چیستیِ بورس و انواع آن

برای نامگذاری نمادهای بورس شرکت‌هایی که زمینه فعالیت مشابهی دارند در یک گروه قرار می‌گیرند. معمولا حرف اول نماد معاملاتی شرکت‌ها در بورس نشان‌دهنده گروه آن شرکت در بورس است. بقیه حرف‌های این نمادها هم به‌نوعی انتخاب می‌شوند که نشان‌دهنده عنوان اصلی شرکت باشد

بورس چیست؟انواع آن؟

برای شناخت بورس و آشنایی بیشتر با آن بهتر است از "بازار" و تعریف آن شروع کنیم. در یک تعریف ساده، میتوان گفت که، بازار مکانی است که در آن خرید و فروش صورت میگیرد؛ و سادهتر این است که بگوییم هرگاه شرایطی فراهم شود که بین خریدار و فروشنده رابطه برقرار شود و معاملهای صورت پذیرد بازار تشکیل شده است. این شرایط میتواند مکان خاصی باشد یا شبکهای ارتباطی مثل اینترنت.

در بازارها به طور کلی دو نوع دارایی، داراییهای واقعی و داراییهای مالی، مورد معامله قرار میگیرند. داراییهای واقعی همان داراییهای فیزیکی هستند مثل زمین، ساختمان و انواع کالا مانند ماشین، لوازم خانگی و . اما داراییهای مالی داراییهای کاغذی و بهتر بگوییم اسنادی هستند، مثل سهام و اوراق مشارکت. بورس بازاری است که در آن داراییهای مختلف مورد معامله قرار میگیرد.

بازار اوراق بهادار در واقع مکمل بخش بانکی در تأمین نیازهای مالی بنگاه‌های خصوصی و دولتی است. وجود یک بازار اوراق بهادار که در چارچوب مکانیزم بازار عمل کند می‌تواند در تخصیص بهینه منابع مالی کاراتر عمل کند. شاهد مدعا اینکه کشورهایی که دارای بازار سرمایه(بورس) تکامل یافته‌تر بوده‌اند، توانسته‌اند رشد اقتصادی زیادتر‌ی داشته باشند. سیستم چیستیِ بورس و انواع آن بانکی نیز با استفاده از مکانیزم اوراق بهادار می‌تواند نقدینگی مورد نیاز خود را به‌دست آورده و تکافوی سرمایه خود را بهبود بخشد.

وظیفه اصلی بورس اوراق بهادار ، فراهم‌آوردن بازاری شفاف و منصفانه برای دادوستد اوراق بهادار پذیرفته شده و همچنین سیستمی مناسب برای نظارت بر جریان دادوستد، عملیات بازار و فعالیت اعضای آن است.

1. بورس کالا: بازاری که در آن خرید و فروش کالاهای معین صورت میگیرد و به طور منظم و دائم فعال است چیستیِ بورس و انواع آن بورس کالا نام دارد. در بورس کالا معمولاً مواد خام و مواد اولیه مورد معامله قرار میگیرد. هر بورس کالایی را با نام همان کالایی که مورد معامله قرار میگیرد نامگذاری میکنند. مثلاً بورس نفت و بورس گندم.

2. بورس ارز: در بورس ارز، همان طور که از نام آن مشخص است، کار خرید و فروش پولهای خارجی انجام میگیرد. این بورس در کشور ما فعال نیست اما در کشورهای پیشرفته فعالیت چشمگیری دارد.

3. بورس اوراق بهادار: در بورس اوراق بهادار دارایی‌های مالی از قبیل سهام، اوراق مشارکت و. مورد معامله قرار می‌گیرد. در ایران، به بازار خرید و فروش اوراق بهادار که به طور رسمی و دائمی در محل معینی تشکیل می‌شود "بورس اوراق بهادار" می‌گویند ولی ما در این نوشته برای اختصار آن را بورس یا بورس اوراق بهادار می‌گوییم.

بورس چیست؟

در این مقاله به شما توضیح خواهیم داد که بورس چیست؟ مزایا و معایب بورس چه هست . بورس چه کارکردی دارد.

قبل از آنکه به توضیح بورس بپردازیم، بهتر است ابتدا یادآوری کنیم که بازار چیست:

در مطلب بازار و انواع آن به توضیح مفصلی از بازار پرداختیم. اما در یک تعریف ساده، بازار مکانی هست که در آن خرید و فروش صورت می‌گیرد. هرگاه شرایطی برقرار شود که بین خریدار و فروشنده رابطه برقرار شود و معامله‌ای صورت بگیرد بازار تشکیل شده است. در بازار به‌طور کلی ۲ نوع دارایی مورد معامله قرار می‌گیرد:

الف- دارایی فیزیکی: دارایی هایی مانند: زمین، ساختمان و انواع کالا.

ب-دارایی مالی: دارایی‌های اسنادی مانند سهام و اوراق مشارکت .

حالا با توجه به آنچه از بازار دانستیم، به تعریف بورس می‌پردازیم:

بورس نهاد سازمان‌یافته‌ای است که از جمله ارکان عمده و اساسی در بازار سرمایه محسوب می‌شود. کارکردهای اصلی آن به قرار زیر است:

مدیریت انتقال ریسک
شفافیت بازار
کشف قیمت
ایجاد بازار رقابتی
جمع‌آوری سرمایه‌ها و پس‌اندازهای کوچک برای تامین سرمایه مورد نیاز برای فعالیت‌های اقتصادی

در بازار بورس، کالاهای مختلفی مورد معامله قرار می‌گیرد و بر همین اساس بازار بورس به ۳ دسته کلی تقسیم می‌شود:

بورس کالا: بورس کالا، بازار متشکل و منسجمی است که تعداد زیادی از فروشندگان، کالای خود را عرضه و کالای مربوطه پس از بررسی‌های کارشناسی و قیمت‌گذاری توسط کارشناسان آن بازار، به خریداران ارائه می‌شود.در این بورس معمولا مواد خام و مواد اولیه مورد معامله قرار می‌گیرد. هر بورس کالایی را با نام کالایی که درآن معامله می‌شود می‌شناسند. مثلا بورس نفت، بورس گندم و… بورس کالا خود به بازار فیزیکی و بازار ابزار مشتقه تقسیم می‌شود.
بورس ارز: خرید و فروش پول‌های خارجی در این بورس انجام می‌شود. البته این نوع بورس در ایران فعال نیست.
بورس اوراق بهادار: در این نوع بورس دارایی‌هایی مانند سهام، اوراق مشارکت و …. مورد معامله قرار می‌گیرد.
در ایران به بازار خرید و فروش اوراق بهادار که بطور رسمی و دائمی در محل معین تشکیل می‌شود، بورس اوراق بهادار گفته می‌شود. تاریخچه پیدایش بورس اوراق بهادار در دنیا و ایران نیز در مطلبی با همین نام در بآشگاه بلاگ وجود دارد.

بورس چیست؟ | بورس به زبان ساده

برای پاسخ به بورس چیست مقدمه لازم است؛ حتما با فرایند دریافت وام آشنایی دارید؛ مثلا گاهی برای خرید خانه، ماشین یا راه‌اندازی یک کسب‌وکار شخصی به پول نیاز دارید ولی در حال حاضر به آن مقدار پول دسترسی ندارید. در این حالت یکی از راه‌های تامین پولی که لازم دارید این است که به بانک بروید و درخواست وام کنید. شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی هم می‌توانند چنین کاری انجام بدهند و برای راه‌اندازی پروژه‌های جدید یا به سرانجام رساندن پروژه‌های جاری سراغ نظام بانکی بروند و وام بگیرند. اما شرکت‌ها یک راه دیگر برای تامین مالی دارند و آن مراجعه به بازار سرمایه یا همان بورس است. در این روش شرکت‌ها بخشی از سهام خودشان را در بازار بورس عرضه می‌کنند. این همان عرضه اولیه سهام شرکت در بازار بورس است.

در این حالت، سرمایه‌گذاران فعال در بازار بورس با خریدن این سهام، سهامدار این شرکت می‌شوند و پول حاصل از این فرایند در اختیار شرکت قرار می‌گیرد و شرکت می‌تواند از این پول برای فعالیت‌های اقتصادی خودش استفاده کند. به عبارت ساده‌تر، شرکت به جای اینکه پول مورد نیاز خودش را از طریق نظام بانکی تامین کند، می‌تواند با عرضه اولیه سهام خودش در بازار بورس این کار را انجام بدهد.

تامین مالی شرکت‌ها از طریق بورس محدود به زمان عرضه اولیه نیست و شرکت‌ها می‌توانند از طریق فرایند افزایش سرمایه هم نیازهای مالی‌شان را رفع کنند. قبلا در «رده» درباره روش‌های افزایش سرمایه گفته‌ایم.

اما تامین مالی شرکت‌ها تنها فایده بازار بورس برای اقتصاد یک کشور نیست و بازار بورس کارکردهای دیگری از قبیل مدیریت ریسک، افزایش شفافیت، کشف قیمت و امکان بسیج سرمایه‌های کوچک را هم فراهم می‌کند. به‌طور کلی نظام بانکی و بازار بورس ۲ بال اصلی یک اقتصاد را تشکیل می‌دهند که استفاده مناسب از آن‌ها می‌تواند منجر به رشد اقتصادی پایدار شود.

تالار بورس کجاست؟

بازار بورس در جهان سابقه‌ای طولانی دارد و عمر بعضی از بورس‌ها به چند قرن می‌رسد. مثلا بورس پاریس از سال ۱۷۲۴ میلادی فعال است و سابقه بورس نیویورک به سال ۱۷۹۲ میلادی می‌رسد. در گذشته که ابزارهای ارتباطی امروزی، مانند تلفن و اینترنت، وجود نداشت، سرمایه‌گذاران برای خریدوفروش سهام و اوراق بهادار باید در جایی جمع می‌شدند و معاملات‌شان را انجام می‌دادند. مثل بازارهای سنتی شهرها که مردم برای خرید مایحتاج‌شان به آن‌ها مراجعه می‌کردند. بورس ایران هم از سال ۱۳۴۶ فعالیت می‌کند و تا همین چند سال پیش اکثر سرمایه‌گذاران برای خریدوفروش سهام به ساختمانی می‌رفتند که به تالار بورس معروف بود. اما به‌مرور و با پیشرفت ابزارهای ارتباطی و به‌ویژه اینترنت، بیشتر سرمایه‌گذاران دیگر به چنین مکان‌هایی مراجعه نمی‌کنند و معاملات‌شان را از طریق اینترنت انجام می‌دهند. مثل فروشگاه‌های اینترنتی که امکان خرید آنلاین را ایجاد کرده‌اند. به همین دلیل معنای اصطلاح «تالار بورس» هم رفته‌رفته تغییر کرده و به همه بسترهایی گفته می‌شود که معاملات بورسی در آن‌ها انجام می‌گیرد.

نماد بورسی چیست؟

حتما ادبیات دهه هشتادی‌ها به گوش‌تان خورده و گاهی این ادبیات سردرگم‌تان کرده. مثلا ممکن است این جمله را بشنوید که «رسیدی خ ز بزن» و برایتان سوال شده باشد که چیستیِ بورس و انواع آن منظور از «خ» و «ز» چیست. بورس هم ادبیات خاص خودش را دارد که در نگاه اول می‌تواند باعث سردرگمی شود. ماجرا این است که وقتی اصطلاح یا عبارتی پرکاربرد باشد، دوست داریم آن اصطلاح یا عبارت را مختصر کنیم تا راحت‌تر باشیم.

برای نامگذاری نمادهای بورس شرکت‌هایی که زمینه فعالیت مشابهی دارند در یک گروه قرار می‌گیرند. معمولا حرف اول نماد معاملاتی شرکت‌ها در بورس نشان‌دهنده گروه آن شرکت در بورس است. بقیه حرف‌های این نمادها هم به‌نوعی انتخاب می‌شوند که نشان‌دهنده عنوان اصلی شرکت باشد

در بازاری هم که قرار است سهام شرکت‌ها خریدوفروش شود، استفاده از نام کامل شرکت‌ها دردسرهای زیادی دارد. مثلا در یک گفت‌وگوی بورسی دشوار است که بگوییم «قیمت سهام توسعه معادن روی ایران افزایش یافت» یا اینکه در تابلوی معاملات بورس از نام کامل شرکت‌ها استفاده کنیم. به همین دلیل از همان ابتدا برای هر شرکتی که وارد بورس می‌شود یک نماد خاص و منحصربه‌فرد در نظر می‌گیرند تا فرایند معاملات ساده‌تر باشد. مثلا بورسی‌ها «بانک صادرات ایران» را با نماد «وبصادر» و «گسترش سرمایه‌گذاری ایرانخودرو» را با نماد «خگستر» می‌شناسند.

نحوه نام گذاری شرکت های بورسی

در حال حاضر بیش از ۵۰۰ شرکت در بازارهای بورس و فرابورس ایران حضور دارند. این شرکت‌ها به چند گروه تقسیم می‌شوند و شرکت‌هایی که زمینه فعالیت مشابهی دارند در یک گروه قرار می‌گیرند. معمولا حرف اول نماد معاملاتی شرکت‌ها در بورس نشان‌دهنده گروه آن شرکت در بورس است. مثلا نماد معاملاتی بانک‌ها و موسسات اعتباری با حرف «و»، شرکت‌های سیمانی با حرف «س»، شرکت‌های شیمیایی با حرف «ش» و شرکت‌های خودرویی با حرف «خ» شروع می‌شوند (البته استثناهایی هم وجود دارد). بقیه حرف‌های این نمادها هم به‌نوعی انتخاب می‌شوند که نشان‌دهنده عنوان اصلی شرکت باشد.

برای نمونه، نمادهای «خودرو» و «خگستر» و «خساپا» و «خپارس» مربوط به گروه «خودرو و ساخت قطعات» می‌شوند، نمادهای «فملی» و «فولاد» و «فخوز» و «فاسمین» در گروه «فلزات اساسی» هستند، نمادهای «حکشتی» و «حریل» و «حفارس» و «حتاید» در گروه «حمل‌ونقل، انبارداری و ارتباطات» معامله می‌شوند و نمادهای «وپارس» و «وتجارت» و «وپاسار» و «ونوین» در گروه «بانک‌ها و موسسات اعتباری» قرار دارند. البته همان‌طور که اشاره کردیم در این نام‌گذاری‌ها استثناهایی هم وجود دارد که می‌توانید به‌مرور به آن‌ها آشنا شوید.

معرفی انواع بازار بورس در ایران

شاید شنیده باشید که سهام فلان شرکت در بازار بورس معامله می‌شود یا اینکه فلان شرکت، فرابورسی است. اما شاید ندانید تفاوت بورس و فرابورس چیست و بقیه بورس‌ها در چیست. در واقع هر کدام از این‌ها یک بازار مجزا است و قوانین و شرایط خاص خودش را دارد.

تفاوت بورس و فرابورس

اولین نکته اینکه شرکت بورس اوراق بهادار تهران یا همان بورس معروف از سال ۱۳۴۶ شروع به فعالیت کرده است، اما سابقه فعالیت شرکت فرابورس ایران به سال ۱۳۸۷ برمی‌گردد. به‌طور کلی شرایط پذیرش شرکت‌ها در بازار فرابورس نسبت به بازار بورس ساده‌تر است و از نظر معاملاتی هم تفاوت‌هایی بین نحوه معاملات بورس و فرابورس وجود دارد. مثلا در حال حاضر فاصله قیمت سفارش‌ها در بازار بورس ۱۰ ریال یا همان یک تومان است، ولی در فرابورس سفارش‌ها را می‌توان با فاصله یک ریال هم ثبت کرد. همچنین بازار پایه هم بخشی از فرابورس است که در آن دامنه نوسان روزانه قیمت ۲ درصد است؛ این دامنه در بازار بورس و تابلوهای اصلی فرابورس ۵ درصد است.

به‌طور کلی شرکت‌هایی که در بازار بورس هستند معمولا اعتبار بیشتری نزد سرمایه‌گذاران، به‌ویژه سرمایه‌گذاران باتجربه‌تر، دارند. البته این امکان هم وجود دارد که شرکت‌های فرابورسی شرایط مورد نیاز پذیرش در بورس را کسب کنند و از فرابورس به بورس منتقل شوند.

بورس کالا چیست؟

همان‌طور که در بورس اوراق بهادار این امکان وجود دارد که هر اوراق بهاداری (از قبیل سهام شرکت‌ها، اوراق مشارکت و غیره) معامله شود، در بورس کالا هم کالاهای مختلف دادوستد می‌شود. البته در اینجا منظور از «کالا» آن کالای مصرفی یا همان کالایی که به دست مصرف‌کننده نهایی می‌رسد، نیست!

بلکه منظور کالاهای خام و فرآوری‌نشده است که اغلب بین فعالان زنجیره تولید دست‌به‌دست می‌شود. مثلا شرکت‌های تولیدکننده ورق و میلگرد و شمش آهن می‌توانند محصولات‌شان را در بورس کالا عرضه کنند و به دست شرکت‌هایی برسانند که از این محصولات به عنوان مواد اولیه استفاده می‌کنند. مهم‌ترین فایده بورس کالا هم ایجاد شفافیت در بازار دادوستد محصولات کالایی است.

نکته: فعالان بورس کالا بیشتر اشخاص حقوقی هستند. در واقع خریدوفروش در رینگ محصولات پتروشیمی و فلزی فقط به اشخاص حقوقی محدود است و اشخاص حقیقی فقط در رینگ معاملات کشاورزی و آتی امکان فعالیت دارند.

شاخص بورس چیست؟ چه تفاوتی با شاخص کل بورس دارد؟

اگر پیگیری اخبار بورسی بوده باشید حتما اصطلاح «شاخص بورس» هم به گوش‌تان خورده باشد. معمولا در اخبار اقتصادی تلویزیون اولین چیزی که گفته می‌شود عدد شاخص بورس و مقدار تغییر آن در مقایسه با روز گذشته است. اغلب هم منظور از «شاخص بورس» همان «شاخص کل بورس» است و بخواهیم کمی دقیق باشیم، شاخص کل بورس نماگری است که سطح عمومی قیمت‌ها و سود سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس را نشان می‌دهد.

نکته: در حال حاضر شاخص‌های مختلفی برای بازارهای بورس و فرابورس ایران تعریف شده است و شاخص کل بورس فقط یکی از این شاخص‌ها است. از شاخص‌های دیگر می‌توانیم به شاخص کل هم‌وزن، شاخص ۵۰ شرکت برتر و شاخص کل فرابورس اشاره کنیم. همچنین برای هر کدام از گروه‌های بورس هم شاخص‌های جداگانه‌ای تعریف شده است.

نکته: شاخص کل بورس، همان‌طور که از نامش پیداست، فقط از قیمت سهام شرکت‌های بورسی (و نه فرابورسی) تاثیر می‌گیرد.

نکته: تاثیر تغییرات قیمت شرکت‌های بورسی روی شاخص کل یکسان نیست. تاثیر شرکت‌های بزرگ‌تر که ارزش بازار بالاتری دارند روی شاخص کل بیشتر است. اصطلاح نمادهای «شاخص‌ساز» هم از همین‌جا می‌آید؛ نمادهایی که تغییرات قیمت‌شان تاثیر بیشتری روی شاخص کل دارد به اصطلاح نمادهای شاخص‌ساز نامیده می‌شوند.

نکته: شاخص هم‌وزن، همان‌طور که از نامش پیداست، از همه شرکت‌های بورسی تاثیر یکسانی می‌گیرد. به همین دلیل است که وقتی قیمت سهام شرکت‌های کوچک‌تر رشد می‌کند، شاخص هم‌وزن رشد بیشتری دارد تا شاخص کل.

سهام چه شرکت هایی در بورس معامله می‌شود؟

با توجه به رویکرد بورس در این سال‌ها و ساده کردن مداوم قوانین مربوط به حضور در بورس، همه شرکت‌ها -حتی شرکت‌های کوچک و خرد- می‌توانند وارد این بازار جدید شوند. البته باید شرایطی را رعایت کنند و حضورشان به تایید بورس یا فرابورس برسد. ابتدا سهام شرکت و سرمایه‌هایش توسط کارشناسان بورس قیمت‌گذاری می‌شود و قیمت پایه‌ای مشخص می‌شود، تعیین خرده‌فروشی یا عمده‌فروشی سهام توسط هیئت مدیره شرکت تصویب می‌شود و مراحل عرضه اولیه و ورود به بورس فراهم می‌شود. این راهنما شاید به درد کسانی بخورد که در این زمینه سوال دارند.

بورس چیست؟ با انواع بورس آشنا شوید

بورس، کلمه ای که این روز های از اکثریت مردم شنیده می شود. اگر شما هم علاقه مند به بورس و سرمایه گذاری در آن هستید، ابتدا لازم است بدانید بورس چیست و انواع آن را بشناسید. برای آشنایی بیشتر شما با تعریف بورس، این مطلب مفید را تهیه کرده ایم و به شما پیشنهاد می کنیم تا انتهای مقاله وکیل پرس را مطالعه کنید.

ارائه مشاوره حقوقی دعاوی بورس از جمله خدماتی است که توسط گروه وکلای وکیل پرس ارائه می شود. در صورت نیاز به مشاوره حقوقی رایگان می توانید از مشاوره حقوقی وکیل بورس ما بهره مند شوبد. تنها کافی است با ما تماس بگیرید یا فرم مشاوره حقوقی را تکمیل و ارسال نمایید.

بورس چیست؟

به مکانی که در آن خرید و فروش صورت می‌گیرد، بازار می‌گویند. بازار هم می‌تواند بازار حضوری باشد و هم خرید و فروش به صورت اینترنتی انجام شود. در بازار حضوری فرد به صورت فیزیکی در محل خرید و فروش حاضر می‌شود و دارایی‌‌های خود یا دیگران اعم از زمین، خانه، ماشین و اموال دیگر را معامله کند.

در بازار اینترنتی همانطور که از نامش پیداست فرد به صورت غیر حضوری و چیستیِ بورس و انواع آن از طریق اینترنت دارایی‌های مالی اسنادی خود اعم از اوراق مشارکت و سهام را خرید و فروش می‌کند. اگر مردم را از لحاظ اقتصادی به دو دسته تقسیم کنیم،

دسته اول شامل افرادی هستند که سرمایه و پس انداز خود را حفظ می‌کنند و هیچگاه وارد فعالیت‌های اقتصادی نمی‌شوند‌‌. دسته دوم نیز افرادی هستند که روش‌های فعالیت اقتصادی را می‌دانند اما برای انجام این فعالیت‌ها به سرمایه نیاز دارند. نظر مردم برای سرمایه‌گذاری با هم فرق دارد.

بعضی از آن‌ها دارای اهداف بلند مدت و برخی دیگر اهداف کوتاه مدت دارند. به بازاری که تمام اهداف و فعالیت‌های اقتصادی مردم را در مسیر سرمایه‌گذاری پوشش می‌دهد، بازار بورس و سرمایه می‌گویند.‌ حتما تا به حال از رسانه‌های مختلف درباره بورس و اصطلاحات مربوط به آن اخبار گوناگونی به گوشتان خورده است. برای آشنایی بیشتر با تعریف بورس، بازار بورس، تاریخچه بورس، انواع بورس و دلیل افزایش سرمایه گذاری در بورس، این مقاله را تا پایان مطالعه کنید.

تعریف بورس چیست؟

به بازاری که مردم در آن دارایی‌های خود را خرید و فروش می‌کنند، بورس گفته می‌شود. در بازار بورس شرکت‌های سهامی عام، سهام خود را زیر نظر سازمان بورس عرضه می‌کنند و مردم با خرید این سهام می‌توانند در سرمایه‌گذاری این شرکت‌ها سهیم و در کسب و کار آن شریک شوند.

افراد معمولی این امکان را دارند که سهمی بخرند که ارزش آن به اندازه پول آن‌ها باشد. ارزان‌ترین سهم شرکت‌های بورس ایران 500 هزار تومان می‌باشد‌.‌ برای آشنایی بیشتر با مفهوم بازار بورس آن را با یک مثال توضیح می‌دهیم. تصور کنید شما صاحب یک فروشگاه مواد غذایی هستید و قصد با خرید جنس بیشتر و افزایش فروش سود خود را بالا برده و فروشگاه را گسترش دهید.

اما برای عملی کردن این فکر پول کافی ندارید. یکی از روش‌های پیاده سازی این ایده پیدا کردن شریک است‌. اگر ارزش فروشگاه صد میلیون تومان باشد. شریک نیز باید صد میلیون پول بیاورد و صاحب 50 درصد سهام فروشگاه شود.‌ با پول شریک اجناس فروشگاه را افزایش می‌دهید و از این به بعد هر چقدر سود کنید، نیمی از آن متعلق به شریک شما خواهد بود. بورس هم دقیقا مانند همین مثال است. وقتی از یک شرکت بورس خریداری می‌کنید، در واقع در سود آن شرکت سهیم هستید.

با تاریخچه بورس آشنا شوید

طبق تحقیقات کارشناسان اقتصادی تاریخچه بورس در کل جهان به قرن سیزدهم میلادی بر می‌گردد.‌ در آن سال‌ها بازرگان‌ها و تاجران بلژیکی در میدان تربورس terberuze جلوی منزل واندر بورس یکی از اشراف زادگان آن دوران جمع می‌شدند و دارایی‌های خود را خرید و فروش می‌کردند.

البته در آن سال‌ها نظم و قاعده خاصی برای این کار وجود نداشت و هر فردی کالاهای مختلف را معامله می‌کرد. به مرور زمان تجمعات مردم در این میدان سامان گرفت و فقط دلال‌ها، صراف‌ها تجار اجازه معامله داشتند. سپس بورس‌ها قانونمند شدند و شرکت‌های سهامی به وجود آمد.

با پیدایش این شرکت‌ها میزان ضررهای مالی احتمالی تجار تا حدود زیادی کاهش می‌یافت. کشور‌های روسیه و هلند جزء اولین کشورهای موفق در تشکیل بازار بورس بودند. ایران نیز در سال 1315 کارشناسان بلژیکی و هلندی را برای فراهم آوردن مقدمات اولیه بورس به کشور دعوت کرد.

پس از چند سال وقفه بالاخره در سال 1345 قانون تشکیل بازار بورس ایران تصویب شد شد و بورس اوراق بهادار تهران به صورت قانونی تشکیل گردید. سرانجام در 15 بهمن سال 1346 بورس اوراق بهادار فعالیت خود را به طور رسمی آغاز نمود‌.

انواع بورس را می شناسید؟

تا اینجا توضیح دادیم که بورس چیست و انواع آن را نام می بریم. در این قسمت با بورس کالا، بورس ارز و بورس اوراق بهادار آشنا خواهید شد.

بورس کالا

در بازار بورس کالا، همواره کالاهای مشخصی به صورت فیزیکی به فروش می‌رسد. این بازار به صورت مداوم همیشه فعال است و کالاهایی مانند مواد اولیه صنایع، فلزات، زعفران، مواد خام، نفت، محصولات کشاورزی مانند گندم و غیره در آن معامله می‌شوند. هر بورس کالا به نام کالایی است که مورد معامله قرار می‌گیرد. به عنوان مثال می‌توان از بورس گندم یا بورس نفت یاد کرد. قیمت گذاری کالاهای موجود در بورس کالا توسط کارشناسان انجام می‌‌گیرد و این کالاها به صورت نسیه، نقد یا به صورت اوراق سلف به فروش می‌رسند.

بورس ارز

از نام بازار بورس ارز می‌توان فهمید که در این بازار پول‌ کشورهای دیگر مانند دلار، یورو وغیره خرید و فروش می‌شوند. بورس ارز در داخل ایران فعالیتی ندارد اما این نوع بورس در کشورهای توسعه یافته و پیشرفته رشد چشمگیری داشته است.

بورس اوراق بهادار

دارایی‌های مالی مانند اوراق مشارکت، قراردادهای خرید و فروش، سهام و غیره در بازار بورس اوراق بهادار معامله می‌شود.‌ در واقع سهام شرکت‌های متفاوت در بورس اوراق بهادار عرضه می‌گردد. سرمایه گذار با خرید سهام این شرکت‌ها در کسب و کار و همچنین سود و زیان آن‌ها شریک می‌شوند. این نوع بورس به همه افراد این امکان را می‌دهد که در فعالیت‌های اقتصادی خرد و کلان سرمایه گذاری نمایند.

دلیل افزایش سرمایه‌ گذاری در بورس

امروزه سرمایه گذاری در بورس طرفداران زیادی پیدا کرده است.‌ به اعتقاد اکثر کارشناسان اقتصاد و بورس، سرمایه گذاری در این بازار به دلیل ریسک و نوسان کمتر، نتایج بهتری نسبت به سرمایه‌گذاری در بازارهای ارز یا طلا دارد. بازار بورس نهادی ساختار یافته و یکی از ارکان مهم بازار سرمایه به شمار می‌رود.

جمع آوری سرمایه، شفافیت بازار، ایجاد رقابت، انتقال ریسک، کشف قیمت از کاربردها و مزایای دیگر بورس هستند که تمایل افراد را برای سرمایه گذاری در این بازار افزایش داده‌اند‌. داشتن دانش کافی و انجام تجزیه تحلیل‌های مناسب و اصولی تاثیر بسیار زیادی در کسب درآمد و موفقیت در بازار بورس دارد.‌ بازار بورس تحت حمایت قانون است و امن‌ترین مکان برای نگهداری سرمایه در برابر تورم می‌باشد.

سرمایه گذاری در بورس و خرید بورس اوراق بهادار از کاهش ارزش اقتصادی و از راکد ماندن پول جلوگیری می‌کند. یکی دیگر از مزایای مهم بورس امکان نقد شدن سریع سرمایه می‌باشد. در این مقاله شما را با مفهوم بازار بورس آشنا کردیم و در ادامه درباره تاریخچه شکل گیری بورس در جهان و ایران صحبت کردیم.

سپس درباره انواع بورس که شامل بورس کالا، بورس ارز و بورس اوراق بهادار است، توضیح دادیم و در نهایت به دلایل افزایش سرمایه گذاری در بورس و پرطرفدار شدن آن در بین مردم پرداختیم. امیدواریم با خواندن این مطلب اطلاعات کافی را کسب کرده باشید.

بورس چیست؟

در این مقاله به شما توضیح خواهیم داد که بورس چیست؟ مزایا و معایب بورس چه هست . بورس چه کارکردی دارد.

قبل از آنکه به توضیح بورس بپردازیم، بهتر است ابتدا یادآوری کنیم که بازار چیست:

در مطلب بازار و انواع آن به توضیح مفصلی از بازار پرداختیم. اما در یک تعریف ساده، بازار مکانی هست که در آن خرید و فروش صورت می‌گیرد. هرگاه شرایطی برقرار شود که بین خریدار و فروشنده رابطه برقرار شود و معامله‌ای صورت بگیرد بازار تشکیل شده است. در بازار به‌طور کلی ۲ نوع دارایی مورد معامله قرار می‌گیرد:

الف- دارایی فیزیکی: دارایی هایی مانند: زمین، ساختمان و انواع کالا.

ب-دارایی مالی: دارایی‌های اسنادی مانند سهام و اوراق مشارکت .

حالا با چیستیِ بورس و انواع آن توجه به آنچه از بازار دانستیم، به تعریف بورس می‌پردازیم:

بورس نهاد سازمان‌یافته‌ای است که از جمله ارکان عمده و اساسی در بازار سرمایه محسوب می‌شود. کارکردهای اصلی آن به قرار زیر است:

مدیریت انتقال ریسک
شفافیت بازار
کشف قیمت
ایجاد بازار رقابتی
جمع‌آوری سرمایه‌ها و پس‌اندازهای کوچک برای تامین سرمایه مورد نیاز برای فعالیت‌های اقتصادی

در بازار بورس، کالاهای مختلفی مورد معامله قرار می‌گیرد و بر همین اساس بازار بورس به ۳ دسته کلی تقسیم می‌شود:

بورس کالا: بورس کالا، بازار متشکل و منسجمی است که تعداد زیادی از فروشندگان، کالای خود را عرضه و کالای مربوطه پس از بررسی‌های کارشناسی و قیمت‌گذاری توسط کارشناسان آن بازار، به خریداران ارائه می‌شود.در این بورس معمولا مواد خام و مواد اولیه مورد معامله قرار می‌گیرد. هر بورس کالایی را با نام کالایی که درآن معامله می‌شود می‌شناسند. مثلا بورس نفت، بورس گندم و… بورس کالا خود به بازار فیزیکی و بازار ابزار مشتقه تقسیم می‌شود.
بورس ارز: خرید و فروش پول‌های خارجی در این بورس انجام می‌شود. البته این نوع بورس در ایران فعال نیست.
بورس اوراق بهادار: در این نوع بورس دارایی‌هایی مانند سهام، اوراق مشارکت و …. مورد معامله قرار می‌گیرد.
در ایران به بازار خرید و فروش اوراق بهادار که بطور رسمی و دائمی در محل معین تشکیل می‌شود، بورس اوراق بهادار گفته می‌شود. تاریخچه پیدایش بورس اوراق بهادار در دنیا و ایران نیز در مطلبی با همین نام در بآشگاه بلاگ وجود دارد.