مدیرعامل بورس انرژی ایران به ظرفیت‌های بورس انرژی اشاره کرد و گفت: طبق قانون، توسعه ابزار‌ها و نهادهای مالی جدید کالا‌هایی که در بورس‌های کالایی معامله می‌شوند معاف از آیین‌نامه‌های مناقصه و مزایده در نظام دولتی هستند و همچنین از معافیت‌های مالیاتی برخوردارند.
وی با بیان اینکه در ماده ۱۳ قانون خروج غیرتورمی از رکود بر مکانیزم بورس تاکید شده است، اظهار داشت: همچنین در ماده ۴ برنامه‌های مختلف توسعه و نیز قانون رفع موانع تولید بر استفاده از ظرفیت بورس انرژی ایران برای قیمت‌گذاری و انجام معاملات تاکید شده است.
نقوی در ادامه گفت: ایران دارای منابع عظیم هیدروکربوری و جزو بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نفت خام و گاز طبیعی و حامل‌های انرژی در دنیاست، همچنین زیرساخت‌های تولید و انتقال مناسبی برای حامل‌های انرژی دارد و در حوزه برق و شبکه انتقال آن نیز جایگاه ویژه‌ای را بین کشور‌های منطقه دارد.
مدیرعامل بورس انرژی ایران اظهار داشت: ایران یکی از شاهراه‌های ترانزیت حامل‌های انرژی در جهان است و بورس انرژی میتواند از این فرصت استفاده کند، همچنان که وجود تقاضای مناسب حامل‌های انرژی در کشور‌های همجوار یکی دیگر از فرصت‌های بورس انرژی است.
انواع بازارهای مالی
بازارهای مالی یا Financial Markets زیر مجموعه‌ای از نظام اقتصادی هستند که در آنها وجوه، اعتبارات و سرمایه در قالب قوانین و مقررات مشخصی، از صاحبان پول و سرمایه به سمت متقاضیان جریان دارد. به بیان ساده‌تر به بازاری که در آن دارایی‌های مالی مانند سهام، سپرده‌های سرمایه‌گذاری، طرح‌های بازنشستگی، انواع بیمه نامه‌ها و اوراق بهادار معامله می‌شود، بازار مالی گفته می‌شود که نقش یک واسطه بین خریداران و فروشندگان را ایفا می‌کند.
در واقع این بازارها شرایطی را فراهم می‌کنند تا افراد بتوانند اوراق بهادار خود را به فروش برسانند و یا در ازای پرداخت پول، صاحب قسمتی از سهام یک شرکت شوند و تیم آسان‌بورس تصمیم دارد تا در راستای آموزش بورس به توضیح جامع مفهوم فوق بپردازد.
کاربرد بازارهای مالی
بازارهای مالی پویا، منافع بسیار زیادی را برای نظام‌های اقتصادی فراهم می‌کنند که مهمترین آنها عبارتند از:
- تجمیع منابع خرد و تخصیص آنها به سرمایه‌گذاران
- کمک به کشف قیمت منابع به صورت غیر دستوری
- تقویت نقدشوندگی در نظام‌های مالی
- ایجاد ارتباط مشخص بین ریسک و بازده
- هدایت نقدینگی به مسیری درست و جلوگیری از رشد بازارهای ناسالم
- بهبود شفافیت در فعالیت‌های اقتصادی
- کمک به اعمال سیاست‌های پولی و مالی بانک مرکزی و دولت
انواع بازارهای مالی
بازارهای مالی بر اساس حق مالی، سررسید ابزار مورد معامله، ساختار سازمانی و زمان واگذاری در چهار دسته‌ی مختلف طبقه‌بندی می‌شوند:
بازارهای مالی بر اساس حق مالی
بازارهای مالی بر اساس حق مالی به دو دسته‌ی بازار بدهی و بازار سهام تقسیم می‌شوند:
بازار بدهی (Debt Market)
به بازاری که در آن ابزارهای بدهی مختلفی مانند اوراق قرضه دولتی، اسناد خزانه دولتی و اوراق مشارکت معامله می‌شود، بازار بدهی می‌گویند. این اوراق ممکن است متعلق به شرکت‌ها، دولت‌ها، بانک‌ها، شهرداری‌ها و سایر سازمان‌ها باشد.
بازار سهام (Stock Market)
به بازاری که در آن سهام از طریق بازارهای منسجم و قانونمند مانند بورس؛ توزیع و مبادله می‌شود، بازار سهام یا به اصطلاح بازار بورس گفته می‌شود. این بازار یکی از حساس‌ترین حوزه‌های اقتصاد است، زیرا به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد که از طریق توزیع بخشی از مالیکت خود به سرمایه‌گذاران، سرمایه مورد نیاز خود را تامین کنند.
بازارهای مالی بر اساس سررسید ابزار مورد معامله
بازارها بر اساس سررسید ابزار مورد معامله به دو دسته‌ی بازار پول و سرمایه تقسیم می‌شوند:
بازار پول (Money Market)
به بازاری که در آن اوراق بهادار با سررسیدی کمتر از یک سال معامله می‌شوند و نرخ بهره متناسب با مدت زمان نگهداری اوراق تعیین می‌شود، بازار پول می‌گویند. سرعت نقدشوندگی بالا، ریسک عدم پرداخت پایین و کمتر بودن نرخ بهره نسبت به سایر بازارها، از جمله فاکتورهای مثبت در بازار پول می‌باشد.
بازار سرمایه (Capital Market)
به بازاری که خرید و فروش دارایی‌های مالی با سررسید بیش از یک سال یا بدون سررسید در آن انجام می‌شود، بازار سرمایه می‌گویند. بطور کلی این بازار فرایند هدایت و تخصیص منابع اقتصادی را تسهیل می‌کند و خود به دو بازار اولیه و ثانویه تقسیم می‌شود:
- بازار معرفي ابزارهاي مالي بورس اولیه: به بازاری که تشکیل سرمایه در آن اتفاق می‌افتد و اوراق بهادار برای اولین بار در آن عرضه و مبادله می‌شوند، بازار اولیه می‌گویند.
- بازار ثانویه: بازار ثانویه این امکان را فراهم می‌کند تا اوراقی که برای اولین بار در بازار اولیه عرضه شدند، دوباره قابلیت معامله داشته باشند و صاحبان این اوراق نگرانی از جهت خرید یا فروش آنها نداشته باشند.
بازارهای مالی از نظر ساختار سازمانی و قانون‌مندی
بازارهای مالی از نظر ساختار سازمانی و قانون‌مندی به چهار دسته‌ی بازارهای رسمی، بازارهای خارج از بورس، بازار سوم و بازار چهارم تقسیم می‌شوند:
بازارهای رسمی
بورس اوراق بهادار یکی از بازارهای رسمی سازمان‌یافته است که قوانین و شرایط سختگیرانه‌ای را برای پذیرش شرکت‌ها اعمال می‌کند؛ در واقع شرکت‌ها ابتدا از لحاظ میزان نقدینگی، شفافیت اطلاعات و ترازهای مالی مورد بررسی قرار می‌گیرند و سپس در این بازار پذیرفته می‌شوند.
بازار خارج از بورس
به بازاری که اوراق بهادار شرکت‌های پذیرفته نشده در بورس در آن معامله می‌شود، بازار خارج از بورس یا بازار مبتنی بر چانه‌زنی می‌گویند. این بازار دارای مکان فیزیکی جهت معامله نیست و شرایط آسان‌تری را برای پذیرش شرکت‌ها در نظر گرفته است.
بازار سوم
معمولاً سازمان‌ها و موسسات بزرگ سرمایه‌گذاری به دلیل حق کمیسیون و کارمزد کمتری که در بازار سوم وجود دارد، مشغول به فعالیت در این بازار هستند.
بازار چهارم
شرکت‌ها و سازمان‌هایی در این بازار فعال هستند که قصد انجام معاملات عمده و بلوکی را دارند. این شرکت‌ها برای اینکه در معاملات خود کارمزدی پرداخت نکنند، معمولاً به صورت مستقیم و بدون دخالت کارگزار وارد معامله می‌شوند.
بازارهای مالی بر اساس زمان واگذاری
بازارهای مالی بر اساس زمان واگذاری به دو دسته‌ی بازار آتی و بازار نقدی تقسیم می‌شوند:
بازار آتی (Future Market)
به بازاری که در آن اوراق مشتقه معامله می‌شود، بازار آتی یا بازار اوراق مشتقه نام دارد. اوراق مشتقه، قراردادی است که بر اساس آن صاحب اوراق موظف یا مختار است که در تاریخ مشخصی در آینده، یک دارایی را بخرد یا بفروشد.
بازار نقدی (Spot Market)
به بازاری که برای انجام فوری معاملات شامل خرید و فروش کالاها و اوراق بهادار تشکیل شده‌است، بازار نقدی می‌گویند. بازار نقدی در نقطه‌ی مقابل بازار آتی قرار دارد و از آنجا که معاملات این بازار در نقطه‌ای از زمان انجام می‌شود، به آن بازار نقطه‌ای نیز می‌گویند.
ابزار های مالی
فعالان بازار و کارشناسان این خطه باور دارند کمرنگ بودن نقش ابزار های مالی مانند آپشن، فیوچرز، قرارداد آتی و… شده است، بازار سهام ایران به بازاری پر ریسک و تک بعدی تبدیل شده است.
به معنای واقعی می توان گفت که بازار سهام، سود خود را از طریق رشد قیمت به دست می آورد و با سقوط قیمت، روند کاهشی و نزولی را در پیش می گیرد.
استفاده از ابزار های مالی به این دلیل است که بتوان در زمان کاهش قیمت ها، از سقوط بازار جلوگیری به عمل آید.
اگر استفاده از ابزار های مالی رایج نباشد، هم سرمایه گذاران خارجی و هم داخلی، تمایل خود را برای سرمایه گذاری از دست می دهند و بازار سهام با استقبال مواجه نمی گردد.
ابزار های مالی:
در دنیای سرمایه گذاری، ابزار مالی (financial instrument) به هر نوع دارایی قابل معامله می گویند، مانند موارد زیر که قرضه که ارزش مبادله ای داشته باشد.
- پول نقد
- ملک
- سند رسمی (قانونی)
- برگه سهام
- اوراق بهادار
- اوراق قرضه
طبق استاندارد های گزارشگری مالی بین المللی، ابزار های مالی به گروه های زیر تقسیم می‌شوند، که عبارتند از:
- ابزار های نقد
- ابزار های مشتقه
لازم به ذکر است که به منظور پوشش نیاز های متنوع سرمایه گذاران، ابزار های مالی جدیدی معرفی می شوند که استفاده از آنها در بازار سهام به بهبود سرمایه گذاری کمک می کند.
نقش ابزار های مالی:
ابزار های مالی، سه نقش متمایز زیر را دارند که در زیر به آنها اشاره شده است:
نقش اول: این ابزار ها وسیله ای برای نقل و انتقال وجوه سهامداران هستند که تمایل به سرمایه گذاری با مازاد سرمایه خود دارند و از این طریق، سرمایه خود را در اختیار افرادی می گذارند که نیاز به سرمایه دارند.
نقش دوم: کار ابزار های مالی در انتقال وجوه به شکلی صورت می گیرد که ریسک سیستماتیک جریان نقدی را کاهش دهند. این ریسک ناشی از سرمایه گذاری در دارایی های حقیقی، بین متقاضیان و عرضه کنندگاه وجوه نقد می باشد.
نقش سوم: انباشته کردن پس انداز ها به منظور تامین مالی برای طرح های کلان سرمایه گذاری، بدون تجمیع امکان پذیر نمی باشد. تجمیع بخش تفکیک نا پذیری از نظام مالی به شمار می رود که به وسیله ابزار های مالی این کار صورت می گیرد.
انواع ابزار های مالی:
ابزار های مالی در دنیای سرمایه گذاری کنونی، در چهار قالب مورد استفاده هستند که در زیر به آنها اشاره شده است:
- ابزار های سرمایه ای (مالکیتی)
- ابزار های استقراضی (بدهی)
- ابزار های مشتقه
- ابزار های ترکیبی
به منظور پوشش نیاز هایی که روز به روز تنوع آنها بیشتر می شود، ابزار های مشتقه و ابزار های ترکیبی به وجود آمده اند.
موسسه مشاوران مطالعه مقاله معامله سلف را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
انواع ابزار های مالی
دارایی های مالی:
در برابر دارایی های حقیقی، دارایی های مالی نامشهود طبقه بندی می شوند که سهم الشرکه ای از یک مجموعه دارایی های شرکت می باشند.
تامین مالی مالکیت دارایی نامشهود، به وسیله انتشار یکی از انواع دارایی های مالی و در قالب ابزار سرمایه ای یا ابزار بدهی (استقراضی) صورت می گیرد.
سرمایه گذاران با خرید اوراق بهادار و یا اوراق قرضه، بخشی از سرمایه شرکت را به مالکیت خود در می آورند که برای آنها با عایدی همراه می باشد. این عایدی، از فعالیت شرکت ها به دست می آید.معرفي ابزارهاي مالي بورس
انواع دارایی های مالی:
دارایی های مالی به سه گروه دسته بندی می گردند که در زیر به شرح آنها پرداخته می شود.
گروه اول، ابزار با درآمد ثابت:
دارایی های مالی گروه اول، بدهی هایی هستند که ادعای مقابل آنها ثبت می باشند. صاحب این اوراق، مبلغ ثابتی از سود را مطالبه می کند که به این ابزار، ابزار با درآمد ثابت می گویند.
گروه دوم:
در این گروه سهامدار مانده سود را مطالبه می کند. در واقع یعنی، پس از پرداخت سود به افرادی که ابزار بدهی دارند، مبلغی نیز به عنوان عایدی به دارنده این نوع از دارایی ها پرداخته می شود.
گروه سوم:
در گروه سوم، اوراقی جای دارد که تلفیقی از دو گروه بالا می باشند و به این ابزار مالی، ابزار دو زیستی یا دو رگه می گویند که دارای انواع زیر می باشد.
- سهام ممتاز
- اوراق قرضه قابل تبدیل
علاوه بر این سه گروه، دارایی های مالی دیگری نیز وجود دارند که مشتق شده از سه گروه دارایی های مالی که ذکر شد، هستند.
توافق نامه بازخرید:
توافق نامه بازخرید یا رپو (repurchase agreement)، یکی از مهم ترین ابزار های بازار پول محسوب می شود که نقش مهمی در تخصیص سرمایه در بازار های مالی دارد.
این نوع توافق نامه، به وام وثیقه ای شباهت زیادی دارد که توافقی بین دو طرف است به صورتی که یک طرف قرارداد، اوراق بهادار خود را به قیمت مشخص به طرف دیگر معامله می فروشد و در قبال آن تعهد می کند که همان اوراق بهادار را در آینده و به قیمت مشخص مجددا خرید نماید (بازخرید کند).
نکته ۱: نرخ بهره ای که در قرارداد ذکر می شود نرخ بهره رپو نامیده می شود.
نکته ۲: توافق نامه بازخرید معکوس نقطه مقابل توافق نامه بازخرید می باشد.
ابزار رپو در بازار مالی ایران از نظر تاریخ سررسید به سه دسته تقسیم می شود:
- توافق نامه بازخرید یک شبکه (ovemight repo) که به سررسید یک روزه اطلاق می شود.
- توافق نامه بازخرید با دوره زمانی مشخص (term repo)، که سررسید آن بیشتر از یک روز و در توافق نامه ذکر می شود.
- توافق نامه بازخرید باز (open repo)، که از ویژگی معرفي ابزارهاي مالي بورس های آن عدم سررسید مشخص و قابلیت فسخ توافق نامه توسط هریک از طرفین می باشد.
نکته: نرخ بهره رپو به طور معمول، روزانه و بر اساس نرخ بهره بازار تعدیل می شود.
موسسه مشاوران مطالعه مقاله قرارداد سوآپ را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
توافق نامه بازخرید
انواع توافق نامه بازخرید:
توافق نامه بازخرید به چهار شکل انجام می شود:
توافق نامه باز خرید کلاسیک (classic repo):
در این توافق نامه، اگر در طول دوره توافق، به اوراق بهاداری که به وثیقه گذاشته شده است سودی تعلق بگیرد، این وجوه به صاحب اصلی اوراق بهادار (وام گیرنده) پرداخت می شود.
توافق معرفي ابزارهاي مالي بورس نامه بازخرید- فروش و خرید متقابل (buysell back repo):
تفاوت اصلی این توافق نامه با توافق نامه بازخرید کلاسیک در این است که هر گونه بهره تعلق گرفته به اوراق بهادار در طول دوره قرارداد به وام دهنده تعلق می گیرد.
توافق نامه بازخرید نگهداری در حساب ها (hold in oostody):
بر اساس این توافق نامه، دریافت کننده وام، وثیقه را به وام دهنده منتقل نمی کند و به جای آن دارایی مورد وثیقه را در طول دوره قرارداد در حسابی داخلی به نام قرض دهنده نگهداری می کند.
این نوع قرارداد فقط برای موسسات با ثبات از نظر مالی استفاده می شوند که دلیل آن ریسک بالای این قرارداد ها برای وام دهنده می باشد.
توافق نامه سه طرفه (tri-party repo):
در نوع آخر توافق نامه ها، به اتاق پایاپای یا بانک به عنوان یک واسطه بین دو طرف نگاه می شود و اجرای معامله که شامل موارد زیر است را به عهده دارد.
- نگهداری وثیقه
- انتقال وثیقه
- به روز کردن حساب ها
وجود وثیقه در توافق نامه های بازخرید، باعث می شود که ریسک اعتباری این توافق نامه ها به میزان زیادی کاهش یابد. این کاهش ریسک به معنی حذف کامل ریسک نمی باشد و میزانی از ریسک باقی می ماند. دلیل وجود این ریسک این است که ممکن است وام گیرنده به تعهد خود پایبند نباشد و در سررسید قرارداد خود بازخرید را انجام ندهد.
سپس وام دهنده، می تواند اوراق بهادار را ضبط کند و بفروشد اما لازم به ذکر است که ممکن است در این مدت زمان از ارزش اوراق مذکور کاسته شود.
نکته: ریسک اعتباری به عوامل مختلفی مانند دوره قرارداد و نقد شوندگی وثیقه بستگی دارد.
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله نهادهای مالی را به شما پیشنهاد می کنیم.
معرفی ابزارهای مالی جدیدِ بورس انرژی ایران
مدیرعامل بورس انرژی ایران گفت: «قرارداد‌های اختیارمعامله»، «گواهی صرفه‌جویی»، «گواهی سپرده کالایی» و «واحد‌های صندوق‌های کالایی» از ابزارهای مالی جدید بورس انرژی ایران است.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما به نقل از بورس انرژی ایران؛ علی نقوی روز گذشته (چهارشنبه) در جلسه انجمن مالی ایران درخصوص اهداف و اقدامات بورس انرژی ایران، افزود: در سیاست‌های کلی اقتصادی مقاومتی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری بر افزایش سهم بخش خصوصی در تجارت نفت، گاز سایر حامل‌های انرژی و همچنین کاهش زمینه‌های فساد از محل شفاف‌سازی اقتصادی تاکید شده است.
مدیرعامل بورس انرژی ایران به ظرفیت‌های بورس انرژی اشاره کرد و گفت: طبق قانون، توسعه ابزار‌ها و نهادهای مالی جدید کالا‌هایی که در بورس‌های کالایی معامله می‌شوند معاف از آیین‌نامه‌های مناقصه و مزایده در نظام دولتی هستند و همچنین از معافیت‌های مالیاتی برخوردارند.
وی با بیان اینکه در ماده ۱۳ قانون خروج غیرتورمی از رکود بر مکانیزم بورس تاکید شده است، اظهار داشت: همچنین در ماده ۴ برنامه‌های مختلف توسعه و نیز قانون رفع موانع تولید بر استفاده از ظرفیت بورس انرژی ایران برای قیمت‌گذاری و انجام معاملات تاکید شده است.
نقوی در ادامه گفت: ایران دارای منابع عظیم هیدروکربوری و جزو بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نفت خام و گاز طبیعی و حامل‌های انرژی در دنیاست، همچنین زیرساخت‌های تولید و انتقال مناسبی برای حامل‌های انرژی دارد و در حوزه برق و شبکه انتقال آن نیز جایگاه ویژه‌ای را بین کشور‌های منطقه دارد.
مدیرعامل بورس انرژی ایران اظهار داشت: ایران یکی از شاهراه‌های ترانزیت حامل‌های انرژی در جهان است و بورس انرژی میتواند از این فرصت استفاده کند، همچنان که وجود تقاضای مناسب حامل‌های انرژی در کشور‌های همجوار یکی دیگر از فرصت‌های بورس انرژی است.
صندوق‌های پروژه هیبریدی
وی درباره مهمترین ابزارهای مالی کنونی بورس انرژی و در دست انتشار این شرکت، گفت: در حال حاضر علاوه‌بر معاملات «اسپات»، چند ابزار مالی مثل «سلف موازی استاندارد»، «قرارداد‌های آتی» و «واحد‌های صندوق پروژه» نیز مورد معامله قرار می‌گیرند.
نقوی در ادامه واحد‌های صندوق پروژه را یکی از مهمترین ابزارهای بورس انرژی ایران برای تأمین مالی پروژه‌ها برشمرد و گفت: صندوق پروژه یک نهاد مالی است که با اخذ مجوز از سازمان بورس تاسیس می‌شود و برای ساخت و تکمیل یک پروژه اعلام‌شده در اساسنامه اختصاص پیدا می‌کند. از آنجایی که پروژه‌های زیادی در صنایع نفت و گاز و نیروگاهی کشور تعریف شده است، می‌توان با استفاده از ظرفیت صندوق پروژه آنها را تأمین مالی کرد.
مدیرعامل بورس انرژی ایران افزود: صندوق پروژه چند ویژگی مهم دارد که از جمله باید به کنترل ریسک پروژه، جلوگیری از تسری پروژه به مالکان آن، داشتن یک شخصیت حقوقی مستقل، افزایش نقدشوندگی و امکان تدوین استراتژی خروج برای سرمایه‌گذاران در دوره‌های مختلف، امکان تامین مالی بدون درنظرگرفتن محدودیت‌های ترازنامه‌ای صاحبان پروژه و نیز بهره‌مندی از مزایای مالیاتی صندوق‌های سرمایه‌گذاری مثل معافیت مالیاتی بابت انتقال دارایی به صندوق‌های سرمایه‌گذاری پروژه اشاره کرد.
وی همچنین گفت: با توجه به آنکه این صندوق‌ها می‌توانند Open end باشند، تغییرات سرمایه آنها نباید نزد مرجع ثبت شرکت‌ها ثبت شود و به همین دلیل مدت پذیره‌نویسی در آنها بسیار کاهش پیدا می‌کند.
نقوی ادامه داد: به تازگی در بورس انرژی ایران مفهومی به نام صندوق پروژه هیبریدی در حال بررسی است. بر اساس این نوع صندوق‌ها، بخشی از منافع حاصل از پروژه به سرمایه‌گذاران واگذار می‌شود. بسیاری از پروژه‌های حوزه نفت و گاز و سایر حامل‌های انرژی منجر به تولید یک دارایی پایه می‌شوند که در بورس انرژی قابل معامله است و ناشر صندوق میتواند خود دارایی یا بخشی از عواید حاصل از آن را با سرمایه‌گذاران صندوق به شراکت بگذارد و بدین‌ترتیب جذابیت‌های صندوق را افزایش دهد.
گواهی‌های سپرده حامل‌های انرژی
مدیرعامل بورس انرژی ایران همچنین گفت: معرفی ابزارهای مالی جدیدی از قبیل «قرارداد‌های اختیارمعامله»، «گواهی صرفه‌جویی»، «گواهی سپرده کالایی» و «واحد‌های صندوق‌های کالایی» در برنامه‌های بورس انرژی ایران قرار دارد.
وی درباره کارکرد «گواهی سپرده حامل‌های انرژی» اظهار کرد: در ادبیات مالی از گواهی سپرده کالایی نام برده شده که موید مالکیت دارنده آن بر مقدار معینی از کالا است؛ بنابراین شرایطی فراهم شده است که افراد با سرمایه اندک بتوانند معاملاتی را بر روی دارایی‌های فیزیکی انجام دهند. پس در بورس انرژی این امکان میتواند فراهم شود که افراد حقیقی بتوانند به معاملات میعانات گازی، سایر حامل‌های انرژی و حتی نفت خام وارد شوند.
نقوی توضیح داد: ما انبار‌های حامل‌های انرژی استانداردی را مورد پذیرش قرار می‌دهیم و قبض انبار برای کالای آنها در چارچوب گواهی سپرده حامل‌های انرژی صادر می‌شود و در اختیار مردم قرار می‌گیرد. با توجه به ظرفیتی که ما در حوزه صادرات داریم، این ابزار میتواند برای پوشش ریسک تورم هم مورد استفاده سرمایه‌گذاران قرار بگیرد.
مدیرعامل بورس انرژی ایران خاطر نشان کرد: گواهی سپرده حامل‌های انرژی یکی از ابزارهای در دستور کار بورس انرژی ایران است و امیدواریم امسال به مرحله معامله برسد. یک سری از معافیت‌های مالیاتی مربوط به ارزش افزوده آن هم در بودجه سال ۱۴۰۱ توسط قانون‌گذار ایجاد شده است.
وی در خصوص گواهی سپرده حامل‌های انرژی هم گفت: از این گواهی برای دریافت تسهیلات پشتوانه و تضمین تسهیلات نیز می‌توان استفاده کرد، به محض راه‌اندازی گواهی سپرده حامل‌های انرژی، صندوق‌های کالایی می‌توانند تشکیل شوند که با کاهش ریسک سرمایه‌گذاری ظرفیت معرفي ابزارهاي مالي بورس خوبی را برای سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذاران خرد ایجاد خواهند کرد، همچنین این گواهی‌ها می‌توانند در آینده باعث رونق بیشتر بازارهای آتی شوند.
گواهی صرفه‌جویی انرژی
نقوی در ادامه یکی دیگر از ابزارهای مهم در دست بررسی بورس انرژی ایران را گواهی صرفه‌جویی انرژی معرفی کرد و گفت: ایران علیرغم تمام منابع غنی که در حوزه انرژی در اختیار دارد، یکی از بدترین رتبه‌ها در مصرف بهینه انرژی در دنیا را دارد. داده‌های منتشر شده در آژانس بین‌المللی انرژی تأیید می‌کند که در ایران بالغ بر ۹۱ میلیارد دلار یارانه انرژی سالانه پرداخت می‌شود.
مدیرعامل بورس انرژی ایران تصریح کرد: سیاست‌هایی که تاکنون برای کنترل مصرف معرفي ابزارهاي مالي بورس انرژی در ایران دنبال شده روی بالا بردن تعریفه حامل‌های انرژی و جریمه مصرف‌کنندگان تمرکز داشته است، اما تمرکز ابزار مالی جدید بورس انرژی ایران، یعنی همان گواهی صرفه‌جویی انرژی روی تشویق به مصرف کمتر و خوش‌مصرفی مردم به‌جای جریمه پرمصرفان است. این ابزار خوش‌مصرفان را در منافع حاصل از مصرف کمشان شریک می‌کند. به‌عنوان مثال، گواهی صرفه‌جویی انرژی میتواند یک تولیدکننده فولاد را به سرمایه‌گذاری برای بهینه‌سازی تجهیزاتش در راستای مصرف کمتر ترغیب کند تا از منافع اقتصادی حاصل از صرفه‌جویی خود بهره‌مند شود.
انرژی‌های پاک
مدیرعامل بورس انرژی ایران با بیان اینکه انرژی پاک یا همان حفظ انرژی یکی از موضوعات داغ بورس‌های انرژی دنیاست، گفت: بورس انرژی ایران نیز ورود به این موضوع را در برنامه خود قرار داده است.
نقوی درباره امکان معامله برق نیروگاه‌های خورشیدی در بورس انرژی ایران اظهار داشت: یکی از برنامه‌هایی که با وزارت نیرو در دست اقدام است، انجام معاملات برق تولیدی نیروگاه‌های خورشیدی است. امیدواریم امسال تابلوی آن راه‌اندازی شود و برق نیروگاه‌های خورشیدی در بورس مورد معامله قرار بگیرد.
وی همچنین درباره سطح آشنایی مردم با ابزارهای مالی بورس انرژی ایران ابراز امیدواری کرد با راه‌اندازی ابزارهای جدید مالی سطح آشنایی با بورس انرژی در جامعه افزایش بیابد. زیرا اشخاص حقیقی و مردم می‌توانند از این ابزار‌ها استفاده کنند و هر کسی که کد سجامی داشته باشد توانایی معامله در معاملات آتی، معاملات اختیار ابزارهای مشتقه و خرید اوراق سلف بورس انرژی را خواهد داشت. برنامه‌هایی برای آشنا کردن مردم با ابزارهای بورس انرژی در دست داریم.
مدیرعامل بورس انرژی ایران در ادامه درباره حجم و ارزش معاملات در سال گذشته گفت: در سال ۱۴۰۰ در رینگ بین‌الملل بالغ بر ۲ میلیون ۳۰۰ هزار تن انواع فراورده‌ها به ارزش حدود ۲۵ هزار میلیارد تومان در بازار هیدروکربوری بورس انرژی مورد معامله قرار گرفت. در رینگ بین‌الملل حدود ۵ میلیون و ۳۰۰ هزار تن فراورده به ارزش ۸۰ هزار میلیارد تومان معامله معرفي ابزارهاي مالي بورس صورت گرفت. این یعنی در مجموع ۱۰۵ هزار میلیارد تومان ارزش کل معاملات هیدروکربوری بورس انرژی در سال ۱۴۰۰ بوده است.
وی افزود: در تابلوی بازار برق بالغ بر ۱۱ میلیارد کیلووات‌ساعت برق به ارزش حدود ۶۷۳ میلیارد تومان معامله شد. در تابلو سلف موازی استاندارد بیش از ۴۱ هزار میلیارد تومان معامله داشتیم که هم معاملات تامین مالی و هم معاملات ثانویه این اوراق بود. در بازار آتی که در روز‌های آخر سال ۱۴۰۰ راه‌اندازی شد، حدود ۸۶۰ میلیون تومان معامله صورت گرفت. در اوراق گواهی ظرفیت هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان و در بازار صندوق‌های سرمایه‌گذاری پروژه نیز ۸ هزار میلیارد تومان معامله شد.
مدیرعامل بورس انرژی ایران همچنین گفت: در مجموع در بورس انرژی ایران حدود ۱۴۸ هزار میلیارد تومان معامله در سال ۱۴۰۰ انجام شد که نسبت به سال ۱۳۹۹ به لحاظ ارزشی ۱۳ درصد رشد داشت. لازم به ذکر است که به لحاظ حجمی در رینگ بین‌الملل کاهش داشته‌ایم، زیرا در سال ۱۳۹۹، حدود ۸ میلیون تن بنزین برای مقاصد صادراتی معامله شد، ولی در سال ۱۴۰۰ به دلیل افزایش مصرف بنزین داخلی، این صادرات تقریبا صورت نگرفت. ولی در تابلو برق ۲۱ درصد، در تابلو قرارداد‌های سلف ۴۸ درصد و در رینگ داخلی نیز ۶ درصد رشد حجمی داشته‌ایم.
معرفی 5 ابزار آنلاین در بازار سرمایه
بازار سرمایه در ایران همیشه یکی از منابع مهم برای افرادی است که می خواهند سرمایه شان در اقتصاد تورمی کم نشده و حتی افزایش هم یابد! بسیاری به اشتباه فکر می کنند که برای ورود به بازار سرمایه حتما باید سرمایه میلیارد تومانی داشته باشند در حالی که بازارهایی وجود دارند که با سرمایه چند میلیون تومان هم امکان فعالیت در آنها وجود دارد.
بازار بورس نیز در این روزها به شدت توجه افراد را جذب کرده است. بازارهایی مانند ارز، طلا و مسکن نیز پیش از این رشد قابل توجهی داشته اند. در ادامه تعداد از سایت هایی را معرفی خواهیم کرد که میتواند اطلاعات بسیار کاربردی و مفیدی را در بازارهای سرمایه به شما ارائه می دهد.
سایت رده
یکی از بهترین سایت ها در حوزه بانک، سپرده و انواع وام ها سایت رده می باشد. در این سایت می توانید انواع وام هایی که بانک های مختلف ارائه میدهند را مشاهده کرده و با یکدیگر مقایسه کنید. اما این تمام ویژگی سایت رده نیست! معرفی حساب های سپرده در بانک ها، امکان مقایسه و معرفی صندوق های سرمایه گذاری بانک از جمله دیگر ویژگی های این سایت می باشد. البته برخی از ویژگی های این سایت مانند تبدیل شماره کارت به شماره شبا با عضویت در سایت امکان پذیر می باشد.
سهام یاب:
اگر به دنبال یک پرتال جامع در خصوص بازار بورس هستید، سایت و اپلیکیشن سهام یاب گزینه بسیار مناسبی می باشد. در این سایت با عضویت رایگان می توانید اطلاعات تمام نمادهای بازار بورس و فرابورس را مشاهده کرده و تحلیل های تکنیکال مربوط به هر سهم را در بخش سهام نگر بررسی کنید. البته نقطه تمایز سهام یاب امکان کامنت نوشتن توسط کاربران سایت است که باعث می شود دید خوبی در خصوص هر سهم برای شما ایجاد شود و از نظرات کاربران در خصوص هر سهم مطلع معرفي ابزارهاي مالي بورس شوید. امکان ترید (معامله) کردن در سهام یاب نیز وجود دارد که برای این منظور باید با کدبورسی اقدام به ثبت نام در سیستم معاملات آن کنید.
وام چی:
وام گرفتن می تواند در شرایطی می تواند کمک کننده باشد، اما حالت های مختلف مانند ضمانت ملکی، بسته شدن حساب و غیره با نرخ های بهره متفاوت کمی گیج کننده به نظر می رسد. سایت وام چی به شما کمک می کند از بین آگهی های مختلف حالتی که برای شما مناسب است را انتخاب کرده و با مالک امتیاز وام مذاکره کنید. اگر امتیاز وامی هم دارید که قصد استفاده از آن را ندارید میتوانید در این سایت آن را به اشتراک گذاشته و از بن گزینه ها، بهترین را انتخاب کنید. عضویت سایت وام چی تنها 59 هزار تومان است که با این عضویت به شماره تماس آگهی ها دسترسی پیدا میکنید.
سیگنال:
سایت و اپلیکیشن سیگنال یک مرجع کامل در خصوص بازار سرمایه و پول است که اطلاعات قیمتی هر روز طلا، ارزش، سهام و صندوق های سرمایه گذاری را برای مخاطبان ارائه می دهد. در این سایت می تواند صندوق های سرمایه گذاری مختلف را بر حسب سودآوری در بازه های مختلف مشاهده کرده و از بین آنها یکی را انتخاب کنید. در بخش آموزش سایت سیگنال هم میتوانید اطلاعات بسیار مفیدی در خصوص اخبار بازار سرمایه کسب کنید. همراه داشتن این اپلیکیشن میتواند اطلاعات مختلف بازار سرمایه را یکجا به شما ارائه دهد.
فعالیت در بورس فقط خرید و فروش سهم نیست، اطلاعات هر نماد در بورس جزوی از فعالیت در بازار بورس است تا بتوانید نسبت به خرید و فروش سهام اقدام کنید. سایت کدال مرجع رسمی سازمان بورس است که اطلاعات تمام نمادها در آن موجود است. کافی است هر نماد بورسی را جستجو کنید تا گزارش های ماهانه و سه ماهه و اطلاعیه های مربوط به هر شرکت را معرفي ابزارهاي مالي بورس مشاهده کنید.
بورس اوراق بهادار تهران چیست؟ معرفی بورس اوراق بهادار تهران
در ایران اصطلاح بورس برای بازارهای کالاهای سرمایه‌ای، واسطه و مصرفی به کار می‌رود. این بازارها در یک محدوده جغرافیایی خاص تعریف می‌شوند و کالاهای عمده‌فروش و خرده‌فروش مانند بورس فرش در بازار تهران، بورس آهن و … در خود جای‌داده‌اند. فلسفه کلیدی شکل‌گیری بازار بورس در جهان، تجمیع سرمایه و تأمین مالی شرکت‌ها و پروژه‌های آنها در قالب یک سیستم بازار منسجم، قانونمند، پیوسته و شفاف است.
بازار بورس اوراق بهادار یکی از انواع بورس است که درواقع بازار آن مرجع و بازاری رسمی و مطمئنی است که به جذب سرمایه افراد و بخش‌های خصوصی می‌پردازد تا از این راه بتواند منابع مالی پروژه‌های سرمایه‌گذاری بلندمدت را تأمین کند. در این مقاله قرار است به‌طور کامل با بازار بورس اوراق بهادار تهران و سازمان بورس و اوراق بهادار تهران آشنا شده و به معرفی آن بپردازیم.
بورس اوراق بهادار تهران چیست؟
قبل از پاسخ به سوال بورس تهران چیست؟یا بورس چیست؟ به این مورد میپردازیم که اوراق بهادار هر نوع ورقه یا مستندی است که تضمین‌کننده حقوق مالی قابل‌ارائه برای مالک آن باشد. به‌بیان‌دیگر، بورس اوراق بهادار تهران، نوعی ابزار مالی با قابلیت نقل‌وانتقال به شمار می‌رود که میتواند از هر نوعی مانند سهام عادی، سهام ممتاز، حق تقدم، سهام جایزه، اوراق مشارکت، مشتقات، اختیار معامله و قرارداد آتی باشد. این اوراق در بازار سرمایه به سه بخش کلی اوراق بدهی، اوراق حقوق صاحبان سهام و ابزارهای مشتقه تقسیم می‌شوند. باید بدانید که پذیرش و معاملات اوراق بهادار در بورس تهران در سه قالب بازار نقد سهام و صندوق‌های قابل معامله در بورس، بازار اوراق بدهی و بازار مشتقه انجام می‌شود.
حالا اگر بخواهیم درباره بورس اوراق بهادار تهران صحبت کنیم بازاری متشکل و خود انتظام است که اوراق بهادار در آن توسط کارگزاران یا معامله‌گران طبق قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران، به دادوستد قرار می‌گیرد.
تاریخچه معرفي ابزارهاي مالي بورس کوتاهی از بورس اوراق بهادار تهران
بورس اوراق بهادار تهران در بهمن‌ماه سال ۱۳۴۶ بر پایه قانون مصوب اردیبهشتت ماه ۱۳۴۵ تأسیس شد و راه‌اندازی سازمان بورس اوراق بهادار تهران در سال ۱۳۸۴ از محل وجوه امانی نزد سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران تأمین شد. امروزه این بازار به شکل شرکت‌های سهامی معرفي ابزارهاي مالي بورس با مسئولیت محدود یا شرکت سهامی عام اداره می‌شود که در آن سهام شرکت‌ها و اوراق مشارکت مورد معامله قرار می‌گیرد. مشخصه مهم این بازار، حمایت قانونی از صاحبان پس‌اندازها یا سرمایه‌های راکد است. پیشنهاد میکنم مقاله شرکت‌های بورس کالا را هم مطالعه کنید
دوران فعالیت بورس اوراق بهادار را می‌توان به چهار دوره تقسیم کرد:
• دوره نخست ۱۳۴۶ تا ۱۳۵۷
• دوره دوم ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۷
• دوره سوم ۱۳۶۸ تا ۱۳۸۳
• دوره چهارم از ۱۳۸۴ تاکنون
ارکان اصلی بورس اوراق بهادار
در قانون تأسیس بورس چهار رکن اصلی برای اداره امور سازمان بورس ایران تعیین‌شده است:
۱٫ شورای بورس: وظیفه تعیین مقررات و همچنین نظارت بر حسن اجرای قوانین و مقررات مربوط را دارد.
۲٫ هیأت پذیرش اوراق بهادار: به‌منظور اخذ تصمیم نسبت به قبول یا رد اوراق بهادار در بورس یا حذف آنها از لیست اوراق بهادار پذیرفته‌شده است.
۳٫ سازمان کارگزاران بورس و دبیر کل: وظیفه آن ایجاد تسهیلات لازم جهت خریدوفروش اوراق بهادار، نظارت بر انجام معاملات، مراقبت در حسن جریان امور و روابط بین کارگزاران و مشتریان است.(در ادامه مقاله آیا بیت کوین قانونی است را هم بخوانید)۴٫ هیأت داوری: این هیأت به اختلاف بین کارگزاران با یکدیگر و فروشندگان و خریداران اوراق بهادار با کارگزاران که از معاملات در بورس ناشی می‌شود رسیدگی می‌کند.
مزایای بورس اوراق بهادار
این بورس از دو دیدگاه متفاوت دارای مزایای مختلفی است که در ادامه به آنها میپردازیم:
۱) مزایای بورس برای شکوفایی اقتصاد
جمع‌آوری سرمایه‌های جزئی و پراکنده و انباشت آن برای تجهیز منابع مالی شرکت‌ها
به‌کارگیری پس‌انداز‌های راکد در امر تولید و تأمین مالی دولت و مؤسسات
کنترل حجم پول، نقدینگی و تورم از طریق فروش سهام و انتشار اوراق مشارکت
بورس به‌مثابه بازار رقابت کامل
رشد تولید ناخالص ملی، اشتغال و کمک به حفظ تعادل اقتصادی کشور
توزیع عادلانه ثروت از طریق گسترش مالکیت عمومی و ایجاد احساس مشارکت عمومی
افزایش درجه نقد شوندگی ثروت افراد
دیدگاه شما