نکتهی قابل توجه این است که شما با تنوعبخشی نمیتوانید کل ریسک سبد خود را از بین ببرید، اما میتوانید آن را کم کنید.
چگونه سبد سهام تشکیل دهیم ؟
بانک اول - درواقع پرتفوی مجموعهای از سهامهایی است که سرمایهگذار میخرد؛ شاید این سوال مطرح شود که چرا سرمایهگذار مجموعهای از سهامها را خریداری میکند؟ این همان مسئلهای است که اهمیت پرتفوی و اهمیت مدیریت آن را نشان میدهد.
به اشتراک بگذارید:
به گزارش بانک اول سبد سهام / قبل از وارد شدن به بحث مفصل مدیریت پرتفوی شاید لازم باشد تا کمی با مفهوم پرتفوی یا سبد سرمایهگذاری آشنا شویم.
به گزارش رکنا، درواقع پرتفوی مجموعهای از سهامهایی است که سرمایهگذار میخرد؛ شاید این سوال مطرح شود که چرا سرمایهگذار مجموعهای از سهامها را خریداری میکند؟ این همان مسئلهای است که اهمیت پرتفوی و اهمیت مدیریت آن را نشان میدهد.
در حقیقت سرمایهگذاری در بورس کاری پر ریسک است و یکی از ابزارهایی که سطح این ریسک را پایین میآورد پرتفوی محسوب میشود.
در بازار بورس میزان سرمایهگذاری لزوما مهم نیست بلکه سرمایهگذار باید به میزان ریسک و ریوارد خود توجه کند. وقتی سرمایهگذار تمام سرمایه خود را در یک سهام بریزد در آنصورت تمام ریسک و ریوارد او بستگی به همان سهم دارد و ممکن است ضرر بزرگی بکند.
اما بهطور مثال اگر سرمایهگذار ۱۰ میلیون تومان سرمایه داشته باشد و این سرمایه را بین دو یا چند سهم تقسیم کند چه اتفاقی میافتد؟
در این صورت وقتی یکی از شرکتها به هردلیلی افت دارد سرمایهگذار از سهام دیگر خود ریوارد دریافت میکند در واقع سرمایهگذار با این روش میزان ریسک را پایین میآورد.
مدیریت پرتفوی با رویکرد کاربردی
تشکیل و مدیریت پرتفوی مانند تمام فعالیتهای دیگر میتواند روشها و راهبردهای متفاوتی داشته باشد که این روشها ممکن است از فرد به فرد و کشوری به کشور دیگر متفاوت شود.
بنابراین لازم است که ما با راهبردهای گوناگون آشنا باشیم تا در مرحله بعدی بتوانیم از بین آنها روشی را انتخاب کنیم که با ما، میزان سرمایه و کشورمان سازگار باشد.
در بخشهای بعدی به انواع راهبردهای موثر و کارآمد در مدیریت پرتفوی اشاره میکنیم.
مدیریت پرتفوی به چه معناست؟
برای حضور در بازار بورس و حفظ جایگاه و سرمایه خود همین که معامله انجام دهید و سود یا ضرر کنید کافی نیست.
شما نیاز دارید که از پیش مطلع باشید که در چه مسیری قدم میگذارید و لازم است که برای معاملات خود روش مدیریتی مناسبی در نظر بگیرید.
تشکیل پرتفوی اولین مرحله در انتخاب راهبرد مناسب برای خرید و فروش سهام در بورس است اما پس از انتخاب این راه باید مراحل آن را نیز طی کنید.
تشکیل و مدیریت پرتفوی پنچ مرحله را شامل میشود که نیاز است طی شوند تا اطمینان بیشتری از انتخاب خود داشته باشید.
مراحل شگلگیری پرتفوی معین کردن راهبرد سرمایهگذاری، بررسی اوراق بهادار بورس، ایجاد پرتفوی براساس تحلیلها، ارزیابی مجدد پرتفوی، و در نهایت ارزیابی عملکرد پرتفوی را شامل میشود.
مدیریت پرتفوی و مراحل شکلگیری پرتفوی
در مرحله اول لازم است تا فرد بتواند تحلیل کند که با سرمایهای که دارد میتواند چه میزان ریسک را تحمل کند؛ از طرفی قصد دارد با این سرمایه و ریسک چه میزانی از سوددهی را بهدست آورد.
در مرحله بعدی براساس بررسیهایی که در مرحله قبلی انجام داده است باید به سراغ سهامهای مختلف برود تا سهمهای موردنظر خود را به پرتفوی اضافه کند.
پس از تشکیل سبد باید سبد را ارزیابی کند و راهبردی مناسب برای مدیریت آن انتخاب کند؛ در نهایت در مرحلة نهایی باید بتواند عملکرد پرتفوی را براساس دورههای مختلف تحلیل کند.
مدیریت پورتفوی و انواع راهبردها
برای مدیریت پورتفوی ما دو روش کلی به نامهای مدیریت پورتفوی فعال، انفعالی، تنوعبخشی، و راهبرد مبتنی بر ارزش بازار داریم که هر کدام از راهبردها به بخشهای کوچکتری تقسیم میشوند.
مدیریت پورتفوی فعال انواع گلچین سهام، موقعیت بازار، و تمرکز بخش را شامل میشود. در مدیریت انفعالی پورتفوی نیز روش نمونهگیری، برنامهریزی غیرخطی، و پیگیری کامل به کار میروند.
مدیریت پرتفوی در بورس با راهبرد فعال
راهبرد فعال در مدیریت پرتفوی برای معاملات میانمدت و یا کوتاهمدت به کار میرود و مدیر پرتفوی در این روش دائما درگیر است تا بتواند به سوددهی بیشتری از سوددهی شاخص بورس برسد.
در راهبرد فعال گلچین سهام مدیر پرتفوی وزن سهامهای زیر قیمت را در سبد افزایش میدهد تا ریسک را متنوع کند؛ در این روش وزن سهامهای بالای قیمت بسیار پایینتر است.
در راهبرد فعال بازار مدیر پرتفوی سرمایهگذاری در سهامهای مختلف را براساس روند کلی بازار تغییر میدهد و اگر روند صعودی باشد سهامهای در نوسان را خریداری میکند.
در راهبرد فعال تمرکزبخش نیز مدیر پرتفوی مانند راهبرد گلچین عمل میکند اما تمرکز خود را بر روی انتخاب سهام در گروههای صنعتی مختلف میگذارد.
مدیریت پرتفوی سرمایه گذاری با راهبرد انفعالی
در راهبرد انفعالی ما یا سهامها را نسبت به وزن آنها در شاخص مورد نظر خریداری میکنیم و یا فقط یک نمونه را از شاخص مبنا انتخاب میکنیم.
در راهبرد انفعالی برنامهریزی غیرخطی نیز سهامهای پرتفوی براساس ارتباط سهمها با یکدیگر و اطلاعات تاریخی روند انواع سبد سهام قیمتها انتخاب و خریداری میشوند.
مدیریت پرتفوی بورس با راهبرد مبتنی بر ارزش بازار
قبل از توضیح این راهبرد باید تعریف و فرمول بهدستآوردن ارزش بازار را بدانیم؛ برای بدست آوردن عدد ارزش بازار یا Market Cap کافی است قیمت بازار سهم یا همان قیمت پایانی آن را در تعداد سهامی ضرب کنید که همان شرکت منتشر کرده است.
در راهبرد مبتنی بر ارزش بازار سهامهایی انتخاب میشوند که بیشترین ارزش بازار را دارند و نسبت قرارگیری آنها در پرتفوی نیز براساس نسبت ارزش بازار آنها به کل ارزش سبد تعیین میشود.
به طور مثال اگر شما ۲۰ سهم با ارزش بالا در سبد داشته باشید و ارزش بازار سهم اول در پرتفوی ۱۰ درصد بیشتر از سهم دوم باشد به همان نسبت وزن سهم اول در انواع سبد سهام سبد نسبت به سهم دوم نیز باید بیشتر باشد.
مدیریت پرتفوی با راهبرد تنوع بخشی
راهبرد تنوع بخشی در واقع راهبردی کلی برای پوشش تمام راهبردهای مربوط به پرتفوی است؛ تنوع بخشی این دیدگاه را دارد که برای گریز از ریسکهای غیرسیستماتیک باید سبد متنوعی از سهامها را داشت.
حقیقت این است که تغییرات در صنایع مثلا بالا بردن هزینههای یک صنعت، بر شرکتهای همان گروه تاثیر میگذارد و روند قیمت را نزولی میکند اما بر کل بازار تاثیر چندانی ندارد بنابراین تنوع بخشی به سبد میتواند ریسک را کاهش دهد.
اما این راهبردها در نهایت با چالش هزینههای بالا و مدیریت سخت نیز درگیر هستند؛ وقتی تعداد سهام در سبد بالاتر رود بنابراین هزینههای کارمزدها نیز بالاتر میروند که گاهی میتواند مزیتهای تنوع بخشی را بی فایده کند.
از طرفی با تنوع بخشی سبد، مدیریت آن نیز مشکلتر میشود و نیاز به افرادی ماهر برای مدیریت دائمی آنها پیدا میکنیم.
مدیریت پرتفوی با راهبرد هموزن
در راهبرد هموزن ما مانند راهبرد مبتنی بر ارزش عمل میکنیم و سهامهایی با بالاترین ارزش بازار را انتخاب میکنیم.
اما در مرحلة بعدی بین وزن آنها نسبتبندی نمیکنیم و وزن آنها را در سبد برابر درنظر میگیریم.
ساخت سبد سهام | تحلیل سبد سهام - سبد قیمت گذاری سبد PQM
برای بکار گیری روش قیمت دهی سبد (PQM) به شکل تمرینی پیشنهاد می کنیم که از یک پلتفرم معاملاتی-تحلیلی نسل جدید NetTradeX استفاده کنید. از این طریق می توانید ابزارهای ترکیبی شخصی PQM را به راحتی و به سرعت ایجاد کنید و بلافاصله نمودار قیمت ها را دریافت کرده و از یک گسترۀ وسیع از ابزارهای تحلیل تکنیکی برای پیش بینی قیمت ابزارهای ایجاد شده استفاده نمایید.
روش قیمت دهی سبد (PQM) این امکان را برای شما فراهم می کند که هر ترکیبی از دارائی ها را با استفاده از مجموعه ابزارهای تجاریِ موجود بسازید. ما در این مقاله به بازار سهام ایالات متحده توجه می کنیم، تعداد اندکی از اوراق بهادار را انتخاب می کنیم و از سبدی که ایجاد می شود یک نمودار می سازیم و رفتارش را طی چند سال اخیر تجزیه و تحلیل می کنیم.
همانطوریکه می دانید بحران مالی ای که از سال 2008 پدید آمد تاثیری جدی روی سیستم مالی جهانی گذاشت و ضررهای قابل توجهی به سرمایه گذاران تحمیل کرد. جهان به مدت چهار سال و نیم در تلاش بود تا خود را ترمیم کند و فقط علائمی از بهبود اقتصادی در ایالات متحده به عنوان بزرگ ترین اقتصاد جهان پدیدار شد.
شاخص میانگین صنعتی داوجونز -Dow Jones Industrial Average - به عنوان یکی از قدیمیترین و شناخته شده ترین شاخص های سهام جهان فقط در ماه مارس 2013 توانست بطور کامل بهبود پیدا کند و به نقطۀ اوج اش انواع سبد سهام در پیش از آغاز بحران در پاییز 2007 برسد یعنی بالاتر از 14,000 واحد. این شاخص طی یک سال و نیم (پاییز 2007 تا بهار 2009) نیمی از ارزش اش را از دست داد و چهار سال طول کشید تا بتواند سقوط اش را جبران کند.
Chart 1: Well known graph of Dow Jones Index, being created using NetTradeX trading and analytical platform
با کمک روش PQM تلاش خواهیم کرد تا پی ببریم آیا چنین سبدی از سهام از سرمایه های بالقوۀ ما در بازار سهام ایالات متحده در قبال زیان های ناشی از کاهش ارزش در خلال بحران محافظت می کند یا خیر؛ و سوددهی اش را ارزیابی کنیم.
همانطوریکه می دانید شرکت های مالی در خلال بحران مالی جهانی بیشتری آسیب را دیدند. به انواع سبد سهام همین دلیل ما در میان سهام شرکت های موجود در شاخص میانگین صنعتی داوجونز آن دسته از سهامی را انتخاب می کنیم که مربوط به بخش های دیگر از اقتصاد به غیر از بخش مالی باشند، بخصوص شرکت هایی که مشغول تولید کالاهای مصرفی هستند، شرکت هایی که در زمینۀ تولید و توسعۀ کالاهای با فن آوری برتر فعالیت دارند، شرکت های فعال در بخش تولید موادغذایی و همچنین شرکت های فعال در بخش رسانه. شرکت های زیر آنهایی هستند که سبد نمونۀ ما را تشکیل می دهند (با وزن های تصادفی مناسب):
- (Walt Disney Company (DIS - 20%
- (Home Depot Inc. (HD - 20%
- (Honeywell International Inc. (HON - 15%
- (International Business Machines Corporation (IBM - 15%
- (Coca-Cola Company (KO - 10%
- (McDonald’s Corporation (MCD - 20%
یک سبد شامل سهام شش شرکت فوق الذکر و با وزن هایی که بالا مشخص شده اند با استفاده از روش PQM ایجاد شد. فرض کنید که ارزش کنونی سبد 10,000 دلار است. سپس 2000 دلار در شرکت Walt Disney Company، دو هزار دلار در شرکت Home Depot و دو هزار دلار در شرکت McDonald's Corporation (در مجموع 6000دلار) سرمایه گذاری می شود. در هر کدام از شرکت های Honeywell International و International Business Machines Corporation مبلغ 1500 دلار سرمایه گذاری می شود (در مجموع 3000دلار). 1000 دلار نیز به شرکت Coca-Cola Company اختصاص میابد.
نمودار سبد The chart of the Portfolio این امکان را ایجاد می کند که عملکرد و قابلیت سوددهی اش طی چند سال گذشته را بطور بازنگرانه مورد ارزیابی قرار داد. ارزش سبد ما در خلال سال های پیش از شروع بحران یعنی 2007 و 2008 کمتر از سطح 6200 دلار بود. ارزش این سبد در طی سال های بحرانی تا 3673 دلار افت پیدا می کند. به این ترتیب اولین نتایج را کسب می کنیم. در ابتدا، ارزش سبد در خلال بحران مالی جهانی حدود 40% افت پیدا کرد که اندکی نتیجۀ بهتر از شاخص میانگین صنعتی داوجونز (Dow Jones Industrial Average) دارد. دوم اینکه بهبود کامل ارزش سبد یعنی جبران ضرر ناشی از سال های بحران، چهار سال طول نکشید بلکه طی یک سال انجام شد. در آخر، سبد در دورۀ پس از بحران بیش از 170% رشد کرد (این رقم در مقایسه با انواع سبد سهام پایین ترین سطح از مارس 2009 محاسبه شده است).
Chart 2: Stock portfolio NetTradeX trading and analytical platform
البته ارزش سبد ایجاد شده به شدت از بحران مالی تاثیر گرفت اما بهبود سریع اش واقعاً چشمگیر است و به ما در مورد نتایج خوب در آینده امید می دهد.
اولین قدم در تحلیل مان بر ترکیب نوسانات سبد با بازار تمرکز دارد. از نظر ما، بازار توسط شاخص میانگین صنعتی داوجونز نمایش داده می شود. خاطر نشان شدیم که این سبد نسبت به این شاخص در خلال بحران مالی جهانی نتایج منفی کمتر و بازدهی سریع تری دارد. همینک برای اثبات ارزیابی مان در مورد اینکه این سبد در مقایسه با شاخص میانگین صنعتی داوجونز (Dow Jones Industrial Average) بازدۀ سرمایۀ بالاتری دارد یک نمودار در این رابطه ترسیم می کنیم و مشاهده کنید که این سبد چگونه عملکردی بهتر از بازار داشته است.
برای این منظور، از ابزار ترکیبی شخصی استفاده می کنیم: همان سبد از سهام با همان وزن های دارائی و ارزش سرمایۀ کنونی معادل 10,000 دلار ایجاد می شود. در مظنه سبدی به ارزش 10,000 دلار در شاخص میانگین صنعتی داوجونز (Dow Jones Industrial Average) سرمایه گذاری می شود.
Chart 3: Derived PCI portfolio
بررسی نمودار فوق نشان می دهد که سبد بطور سیستماتیک از بازار پیشی گرفته است. می بینیم که از سال 2006 تاکنون یک ساختار صعودی بادوام وجود دارد. به این ترتیب، قبل و در خلال بحران و حتی در خلال دورۀ بهبود، سبد ما کمتر از شاخص افت داشته یا قوی تر از آن رشد پیدا کرده است. ارزیابی رفتار سبد در ارتباط با شاخص بطور کیفی نشان می دهد که عملکرد سبد بطور سالانه و طی پنج سال اخیر حدود 10% بهتر از شاخص بوده است.
همانطوریکه مشخص شده است، ساختار سبد از مزیتی مهم برخوردار است. مزیتی با نام تنوع سازی خطرات - diversification of risks - بطور کمّی یعنی پیدا کردن یک توازن بین بازده و فراریت. ترسیم پراکندی بازده های واقعی و انحراف های استاندارد به تجسم مزایای تنوع سازی کمک خواهد کرد. شاخص میانگین صنعتی داوجونز (Dow Jones Industrial Average) طی پنج سال اخیر بازدۀ سالانۀ میانگین 4% و حدود 20% انحراف استاندارد بازده داشت. ما سبدی با همین میزان از خطر (یعنی 20% برای انحراف استاندارد) ساختیم که به مراتب بازدهی بیشتری دارد یعنی بازدهی ای با میانگین سالانۀ 13%.
Chart 4: Realized risks and returns
همزمان سهام شرکت هایی که انتخاب کرده ایم در مقایسه با شاخص سودده تر ظاهر شده اند اما در ارتباط با شاخص معیار سنجش خطر به شکل انحراف استاندارد متفاوت است. به عنوان مثال، انحراف استاندارد بازده های سهام شرکت Home Depot بالاترین میزان (23%) بود و پایین ترین (18%) متعلق به سهام شرکت McDonald's بود. سوال در مورد پیدا کردن توازن بین خطر و بازده بستگی بسیار زیادی به خصوصیات فردی سرمایه گذار و الزاماتش برای بازدۀ سبد و همچنین توانایی اش برای تحمل خطرات بستگی دارد. بطور کلی، این دو مقوله ارتباطی مستقیم دارند: بازدۀ بیشتر، خطر بیشتر. در این مرحله، به دنبال بهینه سازی سبد نیستیم بلکه می خواهیم سبدی ترسیم کنیم که حداقل طی تحلیل های انجام شده برای سال های اخیر بطور سیستماتیک بر بازار ارجحیت دارد.
ما با استفاده از روش PQM همچنین می توانیم نوسانات نسبی ارزش هر یک از سهام مورد نظرمان را در ارتباط با شاخص میانگین صنعتی داوجونز (Dow Jones Industrial Average) ایجاد کنیم. اما هیچ یک از نمودارها منحنی رشدی به "همواری" منحنی رشد سبدمان ارائه نمی دهند. ضمن اینکه ممکن است در این نمودارها "افت ها" یا دوره های متمادی از حرکت در کانال افقی مشاهده شود.
در ابتدای بررسی مان تلاش کردیم تا سهامی را از ترکیب شاخص میانگین صنعتی داوجونز (Dow Jones Industrial Average) انتخاب کنیم که ارزش اش پس از بحران مالی سال 2008 به سرعت بهبود پیدا کرد یا اینکه تاثیر کمتری از بحران مالی گرفت. با استفاده از روش PQM سبدی به دست آوردیم که ساختارش قطعاً قابل بهینه شدن which structure can be assuredly optimized است، سبدی که در دورۀ پس از بحران رشد قابل ملاحظه ای دارد.
هرچند، پس از مقایسۀ نوسانات سبد با نوسانات شاخص، نتایج جالبتری به دست آمدند. ما با استفاده از PCI یکسان، ساختار رشد بسیار همواری به دست آوردیم که بر این موضوع دلالت دارد که سبد فقط یک رشد چشمگیر پس از بحران را نشان نمی دهد بلکه بطور سیستماتیک در قبل و در خلال بحران و حتی در دورۀ روند بهبود، عملکردی بهتر از شاخص دارد.
تحلیل بازده ها و انحراف های تمام ابزارهای تحلیل شده بطور کمّی اثبات کنندۀ یافته های مان هستند. سبد ما در حالیکه دارای سطح خطری برابر با شاخص است، اما به مراتب نسبت به شاخص بازدۀ بالاتری دارد. در اینجا بار دیگر یادآور می شویم که با انتخاب کنونی دارائی، ساختار سبد مطلوب نیست. این احتمال وجود دارد که سبد دیگری پیدا شود که با همین سطح از خطر، بازده بالاتری دهد.
تحلیل بیشتر سبد و تحلیل رفتارش در ارتباط با شاخص میانگین صنعتی داوجونز (Dow Jones Industrial Average) می تواند در پیش بینی روند آینده اش کمک کننده باشد. با کمک PCI می توان تعداد بسیار زیادی سبدهای مختلف ساخت و آنها را در ارتباط با یکدیگر تحلیل کرد. اگر این تحلیل با تحلیل عوامل بنیادی، تحلیل صادرکنندگان (issuer) و تحلیل تکنیکی نیز همراه شود، در نتیجه PCI افق های کاملاً جدید را باز خواهد کرد.
مدیریت سرمایه گذاری و ریسک چیست ؟
مدیریت سرمایه به صورت مدیریت حرفهای انواع داراییها به منظور تحقق اهداف سرمایهگذار تعریف میشود.
مدیریت سرمایه امری کاملا شخصی است. با توجه به شخصیت، روحیات و اهداف شما میتواند متفاوت باشد.
سن شما، میزان سرمایه شما، تعیین اهداف و زمان رسیدن به اهدافی که برای خود مشخص میکنید، همگی در تعیین استراتژی مدیریت سرمایه نقش دارد.
استراتژی مناسب برای سرمایهگذاریِ هر فرد با دیگری متفاوت است. عواملی مثل میزان تحصیلات و سواد مالی، سن، میزان درآمد، میزان سرمایه اولیه، ریسکپذیری و… باعث پیدایش استراتژیهای متفاوت سرمایهگذاری میشود.
ریسک چیست؟
کلمه ریسک بیشتر افراد را به یاد خطر و ضرر میاندازد. اما ریسک موقعیتی است که از ترکیب خطر و فرصت به دست میآید. وقتی شما ریسک میکنید، خطری را بهجان میخرید، به امید آنکه فرصتی به دست بیاورید. شما با توجه به میزان تواناییهای فردی خود در کنار شناخت کامل از تهدیدهای احتمالی، میتوانید از این فرصتها استفاده کنید تا به اهداف خود برسید.
بیشتر روشهای سرمایهگذاری با درصدی از ریسک همراه هستند. تنها سرمایهگذاری در داراییهایی چون سپردهگذاری در بانک یا مواردی چون سرمایهگذاری در اوراق خزانه است که ریسک بسیار پایینی دارند.
این موارد (که میتوان آنها را سرمایهگذاری بدون ریسک نیز نامید) یک بازدهی مشخص، قطعی ولی محدود دارند.
فرآیند مدیریت سبد سهام
یکی از راههای کم کردن ریسک یک پرتفوی تنوعبخشی به آن است. تنوعبخشی با هدف کاهش ریسک پرتفوی تا حداقل مقدارِ ریسک و افزایش بازده پرتفوی تا بالاترین اندازه ممکن انجام میشود.
با تقسیم کردن مبلغ سرمایهگذاری در سهمهای متنوع، میتوان بخشی از ریسک پرتفوی را حذف کرد. برای انجام این کار بهتر است که سهمها، از صنایع و گروههای متفاوت از هم انتخاب شوند تا اگر یک صنعتی دچار مشکل شد تنها بخش کوچکی از سبد سرمایهگذاری شما بهخطر بیفتد.
نقل قولی معروف در رابطه با تنوعبخشی وجود دارد که بیان میکند: تمامی تخممرغهای خود را در یک سبد قرار ندهید، تا در صورت افتادن سبد همه تخم مرغهایتان از بین نروند.
نکتهی قابل توجه این است که شما با تنوعبخشی نمیتوانید کل ریسک سبد خود را از بین ببرید، اما میتوانید آن را کم کنید.
ریسک کل
ریسک کل از دو بخش ریسک سیستماتیک و ریسک غیرسیستماتیک تشکیل شده است.
ریسک غیرسیستماتیک منحصر به یک دارایی نظیر سهم یک شرکت است، که این ریسک با تنوعبخشی قابل کاهش است.
اما بخش دیگری از ریسک کل، ریسک سیستماتیک یا ریسک بازار است، که به آن ریسک حذفنشدنی هم میگویند. این ریسک از طریق تنوعبخشی کاهش پیدا نمیکند.
انواع سرمایه گذاران بر مبنای میزان تحمل ریسک
سرمایه گذاران به سه دسته تقسیم میشوند:
1. سرمایهگذاران ریسک خنثی افرادی هستند که به میزان ریسک سرمایهگذاری توجهی نمیکنند و تنها به دنبال حداکثر کردن بازدهی خود هستند و میزان مطلوبیت آنها توسط بازدهی سرمایهگذاری تعیین میشود.
2. تعدادی از سرمایهگذاران نسبت به سایرین ریسکپذیرتر هستند؛ در نتیجه میتوانند نسبت به دیگران بهتر با این نوسانات کنار بیایند و آن را تحمل کنند.
3. سرمایهگذاران ریسکگریز هستند. این افراد بیشتر به سرمایهگذاری در مواردی که بازدهی مطمئن داشته باشند علاقهمند هستند و از سرمایهگذاری در پروژههای پرریسک دوری میکنند. بیشتر این افراد به سپردهگذاری در بانک روی میآورند و معتقدند که سپردهگذاری در بانک نوعی سرمایهگذاری ایمن است.
خلاصه مقاله
در نهایت به سرمایهگذاران پیشنهاد میشود که ابتدا با توجه به شرایط خود، میزان ریسکپذیری، سواد مالی، سرمایه اولیه و درآمد، استراتژی خود را مشخص کنند و سپس یک سبد سرمایهگذاری مناسب تشکیل دهند.
این سهمها میتوانند با توجه به دیدگاه سرمایهگذار و اهداف آنها متفاوت از هم باشند.
نحوه تشکیل یک سبد سهام مناسب
یکی از توصیههایی که بسیاری از متخصصان بازارهای مالی به سرمایه گذاران برای موفقیت در بورس میکنند، تشکیل سبد سهام و تنوع بخشی به آن است که نقش ارزندهای در سود کسب شده توسط شما در آینده و در چشم انداز بلند مدت خواهد داشت.
برای همین است که باید به طور حتم با در نظر گرفتن یک استراتژی مناسب نسبت به تشکیل پرتفوی یا سبد سهام پر بازده (با توجه به فاکتورهایی که در ادامه به آنها اشاره خواهد شد)، اقدامات لازم را انجام دهید.
اما سوال اینجا است که چه اقداماتی برای دست یافتن به یک سبد سهام پر بازده باید انجام شود و چه قدمهایی باید در این راه برداشته شود؟ با ما همراه باشید تا در مورد سبد سهام و نحوه تشکیل و تنوع بخشی به آن بیشتر برای شما توضیح بدهیم.
۱. تعیین نحوه تخصیص دارایی
نکات بسیار مهمی هستند که در پورتفوی یا سبد سهام شما باید به آن توجه شود. اول از همه اینکه چه میزان سرمایه برای سرمایه گذاری وجود دارد؟ و نیز چه مدت فرصت دارید تا انواع سبد سهام انواع سبد سهام شاهد رشد سرمایه خود باشید؟
میزان سرمایه شما یا پولی که قصد دارید وارد بازار بورس کنید نقش تعیین کنندهای در میزان سهام قابل خرید دارد. اینکه تا چه مدت میتوانید سرمایه خود را برای رشد سهام مورد استفاده قرار دهید نیز بسیار مهم است.
ممکن است شما قصد داشته باشید تا بر روی یک سهام برای بیش از یک سال سرمایه گذاری کنید تا شاهد رشد آن باشید. این مدت میتواند تا ده سال یا بیشتر هم باشد.
اما ممکن است که شما مدت زیادی برای سرمایه گذاری وقت نداشته باشید و به دنبال سهامهای زود بازده برای خرید باشید. برای همین است که گفته میشود سبد سهام یک فرد بازنشسته با سبد سهام یک فرد جوان که به تازگی وارد بورس شده است باید متفاوت باشد.
ریسک پذیری نیز یکی از عوامل مهمی است که در تشکیل سبد سهام مهم خواهد بود. زیرا که ممکن است یک فرد دارای شخصیت ریسک پذیر باشد و برای او خرید سهامهایی که ممکن است در آینده رشد بالا و یا برعکس ضرر بیشتری داشته باشند, جذاب باشد.
از طرف دیگر ممکن است که یک فرد علاقهای به ریسک نداشته باشد و سهامهایی که شاید کم سود اما در عین حال مطمئن هستند را برای خرید ترجیح بدهد.
در اولین قدم سعی کنید موارد ذکر شده در بالا را در نظر داشته باشید. پس از آن بهتر خواهید توانست به انتخاب سهامهای مناسب برای تشکیل یک سبد سهام متناسب با شخصیت خود شوید.
سرمایه گذاری ریسکپذیر و سرمایه گذاری محافظه کارانه
در صورتی که شما به یک سود ثابت و شاید نسبتا کم در سهام خود راضی باشید (که با آن تنها شاهد حفظ سرمایه خود و کسب مقداری درآمد باشید)، میتوان شما را یک سرمایه گذار محافظه کار دانست که با استفاده از سهام شرکتهای دارای سود ثابت (که دارای ثبات ارزش هستند)، سعی در مشارکت در بازار بورس و اوراق بهادار داشتهاید.
اما در صورتی انواع سبد سهام که به سمت شرکتهایی بروید که ممکن است ریسک بالایی داشته باشند و در آینده با رشد بالایی همراه باشند (یا البته ممکن است آینده روشنی نداشته باشند)، میتوانیم شما را یک سرمایه گذار ریسک پذیر در بازار بورس دانست که به دنبال ماجراجویی برای کسب سود بیشتر با تشکیل یک سبد سهام پرریسک میباشد.
در پایان این بخش به طور خلاصه مطالبی را که تا به حال برای شما ذکر کردهایم در این بخش تکرار خواهیم نمود. زیرا که قدم اول در تشکیل سبد سهام در نظر گرفتن فاکتورهای مهمی است که در قدمهای دیگر باید از آنها استفاده کنید.
این فاکتورهای مهم که باید در قدم اول در نظر بگیرید در زیر برای شما خلاصه شدهاند:
- ریسک پذیری شما به عنوان یک سرمایه گذار در بازار بورس و اوراق بهادار
- میزان سرمایهای که قصد دارید برای خرید سبد سهام و تنوع بخشی به آن اختصاص دهید.
- مدت زمانی که قصد دارید صبر کنید تا سرمایه شما به سود برسد.
این نکات مهم هستند و به طور حتم نقش تعیین کنندهای در قدمهای بعد خواهند داشت و برای همین تنها پس از در نظر گرفتن این نکات میتوانید وارد مرحله دوم شوید.
۲. دستیابی و انتخاب سبد سهام یا سبد اوراق بهادار
در این مرحله باید سرمایه خود را به طبقات و زیر طبقات مختلفی تقسیم کنید تا موفق به مدیریت سهام و اوراق بهادار خریداری شده خود در بازار بورس شوید.
برای آشنایی بیشتر شما با طبقات و معنی آنها مثالی میزنیم. فرض کنید که شما سرمایه خود را در دو بخش تقسیم و برای خرید سهام داخلی و سهام خارجی صرف کنید.
با این کار بازار بورس داخلی یک طبقه و بازار بورس کشورهای خارجی طبقه دیگری را تشکیل خواهند داد که هر یک از آنها دارای زیر طبقههای خود خواهند بود.
یا اینکه ممکن است سرمایه خود را در بازار بورس تهران و بازار فرابورس تقسیم کنید و بخشی از سرمایه خود را نیز در بورس کالا قرار دهید. در این صورت هر یک از بازارهای مالی ذکر شده یعنی بازار بورس، بازار فرابورس و بازار بورس کالا یک طبقه را به خود اختصاص خواهند داد که ممکن است هر یک از آنها نیز از زیر طبقات خاص خود برخوردار باشند.
در هر یک از این طبقات میزان سرمایهای که در بخش قبل به آن اشاره کردیم یا میزان پولی که قصد سرمایه گذاری در هر طبقه دارید و نیز میزان ریسک پذیری شما در انتخاب یک شرکت و یا خرید یک سهام نقش اساسی خواهد داشت.
علاوه بر این ممکن است که مدت زمانی که قصد دارید روی یک سهام سرمایه گذاری کنید بر روی سهام و یا اوراق بهادار انتخاب شده برای سرمایه گذاری تاثیر فراوانی داشته باشد. یک مثال مهم قابل ذکر دیگر میتواند طبقه بندی سهام و یا اوراق خریداری شده به دو دسته کوتاه مدت و بلند مدت باشد.
در این مرحله شما باید لیستی از سهامها و یا اوراقی که قصد خرید آنها را دارید تهیه کنید که این میتواند یکی از سختترین مراحل برای تشکیل سبد سهام باشد. در این مرحله به نکات زیر توجه داشته باشید:
انتخاب سهام
در زمان انتخاب سهام به میزان ریسکی که دارد توجه کنید و پس از آن بر اساس شخصیت خود و ریسک پذیر یا محافظه کار بودن استراتژی خود, سعی در انتخاب یکی از آنها داشته باشید.
توجه داشته باشید که برای انتخاب بهترین سهام باید به طور دورهای, تغییرات قیمتی سهامها را تحت نظر داشته باشید تا بتوانید بین سهامهایی که ثبات قیمت دارند و سهامهایی که ممکن است ریسک پذیر باشد یکی را انتخاب کنید.
انتخاب اوراق قرضه
اوراق قرضه از جمله اوراق بهادار دیگری هستند که امکان سرمایه گذاری بر روی آنها وجود دارد و به طور حتم باید در زمان انتخاب و خرید آنها به فاکتورهای مهمی مانند تخفیف، نوع اوراق قرضه، سررسید اوراق، رتبه و نیز انواع سبد سهام نرخ بهره آن توجه داشته باشید.
در این راه امکان دارد که به صندوقهای دو جانبه که برای گستره وسیعی از طبقات سرمایهای در دسترس هستند و شما را قادر به مالکیت انواع سهام و اوراق قرضه خواهند کرد متوسل شوید.
البته مدیران این صندوقها برای خدماتی که در اختیار شما قرار خواهند گذاشت هزینههایی را دریافت خواهند نمود. صندوقهای شاخص نیز گزینه دیگری هستند که هزینه کمتری دریافت میکنند، و در عوض مدیریت آنها به شکل منفعل انجام میشود.
صندوقهای قابل معامله و یا صندوق های “ای تی اف” ETF :
صندوقهای ETF گزینههای خوبی برای کسانی هستند که ترجیح میدهند دوجانبه سرمایه گذاری کنند. ETF ها در واقع صندوقهای دو جانبهای محسوب میشوند که میتوان آنها را مانند سهام معامله کرد. شاید اخیرا در مورد این صندوقها در اخبار نیز شنیده باشید که مربوط به عرضه این صندوقها توسط دولت در سال ۱۳۹۹ بوده است.
به دلیل اینکه مدیریت صندوقهای قابل معامله منفعل است، این امر باعث میشود تا هزینههای کمتری در مقایسه با صندوقهای دوجانبه داشته باشند. ETF ها و یا صندوقهای قابل معامله طیف وسیعی از طبقات دارایی را پوشش میدهند و به همین دلیل ابزار بسیار مناسبی برای دست یافتن به یک سبد سها متعادل میباشند.
۳. سنجش مجدد وزن سبد سهام
پس از این که یک سبد سهام مناسب را برای خود تشکیل دادید باید به طور دورهای به ارزیابی آن بپردازید و در صورت نیاز تغییرات لازم را در آن اعمال کنید.
ممکن است نیازهای شما در آینده تغییر کند و یا این که وضعیت یکی از شرکتهای موجود در سبد سهام شما با تغییر مواجه شود یا اینکه ممکن است در میزان ریسک پذیری خود و یا در میزان سرمایهای که میخواهید در بازار سهام به خرید و فروش سهام اختصاص دهید دچار تغییر شود، در هر یک از این حالتها نیاز به ارزیابی مجدد سبد سهام خواهد بود تا تغییرات لازم را در آن اعمال کنید.
برای مثال فرض کنید که شما نیمی از سرمایه خود را در سهام شرکتهای کوچک و یا شرکتهای ریسک پذیر سرمایه گذاری کرده باشید، این در حالی است که در ارزیابیهای جدید خود به این نتیجه رسیدهاید که باید یک چهارم یا ۲۵ درصد داراییهای خود را در این شرکتها سرمایه گذاری کنید. در این صورت باید سبد سهام خود را به طور اساسی تغییر دهید.
۴. ایجاد تعادل در سبد سهام به طور استراتژیک
در این مرحله باید دوباره تعادل جدیدی در سبد سهام خود با توجه به تغییراتی که در استراتژی شما به وجود آمده است اعمال کنید. توجه داشته باشید که در هنگام تغییر در سبد سهام که با خرید یا فروش سهام همراه خواهد بود به آثار مالیاتی آن نیز توجه کنید. ممکن است که در این حالت با مالیاتهای بالایی به دلیل سود سرمایه روبرو شوید.
در این حالت شاید بهتر باشد که صندوق جدیدی را در آن طبقه دارایی دخالت ندهید و بر سایر طبقات دارایی تمرکز کنید. این کار باعث کاهش وزن دهی سهامهای شما در سبد اوراق بهادار خواهد شد و مالیات حاصل از کسر سرمایه را به شما تحمیل نخواهد کرد.
اما باید توجه داشته باشید که سهامهای رشدی که ممکن است در آینده نزدیک دچار سقوط شوند را بفروشید تا ضرر نکنید. زیرا که حتی اگر تبعات مالیاتی داشته باشد فروش انها به صرفهتر از نگهداری آنها در پورتفوی شما خواهد بود. در این راستا برای بهترین تصمیم گیری توجه به نظرات افراد متخصص در بازارهای مالی و تحلیلگران بسیار سودمند خواهد بود.
تنوع بخشی به سبد سهام
تنوع بخشی به سبد سهام یکی از مهم ترین فاکتورهایی است که باعث موفقیت شما در بازار بورس خواهد شد و در این راه نکات زیادی است که تعدادی از آنها را مورد اشاره قرار دادیم.
سرمایه گذاران می توانند با استفاده از صندوقهای ETF و یا صندوقهای متقابل به تنوع خوبی دست پیدا کنند و شما هم میتوانید از این ظرفیت برای دست یافتن به تنوع سهام خود استفاده کنید.
نتیجه گیری
رشد پایدار و طولانی مدت در بازار بورس و اوراق بهادار نتیجه تنوع بخشی به سبد سهام شما خواهد بود و علاوه بر این میتواند به شما کمک کند تا از سقوط سرمایهای در هنگام فعالیت در بازارهای مالی پیشگیری کنید.
برای همین همواره باید نسبت به تشکیل سبد سهام متنوع تلاش خود را به کار برید و در کنار آن به طور مداوم به ارزیابی و پایش وضعیت سرمایه گذاری خود بپردازید و با توجه به تغییراتی که در فاکتورهایی مانند میزان سرمایه وارد شده به بورس و یا میزان ریسک پذیری شما به وجود آمده است سعی در تضمین موفقیت بلند مدت مالی خود داشته باشید.
سبدگردانی اختصاصی چیست؟
سبدگردانی اختصاصی به مفهوم تخصیص مجموعه ای از دارایی ها شامل سهام، اوراق بهادار و … به یک سرمایه گذار خاص می باشد. از مزایای سرمایهگذاری در بازارهای مالی از طریق سبدهای اختصاصی استفاده از دانش و مهارت نیروهای متخصص، کاهش ریسک سرمایه گذاری و مدیریت مستمر جهت ایجاد بالاترین بازدهی ممکن برای سرمایه گذاران میباشد. شرکت تامین سرمایه نوین به عنوان مدیر سبدهای اختصاصی درصدد است انواع سبد سهام با در نظر گرفتن درجه ریسک پذیری هر سرمایه گذار، اقدام به تشکیل سبد اختصاصی نموده و حداکثر منافع ممکن را برای دارایی های سرمایهگذاران تامین نماید.
خدمات، شرایط، حدود مسئولیت و کارمزد سبدگردان
سبدگردان یکی از انواع واسطههای مالی هستند که به عنوان نماینده سرمایهگذار و به نام سرمایهگذار به سرمایهگذاری در اوراق بهادار مجاز میپردازند که این عمل در قالب مفهوم سبدگردانی اختصاصی به این معناست که برای هر فردی متناسب با ریسکپذیری و موقعیت فرد سرمایهگذاری انجام میشود. سنجش ریسک پذیری سرمایه گذار توسط کارشناس تحلیلگر شرکت با کمک سؤالاتی استاندارد (که قبلا از طرف سازمان بورس اوراق بهادار طراحی گردیده) از شخص سرمایهگذار، وضعیت درآمدی و هزینه وی، هدف شخص از سرمایهگذاری و مواردی از این دست به سطح ریسکپذیری سرمایهگذار میرسد و نتیجه را با سرمایهگذار مطرح میکند. سرمایهگذار مختار است که نتیجه را بپذیرد یا خیر، در نهایت پس از توافق طرفین بر روی نتیجه پرتفوی مناسب سرمایهگذار تشکیل میشود.
کارمزد سبدگردانی براساس مقررات و مصوبات سازمان بورس و اوراق بهادار و قرارداد منعقد شده با مشتریان محاسبه میشود. فرمول پیشنهادی کارمزد توافقی است و معمولا از دو بخش کارمزد مدیریت و عملکرد تشکیل میشود که کارمزد مدیریت مبتنی بر اخذ کارمزد ثابت مختصر و براساس دارایی تحت مدیریت تعیین میشود؛ اما کارمزد عملکرد، که کارمزد متغیر هم بیان میشود، به میزان بازدهی کسب شده در پایان قرارداد بستگی دارد.
اوراق بهادار قابل سرمایه گذاری توسط سبدگردان برای مشتریان
بر اساس ابلاغیه شماره ۱۲۰۲۰۰۹۱ سازمان بورس و اوراق بهادار نهادهای مالی دارای مجوز سبدگردانی مجازند منابع سبدهای تحت مدیریت خود را در موارد زیر سرمایه گذاری نمایند:
- اوراق بهادار قابل معامله در هر یک از بورسها
- هر گونه اوراق بهادار ثبت شده نزد سازمان به جز سهام شرکتهای سهامی خاص
- سپردههای بانکی تا سقف ۵۰ درصد از ارزش روز داراییهای تحت مدیریت در هر قراداد سبدگردانی
- سرمایهگذاری در واحدهای سرمایهگذاری صندوقهای سرمایهگذاری دارای مجوز از سازمان با شرایط زیر:
الف) حداکثر سرمایهگذاری در واحدهای سرمایهگذاری صندوقهای سرمایهگذاری تا ۱۰ درصد مجموع ارزش روز داراییهای موجود در هر قرارداد سبدگردانی مجاز است.
ب) حداکثر تا ۵۰ درصد از ارزش داراییهای اختصاص داده شده به بند فوق میتواند به سرمایهگذاری در واحدهای سرمایهگذاری صندوقهای تحت مدیریت همان سبدگردان اختصاص یابد.
انواع اوراق بهادار
۱. اوراق بهادار با درآمد ثابت دولتی
۲. گواهی سپرده کالایی
۳. سهام بورسی
۴. اختیار معامله تبعی
۵. اوراق بهادار با درآمد ثابت شرکتی
۶. صندوقهای سرمایهگذاری
۷. سهام فرابورسی
۸. اختیار خرید/فروش –قراردادهای آتی
۹. اسناد خزانه اسلامی
۱۰. گواهی سپرده بانکی
۱۱. سهام فرابورس-بازار پایه
۱۲. فروش استقراضی
روشهای تجزیه و تحلیل اوراق بهادار
۱. تحلیل بنیادی
۲. تحلیل تکنیکال
۳. تحلیل کمی
۴. مطالعه اخبار و وقایع بازار
الف) سهام: روشهای مورد استفاده جهت تجزیه و تحلیل و ارزشیابی اوراق بهادار شامل دو روش بنیادی و تکنیکال میباشد. در روش بنیادی با استفاده از اطلاعات موجود در صورت های مالی شرکتها و با در نظر گرفتن فضای اقتصاد کلان، وضعیت جهانی صنعت مربوطه، عرضه و تقاضای موجود و شرایط تجاری شرکت، و با استفاده از روش های مبتنی بر تنزیل جریانات نقدی(DDM)، روش های مبتنی بر جریان نقدی آزاد(FCF)، ارزش جایگزینی و روش های نسبی از جمله P/E و P/S و بر اساس EPS کارشناسی شده، اقدام به ارزشگذاری و تحلیل شرکت ها میشود . در روش تکنیکال با استفاده از روند قیمتی گذشته، روند قیمتی آینده سهم پیش بینی می شود و سعی بر آن است که نقاط ورود و خروج مناسب برای سرمایه گذاری انتخاب شود. در نهایت با در نظر گرفتن جمیع شرایط بنیادی و تکنیکال و هم چنین وضعیت تابلوی سهم، حجم معاملاتی و سایر موارد با اهمیت، تصمیمات سرمایه گذاری اخذ میشود.
ب) ارزشگذاری اوراق بهادار با درآمد ثابت: با مقایسه نرخ بازدهی تا سررسید (YTM) و یا نرخ بازدهی ساده اوراق بهادار با درآمد ثابت با یکدیگر و یا با نرخ سود بازار، اقدام به خریدوفروش این اوراق میگردد. لازم به ذکر است که هرچند تاکنون موارد بااهمیتی از نکول ناشرین اوراق بهادار با درآمد ثابت پذیرفتهشده در بورس یا فرابورس مشاهده نشده است، اما همواره این ریسک میبایست موردتوجه قرار گیرد. ریسک سرمایهگذاری مجدد نیز ازجمله ریسکهایی است که میبایست در خریدوفروش اوراق بهادار با درآمد ثابت موردتوجه قرار داده شود.
ج) ارزشگذاری ابزار مشتقه: در بازار سرمایه ایران در شرایط کنونی تنها اختیار معامله، مورد دادوستد قرار میگیرد. برای ارزشگذاری این اختیارات از مدل بلک شولز و مدل درخت دوجملهای و استراتژی های معاملاتی استفاده میشود.
منابع جمع آوری اطلاعات
۱. سامانه کدال
۲. سامانه TSETMC
۳. سایت سازمان بورس و اوراق بهادار
۴. سایت فرابورس
۵. سایت بورس کالا
۶. سایت بورس انرژی
۷. سایتهای معتبر خبری
۸. نرمافزارهای جمعآوری اطلاعات
انواع تضاد منافع کدامند و راه حل ممانعت از آن چگونه است؟
تضاد منافع میان مشتریان و سبدگردان
در راستای از بین بردن تضاد منافع میان مشتریان و مجموعه شرکت، کارمزد قراردادهای سبدگردانی (در راستای سود مشترک) تنظیم نموده و همچنین مطابق ماده ۱۴ دستورالعمل سبدگردانی تعهد می نماید در کلیه شرایط منافع مشتریان را بر سایر دینفعان مقدم بداند.
تضاد منافع سرمایه گذار و کارکنان و اشخاص وابسته شرکت
در شرایط زیر، اشخاص وابسته ذینفع ورقهی بهادار محسوب میگردد:
۱. درصورتیکه مالک ورقهی بهادار باشد و یا دارای موقعیت در ابزار مشتقه آن باشد.
۲. درصورتیکه پذیرهنویسی یا فروش ورقهی بهادار را تعهد کرده باشد یا بازاریابی برای پذیرهنویسی یا فروش ورقهی بهادار را پذیرفته باشد یا مشاور ناشر در زمینهی عرضه ورقهی بهادار باشد یا در این موارد با دیگران مشارکت داشته باشد.
۳. درصورتیکه ناشر ورقهی بهادار باشد.
۴. در صورتی که سبدگردان، بنام مشتری اقدام به معامله اوراق بهاداری که اشخاص وابسته در آن ذینفع هستند، نماید موظف است طبق ماده ۲۷ دستورالعمل تاسیس و فعالیت سبدگردانی، طی گزارشهایی که حداقل هرماه تهیه میشود حسابرس و امین خود را، از این موضوع مطلع کند و در گزارشهای دورهای که به مشتری میدهد، این موضوع را افشا نماید.
رابطهی تجاری اساسی با سایر شرکتها که منجر به تضاد منافع میگردد:
شرکت کارگزاری تامین سرمایه نوین (سهامی خاص) به عنوان کارگزار معاملات سبدگردان و از شرکت های تابعه تامین سرمایه نوین از مهمترین شریک تجاری این شرکت محسوب میشود. کارمزد معاملات در ازای ارائه خدمات کارگزاری در چارچوب قوانین و مقررات و منافع شرکت تامین سرمایه نوین (سبدگردان) در سودآوری شرکت کارگزاری مزبور، مهمترین ارتباط مالی فیمابین دو شرکت است.
دیدگاه شما