شیرآلات اهرمی چیست؟
شیرآلات اهرمی نوعی از شیرآلات بهداشتی ساختمانی هستند که به سرعت جای شیرهای قدیمی را گرفتهاند و بخاطر راحتی و سهولتی که در استفاده دارند و لوکس بودن آن موجب جلب سلیقه اکثر مردم شده است.
در دو مقاله قبل به این موضوع پرداختیم که کارتریج شیرآلات چیست؟ و نحوه تعویض کارتریج شیرآلات چگونه است؟ در این مقاله نیز شما را اندکی با شیرآلات اهرمی و برخی از مزایا و معایب آن آشنا میکنیم.
شیرآلات اهرمی چیست؟
شیرآلات اهرمی یا شیرآلات کارتریجی به حدی متداول است که حتما بدون اینکه متوجه باشید تعداد بسیاری از آن را در هر جایی دیدهاید.
شیرآلات اهرمی (کارتریجی)، نسل جدیدتری از شیرآلات است که ضمن سهولت عملکرد، کاربرد و دوام بیشتری نسبت به شیرآلات کلاسیک دارد.
همچنین امروزه این شیرآلات به دلیل زیباتر بودن و قابلیت آنها در مصرف کمتر آب و مقاومت آنها در برابر خرابی رواج بیشتری پیدا کردهاند.
شیرآلات اهرمی بر خلاف شیرهای کلاسیک که دو دسته (دستگیره) دارند، تنها یک اهرم کنترل جریان آب دارد. با بالا بردن اهرم، شیر آب باز و با پایین آوردن آن بسته میشود. چرخاندن اهرم به سمت چپ، باعث گرم شدن آب و چرخاندن آن به سمت راست باعث سرد شدن آب میگردد.
کارتریج ها در اندازه های ۲۵، ۳۵، ۴۰ و ۴۵ موجود می باشند و همانطور که پیداست خروجی آب مثلاً در کارتریج ۴۰ بیشتر از ۳۵ میباشد.
شیرهای اهرمی چگونه عمل میکنند؟
همانطور که گفتیم شیرهای اهرمی بر خلاف مدلهای کلاسیک که دو دسته برای کنترل جریان و دمای آب دارند، تنها یک اهرم دارند.
در شیرآلات اهرمی دو جریان آب سرد و گرم از لوله به مرکز شیر میرسند و از قطعهای به نام کارتریج عبور میکنند. کارتریج از یک دسته، دو سطح سرامیکی صیقلی که به صورت آب بندی شده روی هم قرار گرفتهاند و پایههای نگهدارنده کارتریج تشکیل شده است.
در واقع به طور خلاصه میتوان گفت هر دو جریان آب سرد و گرم در مرکز شیر اهرمی به هم میرسند و پس از عبور از کارتریج یک جریان واحد، با فشار و دمای مورد نظر کاربر، از آبریز شیر خارج میشود.
با بالا بردن اهرم آب وصل شده و با پایین آورده آن جریان آب قطع میشود. همچنین اگر اهرم را به سمت چپ بچرخانید آب گرم خواهد شد. هرچقدر اهرم را بیشتر به سمت چپ بچرخانید جریان آب گرمتر خواهد شد و اگر اهرم را به سمت راست بچرخانید آب سردتر میشود.
دسته کارتریج در درون شیر اهرمی به وسیله دسته شیر اهرمی کنترل میگردد و دو سطح سرامیکی آب بندی شده، دارای سه مجرای جداگانه هستند که یکی ورودی آب سرد، دیگری ورودی آب گرم و سومی خروجی آب به سمت علمک است.
با حرکت دسته کارتریج، سرامیکها به طریقی روی هم حرکت میکنند که مجراهای ورودی آب گرم و سرد، بسته و باز میشوند.
در نتیجه میزان ورود آب سرد و گرم به کارتریج و نسبت آنها تغییر کرده و یک جریان واحد با دمای مورد نظر از خروجی سوم به آبریز شیر هدایت میگردد.
به غیر از مجراهای سه گانه فوق (سرد، گرم و خروجی به سمت آبریز) آب از مسیر دیگری نمیتواند عبور کند و کارتریج از بقیه نقاط کاملاً آب بندی میباشد. درکف کارتریج نیز اورینگی تعبیه شده که با نشستن در کف بدنه شیر، باعث آب بندی سوراخهای ورودی آب به کارتریج میشوند.
ساختار شیرآلات اهرمی
شیرهای اهرمی نسبت به شیرآلات بهداشتی کلاسیک اجزا و قطعات کوچکتر و بیشتری دارند. در واقع ساختار شیر اهرمی نسبت به نوع کلاسیک پیچیدهتر است.
در شیرهای اهرمی آب سرد و گرم هر دو، تا بدنه شیر بالا آمده سپس آب وارد دایورتر میشود. دایورتر دقیقاً زیر کارتریج قرار دارد. در قسمت بالای کارتریج نیز چند آب بند وجود دارد. این آب بندها مانع از خروج آب از بالای اهرم میشوند.
بین اهرم و کارتریج نیز چندین صفحه سرامیکی تعبیه شده تا اهرم به راحتی و بدون ساییدگی حرکت کند.
مزایای شیرهای اهرمی
در شیر ظرفشویی با استفاده از شیرآلات اهرمی به سادگی میتوان ورودی و خروجی آب را تنظیم کرد و همچنین میزان فشار آب گرم یا آب سرد به سادگی قابل تنظیم میباشد.
همچنین به خاطر اینکه فضای کمتری اشغال میکند، استفاده از آن باعث میشود که فضای بیشتری بر روی سینک ظرفشویی خالی بماند. این مزیت هم موجب نظم بخشیدن به سینک ظرفشویی است و هم موجب شست و شوی راحتتر سینک میشود.
در شیر دوش حمام نیز میتوانید میزان خروج آب را در چندین درجه مختلف تنظیم بگردانید و همچنین ارتفاع دوشها هم در این نوع شیرآلات قابل تنظیم می باشند.
با نصب این شیر آلات می توانید زیبایی دو چندانی را به آشپزخانه خود ببخشید. شیر آلات اهرمی در رنگ های مختلف قابل سفارش است حتی رنگهای غیر معمول مانند قرمز و آبی. شیرآلات به رنگ طلایی معمولا طرفداران خاصی دارد که با نصب آن میتوان حس لوکس بودن را به منزل داد.
نصب شیرآلات اهرمی همچنین موجب صرفه جویی در مصرف آب میشود. حتما تا به حال با شیرآلات معمولی کار کردهاید. زمانی که میخواهید شیر را ببندید، باید چند دور آن را بچرخانید که این کار چند ثانیه طول میکشد و در طی این زمان، همچنان آب در حال مصرف شدن است که این باعث هدر رفتن آب میشود.
اما در مقابل شیرآلات اهرمی با یک اهرم باز و بسته میشوند، این کار خیلی سریع انجام میشود و از هدر رفتن آب جلوگیری میکند.
علاوه بر اینها در شیرآلات معمولی از واشر استفاده میشود، واشر استفاده شده دوام زیادی ندارد و زود دچار خرابی میشود و بر اثر خرابی آن، شیر استفاده شده چکه میکند.
اما در مقابل برای ساخت شیرآلات اهرمی به جای واشر از یک نوع دیسک استفاده شده است که باعث بالا رفتن انعطاف پذیری شیر میشود و به دلیل همین انعطاف پذیری، شیر دوام بالایی دارد و خیلی دیر خراب میشود.
در کل شیرآلات اهرمی ساختمانی دارای مزایای بسیاری نسبت به شیرآلات قدیمیتر میباشند.
معایب شیرآلات اهرمی
طبیعی است که هر محصول تولیدی در کنار مزایا و کاربردهایی که دارد یک سری معایب هم داشته باشد. شیرآلات اهرمی با اینکه مزیتهای خیلی زیادی را هم نسبت به شیرآلات قدیمی دارند، اما یک سری مشکلات جزئی هم دارد که در زیر به طور مختصر به آنها میپردازیم.
ضریب اهرمی – لوریج (Leverage)
قبل تر در مطلبی با عنوان مفاهیم پایه در بازار فارکس به طور مختصر لوریج یا ضریب اهرمی را معرفی کردیم. حال به طور مفصل و با ذکر مثال هایی سعی می کنیم مطلب را واضح تر برای شما بیان کنیم.
در این مطلب می خوانید:
لوریج (Leverage)
اهرم، ضریب اهرمی یا لوریج ابزار مهمی در بازار فارکس است که توسط بروکر ها یا همان کارگزاری ها اهرم چگونه کار میکند؟ در اختیار معامله گران قرار می گیرد تا معامله گران یا همان تریدر ها بتوانند با مقادیر بزرگتری نسبت به موجودی حساب خود وارد یک معامله شوند. زمانی که لوریج حساب معاملاتی شما بر روی ۱:۱۰۰ (یک به صد) باشد شما می توانید با موجودی حساب ۱ دلار وارد یک معامله ۱۰۰ دلاری شوید. در واقع می توان گفت با ضریب ۱:۱۰۰ قدرت معامله حساب شما ۱۰۰ برابر می شود. بروکر های مختلف مقادیر متفاوتی از لوریج را ارائه می دهند.
مثال از عملکرد ضریب اهرمی
در نظر بگیرید شما می خواهید یک معامله ۱۰۰۰ دلاری انجام دهید. در این وضعیت اگر لوریج شما ۱:۱۰۰۰ باشد تنها موجودی ۱ دلار نیاز است. اگر لوریج شما ۱:۱۰۰ باشد تنها ۱۰ دلار موجودی نیاز دارید و اگر ۱:۵۰۰ باشد تنها ۲ دلار موجودی در حساب خود باید داشته باشید. در واقع شما باید توجه به موجودی حساب خود و مقدار ضریب اهرمی حساب معاملاتی، محاسبه کنید تا چه حجمی می توانید وارد معاملات شوید.
ضریب اهرمی، خوب یا بد
با توجه به مطالبی که قبل تر گفته شد، ضریب اهرمی یا لوریج این قدرت را می دهد تا چندین برابر موجودی حساب خود وارد معامله شوید. بیان این مطلب ضروری است که شما به همین میزان هم ریسک معامله یعنی سود و ضرر خود را نیز زیاد می کنید. این موضوع که شما می توانید مثلا تا ۵۰۰ برابر سرمایه خود وارد معامله شوید طبیعتا باعث می شود با یک اشتباه کوچک خیلی سریعتر موجودی حساب خود را صفر کنید و اصطلاحا کال مارجین شوید. اهرم بالا این قدرت را در حساب شما ایجاد می کند تا با حجمی بیشتر از مقادیر معمولی وارد معامله شوید و این حجم زیاد یعنی حجم سود و ضرر بیشتر برای شما.
شما با یک حساب ۲۰۰ دلاری و لوریج ۱:۱۰۰ نمی توانید بیشتر از حدود ۰.۲ لات معامله کنید. در این حالت هر پیپ حرکت قیمت ۲ دلار سود یا ضرر می سازد. شما در همین حساب با لوریج ۱:۱۰۰۰ می توانید ۲ لات معامله کنید یعنی هر پیپ حرکت قیمت ۲۰ دلار! بدیهی است اگر در جهت مورد تحلیل شما حرکت کند سود سرشاری عاید شما می شود ولی در صورت اشتباه به سرعت و در چند حرکت حساب ۲۰۰ دلاری شما صفر می شود!
نکته مهم این است که برای هر معامله و مقدار پیپ که سود یا ضرر می کنید ضریب اهرمی یا لوریج هیچ تاثیری در مقدار ارزش هر پیپ ندارد. خیلی از افراد تصور می کنند اگر ۱۰ پیپ سود کنند و ضریب اهرمی بالاتری داشته باشند مقدار بیشتری دلار درامد دارند!
ضریب اهرمی چقدر باشد؟
این طور به نظر می رسد با توجه به مطلب قبلی و مثال های گفته شده درک کرده اید این ابزار چقدر خوب و چقدر بد است! حال اینکه اهرم چگونه کار میکند؟ این ضریب چقدر باشد بستگی به شما دارد ولی در حد توصیه می توانیم بگوییم حداقل در اوایل کار و با تجربه کم تا جای ممکن این مقدار را کم کنید. کمترین مقدار در بروکر های مختلف متفاوت است و ممکن است ۱۰، ۲۵ یا ۵۰ باشد که برای شروع مناسب است. بعد از کسب تجربه و زمانی احساس کردید اکثر معاملات شما سود آور است می توانید این مقدار را زیاد کنید تا با حجم های بیشتری وارد معامله شوید.
تغییر لوریج (Leverage)
برای تغییر مقدار لوریج ، باید وارد سایت بروکر خود شوید و در قسمت مشخصات حساب تجاری یا دمو خود این مقدار را تغییر دهید. تغییر این مقدار معمولا دارای تاییدیه های دو مرحله است یعنی معمولا از طریق ارسال پیامک یا ایمیل و وارد کردن کد ارسالی تغییر می کند. امیدواریم تا حدی توانسته باشیم درباره این موضوع بسیار با اهمیت شما را راهنمایی کرده باشیم. برای آشنایی بیشتر می توانید به دوره الفبای فارکس مراجعه کنید.
توکن لوریج دار (leveraged Token) چیست؟
بازار ارزهای دیجیتال پر از فرصتهای سرمایهگذاری و کسب درآمد است. توکن لوریج دار یکی از همین فرصتها است که امکان کسب درآمدهای شگفتانگیزی را به شما میدهد. البته ممکن است باز کردن چنین معاملاتی منجر به خسارتهای سنگین نیز بشود. اگر با مفهوم لوریج یا اهرم آشنا نیستید، حتماً تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید. در ادامه ماهیت leveraged Token را بررسی میکنیم و مزایا و معایب معاملات اهرمدار را مرور خواهیم کرد.
لوریج (اهرم) چیست؟
لوریچ (Leverage) یا اهرم یک استراتژی معاملاتی محسوب میشود که در بازارهای مالی مختلف مثل فارکس و ارز دیجیتال به کار میرود. لوریچ را میتوان «نسبت سرمایه مشتری به موجودی حساب» عنوان کرد که جهت باز کردن موقعیت معاملاتی استفاده میشود.
با استفاده از لوریجها سرمایهگذاران میتوانند با دارایی بیشتری نسبت به سرمایه لحظهای خود در بازار فعالیت داشته باشند. صرافیهای رمزارزی قوانین مختلفی برای استفاده از اهرم دارند. گاهی صرافی یا بروکر (کارگزار) در سود حاصل از معاملات لوریجدار شریک میشود و گاهی صرفاً کارمزد بیشتری دریافت میکند.
مقادیر حاصل از اهرم ثبتشده در معامله به حساب تریدر واریز نمیشود و تنها سود (مارجین) به کیف پول معاملهگر منتقل خواهد شد. مقدار اهرم ممکن است یک به یک (1:1) یا یک به صد (1:100) باشد. شرکتهای بسیاری از لوریجها برای تأمین مالی داراییهای خود بهره میگیرند. کار کردن با اهرمها کار آسانی نیست و نیاز به تخصص و تجربه بسیار زیادی دارد.
توکن لوریج دار چیست؟
توکن لوریج دار (leveraged Token) که به توکن اهرمی هم معروف است، به شما موقعیت ثبت اهرم در معامله را میدهد. یک موقعیت اهرمی باعث میشود درآمد یا زیان شما چند برابر شود. معاملات لوریج دار کریپتو یک نسخه پیشرفته از قراردادهای اهرمی سنتی هستند.
به بیان ساده توکن لوریج دار به کاربران امکان چند برابر کردن سود و زیان را میدهد. این حالت از تبادل، غالباً در معاملات مارجین مشاهده میشود.
برای مثال ETHBULL یک توکن لوریج دار با ضریب ۳ برابر اتریوم است. بنابراین سود حاصل از نوسان اتریوم ۳ برابر خواهد شد و ضرر نیز سه برابر بیشتر میشود. واضح است که سرمایهگذاری روی توکنهای لوریج دار ریسک بالایی دارد و باز کردن موقعیت چنین معاملاتی ممکن است خطرناک باشد.
توکن های اهرمی چگونه کار می کنند؟
شما میتوانید توکن اهرمی را به صورت بلندمدت (Long leveraged Token) یا کوتاهمدت (Short leveraged Token) معامله کنید. بلندمدتها برای مبادلات افزایش قیمت دارایی به کار میروند و از توکنهای کوتاهمدت برای معاملات کاهش قیمت دارایی استفاده میشود.
توکن لوریج دار میتواند به صورت متغیر یا ثابت تنظیم شود. در نوع ثابت (fixed leveraged Token) ضریب چند برابر شدن دارایی تغییر نخواهد کرد. در نتیجه مقدار سود و زیان قابل پیشبینی است. در طرف مقابل توکن لوریج دار متغیر (variable leveraged Token) محدودهای از ضرایب را مشخص میکند. برای مثال ضریب میتواند بین 4 و 0.25 باشد. این ضریب بدین معنا است که ممکن است سود و زیان شما بسیار بیشتر شود.
در بازار، مفهومی به نام تعادل مجدد (rebalancing) وجود دارد. تعادل مجدد زمان و نقطهای است که ضریب معاملات به حالت تعادل میرسد و صرافی موقعیتهای معاملاتی را برای جلوگیری از ایجاد خسارتهای فراوان به حالت ابتدایی باز میگرداند. هر صرافی زمان مشخصی در طول روز را برای برقراری تعادل مجدد مشخص میکند. اگر نوسان بیش از ۱۰ درصد باشد، احتمال بالانس مجدد پیش از موعد نیز وجود دارد. پس از آنکه leveraged Token مجدداً متعادل شد، نوسانها سود و زیان موقعیتهای معاملاتی را افزایش یا کاهش میدهند.
از کجا میتوان توکنهای اهرمی خرید؟
صرافیهای مشهوری مانند بایننس (Binance)، افتیایکس (FTX) و صرافی کوکوین (KuCoin) امکان خرید و فروش leveraged Token را فراهم کردهاند. علاوه بر این، تعداد زیادی صرافی غیرمتمرکز نیز وجود دارد که از توکنهای اهرمی پشتیبانی میکنند. در زمان انتخاب صرافی باید به شرایط و دستورالعملها دقت کرد. دورههای بالانس مجدد یا محدودههای اهرم در هر صرافی متفاوت است.
مزایای توکن های اهرمی چیست؟
مهمترین مزیت leveraged Token سودآوری بیشتر است. البته این سودآوری به شرطی محقق خواهد شد که معاملهگر بتواند جریان بازار را پیشبینی کند. تریدرهای حرفهای و افرادی که تسلط زیادی به تحلیلهای آماری و بنیادین دارند، از این توکنها برای سودآوری بیشتر استفاده میکنند.
از دیگر مزیتهای توکن های اهرمی میتوان به عدم نیاز به وثیقه اشاره کرد. بنابراین کافی است توکن مورد نظر را بخرید و موقعیت معاملاتی را ایجاد کنید. این مزیت به لطف فرآیند تعادل مجدد ایجاد شده است.
در واقع میزان ریسک به طور خودکار با روند حرکتی قیمت توکن لوریج دار هماهنگ میشود. در مقایسه با معاملات فیوچرز، ریسک از دست دادن دارایی در این نوع معاملات کمتر است. همین موضوع سبب شده کارمزدهای تراکنش توکن اهرم دار کمتر از معاملات فیوچرز باشد.
خطرات سرمایهگذاری در leveraged Token چیست؟
اولین و مهمترین خطر، سقوط قیمت توکن است که منجر به ضرر چند برابری خواهد شد. سقوط قیمت توکنهای اهرمی متغیر میتواند خسارتهای زیادی را ایجاد کند. علاوه بر این، با وجود فرآیند بالانس مجدد، ریسک این معاملات همچنان زیاد است. بنابراین کاربران تازهوارد یا افرادی که آگاهی کاملی نسبت به شرایط این معاملات ندارند، نباید داراییهای خود را وارد موقعیتهای اهرمدار کنند.
در بازارهای پرنوسان نیز سرمایهگذاری در leveraged Token خطرناک است. فرض کنید ۱۰۰ دلار اتریوم خریداری کردهاید و روز اول پس از ۲۰ درصد سودهی، سرمایه شما به ۱۲۰ دلار میرسد. اگر روز دوم قیمت توکن ۲۰ درصد قیمت افت کند، سرمایه شما ۹۶ دلار خواهد بود! حال اگر این موقعیت معاملاتی با توکن لوریج دار بسته شده باشد، ضرر شما چند برابر خواهد شد.
بازار ارزهای دیجیتال مملو از چنین توکنهای پرنوسانی است. پس اگر قصد باز کردن موقعیتهای اهرمی دارید حتماً به سراغ رمزارزهای معتبری بروید که حجم بازار بالایی دارند. در نهایت باید گفت که کارمزد تراکنشهای توکن لوریج دار بیشتر از معاملات کلاسیک و ساده است.
برخی کشورها نیز در تلاش هستند تا از معاملهگران توکن های اهرمی مالیات بیشتری دریافت کنند. در صورتی که این امر محقق شود، هزینههای جانبی این معاملات بسیار افزایش خواهد یافت؛ زیرا مالیات بر درآمد به صورت تصاعدی افزایش پیدا میکند. از طرفی ضررهای معاملات لوریج دار نسبت به تبادلات معمولی بیشتر است. بنابراین این شائبه ممکن است ایجاد شود که انجام چنین معاملاتی اصلاً توجیه اقتصادی ندارد.
خلاصه مطلب
توکن لوریج دار به توکنی گفته میشود که دارای اهرم معاملاتی است. اهرمها باعث چند برابر شدن سود و زیان حاصل از نوسان قیمت میشوند. صرافیهای مختلفی مثل بایننس امکان باز کردن معاملات leveraged Token را فراهم کردهاند. سرمایهگذاری روی توکن های اهرمی میتواند بسیار سودآور یا به شدت خطرناک باشد. از مزایای این توکنها میتوان به عدم نیاز به وثیقه و کارمزد کمتر نسبت به معاملات فیوچرز اشاره کرد. معایب این توکنها نیز ریسک بالا برای رمزارزهای پرنوسان، کارمزدهای بیشتر نسبت به معاملات عادی و خطر از دست رفتن سرمایه است. معاملات توکن لوریج دار یکی از مهیجترین و بهترین فرصتهای کریپتوکارنسی است؛ به شرطی که برای ثروتمند شدن منطقی باشید و عجله نکنید.
در این فیلم آموزش ارز دیجیتال به بررسی انواع معاملات اهرمی یا لوریج دار در بازار ارز های دیجیتال و صرافی بایننس پرداخته شده و بررسی می شود که هر کدام از آنها چه مزایا و معایبی دارند.
ویدیو همه چیز درباره معاملات اهرمی ارزهای دیجیتال در صرافی بایننس
ابتدا باید درباره معاملات اسپات یا spot trading بدانیم. به عنوان مثال اگر بیت کوین را در قیمت 10 هزار دلار بخریم هدف آن است که با رشد قیمت به 11000 یا 12000 دلار و با کسب سود معامله را ببندیم. پس این معامله ده درصد سود دارد که باید stop loss یا حد ضرر هم در نظر گرفت. به این دلیل که اگر قیمت به عددی که ما در نظر داریم نرسید و نزول قیمت پیش آمد در حد 5 تا ده درصد ضرر، معامله بسته شده و از ضرر بیشتر جلوگیری گردد.
در معاملات اهرمی در بایننس یا leverage trading میزان سود یا ضرر را افزایش می دهیم بنابراین ریسک معاملات هم نسبت به معاملات اسپات بیشتر می شود. بنابراین افرادی که در معاملات اسپات موفقی نداشته اند، نبایستی وارد معاملات اهرمی گردند. اینگونه معاملات برای آنها در حکم قماری است که امکان دارد همه سرمایه خود را از دست بدهند. روال معاملات اهرمی در بایننس به این صورت است که اگر 1000 دلار برای معامله داشته باشیم می توان با هر میزان از اهرم آن را به مقادیر 3، 5،10 برابر و بیشتر برسانیم. به هر میزان که اهرم بیشتر باشد ریسک معامله نیز بیشتر می شود. اگر stop loss برای معامله خود نگذاریم امکان دارد کل مبلغ معامله را از دست بدهیم.
در معاملات اهرمی، صرافی ها و پلتفرم ها این مقدار اضافه را به تریدر وام می دهند. این وام به پشتوانه سرمایه اولیه کاربر، به او داده می شود. صرافی تا زمانی مشخص حاضر است ریسک معامله گر و ضرر تریدر را قبول کند. اگر میزان ضرر شخص بیش از سرمایه او باشد، صرافی ها میزان اولیه سرمایه را از دسترس او خارج می کنند ور در واقع کل سرمایه از دست می رود. در حال حاضر سه نوع معاملات اهرمی وجود دارد:
صندوق سرمایه گذاری اهرمی چیست و چگونه کار می کند؟
هرکسی قبل از ورود به بازار بورس باید تا حدودی تکلیف خودش را مشخص کرده و برای سوالات بسیاری، پاسخ روشنی پیدا کرده باشد؛ به عنوان مثال:
«آیا من حاضرم برای کسب سودهای کلان، دست به ریسک زده و وارده محدوده خطر شوم؛ یا ترجیح میدهم با یک سرمایه گذاری کم ریسک، با سودی معمولی ساخته و دارایی خود را در معرض تهدید قرار ندهم؟». معاملهگران بعد از انتخاب راه و روش مطلوب و متناسب با روحیه خود، وارد بازار بورس شده و خرید و فروش را آغاز میکنند؛ اما در میان بازارهای مالی راههای بسیاری وجود دارند که برای هر طیفی مطلوب به نظر میآید. صندوق های سرمایه گذاری اهرمی یکی از همین گزینههای خوب، برای سرمایه گذاری همگان هستند. در ادامه این مقاله بیشتر به شرح جزئیات صندوق های سرمایه گذاری اهرمی پرداخته و از ویژگیهای منحصر به فرد آن حرف خواهیم زد.
صندوق سرمایه گذاری اهرمی چیست؟
در حالت کلی صندوق های سرمایه گذاری اهرمی اولین صندوقهایی هستند که به صورت همزمان از دو روش صدور و ابطال و قابل معامله در بورس، برای سرمایه گذاری و انتقال مالکیت واحدهای سرمایه گذاری استفاده میکنند.
صندوق های سرمایه گذاری اهرمی نسل جدیدی از صندوق های سهامی هستند که با هدف طراحی ابزارهای جدید مالی در بازار عرضه شدند.صندوق اهرمی هم ثبات صندوق های با درآمد ثابت را دارد و هم جذابیت و ریسک صندوق های سهامی را.
قوانین و سازوکار این صندوق ها، به گونهای برنامه ریزی شده که صندوق های سرمایه گذاری اهرمی را موظف به رعایت اهرم چگونه کار میکند؟ اهرم چگونه کار میکند؟ نصاب صندوق های سهامی میکند.
این صندوق ها دارای اهرم بوده و با خرید هر واحد از آنها، مدیر صندوق می تواند اعتباری معادل دریافت نماید و اقدام به خرید بیشتر سهام کند. این مسئله مهمترین تفاوت صندوق های اهرمی با سایر صندوق های سرمایه گذاری بازار سرمایه است.
در صندوق های سرمایه گذاری اهرمی، اکثر پرتفوی صندوق را حق تقدم و سهام تشکیل میدهد. مدیر صندوق های سرمایه گذاری اهرمی میتواند نسبت به سرمایه گذاری در سهام و همچنین حق تقدم آنها، بر اساس نصاب تعیین شده اقدام بنماید.
صندوق های سرمایه گذاری اهرمی در دسته صندوق های پر ریسک قرار می گیرند و به دلیل اعتباری بودن آنها می توانند برای سرمایه گذاران خطر پذیر جذاب باشند.
انواع واحدهای سرمایه گذاری صندوق سرمایه گذاری اهرمی
به طور کلی واحدهای سرمایه گذاری صندوق های اهرمی به دو دسته ممتاز و عادی تقسیم بندی میشود.
واحد عادی (date base unit) مناسب آنهایی ست که ریسک پذیری کمتری دارند؛ آنهایی که میخواهند سرمایه خود را در یک حاشیه امن و مطمئن محفوظ نگه دارند. برای این واحدهای عادی، کف و سقف یا همان حداقل و حداکثر سود در نظر گرفته میشود. می شود گفت واحد های عادی در صندوق های اهرمی مشابه سرمایه گذاری در صندوق های با درآمد ثابت می باشد.
نوع دوم واحدهای سرمایه گذاری با عنوان واحد ممتاز (equity base unit) شناخته میشوند. واحدهای ممتاز خودش به 2 دسته خاص و عام تقسیم می شود. واحد ممتاز خاص مربوط به موسسین صندوق می باشد که دارندگان آن حق رای در مدیریت صندوق دارند و انتقال واحدها با شرایط خاصی قابل انجام است. واحد ممتاز عام هم برای سرمایه گذاران ریسک پذیر و خواهان سود بیشتر طراحی شده است. دارندگان این نوع واحدها حق رای ندارند و می توانند واحدهای ممتاز را در بورس معامله کنند.
برای واحدهای ممتاز کف و سقفی در میزان بازدهی تعیین نشده است. این یعنی واحدهای ممتاز، همانطور که ممکن است با سودهای بیشتر نسبت به واحد عادی همراه باشند، احتمال ضرر و کاهش ارزش هم دارند.
سازوکار واحدهای عادی و ممتاز صندوق های سرمایه گذاری اهرمی چگونه است؟
مکانیسم دو نوع واحد عادی و ممتاز در صندوق های سرمایه گذاری اهرمی به این شرح است که؛ اگر بازدهی کلی صندوق کمتر از نرخ کف برای واحدهای عادی باشد، این مبلغ از محل واحدهای ممتاز جبران میشود. در حالت برعکس، اگر بازدهی صندوق بیشتر از سقف تعیین شده برای واحدهای عادی باشد، این سودِ مازاد به واحدهای ممتاز منتقل میگردد. ضمنا باید توجه داشت که کف و سقف نرخ بازدهی در امیدنامه صندوق اهرمی ذکر می شود. در نتیجه اگر بازدهی صندوق سرمایه گذاری اهرمی به بالای نرخ سقف برسد، سهامدارانِ واحدهای ممتاز از سود مضاعفی برخوردار خواهند شد؛ اما اگر صندوق وارد ضرر شود، سهامداران واحدهای ممتاز متحمل ضرر خواهند شد اما سهامداران واحدهای عادی، همان کف نرخ بازدهی را دریافت خواهند کرد.
نکته مهمی که در حساب سود و زیان صندوق های سرمایه گذاری اهرمی وجود دارد این است که سود و ضرر این صندوق ها به صورت روزانه محاسبه و اعمال میشود.
کسی که واحد ممتاز صندوق اهرمی را خریداری می کند، می تواند از منابع مالی جمع آوری شده از محل واحدهای عادی به عنوان اهرم استفاده کند و زمانی که تغییراتی در ارزش واحدهای صندوق ایجاد شد، تاثیر مضاعفی بر واحدهای ممتاز خواهد گذاشت.
برای مثال فرض کنید سقف بازدهی واحدهای عادی 1 درصد است. اگر بازدهی صندوق در یک روز 1.5 درصد باشد، سرمایه گذار واحد عادی فقط همان 1 درصد را دریافت می کند و 0.5 درصد باقیمانده از طریق صدور واحد جدید، به سرمایه گذاران واحد ممتاز اختصاص داده خواهد شد.
شرایط واحدهای عادی و ممتاز صندوق های سرمایه گذاری اهرمی
میتوان گفت در صندوق های سرمایه گذاری اهرمی، واحدهای ممتاز به نوعی پشتیبان واحدهای عادی هستند. بنابراین واحدهای ممتاز قابلیت ابطال ندارند (صدور و ابطالی نیستند) و خرید و فروش آنها صرفا از طریق خرید و فروش در بازار سرمایه (قابل معامله در بورس یا ETF) امکان پذیر است. از طرف دیگر واحدهای عادی این صندوقها، با روش صدور و ابطال معامله میشوند. همانطور که ملاحظه کردید صندوق های سرمایه گذاری اهرمی، اولین صندوقی است که همزمان از دو روش صدور و ابطال و قابل معامله در بورس بهره میبرد.
مزایای صندوق های سرمایه گذاری اهرمی چیست؟
در صندوق اهرمی همزمان به نیاز سرمایه گذاران ریسک پذیر و ریسک گریز پاسخ داده می شود.
مهمترین مزیت صندوق های سرمایه گذاری اهرمی وجود همان اهرم میباشد. اهرم یعنی؛
افراد ریسک پذیر میتوانند در زمان رشد یا نزول صندوق، سود یا زیان بیشتری کسب کنند.
از طرف دیگر این موضوع که صندوق های سرمایه گذاری اهرمی برای هر دو نوع افراد ریسک پذیر و ریسک گریز مناسب میباشند، با این نوید همراه است که صندوقها، با استقبال خوبی مواجه خواهند شد. با این حال، یکی از اهداف ایجاد چنین صندوقهایی، استفاده مدیر صندوق اهرمی، از تسهیلات سیستم بانکی است. با استفاده از این تسهیلات میتوان نقدینگی بیشتری را وارد بازار سرمایه کرد که در نتیجه آن قیمت سهام سریع تر به تعادل خواهد رسید.
نحوۀ ثبت و شکلگیری صندوق های سرمایه گذاری اهرمی
این صندوقها با پذیره نویسی در واحدهای ممتاز به ارزش حداقل 500 میلیارد تومان، مجوز فعالیت دریافت میکنند. بعد از دریافت این مجوز امکان صدور واحدهای عادی فراهم میشود. صدور واحدهای عادی تا حداکثر دو برابر ارزش واحدهای ممتاز امکان پذیر میباشد.
ارکان صندوق های سرمایه گذاری اهرمی
صندوق سرمایه گذاری اهرمی شامل 4 رکن اصلی میشود، ارکانی که عبارتاند از:
مدیر صندوق، مدیر ثبت، متولی و حسابرس.
صدور واحدهای ممتاز، مطابق قوانین در طول دوره فعالیت صندوق، به نام مدیر صندوق انجام میشود. نکته بعدی در خصوص تشکیل این صندوقها این است که، با توجه به اینکه صندوق های سرمایه گذاری اهرمی از نوع صندوق های سهامی میباشند؛ افراد حقوقی که دارای مجوز سبدگردانی معتبر هستند، میتوانند سمت مدیریت صندوق را به عهده گرفته و نسبت به تاسیس آن اقدام کنند.
عدم وجود رکن ضامن نقدشوندگی و رکن بازارگردان در صندوق های اهرمی یکی از معایب این صندوق به شمار می آید. این امر ممکن است باعث شود نقدشوندگی واحدها در شرایط خاص بازار دچار خدشه شود و سرمایه گذار نتواند واحد خود را با قیمت منصفانه به فروش برساند. این مسئله در صندوق های دولتی (دارا یکم و پالایشی یکم) نیز وجود داشت که باعث ایجاد شکاف قیمتی بین NAV صندوق و قیمت بازاری آن شده است. بنابراین بهتر است برای رفع این معضل راه چاره ای اندیشیده شود.
جمع بندی
صندوق سرمایه گذاری یک نوع جدید از صندوق های بازار سرمایه است که قرار است خدمات خود را همزمان به سرمایه گذاران ریسک پذیر و ریسک گریز ارائه کند. در این مطلب به معرفی جامع و کامل صندوق های سرمایه گذاری اهرمی پرداختیم و با به میدان آمدن صندوق های اهرمی میتوان امید داشت که این اتفاق قدم مثبتی به سمت بهبود یکی از بزرگترین مشکلات بازار سرمایه کشورمان باشد و با ایجاد نقدینگی لازم، وضعیت بازار را بهبود بخشد.
برای مشاهده جدیدترین تحلیل ها، اخبار، مقالات و بازدهی صندوق های سرمایه گذاری به وب سایت سیگنال مراجعه و یا اپلیکیشن سیگنال را دریافت نمایید.
دیدگاه شما