مهم ترین بازارهای مالی

مبادلات مالی شهرداری در بورس کالا، به بازار سرمایه عمق می‌بخشد

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس میگوید: هر چه ظرفیت مبادلات مالی در بستر بورس کالا بیشتر شود، باعث بهبود وضعیت ترسیم شده و کاهش مفاسد ناشی از گردش بالای مالی در شهرداری‌ها خواهد شد.

به گزارش کالاخبر به نقل از خبرگزاری دانشجو، فتح‌اله توسلی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس یازدهم درباره خرید کالا و ملزومات شهرداری تهران از بورس کالا گفت: هر چه ظرفیت مبادلات مالی در بستر بورس کالا بیشتر شود، باعث بهبود وضعیت ترسیم شده و کاهش مفاسد ناشی از گردش بالای مالی در شهرداری‌ها خواهد شد.

این عضو کمیسیون اقتصادی در ادامه بیان کرد: از سوی دیگر، عمق بخشیدن به بازار سرمایه با ورود شهرداری تهران، می‌تواند به تقویت بورس کالا نیز منجر شود و گامی در راستای فعال‌تر شدن بورس کالا است.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در ادامه درباره اهمیت ارائه پروژه‌های عمرانی و تعیین پیمانکار شهرداری در بورس کالا گفت: هرچقدر داده‌ها به صورت شفاف در اختیار مردم قرار بگیرد، باعث می‌شود کسانی که توانمندتر هستند، بدون ارتباطات و رابطه وارد فرآیند کار شوند. البته مشروط به این است، افراد تصمیم‌گیر در این مسئله به طور واقعی به گفته‌های خود عمل کنند.

این نماینده مجلس یازدهم با بیان اینکه این مسئله به ایجاد شفافیت کمک می‌کند، خاطرنشان کرد: مثلاً پروژه‌های بزرگ مثل برخی بزرگراه اگر در بورس کالا ارائه شود، پیمانکاران قدرتمندتری برای مشارکت در این پروژه اقدام می‌کنند که ممکن است به کاهش هزینه و افزایش کیفیت منجر شود.

کپشن مهم واقعا مهم ترین مساله در بازارهای مالی اول حفظ سرمایه است و بعدش کسب سود…

💥کپشن مهم💥
واقعا مهم ترین مساله در بازارهای مالی اول حفظ سرمایه است و بعدش کسب سود.
اگر شما مبلغ یک میلیون تومان را نتونید مدیریت کنید و به این فکر باشید که این مبلغ کم و بی ارزش است و اگر از بین رفت مهم نیست مطمئن باشید با یک میلیارد تومان هم در این بازارها موفق نمی شید چون نمیتونید احساسات خودتون را کنترل کنید.
❌هشتگ ها❌
#رضا_بهار
#سخن_بزرگان
#بازارمالی
#بازارجهانی
#فارکس
#بیتکوین
#ارزديجيتال
#رمزارزها
#بایننس
#کوین
#توکن
#بورس
#بورس_آنلاین
#بورس_تهران
#مدیریت_سرمایه
#روانشناسی_معاملات
#حفظ_سرمایه
#روانشناسی_بازار
#آموزش_بورس
#آموزش_ارز_دیجیتال

مهم ترین ابزارهای بازار سرمایه مهم ترین بازارهای مالی چیست؟

رشد اقتصادی کشورها به رشد فنّاوری، بهره‌وری و نوآوری مرتبط است. در این میان اگر تأمین منابع مالی برای اجرای طرح‌های جدید وجود نداشته باشد، نوآوری به تنهایی کارایی نداشته و چرخه اقتصادی شرکت‌ها با مشکل روبرو می‌شود؛ بنابراین اگر تأمین سرمایه در بازارهای مالی به خوبی صورت گیرد، رشد اقتصادی نیز تقویت خواهد شد.

نظام بانکی از دیرباز در کشور ما مسئول تأمین منابع مالی بخش اقتصاد بوده، اما در سال‌های اخیر بازار سرمایه نقش خود را در تأمین مالی پررنگ کرده است. این موضوع نشان‌دهنده وجود فرصت‌های مناسب برای توسعه ابزارهای بازار سرمایه و تنوع‌بخشی به این ابزارها است.

بازار سرمایه چیست

بازار سرمایه نقش بسزایی در به کارگیری پس‌اندازها در سرمایه‌گذاری‌های پربازده، با هدف توسعه‌ شرکت‌ها و صنایع دارد. در نتیجه، این بازار به جذب سرمایه و رشد اقتصادی کشور کمک شایانی می‌کند. بازار سرمایه با جذب نقدینگی های راکد و تزریق آن‌ها به بخش‌هایی که به سرمایه نیاز دارند، سبب افزایش گردش مالی و رونق می‌شود. بازار سرمایه وظیفه مهم ایجاد ارتباط مناسب میان سرمایه گذاران اعم از حقیقی و حقوقی، خرد و کلان و شرکت‌های سرمایه‌پذیر را دارد، به نحوی که متقاضیان سرمایه با اهداف شفاف خود بتوانند با سرمایه گذاران همسو شده و هم‌راستا با استراتژی‌های اقتصادی و سرمایه گذاری آن‌ها با تأمین مالی نیازهای خود، شروع به فعالیت اقتصادی نمایند.

آنچه در ایران به‌صورت رسمی به‌عنوان بازار سرمایه شناخته می‌شود شامل چهار شرکت بورسی است. این چهار شرکت که نقش قابل توجهی در رونق اقتصادی کشور دارند عبارت‌اند از بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس، بورس کالا و بورس انرژی که تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار ایران فعالیت می‌کنند در واقع سازمان بورس اوراق بهادار ایران متولی و سیاست‌گذار سرمایه‌گذاری در ایران است. شرکت‌های بورسی نقش بسیار با اهمیتی در رونق اقتصادی کشور دارند. علاوه بر این تأثیر مهمی در اقتصاد جهانی ایران هم دارند. سرمایه‌هایی که از طرف سرمایه گذاران و واسطه‌های مالی به بازار سرمایه ورود پیدا می‌کنند، توسط دولت، شرکت‌های تجاری و صنایع جذب می‌شوند. در نتیجه بازار سرمایه، حرکت جریان سرمایه را به‌منظور استفاده‌ی بهینه، افزایش درآمد ملی و در نتیجه رشد اقتصاد کشور تسهیل می‌کند.

ابزارهای بازار سرمایه

اقتصاد هر کشوری ساختار ويژه خود را مى‌طلبد و بازار سرمايه در هر کشور نیز متناسب با ساختار اقتصادى آنجا شکل مى‌گيرد و در نهایت هر بازار سرمايه‌اى ابزار و نهادهاى متناسب با خود را خواهد داشت. بنگاه‌های بزرگ اقتصادی با دارایی مالی زیاد، می‌توانند با کمک ابزارهای متنوعی که در بازار سرمایه وجود دارد، اقدام به تأمین مهم ترین بازارهای مالی مالی کنند. در حقیقت این ابزارها می‌تواند پشتوانه مطمئنی برای تأمین مالی شرکت‌ها باشد. بازار سرمایه در بخش تأمین مالی خود را به انواع ابزارها مجهز کرده است تا به این ترتیب بتواند به اقتصاد یاری رساند. با توجه به اینکه بازار سرمایه، بازاری بلند مدت برای سوددهی است، ابزارهای مالی این امکان را برای سهامداران حقیقی فراهم می‌سازند تا بتوانند ریسک سرمایه‌گذاری را در شرایط مختلف اقتصادی مدیریت کرده و از این ابزارها برای کاهش ریسک خود بهره‌مند شوند.

در حال حاضر جعبه ابزارهای مالی در بورس ایران در طی این سال‌ها کامل شده و به غیر از برخی موارد، سایر ابزارهای موجود در بازار بورس‌های جهانی، در بازار سرمایه ایران نیز به کار گرفته می‌شوند. چالشی که در این حوزه وجود دارد این است که هنوز سواد کافی برای به کارگیری این ابزار در بورس ایران وجود ندارد و بسیاری از این ابزارها بلااستفاده مانده‌اند. بورس‌های اوراق بهادار با راه‌اندازی ابزارهای مالی جدید، فرصت‌های سرمایه‌گذاری جدیدی را در اختیار سرمایه‌گذاران، شرکت‌ها و نهادهای مالی قرار می‌دهند تا مطابق با اهداف خود اقدام به سرمایه‌گذاری در این ابزارها کنند. بورس‌های اوراق بهادار از این راه می‌توانند جذابیت بازارهای خود را افزایش داده و در نتیجه سرمایه‌گذاران و نهادهای مالی بیشتری را به این بازار سوق دهند.

نقش ابزارهای مالی

برای ابزارهای مالی می‌توان سه نقش متمایز در نظر گرفت:

1. ابزارهای مالی راهکاری برای انتقال منابع مالی از سرمایه‌دارانی که مازاد سرمایه دارند و مایل به سرمایه گذاری هستند، به کسانی است که به این منابع برای سرمایه گذاری در دارایی های مالی یا فیزیکی نیاز دارند.
2. ابزارهای مالی انتقال وجوه را به شکلی انجام می‌دهند که ریسک سیستماتیک مربوط به جریان نقدی ناشی از سرمایه گذاری در دارایی های حقیقی، بین متقاضیان و عرضه‌کنندگان وجوه، توزیع مجدد شود.
3. ابزارهای مالی وسیله‌ای برای تجمیع به شمار می‌روند. افزودن و انباشت پس‌اندازهای خانوار برای تأمین مالی طرح‌های بزرگ سرمایه گذاری، بدون تجمیع که بخش تفکیک‌ناپذیر نظام مالی است، امکان‌پذیر نیست. اگر امکان تجمیع از طریق صدور دارایی های مالی وجود نداشت، این امکان برای خانوارها پدید نمی‌آمد که سرمایه‌های خود را تجهیز کنند و در سبد متنوعی از دارایی‌های حقیقی سرمایه گذاری نمایند.

انواع ابزارهای بازار سرمایه

در این بخش به معرفی ابزارهای مالی که در حال حاضر در بازار سرمایه ایران مورد استفاده قرار می‌گیرند، می‌پردازیم.

الف) ابزارهای تأمین مالی بلندمدت

1. سهام:

سهم قسمتی از سرمایه یک شرکت سهامی است که بر میزان مشارکت، تعهدات و منافع صاحب سهم در شرکت سهامی دلالت دارد؛ اوراق سهام همچنین قابلیت معامله، نقل ‌و ‌انتقال دارند.

انواع سهام از نظر حقوقی به موارد زیر تقسیم می‌شود:

سهام عادی:

سهام عادی یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین ابزارهای سرمایه‌گذاری و قابل معامله در بورس است و دارنده آن به میزان سهامی که در دست دارد مالک درصد معینی از آن شرکت بوده و درصد معینی از سود شرکت و سایر مزایایی که به سهامداران تعلق می‌گیرد را دریافت می‌کند. سهام عادی خود به دو دسته سهام با نام و سهام بی‌نام تقسیم می‌شود. تنها تفاوت این دو گروه در درج نام دارنده و دفتر شرکت روی برگه سهام با نام است.

اکثر سهام شرکت‌ها به صورت عادی منتشر می‌شود. دارندگان سهام عادی علاوه بر اخذ سود سهام و حق رأی، دارای حق تقدم خرید سهام نیز هستند. حق تقدم سهام به معنای اختصاص اولویت در خرید سهام جدیدالانتشار به دارندگان فعلی سهام عادی است.

سهام عادی ابتدا از طریق پذیره‌نویسی عمومی وارد بازار می‌شود؛ به عبارت دیگر، سهام قبل از فروش عمومی باید در کمیسیون بورس و اوراق بهادار ثبت شده و اجازه انتشار بگیرد.

سهام ممتاز:

اصل بر این است که همۀ سهام باید همانند یکدیگر باشند اما استثنائی در قانون ذکر شده که به موجب آن، دارندگان سهام ممتاز از امتیازات خاصی برخوردارند. سهام ممتاز، نوعی سند مالکیت قابل انتقال است که به دارنده آن، حقوقی ثابت و محدود از دارایی‌های شرکت می‌دهد. مهم‌ترین امتیاز دارندگان سهام ممتاز نسبت به مالکان سهام عادی در دارا بودن سود بیشتر و اولویت در پرداخت سود این سهام حتی در زمان ورشکستگی شرکت است. سهام ممتاز یا در بدو تأسیس شرکت و یا براساس شرایطی در زمان فعالیت شرکت از طریق پذیره‌نویسی خصوصی وارد بازار می‌شوند و در بازار خارج از بورس و در بورس قابل داد و ستد هستند.

2. اوراق قرضه:

اوراق قرضه سندی است که به موجب آن ناشر متعهد می‌گردد که مبالغ مشخصی را به عنوان سود سالانه در دوره‌‌‌های زمانی مشخص به دارنده اوراق پرداخت کرده و در زمان سررسید، اصل سرمایه را بازپرداخت نماید. در نظر داشته باشید که دارندگان اوراق قرضه هیچ نوع مالکیتی در شرکت ندارند و دریافتی از سود سهم که به سهامداران شرکت پرداخت می‌گردد، دریافت نکرده و تنها به عنوان وام دهنده به ناشر اوراق هستند که در ازای آن بهره دریافت می‌کنند و در زمان سررسید، اصل سرمایه خود را دریافتت می‌کنند.

در صورتی که در کشورهای خارجی این اوراق به عنوان یک ابزار بدهی میان‌مدت و بلندمدت برای تأمین مالی دولت‌ها و شرکت‌ها است اما بر اساس قوانین اسلامی، اوراق قرضه در ایران منتشر نمی‌شود

برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این اوراق و نوع اسلامی و رایج آن در ایران، می‌توانید مقاله «اوراق مرابحه چیست» را مطالعه نمایید.

3. اوراق مشارکت:

به دلیل وجود قوانین اسلامی امکان انتشار اوراق قرضه در ایران وجود ندارد اما براساس مهم ترین بازارهای مالی موازین شریعت جایگزینی برای این اوراق در نظر گرفته شده است که اوراق مشارکت نام دارد. اوراق مشارکت اوراق بهاداری است که با مجوز بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به قیمت اسمی معینی و برای دوره مشخص با هدف تأمین بخشی از منابع مالی موردنیاز طرح‌های توسعه‌ای و عمرانی دولت، شهرداری، شرکت‌های دولتی و خصوصی منتشر شده و به سرمایه‌گذارانی که قصد مشارکت در اجرای طرح‌های‌ یاد شده را دارند از طریق عرضه عمومی واگذار می‌شوند. صادرکننده اوراق متعهد می‌شود که در تاریخ معین اصل پول و سود قطعی را پرداخت کند؛ و این سود تضمین شده مهم‌ترین جذابیت اوراق مشارکت محسوب می‌گردد که به صورت علی‌الحساب به دارنده اوراق پرداخت می‌شود، بدین معنا که در سررسید نهایی و پس از پایان پروژه صادرکننده اوراق موظف است سود قطعی پروژه را محاسبه کند و درصورتی که سود قطعی پروژه، بیش از سود علی‌الحساب پرداختی به خریداران اوراق باشد، مابه‌التفاوت را نیز به آن‌ها پرداخت نماید. شایان ذکر است که این اوراق قابلیت خرید و فروش در بازار ثانویه را دارد و بازدهی بدون ریسک را برای سرمایه گذاران به همراه دارد.

ب) مدیریت دارایی

سرمایه گذاری در بازار سرمایه نیازمند رصد مداوم بازار و ارزیابی عملکرد شرکت‌ها است که این موضوع نیازمند صرف زمان کافی از سوی سرمایه داران است. در صورتی که افراد تخصص و یا زمان لازم برای این ارزیابی نداشته باشند می‌توانند به شرکت‌هایی که تخصص لازم در این حوزه را دارند مراجعه کرده و مدیریت سرمایه و دارایی خود را به این متخصصان واگذار نمایند. شرکت‌های فعال در حوزه مدیریت دارایی دو ابزار پرکاربرد را در اختیار سرمایه گذاران قرار داده‌اند:

1. صندوق‌های سرمایه گذاری:

ورود به بازار سرمایه نیازمند دارا بودن دانش و تخصص است در غیر این صورت افراد ضررهای سنگینی را متحمل خواهند شد. یکی از ابزارهای مالی پرطرفدار برای افرادی که وقت و یا تخصص لازم را برای ورود مستقیم به بازار سرمایه را نداشته ولی تمایل به سرمایه گذاری در این حوزه را دارند، صندوق‌های سرمایه گذاری است. صندوق‌ها تحت نظارت سازمان بورس با هدف تجمیع وجوه سرمایه‌گذاران اقدام به سرمایه گذاری در دارایی‌های مختلف از جمله سهام، اوراق مشارکت، ابزارهای بازار پول و … می‌کنند و سرمایه گذاران را از سود بازار سرمایه منتفع می‌گردانند.

2. سبدگردانی:

این ابزار مختص کسانی است که دانش و یا زمان کافی برای ورود به بازار سرمایه را نداشته و از طرف دیگر نیز قصد بهره‌مندی از سود بازار سهام را نیز دارند. این گروه می‌توانند سرمایه‌شان را در اختیار سبدگردان قرار دهند تا او بهترین سرمایه‌گذاری را انجام دهد. در سبدگردانی بهترین ترکیب دارایی براساس میزان ریسک‌پذیری و استراتژی‌های سرمایه گذاری هر فرد انتخاب می‌شود و با پایش مداوم سبد مختص هر سرمایه‌گذار ارزش دارایی‌های وی را افزایش می‌دهند.

برای آشنایی بیشتر با این ابزار، مطالعه مقاله آنچه باید از سبدگردانی اختصاصی بدانیم به شما پیشنهاد می‌شود.

ج) ابزارهای ویژه مدیریت خطر

سرمایه‌گذاری همواره با ریسک همراه است بازار سرمایه نیز از این قاعده مستثنا نبوده و به دلیل نوسان‌های قیمتی موجود در بازار ریسک‌هایی را برای سرمایه گذار به همراه دارد. در حال حاضر ابزارهایی تحت عنوان ابزارهای مشتقه برای مقابله با مهم ترین بازارهای مالی ریسک‌ ناشی از نوسان قیمت ایجاد شده است. اطلاق مشتق به این ابزارها به دلیل آن است که ارزش آن‌ها از دارایی پایه مشتق می‌شود و وابسته به ارزش اوراق یا دارایی‌های مالی مانند دیگر اوراق بهادار یا دارایی های فیزیکی است و ارزش مستقلی ندارند.

مهم‌ترین ابزارهای مشتقه که در حال حاضر در بازار سرمایه ایران وجود دارند، عبارت‌اند از:

1. قراردادهای اختیار معامله

اختیار معامله قراردادی مابین خریدار و فروشنده است که براساس آن خریدار قرارداد اختیار این را دارد (نه الزام و تعهد) که مقدار مشخصی از دارایی تعیین شده در قرارداد را با قیمت مشخص و در زمانی مشخص بخرد و یا بفروشد.

فروشنده حق خرید یا فروش دارایی مذکور را به خریدار می‌دهد. حال ممکن است در زمان مشخص شده خریدار دارایی مورد نظر را خریداری نکند یا نفروشد، در این حالت دارایی مذکور در اختیار فروشنده قرار خواهد گرفت و خریدار مبلغ پرداخت شده را از دست خواهد داد.

از قراردادهای اختیار معامله می‌توان به روش‌های مختلفی برای کسب سود در بازارهای صعودی و نزولی استفاده کرد. اصلی‌ترین استراتژی، استفاده از قرارداد اختیار معامله به ‌عنوان سرمایه کوچک و کسب سود بر اساس حرکت بازار است. همچنین این قراردادها می‌توانند به‌عنوان بیمه به‌صورت مختلف در سناریوهای معاملاتی مورد استفاده واقع شوند. قابلیت چندگانه فوق‌العاده اختیار معامله، تأثیر بسیار بزرگی در بازار نسبت به سرمایه‌گذاری‌های قدیمی داشته است.

قراردادهای اختیار معامله به دو دسته طبقه‌بندی می‌شوند:

الف –قرارداد اختیار خرید (Call Option)

دارنده این نوع اختیار معامله، حق دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت مشخصی که بین طرفین توافق شده است، در دوره زمانی معینی بخرد.

ب – قرارداد اختیار فروش (Put Option)

این قرارداد به دارنده این اختیار را می‌دهد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت توافقی در دوره زمانی مشخصی بفروشد.

در قرارداد اختیار معامله خریدار به امید افزایش قیمت دارایی قرارداد را خریداری می‌نماید و در قرارداد اختیار فروش خریدار پیش‌بینی می‌کند که قیمت دارایی در آینده کاهش خواهد یافت.

2. قراردادهای آتی

قرارداد آتی نوعی قرارداد حقوقی مالی میان خریدار و فروشنده بر روی یک دارایی پایه است که بر اساس آن فروشنده قرارداد آتی متعهد می‌شود که در زمان سررسید معین، به میزان تعیین شده در قرارداد، دارایی پایه را به خریدار تحویل دهد. این قرارداد برای پوشش ریسک در برابر تغییرات قیمت در آینده و کسب سود کاربرد دارد. این قرارداد بیشتر مورد توجه کشاورزان و تولیدکننده‌های کالاهای اساسی و شرکت‌های مصرف‌کننده کالاهای اساسی است.

فرض کنید مهم ترین بازارهای مالی یک طرف یک کشاورز تولیدکننده‌ گندم و طرف دیگر کارخانه تولیدی مواد غذایی است که گندم یکی از اصلی‌ترین مواد اولیه مورد استفاده این کارخانه است. اگر با فرض آنکه قیمت گندم را عرضه و تقاضا در بازار تعیین کند در این صورت عدم اطمینان از قیمت آینده گندم کشاورز و شرکت تولیدی را با ریسک مواجه خواهد نمود. پس دو طرف برای کاهش ریسک خود تصمیم می‌گیرند برای چند ماه دیگر بر سر قیمتی توافقی با یکدیگر معامله کنند که این قرارداد را آتی می‌گویند. قراردادهای آتی به دلیل داشتن ویژگی­های اهرمی و دو طرفه بودن بازار مورد توجه بسیاری از فعالان بازار قرار گرفته است و از پرطرفدارترین ابزارهای مالی در بازارهای جهانی به شمار می‌آید؛ یعنی سرمایه گذار می‌تواند در مقابل سرمایه گذاری اندک بازدهی چند برابری کسب کند و یا حتی زیان چند برابری متحمل شود. به دلیل این ویژگی (خاصیت اهرمی) سرمایه گذاری در قراردادهای آتی مستلزم داشتن دانش سرمایه گذاری بالایی است. بازار آتی ایران اولین بار با بازار آتی سکه شروع به فعالیت نموده است. هم‌اکنون قراردادهای آتی زعفران نیز در بازار آتی بورس معامله می‌شود و برنامه سازمان بورس بازگشایی قراردادهای آتی برای گندم، جو و سایر کالاهای اساسی است.

جمع‌بندی:

در طی سال‌های اخیر بازار سرمایه در هدایت مناسب منابع مالی به حوزه‌های مناسب و در نهایت رشد اقتصادی کشور پررنگ ظاهر شده است. این موضوع نشان‌دهنده وجود فرصت‌های مناسب برای توسعه ابزارهای بازار سرمایه و تنوع‌بخشی به این ابزارها است. اقتصاد هر کشوری ساختار ويژه خود را مى‌طلبد و بازار سرمايه در هر کشور نیز متناسب با ساختار اقتصادى آنجا شکل مى‌گيرد و نیاز به ابزارها و نهادهاى متناسب با خود است.

یکی از مهم‌ترین اهداف به کارگیری ابزارهای مالی در بورس، کاهش ریسک ناشی از نوسانات است. در این راستا کارشناسان بر این باورند که با شناخت ابزارهای مختلف مالی می‌توان همه افراد جامعه را که تمایل به سرمایه‌گذاری دارند به نحوی به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه تشویق کرد.

آشنایی کلی با معنا، مفهوم و تعریف بورس

اجازه دهید به چند سال قبل بازگردیم. یک دهه قبل اگر در مورد بورس با کسی صحبت می کردید احتمالا یا متوجه حرف های شما نمیشد یا فکر می کرد شما متخصص بورس و اوراق بهادار هستید. اصلا کمتر کسی وجود داشت که در مورد کار بورس با شخص دیگری صحبت کند. تا چند سال پیش افراد بسیار کمتری در مورد مفهوم بورس اطلاعات و دانشی داشتند و سرمایه گذاری در بازار بورس نیز مختص به افرادی خاص بود. اما حالا همه چیز تغییر کرده است!

امروزه هنوز هم بورس یک دانش تخصصی است و فعالیت در آن نیازمند یک سری دانش ها و مهارت های پایه است، اما مفهوم بورس جنبه ای عمومی تر پیدا کرده و شاید بتوانیم ادعا کنیم امروز هر بزرگسالی که در اطراف ما وجود دارد قدم در بازار بورس گذاشته است.

اما بورس چیست و چه کاربردی دارد و از کجا شروع شد؟ چندین سوال مهم دیگر هم در مورد بورس وجود دارد که به همه آن ها در این مقاله پاسخی درست خواهیم داد. پس با ما همراه باشید و این مطلب را از دست ندهید.

تعریف بورس چیست؟ (تحقیق در مورد بورس و تاریخچه آن و شرکت های سهامی)

اگر بخواهیم به توضیح بورس بپردازیم، باید بگوییم ریشه آن، از تضرر تجار اروپایی شکل گرفت. در آن زمان تجار و بازرگان ها زمانی که از فعالیت های خود دچار تضرر می شدند بسیار آسیب می دیدند و به مرور به فکر راه حلی برای کم کردن این ضرر افتادند.

راه حل این بود که این بازرگان ها افرادی را در تجارت خود سهیم می کردند تا هم ضرر و هم سود را تقسیم کنند. همین مسئله آغازی بود بر دنیای هیجان انگیز بورس و به مرور بسیاری از تاجران فعالیت های اقتصادی خود را با همین روش ادامه دادند.

اولین تجربه مشهور از سهام و تشکیل شرکت های سهامی هم به قرن 14 میلادی باز می گردد. در سال 1353 یک شرکت سهامی در روسیه که اولین شرکت سهامی هم بود، تصمیم داشت کالاهایی را بدون دور زدن آفریقا و از راه شمال اروپا به شرق آسیا و سرزمین چین ببرد.

این حرکت ریسک بالایی داشت و به همین دلیل تجار مختلف در سود و زیان این حرکت شریک شده و آن را با موفقیت به پایان رساندند.

تاریخچه تشکیل بورس در جهان و ایران

بعد از گذشت قرن ها و ادامه فعالیت های تجاری، سرمایه ها و شرکای بیشتری وارد کار شدند و نیاز به سرمایه و شرکای جدید هم بیشتر شد. برای همین نیاز به مرکزی احساس می شد که بتواند بین سرمایه گذاران و سرمایه پذیران ارتباط برقرار کند.

به همین منوال اولین مرکز بورس در قرن 17 میلادی در پایتخت هلند تشکیل شد. تشکیل بورس ایران نیز، به سال های 1345 و 1346 باز می گردد. در حال حاضر مرکز بورس در دستگاه های هوشمند هرکسی یافت می شود!

بورس چیست و چه کاربردی دارد؟ (کار بورس چیست و بازار بورس چگونه است)

برای اینکه دقیقا متوجه شوید معنی بورس چیست، یک تعریف ساده علمی از بورس ارائه می کنیم.

برای تعریف بورس، به زبان ساده باید گفت بورس یک نوع بازار بوده که در آن دارایی های مختلفی مورد معامله قرار می گیرند. بازار بورس همچنین یک نهاد ساختاریافته است که به عنوان یکی از مهمترین ارکان اساسی بازار سرمایه نیز شناخته می شود.

مدیریت انتقال ریسک، شفافیت بازار، کشف قیمت، ایجاد بازار رقابتی و مهمتر از همه جمع آوری سرمایه و پس اندازهای اندک برای تامین سرمایه فعالیت های اقتصادی از مهمترین کاربردهای بورس محسوب می شوند.

نکته: همانطور که در هر بازاری ممکن است دارایی های مالی، فیزیکی، غیر فیزیکی و … فروخته شود، در بازار بورس هم دارایی های مختلف معامله می شوند. به همین دلیل بورس انواع مختلفی دارد.

راستی یکی از مفاهیم مرتبط با بورس و سهام نیز حقوق صاحبان سهام است. این مقاله را نیز حتما بخوانید.

آشنایی با انواع بازار بورس (تعریف بازار بورس و انواع آن)

برای رسیدن به پرسش بازار بورس چیست، ابتدا باید بدانیم که بازار بورس به 3 دسته اصلی تقسیم می شود:

بازار بورس کالا

در تعریف بازار بورس کالا، به این نکته اشاره شده که در آن، کالاهای مشخص و فیزیکی به فروش می رسند. بازار بورس کالا همیشه و به طور مداوم فعال است. کالاهای فیزیکی مانند مواد خام و مواد اولیه مورد نیاز صنایع و … بیش از همه معامله می شوند.

هر بورس نیز با نام کالایی که در آن به معامله می رسد شناخته می شود. برای مثال می توانیم از بازار بورس نفت یا بورس گندم یاد کنیم. در بازار بورس کالا، فروشندگان کالاهای فیزیکی خود را برای فروش عرضه می کنند و پس از قیمت گذاری توسط کارشناسان برای معامله در دسترس قرار می گیرد.

بازار بورس ارز

همانطور که مشخص است در این بازار بورس تنها خرید و فروش معامله پول کشورهای دیگر (ارز) انجام می شود. البته بورس ارز در ایران وجود ندارد اما در بسیاری از کشورهای توسعه یافته وجود داشته و پیشرفت قابل توجهی هم دارد.

بازار بورس اوراق بهادار (تعریف بورس اوراق بهادار)

در این بازار بورس هم دارایی هایی که در قالب اوراق بهادار عرضه می شوند مورد معامله قرار می گیرند. برای مثال سهام، اوراق مشارکت و… اگر نمی دانید سهام چیست پیشنهاد می کنیم مقاله ای که در سپیدار سیستم در رابطه با سهام منتشر کرده ایم را از دست ندهید.

بین داده‌ها و اطلاعات حسابداری، با بورس اوراق بهادار یک رابطه همیشگی وجود دارد. پس به شما توصیه می‌کنیم در کنار بورس، کمی هم به آموزش حسابداری بپردازید.

چرا سرمایه گذاری در بورس توصیه می شود؟

این روزها افراد بسیاری در بورس سرمایه گذاری کرده اند و بسیاری از کارشناسان بورس و کارشناسان اقتصادی معتقدند سرمایه گذاری در بازار بورس نتایج خوبی برای سرمایه گذاران دارد.

یکی از علت های رایج هم این است که بازار بورس نوسان و ریسک کمتری نسبت به سرمایه گذاری در بازارهایی همچون طلا و ارز دارد. در ادامه و در پایان قصد داریم به برخی دلایلی که باعث شده سرمایه گذاری در بورس توصیه شود اشاره می کنیم.

کسب درآمد منطقی

سرمایه گذاری در بازار بورس اگر با دانش کافی و تجزیه و تحلیل های اصولی همراه باشد می تواند باعث کسب درآمد مناسب و منطقی باشد و سرمایه گذاران می توانند با تحلیل های دقیق با کمترین میزان ریسک کسب درآمد کنند.

امنیت و شفافیت سرمایه گذاری

سرمایه گذاری در بورس خوشبختانه ریسک نابود شدن سرمایه یا ناپدید شدن یک شبه سرمایه را با خود همراه ندارد. بازار بورس حمایت کامل قانون را در خود دارد و شرکت هایی که سرمایه گذاران می توانند در آن ها سرمایه گذاری کنند نیز شفافیت کامل دارند.

حفظ سرمایه و قابلیت نقد شوندگی بالا

همانطور که اشاره کردیم با وجود کم ریسک بودن سرمایه گذاری در بورس این بازار را می توان امن ترین بازار برای حفظ سرمایه در مقابل تورم دانست.

طبیعتا اگر پول راکد بماند و فعالیتی با آن انجام نشود در اقتصاد ما با کاهش ارزش همراه است، اما در صورتی که در بازاری همچون بورس سرمایه گذاری شود احتمالا حفظ شدن آن بسیار بالا است. علاوه بر این سرمایه شما در بورس به سرعت قابلیت نقد شوندگی دارد و این مسئله نیز یک مزیت مهم به شمار می رود. در پایان پیشنهاد می کنیم مقاله ای که در رابطه با کارمزد نوشته ایم را نیز از دست ندهید. این مقاله را می توانید در صفحه کارمزد چیست بخوانید.

سوالی در مورد تعریف بازار بورس دارید؟ از ما بپرسید!

در این مقاله به پرسش بورس چیست پاسخ داده و به تعریف بازار بورس پرداختیم. اما اگر هنوز سوالی در رابطه با بورس دارید، آن را با ما مهم ترین بازارهای مالی در بخش نظرات به اشتراک بگذارید. اگر هم به دنبال یک نرم افزار مالی مناسب هستید، همین حالا از طریق شماره ۰۲۱-۸۱۰۲۲۰۰۰ با مشاوران سپیدار در ارتباط باشید.

فعال ترین و مهم ترین بازارهای مالی بین المللی کدامند؟

در این بازارها شرکت ها از طریق صدور سهام به تامین سرمایه مورد نیاز خود برای توسعه بیشتر می پردازند. بازار سرمایه یا سهام را همچنین می توان از حیث نوبت معامله نیز به دو بازار "معاملات اولیه" و "معاملات ثانویه" تقسیم نمود.

فعال ترین و مهم ترین بازارهای مالی بین المللی

در ابتدا به تعریف بازارهای مالی می پردازیم.

یک بازار مالی به مکانیسمی گفته می شود که به افراد اجازه داد و ستد و یا به عبارتی معامله را می دهد.

مهم ترین و فعال ترین بازارهای مالی

بازارهای سرمایه (capital Markets):

بازار سرمایه شامل بازارهای زیر می شود:

بازارهای سهام (stock Markets):

در این بازارها شرکت ها از طریق صدور سهام به تامین سرمایه مورد نیاز خود برای توسعه بیشتر می پردازند.

بازار سرمایه یا سهام را همچنین می توان از حیث نوبت معامله نیز به دو بازار “معاملات اولیه” و “معاملات ثانویه” تقسیم نمود.

در این حالت سهام یک شرکت جدید در اولین گام در بازار معاملات اولیه (Premary Market) عرضه گردیده و سپس در صورت تمایل به فروش آن سهم و یا خرید یک سهم دیگر این عمل بایستی در بازار دیگری با عنوان بازار معاملات ثانویه ( Secondary Market) انجام گیرد.

بازارهای اوراق‌ قرضه (Commodity Markets):

در این بازار شرکت‌ها یا دولت‌ها برای تامین سرمایه مورد نیاز خود اقدام به انتشار اوراقی با نرخ بهره‌ی مشخص می‌نمایند و بر خلاف بازار سهام، خریداران این اوراق از سود احتمالی بیشتر شرکت بهره‌مند نخواهند گشت و تنها سود ثابتی که از ابتدا مشخص گردیده‌ است را دریافت خواهند نمود.

فعال ترین و مهم ترین بازارهای مالی بین المللی

بازارهای کالا (Commodity Markets):

این بازار تبادلات کالاهایی همچون محصولات فلزی (طلا و نقره و…)، محصولات پتروشیمی (نفت و گاز و…) و محصولات کشاورزی (گندم، برنج، قهوه و…) و برخی دیگر را در بین خریداران و فروشندگان تسهیل می‌کند.

بازارهای ابزار مشتقه (Derivatived Markets):

بازارهای ابزار مشتقه همان‌طور که قبلاً گفته شد با هدف انتقال ریسک محصولات و معاملات بین معامله‌گران و یا بین تولیدکنندگان و خریداران مورد استفاده قرار می‌گیرد.

لازم به ذکر است ابزارهای مشتقه به شکل گسترده‌ای در بازارهای مالی مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند که در زیر به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم.

قراردادهای آتی (Futures):

در این نوع از قراردادها خریدار و فروشنده توافق می‌کنند تا مهم ترین بازارهای مالی محصول خاصی را در تاریخ مشخص در آینده، با حجمی مشخص و در نهایت با نرخی مشخص مبادله نمایند.

به‌طور مثال یک کشاورز برای پوشش ریسک فروش محصولات خود می‌تواند محصولات خود را به‌ صورت شش‌ ماهه پیش‌فروش نموده و با این عمل هر گونه تغییرات مهم در قیمت این محصول دیگر به کشاورز آسیب مالی نخواهد رساند.

فعال ترین و مهم ترین بازارهای مالی بین المللی

قراردادهای سلف (Forwards):

در این نوع از قراردادها دو شخص می‌توانند یک دارایی را قبل‌ از پایان مدت مورد توافق (برخلاف قراردادهای آتی که تنها به‌هنگام سررسید قابل تصفیه هستند) مورد معامله قرار دهند.

به‌ عبارت‌ دیگر در این حالت به‌طور مثال طرف اول قرارداد اقدام به خرید یا فروش یک دارایی و یا محصول بر روی قیمت توافق‌ شده برای آینده می‌نماید اما در واقع هیچ‌گونه پول نقدی در این بین تبادل نمی‌گردد.

قراردادهای اختیار معامله (Options):

این نوع از قراردادها به معامله‌گر این حق را مهم ترین بازارهای مالی می‌دهد تا نسبت‌ به خرید (call) و یا فروش (put) یک محصول یا سهام در قیمتی مشخص تا قبل‌ از اتمام مدت قرارداد اقدام نماید.

به‌طور مثال شخصی با معامله قرارداد اختیار از نوع خرید، این اختیار را به دست می‌آورد تا سهام شرکت X را قبل از پایان یافتن قرارداد (Expiration Date) به قیمت ۲۰۰ تومان خریداری نماید.

این خاصیت به معامله‌گر اجازه می‌دهد تا از نوسانات قیمت در طی دوره توافق‌ شده در امان بماند. این نوع از قراردادها را می‌توان در زندگی عادی نیز مشاهده نمود.

به‌ طور مثال برای شما یا نزدیکان شما این اتفاق افتاده یا شنیده‌اید هنگامی‌که قصد خرید یک منزل مسکونی را دارید در حالی‌ که به‌ دنبال موارد بهتر دیگری هستید با پرداخت ودیعه امکان خرید مورد مسکونی مورد نظر را برای مدتی برای خود حفظ می‌کنید.

قراردادهای معاوضه (Swape):

در این نوع از قراردادها میزان مشخصی از پول در نرخ بهره (سود یا بازدهی) مشخص بین دو شخص یا بانک مبادله می‌گردد.

به‌طور مثال یک بانک برای تامین یوروی مورد نیاز خود از بانکی دیگر توافق می‌کند تا عین مبلغ اخذ شده (یورو) را با نرخ سود از پیش‌ تعیین‌ شده در زمانی مشخص به بانک قرض دهنده بازگرداند.

در واقع در این حالت ریسک تغییرات احتمالی نرخ بهره را که می‌تواند به ضرر قرض‌ گیرنده باشد، پوشش می‌دهد.

فعال ترین و مهم ترین بازارهای مالی بین المللی

بازار تبادلات ارزی بین‌المللی (Foreign Exchande Market):

این بازار که مکان فیزیکی یا مرکزیتی ندارد و در واقع شبکه‌ای از خریداران، فروشندگان و کارگزاران در سراسر جهان است، به تسهیل مبادلات ارزی بین خریداران و فروشندگان کمک می‌کند.

در تقسیم‌بندی فوق مهم‌ترین بازارهای مالی را به شما معرفی نموده‌ایم. از سوی دیگر بازارهای مالی بزرگ دیگر نیز وجود دارند، مانند:

بازارهای پول (Money Markets):

در این بازار بانک‌ها، مؤسسات و یا اشخاص به تامین سرمایه مورد نیاز یکدیگر (به‌ صورت بدهکار یا قرض) با استفاده از نرخ بهره‌ای مشخص اقدام می‌نماید.

معاملات در این بازارها معمولاً کوتاه‌ مدت و کمتر از یک‌سال انجام می‌شود.

بازارهای بیمه (Insurance Markets):

در این بازارها شرکت‌های بیمه به واسطه حق‌العمل یا هزینه ناچیزی هرگونه ریسک تغییرات قیمت یا ضررهای احتمالی را پوشش می‌دهند.

بازارهای مالی ذکر شده از نظر نحوه عملکرد و نحوه تحلیل و پیش‌بینی روند آن در آینده از ابزار و تکنیک‌های مشابهی استفاده می‌کنند.

شاخص‌های اقتصادی مهم مثل تولید ناخالص داخلی یا نرخ بهره به نسبت در تمامی بازارهای مالی تأثیر می‌گذارند، البته این تأثیر به نسبت هر بازار تفاوت خواهد داشت.