تعریف ارزش اسمی

تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال – دو روش ارزش‌گذاری و تعیین ارزش ذاتی سهام

ارزش گذاری به روش ارزش دفتری

مفاهیم مختلفی برای ارزش وجود دارد. ارزش یک دارایی را در تحلیل بنیادی می‌توان با استفاده از روش‌های زیر مورد ارزیابی قرار داد:

- ارزش دفتری
- ارزش بازار
- ارزش جایگزینی
- ارزش اسمی
- ارزش تصفیه
- ارزش ذاتی

در این مقاله قصد داریم به توضیح "ارزش دفتری" بطور مفصل بپردازیم. در ابتدا بهتر است تفاوت مفهوم ارزش و قیمت را بیان کنیم:

قیمت: وجهی است که خریدار در قبال دریافت کالا یا خدماتی، پرداخت می‌کند و از سوی دیگر فروشنده کالا یا خدمات را ارائه می‌دهد.
ارزش: انتظاری ذهنی است، به مفهوم منافعی که عموم در آینده از دارایی‌های خود انتظار دارند.

تعریف ارزش دفتری

ارزش دفتری هر سهم از تقسیم مجموع حقوق صاحبان سهام بر تعداد سهام (پس از کسر سهام ممتاز) منتشر شده به دست می‌آید و در ترازنامه درج می‌گردد.

در زمان انحلال شركت، پس از پرداخت تمامی بدهی‌های شركت، به ازای هر سهم، ارزش دفتری داده می‌شود. دانستن ارزش دفتری، برای پی بردن به ارزش خالص یک شرکت مهم است. به عبارت دیگر منظور از ارزش دفتری برای یک شرکت، ارزش کل دارایی‌های شرکت منهای بدهی‌های مانده آن است. برخی از تحلیل‌گران برای ارزش‌گذاری شرکت‌ها علاوه بر دارایی‌های فیزیکی، ارزش دارایی‌های نامشهود را در محاسباتشان لحاظ می‌کنند.

با توجه به تعاریف ذکر شده، مبنای تعیین ارزش دفتری و ارزش اسمی در زمان تأسیس شرکت یکی است (مگر آنکه انتشار سهام به صرف یا انتشار سهام به کسر صورت گرفته باشد)؛ با گذشت زمان و نسبت به عملکرد شرکت بین این دو تفاوت ایجاد می‌گردد.

دو کاربرد اصلی ارزش دفتری به عنوان ارزش حسابداری یک شرکت

1) ارزش دفتری به عنوان ارزش کل دارایی‌های شرکت است و سهامداران در صورت انحلال شرکت آن را دریافت می‌کنند.
2) زمانی که ارزش دفتری با ارزش بازار شرکت مقایسه می‌گردد، می‌تواند نشان دهد که سهام کم ارزش یا پرارزش است.

مزایا و کاربردهای ارزش دفتری دارایی‌های شرکت

با بررسی ارزش دفتری سهام پی خواهیم برد که آیا دارایی، متناسب با ارزش واقعی آن‌ها قیمت‌گذاری شده است. همچنین به دلیل این که این ارزش بیانگر کل دارایی‌های یک شرکت است، در زمان انحلال به سهامداران تعلق می‌گیرد. از مزایای دیگر ارزش دفتری این است که در آن مفروضات و نظر شخصی دخیل نمی‌باشد.

معایب استفاده از ارزش دفتری

ارزش دفتری با یک معادله حسابداری ثابت محاسبه می‌گردد و تورم و نرخ نوسانات بهره در آن در نظر گرفته نمی‌شود. همین‌طور برخی تحلیل‌گران در محاسبات خود دارایی‌های نامشهود را در کنار دارایی‌های فیزیکی در نظر می‌گیرند. همچنین امکان دستکاری جهت بالابردن ارزش دارایی در هنگام ثبت در ترازنامه وجود دارد.

جمع‌بندی

سهام شرکت‌ها به روش‌های مختلفی ارزش‌گذاری می‌شوند، یکی از این روش‌ها ارزش دفتری است که در این مقاله به آن پرداختیم. بهتر است سرمایه‌گذاران به ماهیت شرکت و دارایی‌های دیگر که ممکن است در محاسبه ارزش دفتری لحاظ نگردد، توجه کنند.

ارزش دفتری، ارزش اسمی و ارزش بازاری سهم چیست؟

همیشه این نکته را متذکر شده‌ایم که قبل از ورود به هر حوزه‌ای، بایستی اصطلاحات و واژه‌های کاربردی آن حوزه را به خوبی بشناسید. یکی از بنیادی‌ترین مفاهیم بازار سرمایه، “ارزش سهم” است که از اولویت‌های مهم در ورود سرمایه‌گذاران به بازار بورس به شمار می‌آید.

به همین دلیل؛ در این مقاله می‌خواهیم انواع ارزش اعم از ارزش اسمی، ارزش بازاری و ارزش دفتری در بازار بورس را مورد بررسی قرار دهیم.

مفهوم ارزش گذاری چیست؟

افراد زیادی با ورود به بازار بورس و خرید و فروش سهام شرکت‌های مختلف، سودهای ماهیانه یا سالیانه کسب می‌کنند. در طرف مقابل هم شرکت‌هایی حضور دارند که سهام خود را به عنوان دارایی، به سرمایه‌گذاران می‌فروشند. دارایی شرکت‌ها که به وسیله سرمایه‌گذاران مورد معامله قرار می‌گیرد، با توجه به شرایط و دلایل مختلف، ارزش‌های متفاوتی دارند.

در ادامه، هر یک از انواع ارزش‌ها را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

ارزش ذاتی سهام

ارزش ذاتی یک سهم، به معنای پیش‌بینی قیمت آن در آینده نزدیک است. لازم به ذکر است که ارزش ذاتی سهم با قیمت فعلی هر واحد از آن کاملا متفاوت است و ارزش ذاتی به معنای آن است که آن سهم با توجه به میزان دارایی‌ها، بدهی‌ها، شرایط فعلی، انتظارات سودآوری شرکت در آینده و سرمایه‌گذاری‌های شرکت، به طور ذاتی چقدر ارزش دارد.

ارزش ذاتی در واقع بیانگر قیمتی است که سرمایه‌گذاران برای سهم قائل هستند.

یکی از پارامترهای مهم در تحلیل بنیادی، ارزش ذاتی سهم است که به تحلیلگر در مقایسه ارزش ذاتی و ارزش بازاری یک سهم کمک کرده تا بتواند در مورد خرید، فروش و نگهداری سهم تصمیم درستی بگیرد.

برای درک بهتر مفهوم ارزش ذاتی، به یک مثال توجه کنید.

فرض کنید که در حال حاضر در بازار، ارزش یک واحد از سهمی برابر با 100 تومان باشد. در این شرایط، فردی قصد دارد روی این سهم سرمایه‌گذاری کند. این شخص قبل از اینکه بر روی این سهم سرمایه‌گذاری کند، نسبت به تعیین و بررسی ارزش ذاتی آن در بازار اقدام می‌کند.

با بررسی‌ها و تحقیقاتی که انجام می‌دهد، مشخص می‌شود که ارزش ذاتی سهم مدنظر سرمایه‌گذار در بازار، برابر با 200 تومان است و پیش‌بینی می‌شود که این سهم در آینده بتواند ارزش و قیمت خود را به 200 تومان برساند.

همانطور که می‌بینید؛ در این مثال ارزش ذاتی سهم، بیش‌تر از قیمت فعلی آن سهم در بازار است. بنابراین به دلیل بالاتر بودن ارزش ذاتی نسبت به قیمت سهم در بازار و احتمال کسب سود در آینده، سرمایه‌گذار نسبت به خرید سهم در قیمت 100 تومان اقدام می‌کند.

توجه داشته باشید که با هر افزایشی در قیمت سهم، سرمایه‌گذار در صورت فروش آن، موفق به کسب سود خواهد شد.

حال به طور برعکس فرض کنید که ارزش ذاتی سهم، 85 تومان تشخیص داده شود؛ از آنجایی که ارزش ذاتی سهم کمتر از قیمت فعلی 100 تومانی آن در بازار است، به این ترتیب بهتر است که سرمایه‌گذار، از خرید این سهم منصرف شود.

ارزش اسمی سهام

می‌توان گفت که اولین و مهم‌ترین نوع ارزش‌گذاری در بازار بورس، ارزش اسمی است. در واقع؛ ارزش اسمی یک سهم، قیمتی است که عرضه اولیه سهام شرکت بر اساس آن انجام می‌شود. بنابراین؛ ارزش اسمی هر سهم بر روی برگه سهام نوشته شده و بهایی است که سهم به آن مبلغ انتشار یافته است.

توجه داشته باشید که دو نکته مهم در مورد ارزش اسمی وجود دارد که باید به آن‌ها بپردازیم:

1. زمانی که تعریف ارزش اسمی در ابتدای کار و فعالیت یک شرکت، سهام آن شرکت بیشتر از ارزش اسمی خود فروخته شود، اصطلاحا می‌گویند که سهام با صرف فروخته شده است.
2. اگر سهام در ابتدای کار و فعالیت شرکت، کمتر از ارزش اسمی خود فروخته شود، اصطلاحا می‌گویند که سهام با کسر فروخته شده است. توجه داشته باشید که مورد دوم در ایران ممنوع و غیرقانونی است.

لازم به ذکر است که ارزش اسمی سهام، معادل سرمایه شرکت، تقسیم بر تعداد برگه‌های سهام است و باید گفت که به طور قانونی، ارزش اسمی هر سهم شرکت مورد پذیرش در بازار بورس ایران، یک هزار ریال یا ۱۰۰ تومان است.

ارزش بازاری سهام

نوع دیگری از ارزش یک سهم که بیشتر در بازار بورس با آن سروکار داریم، ارزش بازاری در بورس است.

ارزش تعریف ارزش اسمی بازاری یا قیمت معاملاتی، قیمتی است که سهام بر اساس آن، در بازار بورس مورد معامله قرار می‌گیرد.

توجه داشته باشید که قیمت یک سهم، به وسیله عرضه و تقاضا شکل می‌گیرد.

بعد از ورود شرکت به بازار بورس، سهام آن توسط افراد مورد معامله قرار می‌گیرد و دیگر همان قیمت اولیه را نخواهد داشت. دلیل این موضوع، وجود و تاثیر سیستم عرضه و تقاضا در بازار سرمایه است.

چنانچه در معاملات یک سهم، میزان خریداران بیشتر از فروشند‌گان آن باشد، “تقاضا” بیشتر بوده و فروشندگان قیمت آن را افزایش می‌دهند تا سود بیشتری کسب نمایند و به قیمت آن سهام در این شرایط ، ارزش بازاری گفته می‌شود. و به طور برعکس؛ درصورتی که خریداران کاهش یابند یا به زبان دیگر تقاضا کمتر و “عرضه” بیشتر شود، ارزش بازاری سهام کاهش می‌یابد.

ارزش بازاری در بورس

به تغییرات قیمت‌های بازاری، نوسان می‌گویند که توسط نرم‌افزارهای مختلف، بر روی نمودار رسم می‌شود و به وسیله تحلیلگران جهت تحلیل آینده سهام شرکت، مورد بررسی قرار می‌گیرد.

ارزش دفتری سهام

ارزش دفتری، یکی دیگر از انواع ارزش سهام است که حتی اسم آن را در امور مالی و حسابداری هم زیاد شنیده‌ایم.

اگر بنا به دلایلی، شرکتی منحل و یا ورشکست شود، اولین سوالی که برای سهامداران مطرح می‌شود و دغدغه آن را دارند، این است که چه اتفاقی برای سرمایه‌شان و ارزش آن رخ می‌دهد؟

در جواب این سوال باید بگوییم که ارزش دفتری سهام، از تقسیم حقوق صاحبان سهام در ترازنامه بر تعداد سهام به دست می‌آید و براساس آن مشخص می‌شود که پس از پرداخت تمام بدهی‌های شرکت به ازای هر سهم، در صورت انحلال و یا ورشکستگی شرکت، چه مقدار نصیب سهام‌داران خواهد شد.

به عبارت دیگر؛ اگر تمام بدهی‌های شرکت را از مجموع دارایی‌های آن شرکت کم کنیم، مجموع حقوق صاحبان سهام به دست می‌آید و اگر مبلغ حقوق صاحبان سهام شرکت را بر تعداد سهام منتشر شده شرکت تقسیم کنیم، عدد حاصل بیانگر ارزش دفتری هر سهم است.

فرمول محاسبه ارزش دفتری یک سهم

سوالات متداول

ارزش اسمی یک سهم، قیمتی است که عرضه اولیه سهام شرکت بر اساس آن انجام می‌شود. بنابراین؛ ارزش اسمی هر سهم بر روی برگه سهام نوشته شده و بهایی است که سهم به آن مبلغ انتشار یافته است.

ارزش ذاتی یک سهم، به معنای پیش‌بینی قیمت آن در آینده نزدیک است و با قیمت فعلی (ارزش بازاری) هر واحد از آن کاملا متفاوت است. در واقع ارزش بازاری یک سهم، قیمتی است که آن سهم بر اساس عرضه و تقاضای موجود در بازار بورس، مورد معامله قرار می‌گیرد.

اگر مبلغ حقوق صاحبان سهام شرکت را بر تعداد سهام منتشر شده شرکت تقسیم کنیم، عدد حاصل بیانگر ارزش دفتری هر سهم است. در واقع ارزش دفتری نشان می‌دهد که در صورت انحلال و یا ورشکستگی شرکت، تعریف ارزش اسمی چه مقدار نصیب سهام‌داران خواهد شد.

سخن پایانی

همانطور که گفتیم؛ دارایی‌های یک شرکت، در قالب سهام آن شرکت در بازار بورس مورد معامله قرار می‌گیرند و با توجه به شرایط مختلف، ارزش‌های متفاوتی دارند. بررسی ارزش‌های سهام یک شرکت بورسی، به شما در تصمیم برای خرید یا فروش آن سهم کمک بسیاری می‌کند.

در این مقاله از مجله بورسینس، به بررسی هر یک از انواع ارزش سهام (اسمی، دفتری و بازار) در بازار بورس پرداختیم تا شما بتوانید با مباحث ارزش‌گذاری سهم به خوبی آشنا شوید.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

تعریف ارزش اسمی

مقدمه

احتمالا تا این جا به صورت کلی با بازار سرمایه آشنا شده‌اید. در ویدیوها و مقالات گذشته سعی کردیم در مورد انواع روش‌های سرمایه‌گذاری در بورس، نحوه خرید و فروش سهام، انتخاب سهام مناسب برای سرمایه‌گذاری و عوامل موثر بر قیمت سهام توضیحاتی را ارائه کنیم. اگر به تازگی به ما پیوسته‌اید توصیه می‌کنم حتما سری به ویدیوها و دیگر مقالات بزنید…

اما اگر چند وقتی است که وارد این حوزه شده‌اید ممکن است عباراتی مثل ارزش اسمی سهام، ارزش دفتری ، ارزش ذاتی و … به گوش شما خورده باشد. به نظر شما این ارزش‌ها چه تفاوتی با هم دارند؟! برای انجام معاملات سهام دانستن کدام یک از این‌ها لازم است؟! اصلا چند نوع قیمت یا همان ارزش سهام داریم؟!

در ظاهر به نظر می‌رسد که آشنایی با همه این مفاهیم امری بسیار پیچیده و گیج‌کننده است، اما واقعیت چیز دیگری است. در این چند سالی که در بورس فعالیت می‌کنم دریافتم که علارغم سادگی این موضوعات کمتر کسی است که به طور کامل مفهوم آن‌ها را بداند! حتی بسیاری از افرادی که سال‌هاست در خرید و فروش سهام دستی دارند، از ارائه یک تعریف ساده برای این مفاهیم عاجزند! اما نگران نباشید! در این مقاله قصد داریم یک بار برای همیشه این موضوع را حل کنیم. پس حتما همراه ما باشید …

انواع ارزش(قیمت) سهام

ارزش اسمی

ارزش اسمی یک سهم، قیمتی است که در هنگام تاسیس شرکت برای هر سهم ثبت شده و در اساس‌نامه آن نیز ذکر می‌شود. در کشور ما ارزش اسمی سهام شرکت‌های سهامی عام (پذیرفته شده در بورس) بر اساس قانون نمی‌تواند بیشتر از ۱۰۰۰۰ ریال باشد. البته این عدد در حال حاضر معمولا ۱۰۰ تومان یا ۱۰۰۰ ریال است. ارزش اسمی سهام بر روی برگه سهام نیز درج می‌شود. ارزش اسمی سهام شرکت‌های سهامی خاص می‌تواند اعدای بیشتر ار ۱۰۰۰۰ ریال مثل یک میلیون ریال، صدهزار ریال و … باشد.

ارزش اسمی هر سهم شرکت “کاشی صدف سرام استقلال آباده” ۱۰۰۰ ریال

همچنین لازم به ذکر است تعداد سهام یک شرکت از تقسیم سرمایه ثبت شده شرکت بر ارزش اسمی سهام آن شرکت به دست می‌آید. مثلا فرض کنید یک شرکت سهامی عام سرمایه‌‌ ثبت شده معادل ۱۰۰۰ میلیارد ریال داشته باشد. از تقسیم ۱۰۰۰ میلیارد ریال بر ۱۰۰۰ ریال ارزش اسمی سهام، تعداد برگه سهام شرکت که ۱ میلیارد خواهد بود به دست می‌آید.

منظور از سرمایه ثبت شده در این جا آخرین سرمایه‌ای است که در دفاتر رسمی به ثبت رسیده باشد. مثلا اگر یک شرکت ملکی را چندین سال پیش به قیمت ۱ میلیارد تومان خریده باشد، قیمت ثبت شده آن تا زمان ارزیابی کارشناسی مجدد همان ۱ میلیارد تومان خواهد بود.

ارزش دفتری

در صورتی که دارایی‌های ثابت و جاری یک شرکت را منهای بدهی‌های آن کنیم، مبلغ سرمایه متعلق به سهامداران یا همان حقوق صاحبان سهام به دست می‌آید. از تقسیم حقوق صاحبان سهام بر تهداد سهام شرکت، ارزش دفتی هر سهم به دست خواهد آمد. ممکن است این تصور به وجود بیاید که چون بدهی‌ها از دارایی‌ها کسر شده، لذا ارزش دفتری همواره از ارزش اسمی کمتر است. اما نکته‌ای که باید به آن توجه شود این است که در محاسبه دارایی‌های شرکت در این جا علاوه بر سرمایه ثبت شده می‌بایست مبالغ نقدی، سپرده‌ها، سرمایه‌گذاری‌ها، سود انباشته و سایر اندوخته‌ها را نیز در نظر گرفت. پس می‌توان نتیجه گرفت که دارایی‌های یک شرکت معمولا از سرمایه‌ثبت شده آن بیشتر است. مگر در مواردی خاص!

لازم به ذکر است که در هنگام تاسیس یک شرکت معمولا ارزش اسمی و ارزش دفتری با هم برابر هستند.
از آن جا که اطلاعات و ارقام و اعداد مربوط به دارایی‌ها، بدهی‌ها و سایر اطلاعات مالی یک شرکت‌ در دفاتر مالی محاسبه شده و ثبت می‌شوند، به ارزش محاسبه شده در این روش ارزش دفتری یا قیمت دفتری می‌گویند. همچنین لازم به ذکر است که اطلاعات مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و فرابورس به صورت کامل، دقیق و در فواصل زمانی مشخص بر روی سامانه جامع اطلاع رسانی ناشران (کدال) در اختیار سرمایه‌گذاران و سایر افراد قرار می‌گیرد.

ٌصورت مالی ترازنامه سال ۹۶ مربوط به پتروشیمی پارس

ارزش بازار

همان‌طور که از اسم آن نیز مشخص است به قیمتی که سهام یک شرکت در حال حاضر در بازار معامله می‌شود ارزش بازار می‌گویند. در این جا منظور از بازار همان بازار بورس است. در واقع سهام شرکت‌ها معمولا در قیمتی غیر از ارزش اسمی و دفتری خود معامله می‌شوند. این ارزش‌گذاری بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا در تابلوی معاملات بورس تعیین می‌گردد. در تصویر زیر تابلوی معاملات شرکت حمل و نقل بین‌المللی فارس در روز ۱۰ام شهریور سال ۹۷ را مشاهده می‌کنید. به نظر شما ارزش بازاری هر سهم این شرکت در این روز چقدر بوده است؟!

صفحه مربوط به معاملات سهام شرکت حمل و نقل بین‌المللی تعریف ارزش اسمی فارس

عوامل زیادی بر روی ارزش بازار یک سهم و میزان عرضه و تقاضا برای آن تاثیر می‌گذارند. مثلا شرکت‌های که عملکرد و چشم‌انداز مناسبی در سودآوری داشته باشند ممکن است حتی تا چند برابر ارزش اسمی و دفتری خود معامله شوند. در این حالت سرمایه‌‌گذاران بر اساس پیش‌بینی‌ها از عملکرد شرکت قیمت‌های پیشنهادی خود برای خرید یا فروش سهم را ارائه می‌کنند. در برخی موارد نیز ممکن است به دلیل عملکرد ضعیف یک شرکت قیمت سهام آن حتی به قیمتی کمتر از ارزش اسمی آن برسد. در مقاله عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام می‌توانید اطلاعات بیشتری را در این مورد به دست آورید.

ارزش ذاتی

در مقاله “چگونه یک سهام خوب انتخاب کنیم؟” گقتیم که به طور کلی دو روش برای تحلیل سهام در بورس وجود دارد. با استفاده از این دو روش، سرمایه‌گذاران قادر به انتخاب سهام مناسب جهت سرمایه‌گذاری هستند. اساس این دو روش یعنی تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال، بر ارزش‌گذاری و تعیین ارزش ذاتی و واقعی برای سهام استوار است. با استفاده ار این دو روش، سرمایه‌گذاران عواملی را که می‌توانند بر قیمت سهام اثر بگذارند بررسی کرده و در نهایت یک قیمت را بر اساس تحلیل‌های خود برای سهام پیش‌بینی می‌کنند. قیمت ذاتی یک سهم، بیانگر ارزشی است که سرمایه گذاران برای سهم قائل هستند.

تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال – دو روش ارزش‌گذاری و تعیین ارزش ذاتی سهام

ارزش(قیمت) سهام یک شرکت در بازار (بورس) ممکن است کمتر، بیشتر و یا برابر با ارزش ذاتی آن باشد. در بازار سرمایه احتمالا این جمله را زیاد خواهید شنید: ” فلان سهم بیشتر از این‌ها می‌ارزد!” این جمله دقیقا به همین موضوع اشاره دارد که ارزش ذاتی سهام ممکن است خیلی بیشتر از ارزش بازاری آن باشد. پس در صورتی که از نگاه سرمایه‌گذاران ارزش بازاری یک سهم از ارزش ذاتی آن کمتر باشد سهم برای سرمایه‌گذاری مناسب است و بالعکس!

با توضیحاتی که داده شد ممکن است برای شما این سوال به وجود آید که وقتی می‌توان ارزش ذاتی یک سهم را محاسبه کرد، چطور سهام برخی شرکت‌ها ممکن است بیشتر یا کمتر از ارزش ذاتی خود معامله شوند؟! پاسخ این سوال به نوعی در خود آن نهفته است!

اولا عواملی که بر قیمت سهام اثر می‌گذارند همواره در حال تغییر هستند. پس ارزش ذاتی سهام شرکت‌ها نیز دائما در حال تغییر بوده و کسانی که زودتر این تغییرات را تحلیل کرده و ارزش ذاتی سهم را ارزیابی کنند، موفق‌تر خواهند بود.
ثانیا، محاسبه ارزش ذاتی سهم تا حدودی به نوع تحلیل سرمایه‌گذاران بستگی دارد. به این معنا که همواره اختلاف نظر میان سرمایه‌گذاران وجود دارد و در واقع همین اختلاف نظرات است که باعث می‌شود سهام شرکت‌های مختلف همواره در حال خرید و فروش باشد. پس توجه کنید که قیمت بازار همواره سعی دارد که به قیمت ذاتی سهم میل کند.

چکیده مطلب:

تا این جا احتمالا یک دید کلی و شفاف در مورد انواع ارزش سهام به دست آورده‌اید. چهار ارزشی که به آن اشاره شد یعنی ارزش اسمی، ارزش دفتری، ارزش بازار و ارزش ذاتی بیشترین کاربرد در مفاهیم و تحلیل‌های بورسی را دارند. احتمالا شما هم از این پس بیشتر این واژه‌ها را خواهید شنید. ضمن این که بسیاری از سرمایه‌گذاران برای تحلیل سهام و سرمایه‌گذاری‌های خود، از روش‌های بنیادی ارزش‌گذاری استفاده می‌کنند، که پایه و اساس تمامی این روش‌ها آشنایی با همین مفاهیم است.

نکته قابل ذکر دیگر این که ارزش‌‌های مختلف دیگری را بر اساس مبانی حسابداری و ارزش‌گذاری برای سهام شرکت‌ها می‌توان محاسبه کرد. مثلا در مباحث حسابداری ارزش انحلال و ارزش جایگزینی نیز مطرح هستند که سعی می‌کنیم در مقالات دیگر در مورد آن‌ها توضیحاتی را ارائه کنیم.

ارزش، قیمت و ارزشگذاری انواع داریی ها

پیش از دانستن مفهوم ارزشگذاری باید مفهوم و تفاوت “ارزش” و “قیمت” را بدانیم.

قیمت (ارزش مبادله) چیست ؟

اقتصاددانها معتقد هستند “قیمت“، بهایی است که خریدار(ها) و فروشنده (ها) با هم توافق می کنند تا در ازای تبادل آن مبلغ، کالا را بین خود مبادله کنند بنابراین “قیمت” در اثر ایجاد معامله شکل میگرد.

اما مالیچی ها کمی تعریف را تغییر میدهند و آن را “بهای تمام شده” می نامند چرا که معمولا در هر تبادل، علاوه بر پول و خودِ کالا (دارایی) چیزهای دیگری نیز مبادله می شود، مانند:

احترام ویژه به واسطه داشتن یا نداشتن آن دارایی

قدرت ویژه به واسطه داشتن یا نداشتن آن دارایی

افزایش یا کاهش درآمد به واسطه داشتن یا نداشتن آن دارایی

کاهش برخی از هزینه ها به واسطه داشتن یا نداشتن آن دارایی

…..

بنابراین می توان گفت :

به مجموع چیزهایی (مادی و غیر مادی) که در ازای داشتن یک دارایی خاص، از دست می دهیم،” قیمت “ یا بهای تمام شده گفته می شود؛ درنتیجه قیمت هر نوع دارایی، برای هر فردی میتواند متفاوت باشد.

ارزش چیست؟

به مجموع چیزهایی که (مادی و غیر مادی) در ازای داشتن یک دارایی خاص، بدست می آوریم،” ارزش “ گفته می شود؛ بنابراین ارزش هر نوع دارایی، برای هر فردی میتواند متفاوت باشد.

ا ر زشگذاری چیست؟

ارزش گذاری، فرآیندی است که با کمک آن ارزش داریی مشخص می شود.

چرا باید ارزشگذاری کرد؟

معمولا سرمایه گذاری، با هدف کسب سود انجام میشود اما کسب سود به چه معناست؟ چه موقع می گوییم سود کردیم ؟ فقط زمانی که قیمت فروش ما از قیمت خریدمان بیشتر بود؟

برای مشخص شدن میزان دقیق بازدهی باید بدانیم

در طی معامله، “ چی دادیم و چی گرفتیم “

در ادبیات مالی، به آنچه از دست میدهیم قیمت و به آنچه بدست می آوریم ارزش گفته میشود و تنها زمانی می توانیم بگوییم از محل یک سرمایه گذاری خاص، سود بدست آورده ایم که ارزش داریی برای ما از قیمت آن بیشتر و یا حداقل با آن برابر باشد.

انواع ارزش

عموما وقتی صحبت از ارزش می شود، منظور ارزش ذاتی است اما علاوه بر ارزش ذاتی، ارزش های دیگری نیز وجود دارند که دانستن مفهوم آنها، در ارزشگذاری بسیار مهم است.

ارزش اسمی

به استناد ماده 26 اصلاحیه قانون تجارت، ارزش اسمی، مبلغی است که روی هر برگ سهم (یا هر نوع دارایی مالی دیگر) نوشته شده است. بنابراین، دارایی های واقعی ارزش اسمی ندارند.

ارزش اسمی هر برگ سهمِ شرکتهای سهامی عام 1.000 ریال می باشد.

ارزش اسمی هر برگ سهمِ شرکتهای سهامی خاص توسط سهامدارن آن شرکت تعیین می شود.

ارزش دفتری

ارزش دفتری، یکی از مفاهیم حسابداری است و با استفاده از این معیار، ارزش هر یک از اقلام دارایی که به سهامداران تعلق دارد (حقوق صاحبان سهام) بر اساس داده های تاریخی مشخص می شود. در حقیقت ارزش دفتری با استفاده از اطلاعات ترازنامه محاسبه می شود. ارزش دفتری دارایی های واقعی و دارایی های مالی به شیوه های متفاوتی محاسبه میشود:

استهلاک انباشته – بهای تمام شده دارایی واقعی = ارزش دفتری دارایی واقعی

تعداد کل سهام / حقوق صاحبان سهام= ارزش دفتری هر سهم

ارزش با فرض انحلال (ارزش تصفیه)

در محاسبه هر کدام ارزشها، یک فرض اولیه در نظر گرفته می شود

دارایی مورد بررسی قرار نیست به این زودی ها از صحنه روزگار محو شود.

فرض می شود دارایی مذکور تا ابد به مسیری که پیش رو دارد ادامه می دهد. اما اگر روزی این فرض نقض شود و عمر دارایی تمام شود، ارزش با فرض انحلال باید محاسبه شود.

به عبارت ساده تر، ارزش با فرض انحلال، ارزش دارایی در زمانی است که عمر آن دارایی تمام شده باشد.

ارزش روز کلیه جریان های نقدی خروجی- ارزش روز کلیه جریان های نقدی ورودی= ارزش با فرض انحلال = ارزش تصفیه

ارزش روز کلیه بدهی ها – ارزش روز کلیه دارایی ها= ارزش با فرض انحلال شرکت = ارزش تصفیه شرکت

ارزش با فرض تداوم فعالیت

به استثنای ارزش تصفیه، مابقی ارزش های مورد بحث در این مقاله، با فرض تداوم فعالیت محاسبه می شوند. در این روش ارزش دارایی بر مبنای قدرت سودآوری که لازمه ادامه فعالیت شرکت است، سنجیده می شود.

ارزش جایگزینی

اگر قصد داشته باشیم مشابه یک دارایی با همان شرایط، ویژگی ها، مزایا و معایب را مجدد بسازیم، چقدر هزینه به همراه خواهد داشت؟ به مجموع هزینه ها برای تولید و یا ساخت مجدد هر کالا و یا دارایی ای، ارزش جایگزین گفته می شود.

برای محاسبه ارزش جایگزین باید بدانیم هر دارایی از چه چیزهایی ساخته شده است.

• سکه تمام بهار آزادی، از مقداری طلا ساخته شده است و برای ساخت آن باید دستمزد و مالیات نیز پرداخت شود.
• میز از مقدار چوب، چسب و میخ تشکیل شده است و برای ساخت آن باید دستمزد و مالیات نیز پرداخت شود .

ارزش روز یا ارزش بازاری

به قیمتِ دارایی هایِ مشابه هر دارایی با همان شرایط و ویژگی ها (برند و عمر و …) در بازار، ارزش بازاری گفته می شود.

در بسیاری از کتابها، ارزش بازاری معادل قیمت در نظر گرفته می شود. در بازارهایی که از نظرهای مختلف کارا هستند، نه تنها قیمت با ارزش بازاری بلکه با ارزش ذاتی، ارزش جایگزین و سایر ارزشها نیز برابر است. اما در بازاریهایی که کارا نیستند، نمی توان قیمت و ارزش را معادل و هم معنا درنظر گرفت.

تفاوت ارزش بازاری با قیمت در این است که “قیمت”، تنها در زمان معامله مشخص می شود؛ بنابراین ممکن است همان دارایی در همان لحظه بین افراد دیگری با قیمتی متفاوت مبادله شود.

اما، ارزش بازاری، “قیمتی” است که عموم قعالان بازار بر سر آن اتفاق نظر دارند؛ به طوریکه اگر از چندین نفر سوال شود قیمت دارایی X چند است، عموم افراد رقم مشابهی را اعلام میکنند اما اگر همان افراد پای معامله باشند ممکن با مبلغ دیگری، حاضر به معامله شوند.

در تعیین قیمت (ارزش مبادله) و ارزش بازاری عوامل زیادی اثرگذار هستند نظیر عرضه و تقاضا، وضعیت شرکت، زمان، نوع فعالیت، عملکردشرکت، مدیران، سهامداران، وضعیت اقتصادی سیاسی فرهنگی و اجتماعی،محدوده جغرافیایی، روابط غیر رسمی و ….

ارزش فعلی

هر دارایی، هرچه زودتر دریافت شود، دارای ارزش بیشتری است. بنابراین ارزش دارایی در صورتی که امروز دریافت شود، فردا دریافت شود و یا دیروز یا هر زمان دیگری، متفاوت خواهد بود.

ارزش فعلی هر دارایی، ارزش دارایی به شرطی است که دارایی “امروز و در این لحظه” دریافت شود.

در صورتیکه دارایی در زمانی در آینده دریافت شود، به آن ارزش آتی گفته می شود.

ارزش ذاتی

ارزش فعلی جریانات نقدی عایدات آتی هر کالا و یا دارایی، ارزش ذاتی آن کالا و دارایی خواهد بود.

عایدات و عایدات آتی یعنی چی؟

عایدات، جمع واژه عایدی و به معنای درآمد است. بنابراین عایدات به معنای کلیه درآمدهایی است که به واسطه داشتن دارایی، نصیب مالک دارایی می شود.

محاسبه ارزش ذاتی

اولین قدم در محاسبه ارزش ذاتی هر کالا و یا دارایی “تشخیص عادیات آتی آن دارایی” است:

• عایدات برای خرید یک خانه ای که قصد اجاره دادن آن را داریم: “مبالغ اجاره ای“ است که دریافت میکنیم.
• عایدات برای خرید یک ماشین که قصد فروش آن در کوتاه مدت را داریم، “سود حاصل از فروش” ماشین است.
• عایدات برای خرید یک سکه که قصد فروش آن در کوتاه مدت را داریم، “سود حاصل از فروش” سکه است.

بنابراین هر دارایی با توجه به عادیاتی که برای مالک خود ایجاد میکند ممکن است ارزش کمتر و یا ارزش بیشتری داشته باشد.

در نگاه اول همه ارزش های تعریف شده در بالا، مشابه به نظر می رسند و به نظر میرسید باید با هم برابر باشند؛ در بازارهایی که از نظر اطلاعاتی، عملیاتی و تخصیصی “کارا” هستند ارزش ذاتی، قیمت و ارزش بازاری یکسان هستند اما هر چه از کارایی بازار کاسته شود، اختلاف بین آنها افزایش پیدا می کند.

روشهای ارزشگذاری کدامند؟

ارزش گذاری معمولا از طرق زیر انجام می شود:

1.ارزش فعلی عایدات آتی هر دارایی (ارزش ذاتی)

2.ارزش خالص دارایی ها (NAV)

3.محاسبه بهای تمام شده دارایی مشابه به منظور خرید دارایی از بازار و جایگزین نمودن آن (ارزش بازار)

4.محاسبه بهای تمام شده دارایی مشابه به منظور ساخت و یا تولید مجدد آن (ارزش جایگزینی)

5.محاسبه عایدات حاصل از سایر دارایی ها که در صورت فروش دارایی مورد نظر، قابل خرید هستند. (هزینه فرصت)

7.محاسبه بهای تمام شده تا امروز

انتخاب روش ارزشگذاری

آنچه در سرمایه گذاری اهیمت ویژه دارد، “عایدات” است. برای سرمایه گذار ، یک دارایی با ارزش ذاتی بالا نسبت به دارایی دیگری با ارزش جایگزینی بالا جذابیت بیشتری خواهد داشت. اما بعضی دارایی ها عایدات ندارند و یا شرایط ویژه دارند، برای این دسته از دارایی ها می توان از سایر روزشهای ارزشگذاری استفاده کرد.

محاسبه حباب

یکی دیگر از کاربردهای ارزشگذاری محاسبه میزان حباب است.

حباب چیست؟

در صورتی که قیمت دارایی تفاوتی هر چند جزئی، با هر کدام از انواع ارزش داشته باشد، به طوری که بتوان گفت

“قیمت در این مبلغ، هیچ توجیه اقتصادی ندارد و برگشت قیمت به حالت عادی تنها به یک تلنگر بسته است”

اصطلاحا گفته می شود دارایی، حباب دارد، عموما برای محاسبه حباب از ارزش جایگزینی و ارزش ذاتی استفاده می شود.

حباب محاسبه شده، می تواند مثبت یا منفی باشد در صورتی که قیمت بیشتر از ارزش باشد، دارایی دارای حباب مثبت و درصورتی که ارزش دارایی کمتر از قیمت باشد ، دارایی دارای حباب منفی خواهدبود.

در صورتیکه تمایل دارید در مورد “حباب” بیشتر بدونید مشخصات خود را در فرم زیر وارد کنید تا کتاب الکترونیکی “حباب سکه، بودن یا نبودن“، را به رایگان در ایمیل خود، دریافت کنید.

استراتژی معاملاتی

پس از مشخص شدن قیمت، روش ارزشگذاری و در نهایت محاسبه ارزش ، باید نسب به سرمایه گذاری (خرید) و یا عدم سرمایه گذاری (عدم خرید) و یا خروج از سرمایه گذاری (فروش) تصمیم گیری کنیم:

برای تصمیم گیری، باید قیمت دارایی را با ارزش جایگزینی و ارزش ذاتی آن مقایسه کنیم

1. در صورتیکه قیمت دارایی از هر کدام از ارزش ها بالاتر باشد بهتر است از سرمایه گذاری در آن، صرفه نظر کنیم و یا در صورتیکه دارایی در تملک ما هست، باید در اولین فرصت آن را یه فروش برسانیم.
2. در صورتیکه قیمت دارایی از هر کدام از ارزش ها پایین تر و یا مساوی با آن باشد، بهتر است در آن سرمایه گذاری کنیم.

تفاوت تحلیل بنیادی و ارزش گذاری

تحلیل بنیادی در بازار تعریف ارزش اسمی سرمایه با دو هدف محاسبه EPS تعدیلی و ارزشگذاری هر سهم شرکت انجام می شود. در صورتیکه تمایل دارید در مورد تحلیل بنیادی بیشتر بدونید به لینک زیر مراجعه کنید.

خلاصه

1. در این مقاله در مورد ارزش و قیمت و تفاوتهای آنها صحبت کردیم.

2. متوجه شدیم در ادبیات مالی، به آنچه از دست میدهیم قیمت و به آنچه بدست می آوریم ارزش گفته میشود و در صورتی که بین ارزش و قیمت تفاوتی هر چند جزئی وجود داشته باشد، دارایی حباب دارد که حباب می تواند مثبت با منفی باشد.

3.با انواع ارزش یعنی ارزش اسمی، دفتری، ارزش با فرض انحلال و تداوم فعالیت، جایگزینی، بازاری، فعلی و ذاتی آشناشدیم و تفاوتهای آنها را شناختیم.

4.با استراتژی معاملاتی مناسب پس از مشخص شدن قیمت، روش ارزشگذاری و در نهایت محاسبه ارزش آشنا شدیم و گفتیم در صورتیکه قیمت دارایی از هر کدام از ارزش ها بالاتر باشد بهتر است از سرمایه گذاری در آن، صرفه نظر کنیم و یا در صورتیکه دارایی در تملک ما هست، باید در اولین فرصت آن را یه فروش برسانیم و در صورتیکه قیمت دارایی از هر کدام از ارزش ها پایین تر و یا مساوی با آن باشد، بهتر است در آن سرمایه گذاری کنیم.

درخشان باشید و بدرخشید

رویا درخشانی هستم، دانشجوی دکتری مدیریت مالی ، تحلیلگر بازارهای مالی و سرمایه و مدرس دانشگاه.

ایران، تهران، پاسداران

آموزش های رایگان

ثبت نام

[mailerlite_form form_id=5] برای اطلاع از آموزشهای رایگان، سمینارها و محصولات ، ایمیل خود را وارد نمایید.

تعریف ارزش اسمی

مقدمه

احتمالا تا این جا به صورت کلی با بازار سرمایه آشنا شده‌اید. در ویدیوها و مقالات گذشته سعی کردیم در مورد انواع روش‌های سرمایه‌گذاری در بورس، نحوه خرید و فروش سهام، انتخاب سهام مناسب برای سرمایه‌گذاری و عوامل موثر بر قیمت سهام توضیحاتی را ارائه کنیم. اگر به تازگی به ما پیوسته‌اید توصیه می‌کنم حتما سری به ویدیوها و دیگر مقالات بزنید…

اما اگر چند وقتی است که وارد این حوزه شده‌اید ممکن است عباراتی مثل ارزش اسمی سهام، ارزش دفتری ، ارزش ذاتی و … به گوش شما خورده باشد. به نظر شما این ارزش‌ها چه تفاوتی با هم دارند؟! برای انجام معاملات سهام دانستن کدام یک از این‌ها لازم است؟! اصلا چند نوع قیمت یا همان ارزش سهام داریم؟!

در ظاهر به نظر می‌رسد که آشنایی با همه این مفاهیم امری بسیار پیچیده و گیج‌کننده است، اما واقعیت چیز دیگری است. در این چند سالی که در بورس فعالیت می‌کنم دریافتم که علارغم سادگی این موضوعات کمتر کسی است که به طور کامل مفهوم آن‌ها را بداند! حتی بسیاری از افرادی که سال‌هاست در خرید و فروش سهام دستی دارند، از ارائه یک تعریف ساده برای این مفاهیم عاجزند! اما نگران نباشید! در این مقاله قصد داریم یک بار برای همیشه این موضوع را حل کنیم. پس حتما همراه ما باشید …

انواع ارزش(قیمت) سهام

ارزش اسمی

ارزش اسمی یک سهم، قیمتی است که در هنگام تاسیس شرکت برای هر سهم ثبت شده و در اساس‌نامه آن نیز ذکر می‌شود. در کشور ما ارزش اسمی سهام شرکت‌های سهامی عام (پذیرفته شده در بورس) بر اساس قانون نمی‌تواند بیشتر از ۱۰۰۰۰ ریال باشد. البته این عدد در حال تعریف ارزش اسمی حاضر معمولا ۱۰۰ تومان یا ۱۰۰۰ ریال است. ارزش اسمی سهام بر روی برگه سهام نیز درج می‌شود. ارزش اسمی سهام شرکت‌های سهامی خاص می‌تواند اعدای بیشتر ار ۱۰۰۰۰ ریال مثل یک میلیون ریال، صدهزار ریال و … باشد.

ارزش اسمی هر سهم شرکت “کاشی صدف سرام استقلال آباده” ۱۰۰۰ ریال

همچنین لازم به ذکر است تعداد سهام یک شرکت از تقسیم سرمایه ثبت شده شرکت بر ارزش اسمی سهام آن شرکت به دست می‌آید. مثلا فرض کنید یک شرکت سهامی عام سرمایه‌‌ ثبت شده معادل ۱۰۰۰ میلیارد ریال داشته باشد. از تقسیم ۱۰۰۰ میلیارد ریال بر ۱۰۰۰ ریال ارزش اسمی سهام، تعداد برگه سهام شرکت که ۱ میلیارد خواهد بود به دست می‌آید.

منظور از سرمایه ثبت شده در این جا آخرین سرمایه‌ای است که در دفاتر رسمی به ثبت رسیده باشد. مثلا اگر یک شرکت ملکی را چندین سال پیش به قیمت ۱ میلیارد تومان خریده باشد، قیمت ثبت شده آن تا زمان ارزیابی کارشناسی مجدد همان ۱ میلیارد تومان خواهد بود.

ارزش دفتری

در صورتی که دارایی‌های ثابت و جاری یک شرکت را منهای بدهی‌های آن کنیم، مبلغ سرمایه متعلق به سهامداران یا همان حقوق صاحبان سهام به دست می‌آید. از تقسیم حقوق صاحبان سهام بر تهداد سهام شرکت، ارزش دفتی هر سهم به دست خواهد آمد. ممکن است این تصور به وجود بیاید که چون بدهی‌ها از دارایی‌ها کسر شده، لذا ارزش دفتری همواره از ارزش اسمی کمتر است. اما نکته‌ای که باید به آن توجه شود این است که در محاسبه دارایی‌های شرکت در این جا علاوه بر سرمایه ثبت شده می‌بایست مبالغ نقدی، سپرده‌ها، سرمایه‌گذاری‌ها، سود انباشته و سایر اندوخته‌ها را نیز در نظر گرفت. پس می‌توان نتیجه گرفت که دارایی‌های یک شرکت معمولا از سرمایه‌ثبت شده آن بیشتر است. مگر در مواردی خاص!

لازم به ذکر است که در هنگام تاسیس یک شرکت معمولا ارزش اسمی و ارزش دفتری با هم برابر هستند.
از آن جا که اطلاعات و ارقام و اعداد مربوط به دارایی‌ها، بدهی‌ها و سایر اطلاعات مالی یک شرکت‌ در دفاتر مالی محاسبه شده و ثبت می‌شوند، به ارزش محاسبه شده در این روش ارزش دفتری یا قیمت دفتری می‌گویند. همچنین لازم به ذکر است که اطلاعات مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و فرابورس به صورت کامل، دقیق و در فواصل زمانی مشخص بر روی سامانه جامع اطلاع رسانی ناشران (کدال) در اختیار سرمایه‌گذاران و سایر افراد قرار می‌گیرد.

ٌصورت مالی ترازنامه سال ۹۶ مربوط به پتروشیمی پارس

ارزش بازار

همان‌طور که از اسم آن نیز مشخص است به قیمتی که سهام یک شرکت در حال حاضر در بازار معامله می‌شود ارزش بازار می‌گویند. در این جا منظور از بازار همان بازار بورس است. در واقع سهام شرکت‌ها معمولا در قیمتی غیر از ارزش اسمی و دفتری خود معامله می‌شوند. این ارزش‌گذاری بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا در تابلوی معاملات بورس تعیین می‌گردد. در تصویر زیر تابلوی معاملات شرکت حمل و نقل بین‌المللی فارس در روز ۱۰ام شهریور سال ۹۷ را مشاهده می‌کنید. به نظر شما ارزش بازاری هر سهم این شرکت در این روز چقدر بوده است؟!

صفحه مربوط به معاملات سهام شرکت حمل و نقل بین‌المللی فارس

عوامل زیادی بر روی ارزش بازار یک سهم و میزان عرضه و تقاضا برای آن تاثیر می‌گذارند. مثلا شرکت‌های که عملکرد و چشم‌انداز مناسبی در سودآوری داشته باشند ممکن است حتی تا چند برابر ارزش اسمی و دفتری خود معامله شوند. در این حالت سرمایه‌‌گذاران بر اساس پیش‌بینی‌ها از عملکرد شرکت قیمت‌های پیشنهادی خود برای خرید یا فروش سهم را ارائه می‌کنند. در برخی موارد نیز ممکن است به دلیل عملکرد ضعیف یک شرکت قیمت سهام آن حتی به قیمتی کمتر از ارزش اسمی آن برسد. در مقاله عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام می‌توانید اطلاعات بیشتری را در این مورد به دست آورید.

ارزش ذاتی

در مقاله “چگونه یک سهام خوب انتخاب کنیم؟” گقتیم که به طور کلی دو روش برای تحلیل سهام در بورس وجود دارد. با استفاده از این دو روش، سرمایه‌گذاران قادر به انتخاب سهام مناسب جهت سرمایه‌گذاری هستند. اساس این دو روش یعنی تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال، بر ارزش‌گذاری و تعیین ارزش ذاتی و واقعی برای سهام استوار است. با استفاده ار این دو روش، سرمایه‌گذاران عواملی را که می‌توانند بر قیمت سهام اثر بگذارند بررسی کرده و در نهایت یک قیمت را بر اساس تحلیل‌های خود برای سهام پیش‌بینی می‌کنند. قیمت ذاتی یک سهم، بیانگر ارزشی است که سرمایه گذاران برای سهم قائل هستند.

تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال – دو روش ارزش‌گذاری و تعیین ارزش ذاتی سهام

ارزش(قیمت) سهام یک شرکت در بازار (بورس) ممکن است کمتر، بیشتر و یا برابر با ارزش ذاتی آن باشد. در بازار سرمایه احتمالا این جمله را زیاد خواهید شنید: ” فلان سهم بیشتر از این‌ها می‌ارزد!” این جمله دقیقا به همین موضوع اشاره دارد که ارزش ذاتی سهام ممکن است خیلی بیشتر از ارزش بازاری آن باشد. پس در صورتی که از نگاه سرمایه‌گذاران ارزش بازاری یک سهم از ارزش ذاتی آن کمتر باشد سهم برای سرمایه‌گذاری مناسب است و بالعکس!

با توضیحاتی که داده شد ممکن است برای شما این سوال به وجود آید که وقتی می‌توان ارزش ذاتی یک سهم را محاسبه کرد، چطور سهام برخی شرکت‌ها ممکن است بیشتر یا کمتر از ارزش ذاتی خود معامله شوند؟! پاسخ این سوال به نوعی در خود آن نهفته است!

اولا عواملی که بر قیمت سهام اثر می‌گذارند همواره در حال تغییر هستند. پس ارزش ذاتی سهام شرکت‌ها نیز دائما در حال تغییر بوده و کسانی که زودتر این تغییرات را تحلیل کرده و ارزش ذاتی سهم را ارزیابی کنند، موفق‌تر خواهند بود.
ثانیا، محاسبه ارزش ذاتی سهم تا حدودی به نوع تحلیل سرمایه‌گذاران بستگی دارد. به این معنا که همواره اختلاف نظر میان سرمایه‌گذاران وجود دارد و در واقع همین اختلاف نظرات است که باعث می‌شود سهام شرکت‌های مختلف همواره در حال خرید و فروش باشد. پس توجه کنید که قیمت بازار همواره سعی دارد که به قیمت ذاتی سهم میل کند.

چکیده مطلب:

تا این جا احتمالا یک دید کلی و شفاف در مورد انواع ارزش سهام به دست آورده‌اید. چهار ارزشی که به آن اشاره شد یعنی ارزش اسمی، ارزش دفتری، ارزش بازار و ارزش ذاتی بیشترین کاربرد در مفاهیم و تحلیل‌های بورسی را دارند. احتمالا شما هم از این پس بیشتر این واژه‌ها را خواهید شنید. ضمن این که بسیاری از سرمایه‌گذاران برای تحلیل سهام و سرمایه‌گذاری‌های خود، از روش‌های بنیادی ارزش‌گذاری استفاده می‌کنند، که پایه و اساس تمامی این روش‌ها آشنایی با همین مفاهیم است.

نکته قابل ذکر دیگر این که ارزش‌‌های مختلف دیگری را بر اساس مبانی حسابداری و ارزش‌گذاری برای سهام شرکت‌ها می‌توان محاسبه کرد. مثلا در مباحث حسابداری ارزش انحلال و ارزش جایگزینی نیز مطرح هستند که سعی می‌کنیم در مقالات دیگر در مورد آن‌ها توضیحاتی را ارائه کنیم.