کدام‌یک از شیوه‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت، میان‌مدت و یا بلندمدت خواهد بود، می‌توانید سهامی مرتبط با همین استراتژی‌ها انتخاب کنید.
در ادامه راهکارهایی بنیادین و اصولی ارائه خواهیم کرد که به کمک آن می‌توانید سبد خود را به بهینه‌ترین حالت بچینید. در واقع در این فرایند باید این اصول را رعایت کنید. اگر معاملات خود را بر مبنای این نکات انجام دهید، قطعا با گذشت زمان شاهد اثر مثبت و مطلوب آن نیز خواهید بود. پس به طور خلاصه بهتر است بگوییم که این چیدمان سبد است که می‌تواند منجر به سودآوری شما شود. سبد سهام آینه استراتژی‌ها و اقدامات شما در بازار بورس است.
نقش شاخص بورس در چیدمان سبد سهام
طبیعتا هنگامی که می‌خواهید سهم‌ها را در سبد خود بچینید، باید نگاهی هم به شاخص بیندازید. از آن‌جا که همیشه توصیه می‌شود سهام صنایع مختلف را خریداری کنید، بررسی شاخص می‌تواند در این خصوص کمک بسیار زیادی به شما بکند. برای مثال زمانی که شاخص کل منفی است ولی شاخص کل هم‌وزن مثبت است نشان‌دهنده این است که فارغ از بزرگی و کوچکی شرکت‌ها، روند بازار مثبت است. مسئله‌ای که شاید بسیاری از افراد چندان به آن توجه نکنند.
این امر به این دلیل است که شاخص هم‌وزن، وزن یکسانی را برای نمادهای موجود در بازار بورس در نظر می‌گیرد و با توجه به آن می‌توان از کلیت بازار مطلع شد. بسیاری از افرادی که تازه به بازار بورس وارد شده‌اند، ممکن است نگاهشان تنها به سمت سهام شاخص‌ساز و به اصطلاح معروفی باشد که از قضا سودهای کلانی نیز نصیب سهامداران خود کرده‌اند. به همین دلیل بسیاری به امید کسب سودهای فراوان چنین سهامی را خریداری می‌کنند و در سبد سهام خود قرار می‌دهند؛ ولی برخلاف انتظارشان در زمان اصلاح بازار، این سهم‌ها اولین نمادهایی هستند که با افت قیمت مواجه می‌شوند.
هیچ گاه تک سهم نباشید
فرض کنید سبد سهام خود را فقط از یک صنعت خاص تشکیل داده اید. در صورت رکود در آن صنعت، در تمامی سهام موجود در سبد سهام خود دچار ضرر خواهید شد. بنابراین توصیه می شود حتما تنوع را رعایت کنید و سبد معاملاتی خود را از سهام شرکت های مختلف پر کنید. البته توجه داشته باشید آن قدر تنوع اصلاح سبد بورس سهام را زیاد نکنید تا بعد در مدیریت سبد سهام با مشکل مواجه شوید.
وزن سرمایه
توزیع مناسب وزن سرمایه از مهمترین فاکتور ها در تشکیل سبد سهام و سرمایه گذاری در بورس است. به طور مثال سبد سهام یک معامله گر متشکل از ۵ سهم متنوع است اما ۷۰ درصد وزن سرمایه خود را به یک سهام خاص اختصاص داده است. پس در واقع رعایت تنوع در این سبد هیچ تاثیری در کاهش ریسک ندارد. توصیه می شود حجم معاملات خود را به طور مناسب بین سهام توزیع کنید.
صنایع پر بازده را شناسایی کنید
در زمان تشکیل سبد سهام ابتدا صنایع پر بازده را شناسایی کنید. سپس از میان آن صنایع سبد سهام خود را ایجاد کنید. قابل ذکر است بدون مطالعه شرکت ها و انتخاب سهام های مختلف و تصادفی نیز ممکن است ضرر کنید. پس لازم است با تشخیص صنایع مطلوب جلوی ضرر را بگیرید. با این کار تا حدودی می توانید ریسک سرمایه گذاری در بورس را کاهش دهید.
چه سهامی را بخریم؟
سوالی که معامله گران می پرسند “سبد سهام خود را از چه سهامی پر کنیم؟” تشکیل سبد معاملاتی بستگی به روش تحلیل شما دارد. معامله گران بر اساس تحلیل تکنیکال یا تحلیل بنیادی سهام را بررسی و انتخاب می کنند. اگر شما زمان کافی برای گذراندن دوره های آموزش بورس ندارید و نمی دانید سهام را به چه نحوی تحلیل و ارزیابی کنید می توانید از سبد های پیشنهادی استفاده کنید. این سبد سهام ها را معامله گران حرفه ای و باتجربه بورس تشکیل می دهند.
اخبار اقتصادی و سیاسی
وقتی می خواهید سبد سهام خود را تشکیل دهید به اخبار اقتصادی و سیاسی کشور و جهان توجه داشته باشید. یک سرمایه گذار موفق باید در جریان اخبار مهم باشد. قبل از تشکیل سبد سهام نگاهی به آخرین خبرهای اقتصادی و سیاسی بیاندازید. قیمت نفت، طلا، ارز، نرخ تورم و غیره از مهمترین عوامل تاثیر گذار بر صنایع مختلف می باشند.
نسبت به سهام برخی از شرکت ها تعصب نداشته باشید
برخی افراد چون در گذشته سهام یک شرکت خاصی را خرید و سود کرده اند در همه حال آن را یکی از مهمترین گزینه های خود در سبد سهام می دانند. در تشکیل سبد سهام عوامل مختلفی تاثیر می گذارند و باید با شناخت سطحی و سود های تصادفی نسبت به سهم شرکتی نگاه متعصب آمیز نداشته باشیم. حتی سودآور بودن یک سهم مشخصی در چند سال متمادی نشانه ای بر پر بازده بودن آن در این زمان نمی باشد. توصیه می شود بعد از بررسی تمام دلایل علمی، یک سهم را در سبد معاملاتی خود قرار دهید.
هر کسی ممکن است ضرر کند
در بازار بورس هر کسی ممکن است به دلایلی ضرر کند. اگر سهمی را در سبد سهام خود قرار دادید اما بعد از خرید متوجه شدید سهم مورد نظر طبق پیشبینی هایتان رشد نکرد، به راحتی آن را بفروشید و جلوی ضرر اضافی را بگیرید.
در بازار بورس قرار نیست همیشه تحلیل های شما طبق میل خودتان پیش برود. سعی کنید اشتباه های خود را بپذیرید و با کنترل ریسک و مدیریت سرمایه جلوی ضرر اضافی را بگیرید. بازار بورس مکان پر هیجان و جذابی است. با یادگیری نکات لازم و ریز در مورد آن می توانید با اطمینان بیشتر اقدام به معامله گری کرده و در شرایط بحران توانایی کنترل ریسک را داشته باشید.
چند پرسش و پاسخ در مورد سبد سهام
در این بخش قرار است سوالاتی را در خصوص پرتفوی ارائه کنیم که ممکن است برای شما نیز پیش آمده باشد. در ادامه می‌توانید این سوالات را به همراه پاسخ آنها مطالعه کنید.
آیا می‌توان سهم‌های داخل یک سبد سهام را به سبد دیگری منتقل کرد؟
این عمل امکان‌پذیر نیست. چرا که لازمه انجام چنین کاری، انتقال سهام از یک کد به کد دیگر است و این عمل انجام شدنی نیست. یعنی به طور خلاصه امکان انتقال سهم به دیگری وجود ندارد. ممکن است برخی از افراد چنین مسئله‌ای را با کد به کد اشتباه بگیرند. اما این دو مبحث با هم تفاوت دارند. در انتقال سهم شما قصد دارید که سهام را از یک کد مشخص به کد مشخص دیگری منتقل کنید که چنین امکانی وجود ندارد.
آیا یک شخص می‌تواند چند پرتفوی داشته باشد؟
چنین پرسش‌هایی می‌تواند ناشی از عدم آگاهی از تفاوت میان کدبورسی و سبد سهام شود. بله، فرد می‌تواند چند سبد سهام در چند کارگزاری مختلف داشته باشد. اما این امر به این معنا نیست که این شخص چند کد بورسی دارد. دقت کنید که هر معامله‌گر تنها یک کد بورسی خواهد داشت. یعنی همان‌طور که هر فرد تنها یک کد ملی دارد، یک کد بورسی هم دارد.
آیا می‌توان یک سبد سهام را از طریق چند کارگزاری مدیریت کرد؟
هر پرتفوی به یک کارگزاری مرتبط است. درست است که هر فرد یک کد بورسی دارد، اما می‌تواند در چند کارگزاری حساب معاملاتی مختلف داشته باشد. به این ترتیب می‌توان در دو کارگزاری خرید و فروش را انجام داد.
یعنی شما از هرکارگزاری که خرید کنید، نهایتا دارایی‌های شما در سبد مخصوص خودتان در همان کارگزاری قرار خواهد گرفت. در پاسخ به این سوال باید گفت که اگر سهمی را از طریق کارگزاری اول خریداری کردید، نمی‌توانید آن را از طریق کارگزاری دوم بفروشید؛ مگر اینکه از طریق گزینه تغییر کارگزار ناظر چنین عملی را انجام دهید.
سبد سهام لحظهای و سپرده‌گذاری چه تفاوتی با یک‌دیگر دارند؟
این سوال ممکن است برای بسیاری از اصلاح سبد بورس افراد (به خصوص تازه‌واردان به بازار بورس) پیش بیاید. پرتفوی لحظهای همان‌گونه که از نامش پیداست، به صورت لحظهای تمام معاملات آنلاین را نمایش می‌دهد و تراکنش‌ها به صورت خودکار به این سبد اضافه می‌شوند. در این سبد شما می‌توانید به صورت دستی تراکنش‌های خود را اضافه کنید. پرتفوی سپرده‌گذاری تمام دارایی‌های شما را نشان می‌دهد. در این سبد تنها می‌توانید ارزش سهام را مشاهده کنید در حالی‌که در پرتفوی لحظهای سود و زیان هر یک سهام قابل مشاهده است.
انواع چیدمان سهم در سبد سهام به چه صورتی است؟
بسته به اینکه سبد سهام خود را به چه صورتی بچینید، سبدها مدل‌های مختلفی خواهند داشت. از معروف‌ترین سبدها می‌توان به سبد دفاعی یا کم‌خطر (که نوسانات اثر کمی در آن دارند)، سبد تهاجمی یا پرخطر (که شامل سهم‌هایی با ریسک و بازده بالا هستند)، سبد سوداگرانه یا سفته‌بازی (که بیشتر بر مبنای شایعات و اخبار انتخاب می‌شوند؛ اگر این شایعات به حقیقت بپیوندند سود خوبی نصیب سهام‌دار خواهدشد)، سبد درآمدی یا مبتنی بر سود سهام (که ریسک پایینی دارد و بر مبنای سود تقسیمی شرکت‌ها چیده می‌شود) اشاره کرد.
آیا می‌توان به سبد سهام افراد دیگر دسترسی داشت؟
برای این کار نیازمند نام کاربری و رمز عبور مربوط به هر شخص هستید. یعنی اگر شما به اطلاعات فرد دیگری دسترسی داشته باشید، می‌توانید سبد سهام وی را ببینید و حتی دست به انجام معامله بزنید. درست به همین دلیل است که بسیار تاکید می‌کنند مراقب رمز عبور خود باشید. در صورت بروز مشکلاتی از این قبیل، هیچ‌کس پاسخگو نخواهد بود؛ چرا که این خود شما بودید که در حفظ اطلاعات خود بی‌دقتی و یا بی‌توجهی داشته‌اید.
سبدگردانی در بورس چه مزایا و معایبی دارد؟
سرمایه گذاری در بورس همواره با ریسک پذیری خاص خود همراه بوده و عدم توجه به ریسک موجود در آن می‌تواند ضررهای زیادی را به سرمایه گذاران تحمیل کند. شناخت دقیق از وضعیت بازار بورس و سهام موجود در آن می‌تواند تا حدودی به معاملات موفق و ایده‌آل کمک زیادی کند. در این خصوص راهکارهایی مثل سبدگردانی در بورس می‌تواند راهگشا و کارساز باشد.
در این مطلب سعی داریم تا در مورد مزایا و معایب سبدگردانی در بورس صحبت کنیم و به مطالب زیر اشاره خواهیم کرد:
منظور از سبدگردانی چیست؟
نکاتی راجع به سبدگردانی
منظور از سبد گردانی چیست؟
سبد گردانی به فرایندی گفته می‌شود که به طور غیرمستقیم توسط شرکت، نهاد و یا افراد متخصص در زمینه سرمایه‌گذاری در بورس انجام می‌شود. در این فرایند، افرادی که قصد دارند در بازار بورس سرمایه گذاری نمایند ولی زمان کافی و یا دانش لازم آن را ندارند، سرمایه مورد نیاز خود را در اختیار شرکت‌های سبدگردان می‌گذارند تا آنها بر اساس وضعیت بازار و میزان ریسک‌پذیری، سرمایه را میان چند سهم تقسیم کنند و سبد سرمایه گذاری تشکیل بدهند و آن را مدیریت کنند.
مزایای سبد گردانی
سبد گردانی در بورس مزایای گوناگونی دارد که در اینجا به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:
پایین آوردن میزان ریسک
وقتی شما با شرکت‌های سبدگردان در ارتباط هستید، به دلیل شناخت بهتر سبد گردان‌ها در مورد وضعیت سهام حاضر در بازار بورس، به میزان قابل توجهی ریسک خود را در خرید سهام به حداقل می‌رسانید.
امنیت خاطر در سرمایه گذاری
با سبد گردانی توسط متخصصین بازار سرمایه، شما به عنوان سرمایه گذار خیالتان بابت امنیت در سرمایه گذاری و روند خرید و فروش راحت است چراکه سبد گردان تمامی جوانب را برای چینش سبد مناسب به کار می‌گیرد.
مدیریت زمان
معامله در بازار بورس و توجه به نحوه خریدوفروش سهام، کاری زمان بر محسوب می‌شود. شما باید در طول روز حواستان به معاملات و گزارش‌های سهام باشد. با سبدگردانی می‌توان در زمان خود به میزان قابل توجهی صرفه جویی کرد و این کار را به کارشناسان بازار سرمایه سپرد.
منعطف بودن
سبد گردانی این امکان را به سرمایه‌گذار می‌دهد تا نسبت به سبد سرمایه خود آگاهی و دسترسی کامل داشته باشد. همچنین شرکت‌های سبد گردان این امکان را برای سرمایه‌گذار فراهم می‌کنند تا طیف وسیعی از سهام اعم از سهام صنعتی، خصوصی و صندوق‌های سرمایه گذاری را در سبد خود داشته باشد و در این مورد با هم تعامل و تفاهم داشته باشند.
اختصاصی بودن سبد سهام
سبد گردان با بررسی شخصیت شما و نوع رفتاری شما به عنوان سرمایه گذار، سبدی مختص رفتار شما تشکیل می‌دهد. این عوامل می‌تواند بستگی به روان‌شناسی افراد، نوع ریسک پذیری و عجول یا صبور بودن فرد داشته باشد.
مدیریت پرتفوی
داشتن استراتژی معاملاتی و انتخاب پرتفوی مناسب برای سرمایه گذاری در بورس امری بسیار مهم تلقی می‌شود. با انتخاب سبدگردان مجرب، مدیریت سبد سرمایه شما به بهترین شکل صورت می‌گیرد تا بخش مهمی از دغدغه شما کنار گذاشته شود.
معایب سبد گردانی
در کنار مزایای مهمی که سبدگردانی در بازار دارد اما باید این نکته را هم گفت که سبدگردانی دارای معایبی هم می‌باشد که سعی می‌کنیم به برخی از آنها اشاره کنیم.
حداقل سرمایه موردنیاز برای سبد گردانی:
شرکت‌های سبد گردان به طور معمول برای انجام فرایند سبد گردانی، حداقل سرمایه را تعریف کرده‌اند که ممکن است بسیاری از سرمایه گذاران قصد آوردن چنین سرمایه را به بازار نداشته باشند. این حداقل سرمایه معمولاً از 100 میلیون تومان تا ارقام بالاتر تعریف می‌شود.
به‌واقع باید گفت که هر شرکتی برای سبدگردانی قابل اعتماد نیست و می‌بایست حتماً قبل از عقد قرارداد، مجوزهای فعالیت و سابقه شرکت را بررسی کرد تا در دام افراد سودجو قرار نگرفت.
سبد گردان‌های نامناسب:
در مواردی دیده می‌شود که سبد گردانی به‌خاطر تجربه ناکافی نتیجه مطلوبی را نداشته است. سابقه و تجربه در زمینه بورس بسیار حائز اهمیت است. شاید هیچ چیزی به‌اندازه این دو در تعیین سبدگردان مناسب مهم نباشد. حتماً سراغ سبد گردان‌هایی باید رفت که تجربه کافی در بازار سرمایه را داشته باشند و بخصوص نتایج مطلوبی از خود در گذشته به جای گذاشته باشند.
نکاتی راجع به سبد گردانی
- تحقیق و مشورت در مورد پیداکردن بهترین و قابل‌اعتمادترین سبد گردان‌ها را فراموش نکنید.
- حتماً تجربه و سابقه سبدگردان و نتایج گذشته آن را مدنظر قرار بدهید.
- شرکت‌هایی را برای سبد گردانی انتخاب کنید که تحلیلگران و کارشناسان خبره و قوی داشته باشند.
- خدمات سبد گردانی نظیر گزارش‌ها ماهیانه، پشتیبانی قوی، قرارداد منظم و دقیق و مشاوره‌های لازم را همواره در نظر داشته باشید. سبد گردانی مناسب‌تر است که خدمات ویژه‌ای را به مخاطبش ارائه بدهد.
- در مورد کارمزد و مالیات حتماً قبل از عقد قرارداد صحبت کنید.
- از تجربه سرمایه‌گذارانی که با انواع سبد گردان‌ها کار کرده اند استفاده بهینه کنید.
جمع‌بندی
سبد گردانی در بازار سرمایه همواره دارای مزایا و معایبی بوده است که باید مورد توجه قرار داد. انتخاب سبد گردان مناسب می‌تواند امنیت فکری و سودآوری برای سرمایه گذاران داشته باشد. ما در این مقاله به بررسی برخی از مزایا و معایب سبد گردانی پرداختیم و نکاتی را راجع به انتخاب سبد گردان ذکر کردیم.
کارگزاری اقتصاد بیدار با داشتن سابقه طولانی در بازار بورس و نیز بهره‌بردن از کارشناسان خبره، خدمات سبد گردانی و آموزشی خود را به علاقه مندان و سرمایه گذاران حوزه سرمایه گذاری ارائه می‌دهد و امید است این مطلب مورد توجه قرار گرفته شده باشد.
منظور از سبد سهام چیست؟
سرمایه گذاری در بورس، نیازمند تلاش و یادگیری پیوسته است. به خصوص کسانی که تازه در حال یادگیری الفبای بورس هستند باید روی آموزش خودشان تمرکز کنند تا در آینده حضوری پرسود در بازارهای مالی داشته باشند. در این قسمت از خانه سرمایه به سراغ سبد سهام می‌رویم و این مفهوم پایه‌ای را برایتان توضیح می‌دهیم.
سبد سهام چیست؟
به مجموعه سهام خریداری شده توسط سرمایه گذار، سبد سهام می‌گویند. در واقع، سبد سهام یا همان پرتفوی به این موضوع اشاره می‌کند که باید سرمایه خود را بین چندین دارایی مالی مختلف – که در این مقاله منظور سهام است – تقسیم کنید تا از این راه بتوانید ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش دهید. اصطلاحی در دنیا رایج است که می‌گوید: «هیچ‌گاه تمام تخم‌مرغ‌هایت را در یک سبد نگذار» این اصلاح را می‌توان در مورد سبد سهام به کار گرفت. اجازه بدهید با یک مثال ساده، مفهوم سبد سهام را برایتان روشن‌تر کنیم. تصور کنید که شما ۲۰ میلیون تومان برای سرمایه‌گذاری در بورس اختصاص می‌دهید و آن را بین چهار سهم مختلف تقسیم می‌کنید. در این حالت شما یک سبد سرمایه‌گذاری تشکیل داده‌اید.
اما مهم‌تر از مفهوم سبد سهام نکته‌های پیرامونی آن است که برای یک سرمایه گذاری موفق باید از آنها اطلاع داشته باشید. اولین و مهمترین چیزی که موجب شده تا اصطلاح پرتفوی اهمیت بسیار زیادی پیدا کند مفهومی به نام ریسک است. ریسک را می‌توان خطر معنا کرد. اما وقتی پای سرمایه شما در میان باشد، آن را این‌طور معنا می‌کنید: «خطر از دست رفتن سرمایه، از آنچه فکر می‌کنید به شما نزدیک‌تر است!»
از آنجایی که در بازار بورس، اطمینان سپرده بانکی وجود ندارد، در نتیجه ممکن است ارزش سرمایه شما به خاطر اشتباه در سرمایه‌گذاری کاهش یابد. بد نیست بدانید که در سپرده‌های بانکی به صورت دستوری نرخی را تحت عنوان «سود سپرده» تعیین می‌کنند و تمامی بانک‌ها ناگزیر به پرداخت این سود سپرده هستند. اما در بازار بورس، قیمت سهام فقط بر اساس عرضه و تقاضای سرمایه‌گذاران شکل می‌گیرد. دلیل این عرضه و تقاضا تحلیلی است که در پشت سهام‌های مختلف انجام می‌پذیرد. بنابراین اگر شما به درستی قوانین سرمایه‌گذاری را رعایت نکنید آنگاه این موضوع می‌تواند منجر به خرید سهم در نقطه نامناسب شود. نتیجه چنین ماجرایی کاهش ارزش ریالی سرمایه شما خواهد بود که در حقیقت، ریسک به همین موضوع اشاره دارد.
بنابراین وظیفه شما به عنوان یک سرمایه‌گذار، خریداری سهامی است که بیشترین بازدهی را با کمترین ریسک ممکن ارائه دهد. توجه داشته باشید که در سرمایه‌گذاری، همیشه بازدهی بیشتر با ریسک بیشتری همراه است. اما می‌توان با توجه به یک سری از نکته‌ها ریسک سرمایه گذاری را مدیریت کرد.
از منظر معامله‌گری افراد حاضر در بورس به چندین دسته تقسیم می‌شوند:
سفته‌بازان و نوسان گیران: این افراد معمولاً مبلغ سنگینی را در یک سهم و با هدف کسب سود محدود ۵ الی ۲۰ درصدی در مدت زمان کوتاهی سرمایه گذاری می‌کنند. آنها معمولاً اشتیاق فراوانی به انجام معامله‌های انبوه دارند و به شدت ریسک‌پذیر هستند.
افراد به شدت ریسک گریز: این افراد در سهامی سرمایه‌گذاری می‌کنند که دارای کمترین ریسک باشد و سود نقدی جذابی را تقسیم کند.
سرمایه‌گذاران: این افراد در حالی به دنبال کسب حداکثر بازدهی هستند که ریسک معقولی را می‌پذیرند. نکاتی که در اصلاح سبد بورس ادامه برایتان می‌گوییم مربوط به افراد حاضر در دسته دوم یا سوم است. بد نیست بدانید که بیش از ۹۰ درصد سرمایه‌گذاران در این دو دسته قرار می‌گیرند. بنابراین به احتمال زیاد شما نیز در یکی از این دو دسته جای دارید.
نکاتی بسیار مهم پیرامون داشتن یک سبد سرمایه‌گذاری بهینه
هیچ‌گاه تک سهم نشوید
گاهی سرمایه گذاران بعد از تحلیل یک سهم، فکر می‌کنند اگر تنها همان یک سهم را بخرند سود بزرگی را نصیب خود خواهند کرد. غافل از اینکه ریسک بسیار زیادی را می‌پذیرند. چون همواره احتمال خطای انسانی در تحلیل سهام وجود دارد. علاوه بر این باید به عنوان یک سرمایه گذار این احتمال را در نظر بگیرید که ممکن است در نتیجه سیل، زلزله یا هر دلیل دیگری، آن شرکت از فعالیت باز بایستد. در این وضعیت اگر شما تک سهم باشید، این سرمایه شما است که با خطر جدی روبه‌رو می‌شود.
برای این موضوع مثال‌های متعددی وجود دارد که برای نمونه دو مورد را خدمتتان شرح می‌دهیم: سهام شرکت کنتورسازی ایران پس از اینکه برای مدت زمان زیادی از نظر قیمت در محدوده کوچکی نوسان می‌کرد، ناگهان با اخبار انعقاد قراردادهای متعدد جذاب، مورد توجه بازار قرار گرفت. قیمت سهم بیش از ۷۰ درصد رشد کرد و هر روز با صف خرید روبه‌رو می‌شد. اما وقتی سهم به اهداف قیمتی بالایی رسید با این خبر روبه‌رو شد که تمامی حواشی مثبت پیرامون سهم، دروغ بوده است. از آن زمان تاکنون – برای چند سال – نماد این شرکت یعنی «آکنتور» بسته شده است.
یکی دیگر از سهام‌های این چنینی مربوط به «های وب» است. وقتی این سهم عرضه اولیه شد با رشد ناشی از عرضه اولیه کار خود را آغاز کرد. کمی بعد، اخبار مثبتی درباره قراردادهای بزرگ این شرکت منتشر شد و جو مثبت پیرامون سهم ادامه پیدا کرد که در نتیجه آن، بازدهی ناشی از این سهم به بیش از ۱۰۰ درصد رسید. اما پس از مدتی نماد سهم بسته شد و این موضوع تا بیش از شش ماه ادامه پیدا کرد. بعد از مشخص شدن بسیاری از ایرادها در شیوه شناسایی درآمد این شرکت، نماد با افت سنگین بیش از ۳۰ درصدی همراه شد. دو مثال بالا نشان‌دهنده این موضوع هستند که شما به عنوان یک سرمایه‌گذار هرگز نباید تک سهم شوید؛ حتی اگر دلیل‌های قرص و محکمی پیدا کنید که فلان سهم تا ۱۰۰ درصد رشد قیمت خواهد داشت!
سرمایه خود را بین ۵ تا ۱۰ سهم گسترش دهید
پیش از پرداختن به این بخش باید شما را با دو مفهوم «ریسک سیستماتیک» و «غیر سیستماتیک» آشنا کنیم. ریسک سیستماتیک به ریسک ناشی از مسائل کلان سیاسی، اقتصادی گفته می‌شود که وقوع آن، تمام بازار را درگیر می‌کند و محدود به یک سهم خاص نمی‌شود. در نقطه مقابل ریسک غیر سیستماتیک به ریسکی گفته می‌شود که خاص یک شرکت است مانند آتش‌سوزی در انبار یک شرکت. البته به ریسک غیر سیستماتیک، ریسک قابل حذف نیز می‌گویند. مطالعات علمی نشان داده‌اند که با تشکیل یک پرتفوی به خوبی متنوع شده – متشکل از ۵ الی ۱۰ سهم – می‌توانید ریسک غیرسیستمانیک را به حداقل برسانید.
بیش از دو صنعت را برای انتخاب سهام در نظر بگیرید
خرید ۵ سهم از یک صنعت تفاوت چندانی با تک سهم شدن ندارد و با انجام این کار ریسک بسیار بزرگی را به خود تحمیل می‌کنید. یکی از بهترین پیشنهاد‌های موجود، خرید سهام از سه صنعت متفاوت است تا در صورتی که یک صنعت با افول سنگینی مواجه شد ارزش سبد سهام شما افت سنگینی نداشته باشد.
وزن سرمایه‌گذاری در سهام را منطقی انتخاب کنید
فقط تقسیم سرمایه به ۵ سهم، کافی نیست؛ بلکه باید درصد سرمایه‌گذاری در هر سهم را نیز رعایت کنید. استانداردترین حالت ممکن، در نظر گرفتن حداکثر ۲۰ درصد سرمایه به یک سهم است. در نقطه مقابل، اگر شما ۸۰ درصد سرمایه خود را به یک سهم اختصاص دهید و ۲۰ درصد باقیمانده را بین ۴ سهم تقسیم کنید، عملاً ریسک سرمایه‌گذاری خود را افزایش داده‌اید. فرض کنید شما ۱۰۰ میلیون تومان سرمایه دارید؛ با این حساب، ۸۰ میلیون تومان آن را به سهم الف اختصاص می‌دهید و ۲۰ میلیون باقیمانده را بین ۴ سهم دیگر تقسیم می‌کنید. حالا اگر سهم الف، خلاف تحلیل شما پیش برود و با زیان ۲۰ درصدی مواجه شوید ۱۶ میلیون تومان ضرر خواهید دید. در حالی که اگر مدیریت سرمایه را رعایت کرده بودید و فقط ۲۰ تا ۲۵ میلیون تومان به این سهم اختصاص می‌دادید حداکثر با ۵ میلیون تومان ضرر از سهم خارج می‌شدید.
وقتی یک ماجرای نامناسب سیاسی یا اقتصادی در کشور اتفاق می‌افتد و تمام بازار را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد، دیگر نمی‌توان انتظار داشت که نکته‌های گفته شده در این مقاله، نتیجه‌بخش باشند. زیرا در آن صورت، بازار بورس درگیر یک ریسک سیستماتیک غیرقابل حذف می‌شود که تمام سهام موجود در بازار بورس را نشانه می‌گیرد. در چنین حالتی، تمام بازار سهام برای یک الی چند روز، کاهش قیمت را تجربه خواهند کرد.
مدیریت پرتفوی و استراتژی مدیریت سبد سهام
فعالیت در بازارهای مالی مستلزم دانش و برنامه‌ریزی است. از موارد مهمی که سرنوشت‌ساز است و تأثیر زیادی بر سود و زیان شما دارد، مدیریت پرتفوی است. چینش مناسب پرتفوی و برنامه‌ریزی برای شرایط گوناگون، می‌تواند میزان سود و زیان شما را تحت تأثیر قرار دهد. به همین علت، پیش از فعالیت جدی در بازار سرمایه، لازم است با مدیریت پرتفوی آشنا شوید و بدانید اصلی‌ترین استراتژی‌های روبه‌رویی با آن چگونه است.
پرتفوی چیست و چه اهمیتی دارد؟
پرتفوی (Portefeuille) واژه‌ای فرانسوی است که در قدیم به معنای کیف پول بوده اما حالا به عنوان سبدی از دارایی شناخته می‌شود. امروزه اصطلاح پرتفوی به سبد سهام و دارایی‌های قابل معامله اطلاق می‌شود. برای مثال پرتفوی می‌تواند تک سهم بوده یا ترکیبی از سهام، صندوق و اوراق بهادار دیگر باشد. اهمیت پرتفوی در آنجایی مشخص می‌شود که بخواهید سرمایه‌گذاری با بیشترین سود و کمترین ریسک را تجربه کنید. تنوع مناسب و رعایت اصول مدیریت پرتفوی می‌تواند منجر به موفقیت در امر سرمایه‌گذاری شود. در مقابل، بی‌توجهی به پرتفوی، می‌تواند فاجعه‌ای بزرگ را در پی داشته باشد.
می‌دانید که تشکیل یک پرتفوی مناسب چه مراحلی دارد؟ روش مناسبی برای تشکیل یک پرتفوی کم ریسک می‌شناسید؟ در ادامه با بررسی قدم به قدم چینش پرتفوی، به این موارد می‌پردازیم.
مراحل تشکیل یک پرتفوی کم ریسک و مناسب
برای چینش پرتفوی، لازم است از بنیادی‌ترین سوالات شروع کنید چرا که مدیریت پرتفوی، بسیار به استراتژی و اهداف مالی شما بستگی د ارد. به همین علت باید به سوالاتی پاسخ بدهید که شاید در ابتدا چندان مهم به نظر نرسند.
هدف شما از سرمایه‌گذاری چیست؟
اولین سوال مهم برای شکل دادن به پرتفوی، درباره هدف شما از سرمایه‌گذاری است. آیا می‌خواهید با تورم مقابله کنید و با سود حاصل از آن زندگی خود را بچرخانید؟ یا قصد دارید برای آینده خود سرمایه مناسبی جمع کنید؟
پاسخ هر یک از سوالات بالا می‌تواند در فرآیند سرمایه‌گذاری شما تفاوت‌های زیادی ایجاد کند. همچنین تعیین هدف، باعث انتخاب استراتژی مناسب می‌شود. بنابراین قبل از هر اقدامی، هدف خود از سرمایه‌گذاری را بشناسید و با توجه به هدفتان، سیاست شما در برخورد با بازار نیز مشخص‌تر می‌شود. برای مثال اگر قصد سرمایه‌گذاری بلندمدت داشته باشید تا سرمایه‌ای برای آینده جمع کنید، دیگر نیازی ندارید که هر روز درگیر بازار باشید یا به صورت مستقیم به خرید و فروش سهام بپردازید.
انواع اوراق بهادار را تحلیل کنید
حالا که هدف خود از سرمایه‌گذاری را شناخته‌اید، می‌توانید به تحلیل انواع اوراق بهادار بپردازید. این کار به شما کمک می‌کند تا بهترین ابزار را برای رسیدن به هدف خود، انتخاب کنید. ممکن است به خرید سهام، اوراق مشارکت یا صندوق نیاز داشته باشید. تمامی این موارد بستگی به اهداف و سیاست شما در سرمایه‌گذاری دارد. با این حال، تحلیل اوراق کمک می‌کند تا بتوانید متناسب با نیاز خود دست به انتخاب بزنید.
پرتفوی سرمایه‌گذاری خود را تشکیل دهید
زمانی‌که اهداف خود و انواع اوراق بهادار را شناختید، وقت آن رسیده است تا برای سرمایه خود، سبد سهام مناسبی از موارد متنوع را بچینید. در واقع این همان فرآیند تشکیل پرتفوی است که می‌تواند کمی پیچیده باشد.
در این گام، باید صنایع برتر را بررسی کرده و سهم‌های مناسب آن را زیر نظر بگیرید تا در نقطه‌ای مناسب اقدام به خرید کنید. همچنین مناسب است بخشی از سرمایه خود را سپرده‌گذاری کنید تا در مواقع نیاز دستتان خالی نباشد.
مدیریت پرتفوی خود را ارزیابی کنید
بخش مهمی از مدیریت پرتفوی، ارزیابی عملکرد آن است. شما باید هر چند اصلاح سبد بورس وقت سبد خود را ارزیابی کنید و بازدهی آن را بسنجید. همچنین می‌توانید در این میان، یک سهمی را با سهمی دیگر جایگزین کنید یا وزن صندوق‌ها را در پرتفوی خود بیشتر یا کمتر کنید. شاید هم لازم باشد از صندوق‌های طلا موجود در بازار، بهره‌مند شوید! تمامی این موارد بستگی به شرایط بازار دارد و در واقع مدیریت پرتفوی، سنجیدن شرایط و تصمیم‌گیری متناسب با آن می‌باشد!
شما می‌توانید پیش از آن که سرمایه واقعی خود را در بازار درگیر کنید، به صورت فرضی یک سبد سهام تشکیل دهید تا ببینید عملکرد شما در مدیریت آن چگونه است. در این حالت، شما می‌توانید با آزمون و خطا استراتژی شخصی خود را شناسایی کنید تا با سرمایه واقعی خود، خطا کمتری داشته باشید.
انواع استراتژی مدیریت پرتفوی
استراتژی عبارت است از اقداماتی که از پیش برای شرایط گوناگون پیشبینی کرده تا در آینده از آنها بهره‌مند شد. به عبارتی شما اکنون برای شرایط متفاوت در آینده، برنامه‌ای مشخص و دقیق فراهم می‌کنید تا در لحظه بتوانید آن را اجرا کنید. این کار باعث تسلط بر امور شده و هیجان یا ترس را کنترل می‌کند. به همین علت داشتن استراتژی مناسب، نیمی از راه موفقیت در بازارهای مالی شمرده می‌شود.
برای مدیریت پرتفوی نیز نیاز به استراتژی دارید تا بتوانید چینش مناسب سبد سهام خود را در شرایط متفاوت پیشبینی کنید.
مدیریت غیرفعال پرتفوی
یکی از راه‌های مدیریت پرتفوی، مدیریت منفعل یا غیرفعال است. در این روش هدف اصلی، کسب بازدهی در حدود بازدهی متوسط بازار است. توقع بالایی از پرتفوی در چنین حالتی نمی‌رود و مدیریت ریسک اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. این روش برای افراد ریسک‌گریز یا شرایط نزولی بازار مناسب است و همچنین به صورت خرید و نگهداری سهم بوده و صبر در نگهداری، عنصر کلیدی به شمار می‌رود.
در این روش باید سهم‌های مهم و مؤثر در شاخص را شناسایی کرده و متناسب با وزن هرکدام و ارزش بازارشان خریداری شود. همچنین پوشش ریسک ایجاب می‌کند تا خرید صندوق‌های سرمایه‌گذاری و طلا جدی‌تر گرفته شود و بخش کوچکی از سرمایه نیز به سپرده‌گذاری واگذار شود. دقت کنید که خرید در این روش برای نوسان‌گیری نیست. بازدهی متوسط بازار، معیار عملکرد در این روش است و باید میزان بازدهی خود را با حرکت شاخص مور دنظر بسنجید.
برای مدیریت سبد سهام در این استراتژی می‌توانید از ضریب بتا استفاده کنید. ضریب بتا عملکرد تاریخی هر سهم را نسبت به شاخص آن توضیح می‌دهد. با بررسی ضریب بتا برای هر سهم، می‌توانید تشخیص دهید که حرکت‌های شاخص بر آن سهم به صورت معمول چگونه تأثیرگذار بوده است. این‌چنین می‌توانید سهم مناسبی را انتخاب کنید که همگام با شاخص موردنظرتان به شما بازدهی بدهد.
مدیریت فعال پرتفوی
مدیریت فعال پرتفوی مناسب افرادی است که زمان زیادی را درگیر بازار هستند و از زیر و بم تحلیل بازار سر درمی‌آورند. در این روش به دنبال تحلیل و پیشبینی حرکت‌های کوتاه‌مدتی بازار هستید و می‌خواهید از روند بازار مطلع شوید.
این روش برای نگهداری بلندمدت طراحی نشده و تمرکز آن بر حرکت‌های کوچک بازار است. هدف مالی در مدیریت فعال، کسب بازدهی بیشتر از شاخص بوده و افراد به دنبال بازدهی‌هایی بالاتر از متوسط بازار هستند.
بدیهی است که این روش ریسک بیشتری دارد. همچنین مناسب افراد مبتدی نبوده و نیاز به دانش بالا و برنامه‌ریزی دقیق دارد. به 3 طریق از این روش استفاده می‌کنند.
- گاهی به سنجش وضعیت بازار می‌پردازند و متناسب با شرایط، وزن انواع اوراق را کم یا زیاد می‌کنند. برای مثال، در بازار نزولی اوراق با درآمد ثابت، وزن بیشتری از سهام پیدا می‌کنند. با صعودی شدن بازار، اوراق درآمد ثابت، جای خودشان را به سهام می‌دهند.
- راه دیگر برای مدیریت فعال پرتفوی، چینش براساس سهام است. به صورتی که سهام ارزنده باید وزن بیشتری از سهام پر ریسک داشته باشد تا در هنگام صعود، بازدهی مناسب‌تری کسب کند و در هنگام نزول بازار، زیان کمتری به پرتفوی برسد.
- راه سوم بسیار مشابه راه دوم است. با این تفاوت که در اینجا به جای سهام، به بررسی صنایع می‌پردازند. به صورتی که صنعت‌هایی با پتانسیل بالاتر، وزن بیشتری از پرتفوی را تشکیل می‌دهند.
کدام استراتژی را انتخاب کنیم؟
انتخاب استراتژی مناسب برای مدیریت پرتفوی نیاز به شناخت مناسبی از خودتان دارد و باید به صورت کامل با روحیات خود آشنا باشید. همچنین باید ببینید که توانایی شما در سرمایه‌گذاری بیشتر است یا معامله‌گری. بدون اغراق با خود روبه‌رو شوید و مهارت خود را بسنجید. برای این کار می‌توانید روی کاغذ دست به معامله بزنید و یک پرتفوی خیالی را تشکیل داده و مدیریت کنید. بنابراین با سنجیدن عملکرد خود، به استراتژی مناسب دست پیدا می‌کنید. البته عوامل دیگری نیز در انتخاب استراتژي مناسب، دخیل هستند که در ادامه با آنها بیشتر آشنا می‌شوید.
شرایط بازار و مدیریت پرتفوی
شاید مهمترین عامل در انتخاب استراتژی، شرایط بازار باشد. در یک بازار سراسر صعودی، روحیات شما به حاشیه می‌رود! به صورتی که حتی ریسک‌گریزترین افراد هم، با بی‌پروایی می‌توانند سودهای عجیب و غریب کسب کنند. البته چنین بازارهایی کم پیدا می‌شود و بهتر است همیشه جانب احتیاط را رعایت کنید. اما به صورت کلی شرایط بازار عامل مهمی در انتخاب استراتژی مدیریت پرتفوی است، مخصوصاً در شرایط نزولی بازار، به استراتژي‌های پرریسک اصرار نورزید تا باعث پشیمانی شما نشود
میزان سرمایه و اندازه پرتفوی
میزان سرمایه شما عامل دیگری است که اهمیت زیادی در مدیریت پرتفوی دارد. اگر سرمایه زیادی داشته باشید، با آسودگی بیشتری می‌توانید با تقسیم متناسب،پرتفویی با تنوع بالا را شکل بدهید. اما افراد با سرمایه‌های کمتر باید دقت بیشتری داشته باشند. در این شرایط شکل دادن پرتفوی متنوع، می‌تواند ارزش هر بخش از پرتفوی را به قدری کوچک کند که بازدهی آن بخش ناچیز شمرده شود. البته مدیریت پرتفوی با سرمایه سنگین کار دشوارتری بوده و به زمان بیشتری نیاز دارد. از این جهت مدیریت یک پرتفوی کوچک، آسان‌تر است و نیاز به تنوعبسیار زیاد و تهیه همه انواع اوراق بهادار ندارد.
همچنین این سوال که چه تعداد سهام در پرتفوی داشته باشید، کاملاً به استراتژي شما و اندازه سرمایه‌تان بستگی دارد. به صورت کلی باید سعی کنید در عین حال که به فکر تنوع سبد سهام خود هستید، از پراکندگی آن جلوگیری کنید. نباید با تهیه تعداد بالای سهم، تحلیل آنها را برای خود دشوار کنید. بهترین تعداد سهام برای شما آن تعدادی است که بتوانید به صورت همزمان تحلیل‌شان کنید و در موقعیت‌های لازم، واکنش‌های مناسبی نشان بدهید.
انتظار و سطح توقع شما
عامل دیگری که می‌تواند در انتخاب استراتژي مناسب دخالت کند، سطح انتظار شماست. این موضوع، بیان دیگری از هدف شما در سرمایه‌گذاری است. با توجه به اینکه چه هدفی را در این راه دنبال می‌کنید، نوع استراتژي و روش شما نیز متفاوت می‌شود. کسب سود برای گذران زندگی یا پوشش تورم سالانه دو هدف متفاوت هستند که استراتژی متفاوتی نیز می‌طلبد.
جمع‌بندی
مدیریت پرتفوی از ضروری‌ترین گام‌های ورود به بازار سرمایه است و با مدیریت پرتفوی می‌توانید کسب بازدهی خود را تنظیم کنید. مدیریت پرتفوی نامناسب می‌تواند باعث زیان و دلسردی شما شود. اما اگر بتوانید چینش مناسبی برای سبد سهام خود رقم بزنید، نیمی از مسیر موفقیت را پیموده‌اید. پس این موضوع را جدی بگیرید و سعی کنید با تحقیق و بررسی، استراتژی مدیریت پرتفوی خودتان را پیدا کنید. در این مقاله با بررسی مدیریت پرتفوی، اهمیت آن و استراتژی‌های مرتبط با آن سعی کردیم تا شما را در این مسیر همراهی کنیم.
دیدگاه شما