ارکان بورس در ایران

نمادبان در تمامی مراحل سرمایه‌گذاری همراه شماست.

ارکان بازار سرمایه را بیشتر بشناسید

شورای عالی بورس، سازمان بورس و اوراق بهادار، شرکت بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس، بورس کالا، بورس انرژی، شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، شرکت سپرده ‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار و کانون نهادهای سرمایه گذاری ارکان بورس در ایران را شکل می دهند.

در هفته گذشته در خصوص شاخص‌های بازار سرمایه مطالبی عنوان شد. در این هفته مطالبی در خصوص ارکان مهم بازار سرمایه، کارکردهای آن‌ها و نحوه ارتباط آن‌ها با سایر ارکان مطرح می شود.

ارکان بازار سرمایه ایران عبارتند از:

شورای عالی بورس و اوراق بهادار، سازمان بورس و اوراق بهادار، شرکت بورس اوراق بهادار تهران، شرکت فرابورس ایران، شرکت بورس کالای ایران، شرکت بورس انرژی ایران، شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، شرکت رایان بورس، شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار، کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران، شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس

شورای عالی بازار سرمایه، بالاترین رکن بازار اوراق بهادار است که تصویب سیاست کلان و خط مشی بازار در قالب سیاست‌های کلی نظام و قوانین و مقررات مربوط و همچنین اتخاذ تدابیر لازم برای ساماندهی و توسعه بازار اوراق بهادار و اعمال نظارت عالیه بر اجرای قانون بازار اوراق بهادار از مهمترین وظایف آن است.

سازمان بورس و اوراق بهادار ، بر اساس تعریف قانون بازار اوراق بهادار، مؤسسه عمومی غیردولتی است که دارای شخصیت حقوقی و مالی مستقل بوده و از محل کارمزدهای دریافتی و سهمی از حق پذیرش شرکت‌ها در بورس‌ها و سایر درآمدها اداره می‌شود .

شرکت بورس اوراق بهادار تهران ، در بهمن ماه سال 1346 بر پایه قانون مصوب اردیبهشت ماه 1345 تأسیس شد. مأموریت اصلی این شرکت، ایجاد بازاری منصفانه، کارآ و شفاف با ابزارهای متنوع و دسترسی آسان به‌منظور ایجاد ارزش افزوده برای ذی‌نفعان است. بر پایه قانون بازار اوراق بهادار مصوب سال 1384، بورس اوراق بهادار تهران نیز از سازمان عمومی غیرانتفاعی به شرکت سهامی عام انتفاعی تبدیل شد و عملیات اجرایی را بر عهده گرفت. تشکیل، سازمان‌دهی و ادارۀ بورس اوراق بهادار؛ پذیرش اوراق بهادار؛ وضع و اجرای ضوابط حرفه‌ای و انضباطی برای اعضا، تعیین وظایف و مسئولیت‌های اعضا و نظارت بر فعالیت آنها؛ نظارت بر حسن انجام معاملات اوراق بهادار پذیرفته شده؛ تهیه، جمع‌آوری، پردازش و انتشار اطلاعات و نظارت بر فعالیت ناشران اوراق بهادار پذیرفته شده، از مهم‌ترین وظایف مربوط به آن است .

شرکت فرابورس ایران ، بر اساس بند ۸ از ماده یک قانون بازار اوراق بهادار، بازار خارج از بورس، بازاری در قالب شبکۀ ارتباط الکترونیک یا غیر الکترونیک برای معاملات اوراق بهادار بر پایه مذاکره عنوان‌شده است. باهدف ایفای نقش بازار خارج از بورس، شرکت فرابورس ایران در تاریخ ۲۲ آبان۸۷ به ثبت رسید و در مهرماه ۸۸ به‌طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد.

فرابورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس اما با شرایط پذیرش و معامله ساده‌تر ایجاد شد، تا حوزه شمول بازار سرمایه کشور را گسترش دهد.

مهم‌ترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند. از سویی بسیاری از شرکت ها تمایل دارند هر چه سریعتر به بازار وارد شوند که از این رو به دلیل قوانین آسانتر فرابورس ، از این مسیر به بازار سرمایه وارد می شوند.

لذا رویه‌های پذیرش شرکت‌ها و تنوع شرایط پذیرش به گونه ایست که شرکت‌ها با احراز حداقل شرایط و در سریع‌ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و از کلیه مزایای شرکت‌های پذیرفته‌شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند .

شرکت بورس کالای ایران ، با تصویب بند (ج) ماده (95) قانون برنامه سوم و بند (الف) قانون برنامه چهارم، شورای عالی بورس موظف به تشکیل و گسترش بورس‌های کالایی در ایران شد.

بورس کالای ایران، بازاری است که در آن خرید و فروش کالاهای معین صورت می‌گیرد و به‌طور منظم و دائم فعال است. در بورس کالا معمولاً مواد خام و مواد اولیه مورد معامله قرار می‌گیرد. هر بازار کالایی زیرمجموعه بورس کالا را بانام همان کالایی ارکان بورس در ایران که مورد معامله قرار می‌گیرد نام‌گذاری می‌کنند .

شرکت بورس انرژی ایران ، در پی درخواست‌های جداگانه‌ ای که برای راه‌اندازی بورس نفت و برق در شورای عالی بورس و اوراق بهادار ایران مطرح شد سرانجام در جلسه 30 خرداد 1390، تجمیع این درخواست‌ها به راه‌اندازی بورس انرژی منجر شد.

بر این اساس، بورس انرژی به‌ عنوان چهارمین بورس کشور جهت عرضۀ محصولات نفت و مشتقات نفتی، برق، گاز طبیعی، زغال‌سنگ، حق آلودگی و سایر حامل‌های انرژی شکل گرفت.

متعاقب صدور مجوز فعالیت بورس انرژی و برای تعیین گروه‌های سهامداری این بورس، سازمان بورس و اوراق بهادار، فراخوانی را در تاریخ 5 تیر 1390 جهت مشارکت نهادهای مالی و فعالان صنعت نفت، گاز و فراورده‌های نفتی و برق منتشر کرد و نهایتاً نخستین معاملات این بورس روی کالاهای برق، قطران و زغال‌سنگ در تاریخ 19 اسفند 1391 رقم خورد .

شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (CSDI) ، به‌موجب ماده یک و ماده 55 قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب آذرماه ۱۳۸۴ ، جهت انجام امور پس از معاملات بازارهای سهام یا خارج از بورس در تاریخ دی‌ماه 1384 تشکیل شد.

پس از معاملات بازارهای مالی، وظیفه این شرکت شامل سپرده‌گذاری و ثبت، نگهداری و انتقال اوراق بهادار و پایاپای و تسویه معاملات انجام‌شده است. شرکت سپرده‌گذاری دارای یک سیستم الکترونیکی است که بر اساس آن مالکیت اوراق بهادار، بدون نیاز به مبادله فیزیکی گواهی سهام یا هر سند کاغذی دیگر، هم‌زمان با انتقال اوراق از یک حساب به‌حساب دیگر تغییر می‌کند. ازاین‌رو عملکرد آن بسیار شبیه عملکرد بانک است. سیستم سپرده‌گذاری به‌عنوان یک‌نهاد امین، وظیفۀ نگهداری و نقل‌وانتقال اوراق بهادار سرمایه‌گذاران را بر عهده دارد. این اوراق به نام سرمایه‌گذاران در سیستم ثبت می‌شود و همه حقوق و عواید اوراق ازجمله سود تقسیم‌شده، سهام جایزه، حق تقدم‌های خرید و حق رأی همچنان در اختیار مالکان اصلی اوراق بهادار قرار دارد .

شرکت مدیریت فناوری بورس تهران ، به‌عنوان یکی از شرکت‌های زیرساخت برای ارائه‌ خدمات به چرخه‌ کامل «معاملات الکترونیکی» ابزارهای مالی به ارکان بازار سرمایه، تحت نظارت مستقیم سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کند. مدیریت سیستم معاملات، محاسبه شاخص‌های مختلف بازار و انتشار لحظه‌ای اطلاعات مربوط به معاملات ازجمله وظایف مهم این شرکت است .

شرکت رایان بورس ، وابسته به سازمان بورس و اوراق بهادار و متولی سیستم موسوم به کدال (CODAL) باهدف ارائه راهکارهای نوین فناوری اطلاعات و نگهداری و توسعۀ سامانه‌های اطلاعاتی بازار سرمایه تأسیس‌شده است. طبق ماده 2 قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران (مصوب آذرماه 1384)، سازمان بورس و اوراق بهادار در راستای حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران و باهدف ساماندهی، حفظ و توسعه بازار شفاف، منصفانه و کارای اوراق بهادار و به‌منظور نظارت بر حسن اجرای قانون و بر اساس ماده 7 همان قانون، اتخاذ تدابیر لازم جهت پیشگیری از وقوع تخلفات در بازار اوراق بهادار و نیز نظارت بر افشای اطلاعات بااهمیت توسط شرکت‌های ثبت‌شده نزد سازمان بر عهده هیئت‌مدیره این سازمان است . در این خصوص سامانۀ یکپارچه ارکان بورس در ایران گردآوری، نظارت و انتشار الکترونیکی اطلاعات به نشانی www.codal.ir به‌منظور مکانیزه کردن جمع ‌ آوری، بررسی و انتشار اطلاعات مالی شرکت ‌ های ثبت‌شده نزد سازمان و سایر اشخاصی که طبق قانون بازار اوراق بهادار ملزم به گزارش اطلاعات خود هستند، طراحی‌شده است .

کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار ، در اجرای بند 5 ماده یک و ماده 53 قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب آذرماه 1384 و پس از تصویب «دستورالعمل تشکیل و ثبت کانون‌های فعال در بازار اوراق بهادار» توسط هیئت‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار، «اساسنامه کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار» در تاریخ 20 اسفند 1385 به‌عنوان یک مؤسسه غیردولتی، غیرتجاری و غیرانتفاعی به تصویب هیئت‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار رسید. این نهاد در مهرماه 1386 فعالیت خود را به‌عنوان یک تشکل خود انتظام در راستای اجرای وظایف قانونی به‌طور رسمی آغاز کرد . برخی از موضوعات فعالیت کانون عبارت‌اند از:

پیشنهاد مقررات پذیرش، تعلیق یا لغو عضویت اعضای کانون و اشخاص وابسته به اعضاء به سازمان و اجرای آن‌ها.

نظارت بر عملکرد اعضاء کانون و اشخاص وابسته به اعضاء و ارزیابی عملکرد آنان در چارچوب مقررات به‌منظور: اطلاع‌رسانی، حصول اطمینان از اجرای قوانین و مقررات و حصول اطمینان از حفظ و تداوم شرایط پذیرش و کسب شرایط جدید در مهلت‌های زمانی تعیین‌شده؛

نظارت بر برنامه‌های تبلیغاتی اعضاء کانون به‌منظور جلوگیری یا پیش‌گیری از ارائه اطلاعات ناقص و گمراه‌کننده. وضع و اجرای ضوابط و استانداردهای حرفه‌ای و انضباطی برای اعضاء کانون در چارچوب قوانین و مقررات،

کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران، تشکلی خود انتظام به شکل غیردولتی، غیرتجاری، غیرانتفاعی، غیرسیاسی و دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است که در اجرای ماده ۳۵ قانون بازار اوراق بهادار و بر اساس «دستورالعمل تشکیل و ثبت کانون‌های فعال در بازار اوراق بهادار» برای مدت نامحدود تشکیل می‌شود و از مصادیق کانون‌های تعریف‌شده دربند ۵ ماده یک قانون بازار اوراق بهادار محسوب می‌شود.

منابع مالی کانون از طریق حق عضویت اولیه، حق عضویت سالانه، سپرده‌های اعضا، کمک‌های بلاعوض، درآمد دوره‌های آموزشی و فعالیت‌های پژوهشی، درآمدهای سپرده بانکی، اوراق مشارکت و گواهی سپرده و یا منابع دیگر تأمین می‌شود. اعضای کانون عبارت‌اند از: نهادهای مالی مشمول ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار شامل: شرکت‌های سرمایه‌گذاری، انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری ازجمله صندوق‌های بازنشستگی، شرکت‌های هلدینگ، شرکت‌های تأمین سرمایه و سایر نهادهای سرمایه‌گذاری.

شرکت اطلاع‌رسانی و خدمات بورس، وابسته به سازمان بورس و اوراق بهادار، در مردادماه 1383 با شعار "با ما بورس را بشناسید" تأسیس شد.

مهم‌ترین هدف این شرکت:

ایجاد پایگاه اطلاع‌رسانی بازار سرمایه

گسترش فرهنگ سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مالی است که در قالب برنامه‌های متعددی ازجمله طراحی، پیاده‌سازی و راه‌اندازی سازوکارهای مناسب و متعدد اطلاع‌رسانی در بازار سرمایه.

انتشار کتب، مجلات، نشریات الکترونیک، لوح‌های فشرده و سایر انواع بسته‌های آموزشی مکتوب، الکترونیک، دیداری و شنیداری.

ارکان اصلی بازار سرمایه در ایران

بازار سرمایه ارکان‌های مهمی دارد که شناخت این ارکان ها و خدماتی که ارائه میدهند میتونه دید خوبی برای سرمایه گذاری و شناخت بازارها به ما بدهد. ابزارها و نهادهایی در بازار سرمایه ایران وجود دارد که خیلی از سهامداران از آنها بی اطلاع هستند زیرا گاهی سادگی و نادیده گرفتن مواردی که بدیهی هستند میتونه باعث ایجاد یک ابهام ذهنی در بلند مدت در ما بشود. بالاترین رکن بازار سرمایه شورای عالی بورس است. و افرادی که در این شورا هستند افرادی عالی رتبه همچون ریاست بانک مرکزی و ریاست اتاق بازرگانی ایران و غیره هستند . ریاست کل این شورا بر عهده وزیر اقتصاد کشور می باشد. سیاست های کلی بازار سرمایه توسط این شورا تصمیم گیری میشود و توسط سازمان بورس اوراق بهادار تهران اجرا و نظارت می‌شود. به شورای عالی بورس و سازمان بورس اوراق بهادار تهران به اصطلاح نهاد ناظر نیز میگویند. افرادی که مایلند از فرصت های شغلی موجود در بازار سرمایه استفاده بکنند میتواند از طریق سایت سازمان بورس به آدرس seo.ir برای گرفتن گواهینامه‌های مهم بازار سرمایه همچون گواهینامه معامله گری بازار سرمایه، گواهینامه تحلیلگری بازار سرمایه و گواهینامه های سبدگردانی و غیره اقدام بکنند.

ارکان بازار سرمایه

مهمترین رکن های بازار سرمایه در ایران 4 شرکت اصلی بورس هستند.

شرکت بورس اوراق بهادار تهران به آدرس Tse.ir

شرکت فرابورس ایران به آدرس ifb.ir

شرکت بورس کالا به آدرس ime.co.ir

شرکت بورس انرژی به آدرس irenex.ir

معمولا به دو شرکت اول شرکت بورس اوراق بهادار تهران گفته می‌شود. در حقیت شرکت بورس و فرابورس را می‌توان دو بازار بزرگ دانست که شرکت های دیگه زیر مجموعه این دو شرکت شده و در آن ها احراز هویت و پذیرش شده اند و این دو شرکت یا دو بازار اصلی بر عملکرد و معاملات این شرکتها نظارت می‌کنند.

شرکت بورس

بالاترین استانداردها و سخت ترین قوانین برای پذیرش شرکت ها در شرکت های بورسی وجود دارد. وقتی ما شرکتی داریم که میخواهیم اونو در بازار بورس ببریم یه شرایط و قوانینی وجود دارد که باید در شرکت ما وجود داشته باشد و استاندارهای مورد نیاز جهت تایید رو داشته باشد. مثلا اگر شرکتی بخواهد در تابلوی اصلی بازار بورس پذیرش شود باید حد اقل 3 سال سابقه فعالیت در اون صنعت و حداقل 100 میلیارد تومان سرمایه د و حداقل 1000 نفر سهامدار داشته باشد و اگر شرکت شما این شرایط را نداشته باشد مثلا با سرمایه 50 میلیارد تومان و 750 نفر سهامدار میتواند در تابلوی فرعی بازار بورس پذیرش شود. پس تا همینجا میتونین به راحتی با توجه به تابلوی شرکت میزان بزرگی اون شرکت رو تشخیص بدین که آیا مناسب شرایط اولیه شما جهت سرمایه گذاری هست یا خیر.

در مورد انواع تابلوهای فرعی و اصلی و بازارهای اول و دوم و فرابورس بر اساس شکل زیر نما و دیدی دقیق و کلی از تابلوهای بازار بورس و فرابورس به دست می اورید.

شرکت فرابورس

شرکت هایی که توان مالی و نیروی شرکت های بورسی را ندارند میتوانند در زیر گروه بازار فرابورس پذیرش بگیرند. اینجا لازم است بدانید که فرابورسی بودن یک شرکت دلیل بر ضعف عملکرد و سود آوری این شرکت نسبت به شرکت‌های واقع در بازار بورس نمی‌شود و چه بسا در زیر گروه بازار فرابورس شرکتهای بسیار خوبی وجود دارند که میتوانند سود زیادی را به سهامداران خود برسانند و صرف بورسی و یا فرابورسی بودن یک شرکت نباید ملاک شما در انتخاب سهام شرکت ها باشد.

بازار پایه

در بازار پایه که اطلاع خوبی در سایت شرکت فرابورس در مورد آن وجود دارد شرایط به این صورت است که شرکت هایی که شرایط پذیرش شدن در بورس و فرابورس را ندارند ولی سهامی عام هستند و در سازمان بورس ثبت شده اند، در زیر گروه بازار پایه معاملات خود را انجام میدهند. این شرکت‌ها به ترتیب اهمیت و ارزش در دسته‌ی زرد بالاترین، نارنجی متوسط و قرمز پایین ترین ارزش دسته بندی میشوند. که معمولا شرکت های دسته قرمز شرکت های اخطاری بوده و تا نتوانند خود را به تابلوی نارنجی و زرد بازار پایه انتقال دهند حق معاملات سهام خود را در بازار بورس در طی ساعات کاری ندارند و سهامداران نیز معمولا به این گروه ورود نمیکنند. ریسک انجام معاملات در بازار پایه به شدت بالا است و باید برای انجام معاملات خود خیلی دقت کنید و البته در این گروه شرکت هایی نیز وجود دارند که سودهای شارپی ناگهانی دارند که میتواند جذابیت بالایی برای عده ای از سهامداران ریسک پذیر ایجاد بکند.

برای شناسایی شرکت های موجود در بازار پایه طبق تصویر زیر وارد سایت شرکت فرابورس ایران میشویم و از منوی بازارها و محصولات قسمت بازار پایه را انتخاب می‌کنیم.

با نمادبان بیاموزید: آشنایی با ارکان بورس

آشنایی با ارکان بورس ایران

لغت بورس شاید برای دسته‌ی بزرگی از افراد یک معنای مبهم و کلی بوده و به بخش‌های مختلف آن و وظایفی که انجام می‌دهند واقف نباشند. گرچه بورس در حالت کلی به بازار سرمایه اطلاق می‌شود اما دارای ارکانی است که هریک از آن‌ها تشکیلات و وظایف خاص خود را دارند. در این مقاله به معرفی ارکان بورس ایران می‌پردازیم:

شورای عالی بورس و اوراق بهادار

این شورا بالاترین رکن بازار اوراق بهادار است که تصویب سیاست‌ کلان و خط مشي بازار در قالب سياست‌هاي كلي نظام و قوانين و مقررات مربوط و همچنین اتخاذ تدابير لازم برای ساماندهی و توسعه بازار اوراق بهادار و اعمال نظارت عاليه بر اجراي قانون بازار اوراق بهادار از مهمترین وظایف آن است. اعضای این شورا را افراد زیر تشکیل می‌دهند:

• وزير اقتصاد و امور دارایی
• وزير بازرگانی
• رئيس كل بانک مركزی جمهوری اسلامی‌ ايران
• روسای اتاق بازرگانی و صنايع و معادن ايران و اتاق تعاون
• رئيس سازمان بورس و اوراق بهادار كه به عنوان دبير شورا و سخنگوی سازمان نيز انجام وظيفه می‌کند
• دادستان كل كشور يا معاون وی
• يک نفر نماينده از طرف كانون‌ها
• سه نفر خبره مالی منحصراً از بخش خصوصی با مشورت تشكل‌های حرفه‌ای بازار اوراق بهادار به پيشنهاد وزير امور اقتصاد و دارایی و تصويب هيات وزيران
• یک نفر خبره منحصراً از بخش خصوصی به پيشنهاد وزير ذی‌ربط و تصويب هيات وزيران برای هر بورس كالا.

سازمان بورس و اوراق بهادار

سازمان بورس و اوراق بهادار یا به اختصار سبا، موسسه‌ی عمومی غیردولتی است که موظف است زیرنظر شورای عالی بورس به نظارت بر اجرای قوانین و مقررات، تنظیم و تدوین مقررات بپردازد و درآمد آن از محل کارمزدهای دریافتی و سهمی از حق پذیرش شرکت‌ها در بورس‌ها کسب می‌شود. هیئت مدیره‌ی این سازمان پنج نفر امین و دارای حسن‌ شهرت و تجربه‌ی کافی در امور مالی، منحصراً از كارشناسان بخش غيردولتی هستند که به پيشنهاد رئيس شورا و با تصويب شورا برای مدت پنج سال انتخاب شده و به انجام وظایف مشروح در ماده‌ی۷ قانون گمارده می‌شوند. صدور حکم اعضای هیئت مدیره بر عهده‌ی رئيس شورا می‌باشد. رئيس هيأت مديره، رئيس سازمان و بالاترين مقام اجرايی سازمان است.

اداره‌ی بورس

طبق بازنگری که در سال ۱۳۸۴ در قانون بازار اوراق بهادار صورت گرفت، بورس اوراق بهادار تهران از سازمان عمومی غير انتفاعی به شركت سهامی عام انتفاعی تبديل شد و مسئول عمليات اجرايی شد. تشکیل، سازماندهی و اداره‌ی بورس اوراق بهادار؛ پذیرش اوراق بهادار؛ وضع و اجرای ضوابط حرفه‌ای و انضباطی برای اعضا، تعیین وظایف و مسئولیت‌های اعضا و نظارت برفعالیت آنها، نظارت بر حسن انجام معاملات اوراق بهادار پذیرفته شده؛ تهیه، جمع‌آوری، پردازش و انتشار اطلاعات و نظارت بر فعالیت ناشران اوراق بهادار پذیرفته شده از مهمترین وظایف مربوط به اداره‌ی بورس می‌باشد. اداره بورس اوراق بهادار تهران بر عهده هيئت مديره است كه از هفت عضو تشكيل می‌شود. اعضای هيئت مديره منتخب مجمع عمومی هستند و برای دوسال انتخاب می‌شوند. اداره امور اجرايی شركت، به عهده مديرعامل شركت است كه توسط هيئت مديره انتخاب می شود.

شرکت مدیریت فناوری بورس تهران

به‌عنوان یکی از شرکت‌های زیرساخت برای ارائه‌ خدمات به چرخه‌ کامل «معاملات الکترونیکی» ابزارهای مالی به ارکان بازار سرمایه، تحت نظارت مستقیم سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کند. مدیریت سیستم معاملات، محاسبه شاخص‌های مختلف بازار و انتشار لحظه‌ای اطلاعات مربوط به معاملات ازجمله وظایف مهم این شرکت است. اصلی‌ترین وظیفه شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، راهبری عملیاتی و فنی سامانه رایانه‌ای بورس است. تخصص اصلی این شرکت تجزیه و تحلیل هسته نرم‌افزارهای معاملات و طراحی و ساخت نرم‌افزارهای کاربردی روی آن است ارائه خدمات رایانه‌ای و نرم‌افزاری به شرکت‌های بورس (اوراق بهادار، کالا، فرابورس و نظایر آن‌ها) از محورهای فعالیت این شرکت است.

نمادبان در تمامی مراحل سرمایه‌گذاری همراه شماست.

شما می‌توانید برای یافتن پاسخ سواالات بورسی خود، سایر مقالات نمادبان را بخوانید. همچنین پیشنهاد میکنیم برای اطلاع از گزیده اخبار بورس ایران، مشاهده آخرین اطلاعات نمادهای بورسی‌تان، و همچنین استفاده از سبد مجازی حرفه‌ای جهت رصد بازدهی سرمایه‌تان و تشکیل سبدهای مختلف اپلیکیشن نمادبان را نصب نمایید.

ارکان و نهاد های بازار سرمایه؟

شورای عالی بورس و اوراق بهادار، بالاترین رکن بازار اوراق بهادار است. از جمله وظایف این شورا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

اتخاذ تدابير لازم برای ساماندهی و توسعه بازار اوراق بهادار و اعمال نظارت عالیه بر اجرای قانون بازار اوراق بهادار

تعيين سياست‌ها و خط مشی بازار اوراق بهادار در قالب سیاست‌های کلی نظام و قوانين و مقررات مربوط

پيشنهاد آئين نامه‌های لازم برای اجرای قانون بازار اوراق بهادار جهت تصويب هيأت وزيران

تصويب ابزارهای مالی جدید

صدور، تعليق و لغو مجوز فعاليت بورس‌ها، بازارهای خارج از بورس، شركت‌های سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسويه وجوه و شركت‌های تامين سرمايه

نظارت بر فعاليت و رسيدگی به شكايت از سازمان بورس و اوراق بهادار

سازمان بورس و اوراق بهادار

سازمان بورس و اوراق بهادار در واقع نهاد ناظر بازار سرمایه است

این سازمان، موسسه عمومی غير دولتی است كه دارای شخصیت حقوقی و مالی مستقل بوده و از محل کارمزدهای دریافتی و سهمی از حق پذيرش شركت‌ها در بورس‌ها و ساير درآمدها، اداره می‌شود.

ماموریت سازمان بورس و اوراق بهادار را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

حفظ، تقویت و توسعه بازار سرمایه باثبات، شفاف، منصفانه و کارآ از طریق نظارت بر حسن اجرای قوانین و مقررات مرتبط

کنترل و مدیریت ریسک فراگیر

انجام پژوهش‌های توسعه‌ای و کاربردی

ایجاد زیرساخت‌های مقرراتی و فناوری اطلاعات

ارتقای جایگاه بین‌المللی

توسعه فرهنگ سرمایه‌گذاری

ارتقای سواد مالی

چهار بورس تحث نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت دارند:

شرکت بورس اوراق بهادار تهران

بورس اوراق بهادار تهران، بازاری متشکل و خود انتظام است که اوراق بهادار در آن توسط کارگزاران طبق قانون مورد دادوستد قرار می‌گیرد. این شرکت در قالب فعلی خود به صورت شرکت سهامی عام در سال ۱۳۸۵ تاسیس شد. ماموریت اصلی شرکت بورس اوراق بهادار تهران، ایجاد بازاری منصفانه، کارآ و شفاف با ابزارهای متنوع و دسترسی آسان با هدف ایجاد ارزش افزوده برای ذی نفعان است.

از مهم‌ترین وظایف بورس اوراق ارکان بورس در ایران بهادار تهران می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

تشکیل، سازمان‌دهی و ادارە بورس اوراق بهادار

وضع و اجرای ضوابط حرفه‌ای و انضباطی برای اعضای بورس

تعیین وظایف و مسئولیت های اعضا و نظارت بر فعالیت آن‌ها

نظارت بر حسن انجام معاملات اوراق بهادار پذیرفته شده

تهیه، جمع آوری، پردازش و انتشار اطلاعات

نظارت بر فعالیت ناشران اوراق بهادار پذیرفته شده

معاملات سهام، حق تقدم سهام، اوراق بدهی (انواع اوراق مشارکت، صکوک و …)، اوراق مشتقه (قراردادهای آتی و اختیار معامله) و صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بورس امکان پذیر است.

شرکت فرابورس ایران

شرکت فرابورس ایران در سال ۱۳۸۸ و با هدف ایفای نقش بازار خارج از بورس، به طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد. در واقع فرابورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس، اما با شرایط پذیرش و معامله ساده‌تر ایجاد شد. مهم ترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند.

بازارهای و تابلوهای معاملاتی فرابورس ایران عبارتند از:

بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار پایه (پایه زرد، پایه نارنجی، پایه قرمز)، بازار شرکت های کوچک و متوسط، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار مشتقات

شرکت بورس کالای ایران

شرکت بورس کالای ایران فعالیت خود را از سال ۱۳۸۶ آغاز کرده است. انواع محصولات صنعتی و معدنی، فرآورده‌های نفت و پتروشیمی و کشاورزی در قالب معاملات نقد، نسیه، سلف، سلف استاندارد و ابزارهای مشتقه از جمله قراردادهای آتی، در بورس کالای ایران انجام می‌شود.

بازارهای بورس کالا عبارتند از:

بازار آتی
بازار اختیار معامله
بازار گواهی سپرده کالایی
بازار صندوق‌های کالایی
بازار سلف استاندارد
بازار فیزیکی

زعفران، زیره، برنج، پسته، کشمش و سکه طلا، از جمله مواردی هستند که در بازار گواهی سپرده کالایی بورس کالا مورد معامله قرار می‌گیرند.

شرکت بورس انرژی ایران

شرکت بورس انرژی‌ ایران در سال ۱۳۹۱ به صورت یک شرکت سهامی عام تاسیس شد. بورس انرژی ایران، بستری برای انجام معاملات حامل‌های انرژی (شامل نفت، گاز، برق و غیره) و اوراق بهادار مبتنی بر آن‌هاست.

بورس انرژی دارای چهار بازار فیزیکی، مشتقه، فرعی و سایر اوراق بهادار قابل معامله است. بازار فیزیکی شامل سه تابلوی برق، نفت و گاز و تابلوی سایر حامل‌های انرژی، بازار مشتقه شامل سه تابلوی قرارداد سلف موازی استاندارد، قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله و بازار سایر اوراق بهادار قابل معامله شامل گواهی صندوق های سرمایه‌گذاری قابل معامله و اوراق گواهی ظرفیت است. همچنین هر یک از تابلوها دارای دو رینگ داخلی و بین‌‏المللی هستند.

اکثر فعالین بورس انرژی، اشخاص حقوقی هستند.

شرکت سپرده گزاری مرکزی و تسویه وجوه

شرکت سپرده‌گذاری مرکزی و تسویه وجوه جهت انجام امور مربوط به پیش از معاملات و پس از معاملات بازارهای سهام، کالا و بازارهای خارج از بورس در سال ۱۳۸۴ تشکیل شد. امور مربوط به ثبت، نگهداری، انتقال مالکیت اوراق بهادار و تسویه وجوه معاملات بر عهده این شرکت قرار دارد.

شرکت سپرده‌گذاری مرکزی و تسویه وجوه از طریق افزایش کارایی پایاپای و تسویه معاملات و کاهش هزینه‌های معاملاتی، کاهش ریسک جعل، سرقت و مفقودی اوراق بهادار، نقش موثری را در کارآمدی اوراق بهادار ایفا می‌کند.

شرکت مدیریت فناوری بورس تهران

شركت مديريت فناوری بورس تهران، به عنوان یکی از شرکت‌های زیرساخت برای ارايه‌ خدمات به چرخه‌ كامل معاملات الكترونيكی ابزارهای مالی در بازار سرمايه فعاليت می‌كند. مدیریت سیستم معاملات، محاسبه شاخص‌های مختلف بازار و انتشار لحظه‌ای اطلاعات مربوط به معاملات از جمله وظایف مهم این شرکت است.

شرکت رایان بورس

شرکت رایان بورس در سال ۱۳۹۰ توسط سازمان بورس و اوراق بهادار و با هدف ارائه راهکارهای نوین در صنعت فناوری اطلاعات به صورت سهامی خاص تأسیس شد.

سامانه یکپارچه گردآوری، نظارت و انتشار الکترونیکی اطلاعات که به سامانه کدال معروف است، توسط شرکت رایان بورس طراحی شده است. هدف از طراحی سامانه کدال، مکانیزه کردن جمع آوری، بررسی و انتشار اطلاعات مالی شرکت های ثبت شده نزد سازمان و سایر اشخاصی که طبق قانون بازار اوراق بهادار ملزم به گزارش اطلاعات خود هستند، است.

شرکت توسعه مدیریت و آموزش بورس

شرکت توسعه مدیریت و آموزش بورس تا پیش از مهرماه ۱۴۰۰، با نام شرکت اطلاع‌رسانی و خدمات بورس مشغول به فعالیت بوده است. این تغییر نام، بر اساس ماموریت جدید این شرکت که بر ارائه خدمات مدیریت به سازمان بورس و ارکان بازار و فرهنگ‌سازی و آموزش متمرکز شده است، صورت گرفته است.

شرکت توسعه مدیریت و آموزش بورس وابسته به سازمان بورس و اوراق بهادار، در سال ۱۳۸۳ تاسیس شد. مهم‌ترین هدف شرکت توسعه مدیریت و آموزش بورس، گسترش فرهنگ سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مالی است که در قالب برنامه‌های متعددی پیگیری می‌شود

نهاگل

نوشته‌های مرتبط

بازار اولیه و ثانویه چیست؟

بازار اولیه (primary market) زمانی شکل می‌گیرد که دارایی برای بار اول مورد معامله قرار می‌گیرد. به‌عبارت‌دیگر بازاری که در آن اوراق بهادار شرکت‌ها برای اولین بار عرضه و فروخته می‌شود، بازار اولیه نام دارد. در این بازار شرکت‌ها به‌طور مستقیم سرمایه مورد نیاز خود را از طریق فروش سهام به مردم تأمین می‌کنند. پذیره‌نویسی […]

تحلیل تکنیکال

تحلیل تکنیکال یا تحلیل نموداری روشی برای تجزیه و تحلیل و پیش‌بینی قیمت آینده ورقه بهادار با استفاده از نمودارها و داده‌هایی مانند قیمت و حجم معاملات گذشته آن است. تحلیل تکنیکال بر سه فرض اساسی استوار است: همه چیز در قیمت لحاظ شده است قیمت‌ها بر اساس روندها حرکت می‌کنند تاریخ تکرار می‌شود هدف […]

نماد در بازار سرمایه به چه معناست ؟

نماد، نام اختصاری شرکت های پذیرفته شده در بورس است. برای مثال، نماد شرکت پتروشیمی خارک در بورس، شخارک (به کسر ش) است. حرف اول نماد، برگرفته از صنعتی است که شرکت در آن قرار دارد و بخش دوم نماد، در واقع خلاصه نام شرکت است. مثلا در نماد شخارک، حرف ش بیانگر صنعت شیمیایی […]

حمایت و مقاومت ارکان بورس در ایران چیست؟

حمایت و مقاومت، سطوحی هستند که انتظار می‌رود قیمت سهم نسبت به آن‌ها واکنش نشان دهد. با رسیدن قیمت به سطح حمایتی، معمولا با افزایش تقاضا روبه‌رو هستیم که این افزایش تقاضا موجب افزایش قیمت‌ها می‌شود. به طور مشابه، با کاهش قیمت و رسیدن به سطح مقاومت، معمولا با کاهش تقاضا و در نتیجه کاهش […]

فعالیت در بورس با چه مقدار پول ممکن است؟

برای شروع فعالیت در بازار بورس و خرید سهام، به هیچ وجه به سرمایه زیادی نیاز ندارید. در حال حاضر با حداقل ۵۰۰ هزار تومان می‌توانید سهام مورد نظر خود را خریداری کنید. در خصوص عرضه‌های اولیه یا اولین پذیره‌نویسی سهام شرکت‌ها، با توجه به شرایط آن که توسط ناظر بازار اعلام می‌شود، حتی با […]

چرا ارکان بورس در ایران تعداد قابل توجهی از مردم بورس را برای سرمایه گذاری انتخاب می کنند؟

پاسخ به این پرسش با تامل در مزایای سرمایه گذاری در بورس، روشن خواهد شد. برخی مزایای سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار: کسب درآمد بدون نیاز به سرمایه اولیه زیاد قابلیت نقدشوندگی بالای اوراق بهادار بازدهی بالاتر نسبت به سایر بازار ها در طولانی مدت حفظ ارزش پول در برابر تورم امنیت و شفافیت […]

ارکان بازار سرمایه

ارکان بازار سرمایه و نهادهای ان در این بخش برای شما آورده شده است بالاترین رکن بازار سرمایه، شورای عالی بازار سرمایه است که وزیر امور اقتصادی و دارایی، ریاست این شورا را برعهده دارد و در کل تصویب سیاست‌ها و قوانین و مقررات کلی و تدابیر لازم برای ساماندهی و نظارت ارکان بورس در ایران و توسعه بازار سرمایه را برعهده دارد.

پس شورای عالی بورس، سازمان بورس اوراق بهادار مهمترین رکن بازار سرمایه است.به عبارت دیگر مقام ناظر بازار اوراق بهادار ایران به دو نهاد شورای عالی بورس و سازمان بورس و اوراق بهادار تقسیم میگردد.

شرکت‌های بورسی تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار تهران

• بورس اوراق بهادار تهران
• فرابورس
• بورس کالا
• بورس انرژی

نمودار زیر به طور کامل و جامع ارکان و نهادهای بازار سرمایه را به تصویر کشیده است تا بتوانید در یک نگاه با ارکان و زیرمجموعه های بازار سرمایه ایران آشنا شوید:

ارکان بازار سرمایه

شورای عالی بورس و اوراق بهادار، سازمان بورس و اوراق بهادار، شرکت بورس اوراق بهادار تهران، شرکت فرابورس ایران، شرکت بورس کالای ایران، شرکت بورس انرژی ایران، شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، شرکت رایان بورس، شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار، کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران، شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس ارکان بورس در ایران را شکل می دهند.

شورای عالی بازار سرمایه

بالاترین رکن بازار اوراق بهادار است که تصویب سیاست کلان و خط مشی بازار در قالب سیاست‌های کلی نظام و قوانین و مقررات مربوط و همچنین اتخاذ تدابیر لازم برای ساماندهی و توسعه بازار اوراق بهادار و اعمال نظارت عالیه بر اجرای قانون بازار اوراق بهادار از مهمترین وظایف آن است.

سازمان بورس و اوراق بهادار

سازمان بورس و اوراق بهادار (سبا) یک موسسه عمومی غیر دولتی است که دارای شخصیت حقوقی و مالی مستقل بوده و از محل کارمزدهای دریافتی و سهمی از حق پذیرش شرکت‌ها در بورس‌ها و سایر درآمدها اداره می‌شود . بر اساس قانون بازار اوراق بهادار این نهاد ایجاد شده تا زیر نظر شورای عالی بورس به تدوین قوانین و مقررات و نظارت بر اجرای آن‌ها و سایر وظایف تعیین‌شده در قانون بازار اوراق بهادار بپردازد. به‌عبارت دیگر مقام ناظر در بازار اوراق بهادار ایران به دو نهاد شورای عالی بورس و سازمان بورس و اوراق بهادار تقسیم می‌شود.

شرکت بورس اوراق بهادار تهران

در بهمن ماه سال ۱۳۴۶ بر پایه قانون مصوب اردیبهشت ماه ۱۳۴۵ تأسیس شد. بورس اوراق بهادار یک شرکت سهامی عام انتفاعی است که عملیات اجرایی بازار اوراق بهادار را بر عهده دارد. از مهم‌ترین وظایف این نهاد می‌توان به مواردی از قبیل تشکیل، سازماندهی و اداره بازار اوراق بهادار، پذیرش اوراق بهادار، وضع و اجرای ضوابط حرفه‌ای و انضباطی برای اعضا و نظارت بر فعالیت آن‌ها و نظارت بر حسن انجام معاملات اوراق بهادار پذیرفته‌شده اشاره کرد.
اداره بورس اوراق بهادار تهران بر عهده هیئت مدیره ۷ نفره است که اعضای آن‌را مجمع عمومی انتخاب می‌کند. اعضا برای مدت ۲ سال انتخاب می‌شوند. اداره امور اجرایی هم بر عهده مدیر عامل شرکت است که توسط هیئت مدیره انتخاب می‌شود

شرکت فرابورس ایران ارکان بازار سرمایه

باهدف ایفای نقش بازار خارج از بورس، شرکت فرابورس ایران در تاریخ ۲۲ آبان۸۷ به ثبت رسید و در مهرماه ۸۸ به‌طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد.فرابورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس اما با شرایط پذیرش و معامله ساده‌تر ایجاد شد، تا حوزه شمول بازار سرمایه کشور را گسترش دهد.مهم‌ترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند.

از سویی بسیاری از شرکت ها تمایل دارند هر چه سریعتر به بازار وارد شوند که از این رو به دلیل قوانین آسانتر فرابورس ، از این مسیر به بازار سرمایه وارد می شوند. بازار فرابورس ایران تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار و با مجوز شورای عالی بورس به منظور توسعه صدور و مبادله ابزارهای مالی تشکیل شده است دستورالعمل پذیرش و عرضه اوراق بهادار در فرابورس ایران، در ۵ بازار صورت می‌گیرد .

شرکت بورس کالای ایران

بورس کالای ایران، بازاری است که در آن خرید و فروش کالاهای معین صورت می‌گیرد و به‌طور منظم و دائم فعال است. در بورس کالا معمولاً مواد خام و مواد اولیه مورد معامله قرار می‌گیرد. هر بازار کالایی زیرمجموعه بورس کالا را بانام همان کالایی که مورد معامله قرار می‌گیرد نام‌گذاری می‌کنند . بورس کالا، بازار متشکل و منسجمی است که تعداد زیادی از عرضه‌کنندگان، ارکان بورس در ایران کالای خود را در آن عرضه می‌کنند. این کالاها توسط کارشناسان قیمت‌گذاری شده و سپس به خریداران فروخته می‌شود.

شرکت بورس انرژی ایران

بر این اساس، بورس انرژی به‌ عنوان چهارمین بورس کشور جهت عرضۀ محصولات نفت و مشتقات نفتی، برق، گاز طبیعی، زغال‌سنگ، حق آلودگی و سایر حامل‌های انرژی شکل گرفت. متعاقب صدور مجوز فعالیت بورس انرژی و برای تعیین گروه‌های سهامداری این بورس، سازمان بورس و اوراق بهادار، فراخوانی را در تاریخ ۵ تیر۱۳۹۰ جهت مشارکت نهادهای مالی و فعالان صنعت نفت، گاز و فراورده‌های نفتی و برق منتشر کرد و نهایتاً نخستین معاملات این بورس روی کالاهای برق، قطران و زغال‌سنگ در تاریخ ۱۹ اسفند ۱۳۹۱ رقم خورد .

شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (CSDI)

به‌موجب ماده ارکان بورس در ایران یک و ماده ۵۵ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب آذرماه ۱۳۸۴، جهت انجام امور پس از معاملات بازارهای سهام یا خارج از بورس در تاریخ دی‌ماه ۱۳۸۴ تشکیل شد. سیستم شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار یک ساز و کار الکترونیکی است که نگهداری اوراق بهادار، ثبت و نقل و انتقال آن‌ها را بر عهده دارد.

در این سیستم مالکیت اوراق بهادار بدون نیاز به مبادله فیزیکی گواهی سهام یا هر سند کاغذی دیگر هم‌زمان با انتقال اوراق از یک حساب به حساب دیگر تغییر می‌کند.

این نهاد مالی، یکی از نهادهای اصلی بازار سرمایه است که زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کند. هدف این نهاد تضمین امنیت و کارآمدی بازار اوراق بهادار از طریق بهینه‌سازی سازوکار، توسعه معاملات اوراق بهادار و تمرکز بر افزایش کارایی و کاهش هزینه‌های پایاپای و تسویه وجوه معاملات بر اساس قوانین و مقررات جاری کشور است. این شرکت در تاریخ ۵ دی ۱۳۸۴ در اداره ثبت شرکت‌ها و موسسات غیر تجاری تهران به ثبت رسیده است..

شرکت مدیریت فناوری بورس تهران ارکان بازار سرمایه

به‌عنوان یکی از شرکت‌های زیرساخت برای ارائه‌ خدمات به چرخه‌ کامل «معاملات الکترونیکی» ابزارهای مالی به ارکان بازار سرمایه، تحت نظارت مستقیم سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کند. مدیریت سیستم معاملات، محاسبه شاخص‌های مختلف بازار و انتشار لحظه‌ای اطلاعات مربوط به معاملات ازجمله وظایف مهم این شرکت است اصلی‌ترین وظیفه شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، راهبری عملیاتی و فنی سامانه رایانه‌ای بورس است.

تخصص اصلی این شرکت تجزیه و تحلیل هسته نرم‌افزارهای معاملات و طراحی و ساخت نرم‌افزارهای کاربردی روی آن است ارائه خدمات رایانه‌ای و نرم‌افزاری به شرکت‌های بورس (اوراق بهادار، کالا، فرابورس و نظایر آن‌ها) از محورهای فعالیت این شرکت است

شرکت رایان بورس

وابسته به سازمان بورس و اوراق بهادار و متولی سیستم موسوم به کدال (CODAL) باهدف ارائه راهکارهای نوین فناوری اطلاعات و نگهداری و توسعۀ سامانه‌های اطلاعاتی بازار سرمایه تأسیس‌شده است.

طبق ماده ۲ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران (مصوب آذرماه ۱۳۸۴)، سازمان بورس و اوراق بهادار در راستای حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران و باهدف ساماندهی، حفظ و توسعه بازار شفاف، منصفانه و کارای اوراق بهادار و به‌منظور نظارت بر حسن اجرای قانون و بر اساس ماده ۷ همان قانون، اتخاذ تدابیر لازم جهت پیشگیری از وقوع تخلفات در بازار اوراق بهادار و نیز نظارت بر افشای اطلاعات بااهمیت توسط شرکت‌های ثبت‌شده نزد سازمان بر عهده هیئت‌مدیره این سازمان است.

در این خصوص سامانۀ یکپارچه گردآوری، نظارت و انتشار الکترونیکی اطلاعات به نشانی www.codal.ir به‌منظور مکانیزه کردن جمع‌آوری، بررسی و انتشار اطلاعات مالی شرکت‌های ثبت‌شده نزد سازمان و سایر اشخاصی که طبق قانون بازار اوراق بهادار ملزم به گزارش اطلاعات خود هستند، طراحی‌شده است .

کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار

کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار، یک تشکل خودانتظام است که با هدف تنظیم فعالیت‌های حرفه‌ای و نظم بخشیدن به روابط بین اعضاء تشکیل شده است. این نهاد مالی در راستای اجرای بند ۵، ماده‌های ۱ و ۵۳ قانون بازار اوراق بهادار مصوب اول آذر ۸۴ با تصویب هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار در مهر ماه ۸۶ تاسیس شد.

از جمله وظایف کانون کارگزاران می‌توان به مواردی همچون نظارت بر عملکرد اعضا و اشخاص وابسته، وضع و اجرای ضوابط و استانداردهای حرفه‌ای انضباطی برای اعضاء، برقراری و اجرای نظام مناسب برای رسیدگی به اختلافات اعضا، پیشنهاد تغییر سقف کارمزدها و نرخ خدمات اعضا و … اشاره کرد

کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران ارکان بازار سرمایه

تشکلی خود انتظام به شکل غیردولتی، غیرتجاری، غیرانتفاعی، غیرسیاسی و دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است که در اجرای ماده ۳۵ قانون بازار اوراق بهادار و بر اساس «دستورالعمل تشکیل و ثبت کانون‌های فعال در بازار اوراق بهادار» برای مدت نامحدود تشکیل می‌شود و از مصادیق کانون‌های تعریف‌شده دربند ۵ ماده یک قانون بازار اوراق بهادار محسوب می‌شود.

شرکت اطلاع‌رسانی و خدمات بورس ارکان بازار سرمایه

وابسته به سازمان بورس و اوراق بهادار، در مردادماه ۱۳۸۳ با شعار “با ما بورس را بشناسید” تأسیس شد.

مهم‌ترین هدف این شرکت:

• ایجاد پایگاه اطلاع‌رسانی بازار سرمایه
• گسترش فرهنگ سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مالی است که در قالب برنامه‌های متعددی ازجمله طراحی، پیاده‌سازی و راه‌اندازی سازوکارهای مناسب و متعدد اطلاع‌رسانی در بازار سرمایه
• انتشار کتب، مجلات، نشریات الکترونیک، لوح‌های فشرده و سایر انواع بسته‌های آموزشی مکتوب، الکترونیک، دیداری و شنیداری.
• برگزاری دوره‌های آموزشی عمومی و تخصصی در حوزه بازار سرمایـه.
• برگزاری آزمون گواهینامه‌های حرفه‌ای سازمان بورس و اوراق بهادار.
• برگزاری نمایشگاه‌ها، همایش‌ها و سمینارهای تخصصی.

شورای عالی بورس و اوراق بهادار ارکان بازار سرمایه

این شورا بالاترین رکن بازار اوراق بهادار است که تصویب سیاست‌ کلان و خط مشی بازار در قالب سیاست‌های کلی نظام و قوانین و مقررات مربوط و همچنین اتخاذ تدابیر لازم برای ساماندهی و توسعه بازار اوراق بهادار و اعمال نظارت عالیه بر اجرای قانون بازار اوراق بهادار از مهمترین وظایف آن است.