الگوهای کلاسیک معروف که هر سرمایهگذار باید بشناسد
الگوهای زیادی در تحلیل تکنیکال وجود دارند که شناخت آنها میتواند کمک زیادی به تحلیل و انجام معاملات بهتر کند. هفت الگوی کلاسیک در بازارهای سرمایه شناسایی شده که به دلیل استفاده زیاد کاربران از آنها، اعتبار بالایی دارند. این الگوها در بازار سرمایه بهراحتی قابلتشخیص هستند، ولی شناخت درست و صحیح الگوهای کلاسیک معروف بسیار مهم است. شناخت الگوهای قیمتی یکی از اولین مفاهیمی است، که معامله گران فنی از همان ابتدای شروع به کار در بازار سهام با آن مأنوس میشوند. الگوهای نموداری، بخش مهمی از تحلیل تکنیکال کلاسیک هستند و معاملهگرانی که با استفاده از نمودار به خرید و فروش سهام میپردازند، باید با این الگوها آشنایی داشته باشند. یکی از بارزترین ویژگیهای ابزار تحلیل تکنیکال، قابلیت تکرارپذیری آنهاست، به گونهای که به راحتی میتوان در هر نمودار و هر تایم فریم، آنها را مشاهده نمود. الگوهای قیمتی میتوانند به عنوان سیگنالی برای ورود، ابزار تایید و یا به منظور پیشبینی جهت و میزان تحرکات قیمتی بازار، مورد استفاده قرار گیرند.
بررسی الگوهای کلاسیک معروف
۱- الگوی سر و شانه
این الگو یکی از الگوهای برگشتی کلاسیک بهحساب میآید و تقریباً میتوان گفت محبوبترین و معتبرترین الگوی نموداری بازگشتی در تحلیل تکنیکال است، که کارایی آن به مرور زمان و در شرایط مختلفی اثباتشده است. تشکیل این الگو میتواند موجب وقوع یک نقطهی عطف خیلی مهم یا یک اصلاح قیمت کوتاهمدت و معمولی باشد.
بر اساس نمودار، الگوی سر و شانه کلاسیک یک سیگنال نزولی و سر و شانه معکوس نشانهای از احتمال وقوع روند صعودی است. به لحاظ هندسی، الگوی سر و شانه کلاسیک از شکلگیری سه قله به صورت متوالی تشکیل میشود که، دومین قله (سر) نسبت به سایرین (شانهها) بلندتر بوده و درنهایت طرحی شبیه به سر و شانههای انسان در نمودار به وجود میآید. این الگو معمولاً پس از یکروند قوی رخ میدهد و برحسب شرایط بازار، میتواند نشانهای از تغییر تمایلات جمعی و پتانسیل یک بازگشت قیمتی قریبالوقوع باشد. هدف قیمتی این الگو، حداقل به اندازهی فاصلهی قلهی دوم تا خط گردن است.
۲- سقف دوقلو
الگوی سقف دوقلو یکی از پرتکرارترین الگوهای کلاسیک معروف و بازگشتی نموداری است. به همین جهت باید در مواقع خاص یا به همراه سایر ابزارهای تحلیلی استفاده شود تا خطاهای احتمالی آن تا حد زیادی کاهش یابد. بهترین عملکرد این الگو، پس از حرکات شدید و طولانیمدت قیمت است. سقف دوقلو یک سیگنال نزولی و الگوی کف دوقلو نشانهای از احتمال صعود بازار است. از لحاظ نموداری این الگو نشاندهندهی دو بار تلاش نافرجام قیمت برای ادامهی حرکت اصلی است که در نهایت با تشکیل آن انتظار میرود روند غالب تغییر یافته و بازار در جهت دیگری به مسیر خود ادامه دهد.
الگوی کف دوقلو از لحاظ تئوریک نشاندهندهی این است که پس از یک روند قوی نزولی، سرانجام خریداران با غلبه بر فروشندگان توانستهاند روند بازار را به صعودی تغییر دهند. اولین فاز افزایشی پس از یکروند نزولی قوی رخ میدهد و در نهایت با تسلط دوبارهی فروشندگان، بازار افت میکند.
۳- سقف سهقلو
این الگو نیز همانند الگوی سقف دوقلو از الگوهای کلاسیک معرف و یک الگوی برگشتی بوده و فقط بهجای دوقلو به سهقلو تبدیل میشود. به بیان دیگر بهجای دو سقف یا کف به سه سقف یا کف تبدیل میشود. درصورتی که الگوی دوقلو در شکست سطوح قیمتی ناتوان باشد و فعل و انفعلات میان خریداران و فروشندگان دوباره به همان صورت تکرار شوند، الگوی نموداری مشاهده شده را کف و سقف سهقلو مینامند. معمولاً تشکیل این الگو در نمودار، نشانهی بالقوهای از احتمال تغییر روند بازار است. از آنجا که این الگو در ابتدا کف و سقف دوقلو بوده است، پس از لحاظ روانشناسی و خواص تکنیکالی شباهت بسیاری به آن داشته و الگوی بازگشتی محسوب میشود. فلسفه روانی این الگو، گویای سه بار تلاش ناموفق گروهی از معاملهگران در راستای ادامهی روند غالب بازار است. از آنجا که تشکیل الگوی سهقلو زمان بیشتری طول میکشد، میتوان استنباط کرد که سیگنال قدرتمندتری صادر کرده و در نتیجه قیمت در جهت شکست الگو، حرکت بیشتری داشته باشد.
به عنوان مثال، در الگوی کف سهقلو، پس از اینکه فروشندگان ناتوانی قیمت در شکست قلهی اول را مشاهده کنند، به این نتیجه میرسند که توان صعودی بازار کاملاً تخلیه شده و باید منتظر ادامهی روند نزولی باشند. اما در ادامه و با رسیدن به سطح حمایتی، دوباره خریداران با ورود پول هوشمند به بازار موجب افزایش قیمتها میشوند. اما این بار در آستانهی مقاومت سخت ناشی از قلهها، با ورود خریداران جدید و افزایش قابلملاحظهی حجم معاملات در نقطهی شکست، الگو تایید و روند جدیدی در نمودار شکل میگیرد.
۴- الگوی پرچم (FLAG)
این الگو، یکی از الگوهایکلاسیک معروف و ادامهدهنده در تحلیل تکنیکال است، یعنی سهم در مدار صعود وارد الگوی پرچم شده و سپس با هدف مشخص قیمتی به حرکت خود ادامه میدهد. این الگو اغلب در مواقع اصلاحی پس از شکلگیری یکروند قوی در بازار به وقوع میپیوندد. تشکیل الگوی پرچم پس از یکروند پرقدرت، اصطلاحاً باعث استراحت و تجدیدقوای بازار به منظور ادامهی روند اصلی میشود. با توجه به ماهیت نموداری الگوی پرچم باید توجه داشت، فقط در مواقعی که روند مشخص و قابلاطمینانی داشته باشیم، میتوان به آن استناد کرد و استفاده از این الگو در بازارهای خنثی و بدون روند به هیچوجه توصیه نمیشود.
بر اساس شکل نموداری، الگوی پرچم یک حرکت شارپ صعودی یا نزولی است که توسط یک سری حرکات اصلاحی کوچک بهصورت کانالهای افقی، مورب و یا کنج، متوقف شده و پس از مدت کوتاهی، بازار دوباره به روند اصلی خود ادامه میدهد. هرچه فاز اصلاحی مدت زمان بیشتری طول کشیده و به سمت کنج سوق پیدا کند، انتظار میرود پس از شکست، حرکات قیمتی بزرگتری داشته باشیم. برعکس الگوهای بازگشتی، تشکیل پرچم صعودی، نشانهی افزایش دوبارهی قیمت بوده و تشکیل پرچم نزولی از ادامهی روند نزولی خبر میدهد.
۵- الگوی مثلث (Triangles)
این الگو انواع مختلفی دارد، ولی بهطورکلی اگر بتوانیم به صورت همگرا دو خط را رسم کنیم که تشکیل یک مثلث بدهد، جزء این الگو بهحساب میآید. این الگو میتواند بهصورت بازگشتی یا ادامهدهنده باشد و یکی از الگوهای کلاسیک معروف شناخته میشود.
۶- الگوی دره (Wedges)
این الگو همانند مثلث است با این تفاوت که بهصورت یک کنج تشکیل میشود و قوانین آن مطابق با قوانین مثلث است.
۷ - الگوی الماس (Diamonds)
این الگو از الگوهای کلاسیک معروف و برگشتی بوده و اگر در روند صعودی، سهم وارد این الگو شود، نزولی میشود. این الگو بهصورت برعکس نیز صادق است.
۸- الگوی فنجان و دسته (CUP)
این الگو برای ادامهی روند در مسیر صعودی استفاده میشود، به نوعی که سهم وارد کاپ شده و اگر از آن خارج شود، به اندازهی قعر الگو رشد خواهد کرد. این الگو میتواند بهصورت ساده تشکیل شود و دسته نداشته باشد، ولی معمولاً یک دستهی کوچک در قسمت راست الگو تشکیل میشود. با توجه به شکل زیر سهم در مسیر صعودی وارد الگو شده و بعد از تشکیل دسته در قسمت راست خود و گذر از محدوده خط گردن به مسیر خود ادامه داده است.
۹- الگوی مستطیل
این الگو نیز بسته به خروج سهم میتواند صعودی یا نزولی باشد، بهنوعی که طبق تصویر زیر سهم پس از عبور از محدودهی مقاومتی توانسته به اندازهی عرض مستطیل رشد کند. الگوی مستطیل را میتوان نوعی پرچم دانست. اما باید میان آنها تمایز قائل شویم، زیرا از لحاظ کارآیی بسیار متفاوت هستند. بهطور کلی این الگو نیز از الگوهای کلاسیک معروف و نوع ادامه دهندهی روند بوده و حرکتی خنثی مابین تحرکات اصلی یک روند پرقدرت محسوب میشود. زمانی که روند مشخصی قابلملاحظه باشد، در صورت مشاهدهی الگوی مستطیل در نمودار، میتوان بر مبنای آن تصمیمگیری کرد، این الگو نیز مانند الگوی پرچم در سایر مواقع که جهت بازار واضح نیست، کاربردی ندارد.
از طرف دیگر، الگوی مستطیل به الگوهای سقف و کف چندقلو شباهت بسیاری دارد. زیرا در تمامی این اشکال نموداری، قیمت پس از حرکت در جهتی مشخص، برای مدتی در محدودهی کوچکی بین حمایت و مقاومتهای افقی نوسان میکند. تشخیص دقیق این الگوها به وسیله جهت و شرایط شکست قیمت امکانپذیر است. محدودهی نوسانی، محل تقابل خریداران و فروشندگان است که نتیجهی آن، مسیر آتی بازار را مشخص میکند. همانند الگوی پرچم، شکست سقف مستطیل پس از یک روند صعودی یک سیگنال افزایشی بوده و شکست کف الگو نشانهی ادامهی روند نزولی است. حداقل هدف قیمتی این الگو، ارتفاع مستطیل، یعنی فاصلهی بین سقف و کفهای محدودهی نوسانات است.
الگوهای ادامه دهنده در تحلیل تکنیکال
الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال، شکل پیشرفتهای از نمودار قیمت میباشند که میتوانند در نواحی بازگشتی و یا در داخل روند به وجود آیند و به کمک آنها میتوان استراتژی معاملاتی بهتری داشت. الگوهای کلاسیک به دو دسته الگوهای بازگشتی و الگوهای ادامهدهنده تقسیم میشوند.
در تحلیل تکنیکال اصطلاحات و مفاهیم مختلفی مورد بحث قرار میگیرد که یکی از آنها مفهوم الگوی ادامهدهنده میباشد، با استفاده از الگوی ادامهدهنده، دادههای مفید و مؤثر در تحلیل قیمت و داراییهای مختلف ارائه میشود که برای تعیین روند پیش روی قیمت و پیشبینی آن، نقش بسیار تأثیرگذاری دارد.
در این مطلب قصد داریم الگوهای ادامهدهنده اعم از الگو فنجانی، الگو پرچم و مثلث را شرح دهیم.
الگو های ادامه دهنده
الگوی ادامه دهنده روند در تحلیل تکنیکال (Continuation Pattern) همانطور که از نامش پیداست الگویی است که نشاندهنده ادامه حرکت قیمت در جهت روند غالب میباشد، حال این روند میتواند صعودی یا نزولی باشد.
تعداد زیادی از الگوهای ادامهدهنده وجود دارند که تحلیلگران تکنیکال از آنها جهت دریافت سیگنال حرکتی روند استفاده میکنند. این الگوها دارای قاعده خاص خود است که تشخیص آنها میتواند نقش بسیار مؤثری در شناسایی الگوی ادامهدهنده داشته باشد.
الگوهای ادامهدهنده شامل مثلثها (Triangles)، پرچمها (Flags)، پرچم سهگوش (Pennant)، مستطیل (Rectangle) و الگوی فنجان و دسته (cup and handle) میباشند.
این نکته را باید در نظر داشت که تمامی الگوهای ادامهدهنده لزوماً باعث ادامه روند نمیشوند و ممکن است در بسیاری از آنها بازگشت روند شکل گیرد.
نحوهٔ ایدهآلِ معامله با الگوهای ادامهدهنده، معامله در جهت حرکت روند قیمتی میباشد، اما باید معاملهگران تا شکست قیمتی (Breakout) و مشخص شدن جهت حرکت قیمت صبر کنند.
معمولا الگوهای ادامهدهندهای که پس از حرکات قدرتمند قیمت شکل میگیرند، نشاندهنده قدرت بالای معامله گران بازار میباشد. اما الگوهای ادامهدهندهای که پس از حرکات آهسته قیمتی تشکیل میشوند، نشاندهنده تردید معامله گران برای انجام معامله را دارد.
مشاهده بیشتر: فارکس
الگوی های مثلثی (Triangles)
الگوهای مثلثی یکی از انواع الگوهای پر کاربرد در تحلیل تکنیکال به شمار میروند. این الگوها از طریق رسم دو خط که یکی در بالا و یکی در پایین، محدوده قیمتی قرار دارد تشکیل میشود و نشان از وجود یک وقفه در روند قیمتی غالب میباشد.
در تحلیل تکنیکال الگوی مثلث را میتوان به سه نوع: مثلث صعودی، مثلث نزولی و مثلث متقارن تقسیم کرد که در ادامه به معرفی هر یک از این الگوها به صورت جداگانه خواهیم پرداخت.
این الگوها در زمان استراحت بازار شکل میگیرند:
- الگوی مثلث صعودی: خط مقاومت به صورت افقی است و خط حمایت در حال افزایش میباشد و خریداران با هر بار خوردن قیمت به خط روند حمایتی شروع به خرید میکنند.
- الگوی مثلث نزولی: خط حمایت به صورت افقی میباشد و قیمت در یک روند نزولی کاهش یافته و خط مقاومت قبلی اکنون نقش حمایت را برای قیمت بازی میکند و معامله گران با هر بار برخورد قیمت به خط روند مقاومتی این الگو شروع به فروش میکنند.
- الگوی مثلث متقارن: توسط دو خط که خط بالای آن نزولی و خط پایین آن صعودی میباشد به وجود میآید و میتواند به اندازه قاعده مثلث از زمان شکست الگو حرکت کند. در روند صعودی حد ضرر را میتوان زیر آخرین کف تشکیل شده قرار داد و در روند نزولی بهتر است حد ضرر بالاتر از آخرین سقف تشکیل شده باشد.
البته این نکته در مورد مثلثها به خصوص مثلث متقارن وجود دارد که گاهی اوقات میتوانند به عنوان الگوهای بازگشتی نیز عمل کنند.
مشاهده بیشتر: انواع مثلث مورب در الیوت
الگوی مستطیل
مستطیلها (Rectangles) یک الگوی ادامهدهنده معمول میباشند و نشاندهنده توقفی کوتاه در جهت حرکت روند هستند. این الگو میتواند بهصورت افزایشی و کاهشی تشکیل شود.
برای تشخیص الگوی مستطیل، باید به سقفها و کفهای شکلگرفته در نمودار توجه کرد. هنگامی این الگو رخ میدهد که در نمودار قیمتی، مکث و توقفی در بین 2 روند بازار ایجاد شود و قیمت در یک محدوده نوسان کند که به اصطلاح به این محدوده رنج نیز گفته میشود.
در این الگو خط سقفهای قیمتی با خط کفهای قیمتی موازی هستند به طوری که تشکیل دو خط موازی از یک مستطیل را میدهند.
به صورت کلی میتوان گفت که الگوی مستطیل، یکپارچه شدن قیمت قبل از ادامه در جهت روند فعلی را نشان میدهد. الگوی مستطیل را گاهی «محدوده معامله» یا «ناحیه تراکم» نیز مینامند.
هنگامی که بازار در طی یک روند صعودی قرار دارد و پس از مدتی توقف قیمت، بازار در یک روند رنج در حال نوسان میباشد، الگوی مستطیل از نوع زمان تشکیل الگوی پرچم صعودی به وجود میآید.
الگوی مستطیل نزولی دقیقا برعکس مستطیل صعودی میباشد و در طی یک حرکت نزولی به وجود میآید. شروع این الگو به این صورت میباشد که پس از یک روند نزولی، قیمت در یک محدودهی مشخص حمایتی و مقاومتی نوسان کرده و مستطیل تشکیل میشود.
نکتهی قابل توجهی که در مورد این الگو وجود دارد این میباشد که گاهی اوقات و بسته به سیگنالهای دیگر بازار این الگو میتواند به عنوان الگوی بازگشتی نیز عمل کند و باید در نظر داشت که هیچ چیز در بازار صد در صد نمیباشد.
پیشنهاد ویژه: آموزش فارکس
الگوی پرچم
الگوی پرچم (Flag Pattern) از پرکاربردترین الگوها در تحلیل تکنیکال به شمار میرود. این الگو پس از حرکات قدرتمند صعودی یا نزولی قیمت، یک محدوده معاملاتی باریک را تشکیل میدهد.
طبق تعریف در الگوی پرچم، بعد از هر فاز صعودی و تشکیل الگوی پرچم، میتوان منتظر فاز صعودی دیگری شبیه به صعود قبلی و به میزان میله پرچم باشیم، به همین خاطر این الگو از مهمترین الگوهای ادامهدهنده به شمار میرود.
الگوی پرچم (Flag) توسط دو بخش تشکیل میشود که عبارتند از میله پرچم که به صورت یک حرکت شارپ و قوی به وجود میآید و وابسته به صعودی و نزولی بودن روند همراه با شکستن مقاومت یا حمایت میباشد.
میلهی الگوی پرچم معمولا توسط یک تا سه کندل در تایم فریم زمانی مخصوص خودش شکل میگیرد که این کندلها نسبت به میانگین کندلهای قبلی نیز بزرگتر میباشد.
پس از تشکیل شدن میله پرچم، پارچه آن به وجود میآید. این قسمت به صورت محدودهای میباشد که قیمت در آن، نوسان میکند و در حال جذب انرژی لازم برای حرکت بعدی است.
یکی از فاکتورهایی که باعث اعتبار بیشتر در این الگو میشود و آن را قابل اعتماد میکند، میزان قدرت کندلهای آن و به اصطلاح میزان حرکت شارپی آن میباشد، همچنین حجم معاملات در حرکت شارپی اولیه نیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
پرچم صعودی: همانطور که از نام این الگو مشخص است، این الگو نشان دهنده این میباشد که روند حرکتی قیمت به صورت صعودی شکل گرفته در قسمت میله این الگو بعد از کمی استراحت و تثبیت قیمت دوباره از سر گرفته خواهد شد.
پرچم نزولی: نشان دهنده روند نزولی و ریزشی میباشد که در قسمت میله این الگو به وجود میآید و پس از کمی استراحت و تثبیت قیمت که باعث تشکیل پرچم الگو میشود، به روند نزولی قبلی خود ادامه میدهد. این روند اصلاحی، هم اندازه با میله پرچم قبلی ایجاد میشود، پرچم نزولی میتواند مثلثی یا مستطیلی باشد.
الگوی پرچم سه گوش
الگو پرچم سه گوش (Pennant) نوعی الگوی ادامه دهنده محسوب میشود و با تشکیل این الگو حرکت قیمت در جهت فعلی و روند بازار تائید میشود.
الگوی پرچم سه گوش هنگامی تشکیل میشود که قیمت در ابتدا به صورت قابل توجه و پر قدرتی به یک سمت (صعودی یا نزولی) حرکت میکند و همین حرکت باعث تشکیل شدن میلهی پرچم میشود.
در قسمت پرچم، قیمت باید بین دو خط همگرا که یکی در پایین قیمت و یکی در بالای آن قرار دارد حرکت کند و شکل یک مثلث را تشکیل دهد، در این مثلث که از پهنا شروع میشود و قیمت در داخل آن نوسان میکند، هنگام شکست قیمت در همان جهت روند قبلی، میتوان وارد معامله شد.
همانطور که پیشتر گفته شد الگو پرچم سه گوش با توجه به جهت حرکت قیمت، معمولاً به دو صورت نزولی (bearish) و صعودی (bullish) میباشد.
تشکیل الگو پرچم سه گوش صعودی (Bullish Pennants)، نشانه خوبی از شروع مجدد روند صعودی قیمت است و همین امر باعث شده تا این الگو یکی از محبوبترین ابزارهای پیش بینی قیمت برای معامله گران باشد.
الگوی پرچم سه گوش نزولی (Bearish Pennants) در تحلیل تکنیکال نشان از یک حرکت نزولی در نمودار را دارد و عملکرد این الگو دقیقا عکس پرچم سه گوش صعودی میباشد.
مشاهده بیشتر: آموزش رایگان فارکس
الگوی فنجان و دسته
الگوی فنجان و دسته (cup and handle) به عنوان یک الگوی ادامهدهنده شناخته میشود. این الگو همانطور که از نامش پیداست، شبیه بدنه فنجان و دسته کناری آن، شکل میگیرد.
این الگو شامل دو قسمت فنجان و دسته میباشد که قسمت فنجان، به قسمتی از نمودار که روند قیمت، به شکل حرف U میباشد و نشاندهنده ریزش شدید قیمت است گفته میشود. قسمت دسته آن به قسمتی گفته میشود که قیمت در نمودار، زیر سطح مقاومت و در یک استراحت کوچک متراکم میشود.
اما در این الگو، دسته نقش مهمی دارد و آخرین قسمت از مرحله تثبیت محسوب میشود، علاوه بر این دسته، همان مرحلهای است که سیگنال شکست و ورود به معامله را به معاملهگران میدهد.
الگوی فنجان برعکس: دقیقا برعکس الگوی فنجان صعودی میباشد و الگویی ادامه دهنده محسوب میشود و برای تشخیص صعودی یا نزولی بودن این الگو، باید به روند نمودار قبل و بعد از فنجان توجه کرد، به این ترتیب با توجه به افت قیمت قبل و بعد از فنجان، الگوی فنجان و دسته وارونه (برعکس)، الگو نزولی محسوب میشود.
مشاهده بیشتر: سرمایه گذاری در فارکس
نحوه معامله با الگو های ادامه دهنده
نکات بسیاری در خصوص معاملهگری با استفاده از الگوهای ادامهدهنده وجود دارد که اولین قدم، تشخیص صحیح روند پیشین است.
دومین مورد، تشخیص الگوی ادامهدهنده و پیدا کردن نقطه شکست آن میباشد. برخی از معاملهگران تنها در صورتی وارد معامله میشوند که شکست قیمتی، در جهتی مشابه با روند پیشین باشد.
هر چند دسته دیگری از معاملهگران، حتی اگر شکست قیمتی در خلاف جهت روند پیشین انجام شود نیز وارد معامله میشوند. این معاملهگران با وجود اینکه وارد معاملاتی با احتمال موفقیت پایینتری شدهاند، اما در صورت تغییر جهت روند از سود زیادی برخوردار خواهند شد.
نکته مهمی که در حین معاملهگری با استفاده از الگوهای ادامهدهنده وجود دارد این است که قدرت حرکت پیشین را باید در نظر بگیرید. الگوهایی که پس از حرکات قدرتمند قیمتی تشکیل میشوند، نسبت به الگوهایی که پس از حرکات ضعیف و یا متلاطم قیمتی تشکیل میشوند، از اعتبار و اتکاپذیری بالاتری برخوردار خواهند بود.
الگوی ادامهدهنده باید نسبت به موج روندی قبلی خود کوچکتر باشد و حداقل روند پشت آن یک و نیم تا دو برابر الگو باشد. حد ضرر در این الگو میتواند پشت سقف یا کف قبلی آن قرار گیرد و هدف سود میتواند براساس ارتفاع الگوی ادامهدهنده تعیین شود.
جمع بندی نهایی
الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال انواع مختلفی دارد، در این مقاله ما به مبحث الگوی ادامهدهنده در تحلیل تکنیکال پرداختیم. الگوهای ادامه دهنده در نمودار قیمتی میتواند، اطلاعات و دادههای مهمی را در اختیار معامله گر قرار دهد که این دادهها میتواند نقش تأثیرگذاری در پیشبینی روند آینده قیمت داشته باشد. نکتهای که در مورد این الگوها باید بدانید این است که هر کدام از این الگو ها ممکن است به عنوان الگوهای بازگشتی نیز عمل کنند و حتما برای معامله با الگوهای ادامه دهنده بهتر است از سایر ابزارهای تکنیکال استفاده شود.
پیشنهاد ویژه: استراتژی فارکس
سوالات متداول
الگوی ادامه دهنده چیست؟
الگوی ادامه دهنده روند در تحلیل تکنیکال نشاندهندهٔ ادامهٔ حرکت قیمت در جهت روند غالب قبلی خود میباشند.
چند نوع الگوی ادامه دهنده وجود دارد؟
الگوهای ادامهدهنده شامل مثلثها، مستطیل، پرچم، پرچم سهگوش، و الگوی فنجان و دسته میباشند.
الگوهای ادامه دهنده
همانطور که در ابتدای بحث چارت پترنها در مطالب قبلی آموزش تحلیل تکنیکال به یاد دارید، به دو نوع بازگشتی یا ریورسال و تمدیدی تقسیم بندی میشدند. اکنون پس از بررسی کامل و مفصل انواع الگوهای بازگشتی، در این قسمت به بررسی الگوهای ادامه دهنده رسیدهایم.
افراد تحلیل کنندهی تکنیکال، ضمن اشاره به الگوهای روندهای کف اصلی ، الگوهای ادامه دهنده یا تمدیدی را هم معرفی نمودهاند. این الگوها سبب تقویت شدن روندها و منعکس نمودن شکست بازار در طول یک روند شدید میشوند. طبق آموزش تحلیل تکنیکال، از طریق همین الگوها برخی از افراد معامله کننده، برخلاف دیگران که درک کاملی از جهت روند ندارند، میتوانند همه و یا بخشی از سود خود را برداشت نمایند. در کل چنین فعالیتهایی اثر تثبیت کنندگی بر روی قیمت دارند که برخی اوقات تحت عنوان حرکات خنثی رخ خواهند داد، اما معمولا عملکرد آنها در خلاف جهت روند اصلی است. دورهی تثبیت شده کاملا کوتاه مدت است. به طور کلی شکستها باید هم جهت با روند اصلی رخ دهند.
طبق آموزش تحلیل تکنیکال مهمترین انواع الگوهای ادامه دهنده عبارتند از:
1-پرچم 2- پرچم همگرا در روند صعودی 3- پرچک همگرا در روند نزولی 4- مثلث افزایشی و کاهشی 5- مثلث متقارن 6- مستطیل 7- کنج 8- گسترش کنج صعودی و نزولی 9- صعودی و نزولی زاویه دار (راست) 10- انبساط فوقانی و تحتانی 11- فنجان و دسته 12- اندازه گیری حرکت صعودی 13- اندازه گیری حرکت نزولی 14- نیم دایرهی پایین و نیم دایرهی بالا 15- سه قله در حال سقوط 16- سه درهی افزایشی
آموزش تحلیل تکنیکال و بررسی الگوی پرچم
در آموزش تحلیل تکنیکال، الگوی پرچم، نوعی از الگوی ادامه دهندهی معتبر، نشانههایی مانند جهت و نرخ مورد نظر را به ما میدهد. الگوی پرچم متشکل از دورهی ثبات کوتاه مدت در روندی صعودی یا نزولی ِ شیب دار میباشد. بر اساس آموزش تحلیل تکنیکال، شیب ثبات یا خلاف جهت شیب روند اصلی است و یا اینکه مسطح میباشد. این ثبات بین خط حامی و مقاومت قرار گرفته که دو خط گفته شده یا نسبت به هم موازیاند، مانند متوازی الاضلاع و یا اینکه مایل به سمت یکدیگر میباشند که نتیجهی کلی، تشکیل الگویی شبیه به پرچم میباشد. مطابق با آموزش تحلیل تکنیکال، در الگوی پرچم، روند اصلی میلهی آن است. وقتی قیمت از طریق شکست ثبات، در روند ورود پیدا کند، هدف آن طول میلهی پرچم خواهد بود که میتوان از سطح شکست نرخ آن را اندازه گیری نمود.
بخشهای الگوی پرچم طبق آموزش تحلیل تکنیکال
اگر به صورت دقیقتر بخواهیم نحوهی شکل گیری الگوی پرچم را طبق آموزش تحلیل تکنیکال شرح دهیم، حاصل امتداد یافتن نقطه اتصال محدودهای از تغییرات قیمت در وسط یک روند است که شیب آن کم و البته مخالف جهت روند قبلی میباشد. معمولا دوام این الگو زیاد نیست و خیلی زود میشکند. میزان پیش روی بازار در موقع شکسته شدن امتداد خطوط الگوی بازار، به میزان ابتدای روند قبل از خود تا نقطهی شروع اولین موج میباشد.
بررسی الگوی پرچم در آموزش تحلیل تکنیکال، سرمایه گذاری سپه
ارتباط پرچم 4 گوش با قیمت: همانطور که از نام الگوی پرچم در آموزش تحلیل تکنیکال مشخص هست، این الگو روی نمودار قیمت به شکل چهار گوش مشاهده میگردد. این الگو نشان دهندهی توقفی کوتاه مدت در حرکت رو به بالا یا پایینِ تقریبا عمودی میباشد. حرکت قیمت به نحوی است که الگوی پرچم تشکیل شده و در قسمتی که شکستن رخ میدهد (بالا یا پایین) تداوم مییابد.
ارتباط پرچم 4 گوش با حجم: طبق آموزش تحلیل تکنیکال، قبل از اینکه الگو تشکیل شود، حجم بسیار سنگین است. موقع تشکیل شدن الگو، شاهد کاهش حجم به شکلی چشم گیر هستیم. در نهایت پس از اتمام شکل گیری الگوی پرچم و در نقطهای که شکست پرچم رخ میدهد، شاهد افزایش مجدد حجم و بسیار سنگین شدن آن هستیم.
میزان رخداد پرچم چهارگوش: در آموزش تحلیل تکنیکال خاطر نشان میکنیم که الگوهای پرچم، معمولا بر روی نمودارهای روزانه مشاهده شده و به دلیل زمان کوتاه مورد نیاز برای شکل گیری آنها (عموما کمتر از 4 هفته)، بندرت روی نمودار هفتگی مشاهده خواهید کرد. ضمن اینکه در نمودارهای ماهانه شاهد شکل گیری الگوهای پرچم نخواهیم بود.
اهمیت تکنیکی: مطابق با آموزش تحلیل تکنیکال، الگوهای پرچم در وسط راه یک حرکت صعودی یا نزولی سام رخ میدهند. لذا انتظار بر این است که پس از اتمام این آرایش، قیمت از همان مکانی که قطع شده، مجدد ادامه پیدا کند. در واقع این امر به معنای تقریبا یکسان بودن قیمت قبل و بعد از آرایش میباشد.
زمانی پرچم صعودی قابل اعتماد خواهد بود که قیمت در حدود یک سوم بالایی در طول 52 هفته قبل از آن رخ داده باشد. در مقابل پرچم نزولی نیز زمانی قابل اعتماد خواهد بود که در یک سوم پایینی در طول 52 هفته قبل از آن رخ داده باشد. پرچم متراکم نسبت به نوع باز ارجحیت بیشتری دارد. پرچم باز گستردگی بیشتری داشته و فضای بین سطوح حمایت و مقاومت آن نیز بیشتر میباشد.
آموزش تحلیل تکنیکال، بررسی پرچم صعودی و میانگین بازده قیمت بعد از شکست
طبق آموزش تحلیل تکنیکال، قبل از الگوی پرچم، روند صعودی باید 45 درجه و پس از الگو نیز روند اصلاحی باید خلاف جهت روند قبلی باشد. انتظار عمومی، رشد 25% قیمت سهام پس از شکست خط مقاومت به سمت بالا میباشد.
هدف قیمت پرچم صعودی: قیمت پایین پرچم + ((ارتفاع میلهی پرچم)*64%)
آموزش تحلیل تکنیکال و بررسی پرچم نزولی
طبق آموزش تحلیل تکنیکال، پرچم نزولی در روند نزولی قیمتها رخ میدهد. معمولا بعد از یک کانال اصلاحی از نوع صعودی و کوتاه مدت و همچنین شکست سطح حمایت مرتبط با یک روند کوچک اصلاحی، سقوط قیمت رخ میدهد.
آموزش تحلیل تکنیکال، بررسی میانگین افت قیمت سهم بعد از شکل گیری پرچم نزولی
مطابق با آموزش تحلیل تکنیکال چندین اصل داریم؛ به طور میانگین، میزان افزایش قیمت در یک الگوی پرچم در یک روند صعودی، 25% و برعکس کاهش قیمت در یک الگوی پرچم در روند نزولی، 16% است. معمولا حالت مطلوب شکل گیری الگوی پرچم، پس از گذشت چند هفته و حتی بهترین حالت آن، پس از گذشت 15 روز است.
هدف قیمت پرچم نزولی: قیمت بالای پرچم – ((ارتفاع میلهی پرچم)*47%)
امتیازدهی به الگوی پرچم:
عدم موفقیت در شکست رو به بالا / پایین: 4%، 2%
میانگین افزایش یا کاهش: 23%، 16%
احتمال بازگشت / pullback (جابجایی سطوح حمایت / مقاومت): 43%، 46%
میزان دستیابی به هدف قیمتی در شکست رو به بالا یا پایین برحسب درصد: 64%، 47%
توضیحات
مشخصه
میتواند صعودی و نزولی باشد
روند قیمتها
الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال
الگوی قیمتی که یک وقفه موقت در یک روند ایجاد میکند الگوی ادامه دهنده نام دارند. به عبارت دیگر، گاهی در یک روند، در میانه راه به مدت محدود، یک الگو شکل میگیرد و قیمت بطور موقت در این الگو نوسان میکند و سپس به حرکت خود طبق روند ادامه میدهد.
الگوهای قیمت در تحلیل تکنیکال دو نوع هستند:
۱-الگوهای بازگشتی (reversal patterns)
۲-الگوهای ادامهدهنده (continuation patterns)
الگوی ادامهدهنده زمانی شکل میگیرد که روند در مسیر قبلی خود حرکت میکند و صرفا یک وقفه کوتاهمدت در روند ایجاد شده است. در واقع الگوی ادامهدهنده، نشاندهنده درنگ موقت در یک روند است.
وقتی یک الگوی بازگشتی قیمت شکل میگیرد، نشان میدهد تغییر در روند در راه است، آن الگو را یک الگوی بازگشتی (به انگلیسی reversal pattern) میدانند.
اما قبل از پرداختن به الگوها، مقداری پیشزمینه نیاز است.
خط روند در تحلیل تکنیکال:
از آنجایی که الگوهای قیمت با استفاده از یک سری خط و منحنی شناسایی میشوند، قصد داریم به مفهوم خط روند نیز اشارهای داشته باشیم.خطوط روند به تحلیلگران تکنیکال کمک میکنند حمایت و مقاومت قیمت را روی نمودار بدست آورند. خطوط روند، خطهای مستقیمی هستند که روی نمودار با اتصال سقفها (مقاومتها) یا کفها (حمایتها) کشیده میشوند.
خط روندی که دارای شیب رو به بالاست، یک خط روند صعودی است و زمانی شکل میگیرد که در نمودار قیمت، سقفها و کفهای بالاتر از قبل ایجاد میشود. خط روند صعودی با اتصال کفهایی که هر کدام بالاتر از کف قبلی است کشیده میشود.برعکس، خط روندی که شیب رو به پایین دارد، خط روند نزولی است و زمانی شکل میگیرد که قیمت، سقفها و کفهای پایینتر از قبل را تجربه میکند.
خط روندها به شیوههای متفاوتی کشیده میشوند. در نمودار شمعی و همینطور نمودارهای میلهای برخی معتقدند سایههای بالای هر میله یا شمع باید در کشیدن خط روند در نظر گرفته شود.
با این حال بهتر است صرفا بدنه شمع در نمودار شمعی برای اتصال نقاط به کار گرفته شود زیرا بخش بزرگی از تحرکات قیمت در بدنه شمع وجود داشته و نیازی به وارد کردن سایههای بالا و پایین شمع نیست.
در یک نمودار روزانه، تحلیلگران معمولا از قیمت بسته شدن اوراق بهادار برای رسم خط روند استفاده میکنند، زیرا این قیمت نشاندهنده تمایل سرمایهگذاران و معاملهگران به نگهداری یا عدم نگهداری موقعیت معاملاتی در زمانهای خاص است.
خطوط روندی که دارای سه خط اتصال و بیشتر هستند، معمولا اعتبار و اطمینان بالاتری نسبت به زمانی دارند که خط روند صرفا با اتصال دو نقطه ترسیم میشود.
۱- روندهای صعودی زمانی شکل میگیرند که قیمت سقفها و کفهای بالاتری ایجاد میکند. در روندهای صعودی حداقل دو کف به هم وصل میشوند و این خط سطوح حمایت را نشان میدهد.
۲- روندهای نزولی زمانی شکل میگیرند که قیمت سقفها و کفهای پایینتری ایجاد میکند. در روندهای نزولی حداقل دو سقف به هم وصل میشوند و این خط سطوح مقاومت را نشان میدهد.
۳- بازارهای بدون روند (که برخی با نام روند خنثی از آن یاد میکنند)، زمانی رخ میدهد که قیمت در یک محدوده رنج بین یک قیمت بالا و یک قیمت پایینتر در بین دو خط افقی موازی نوسان میکند.
الگوهای ادامهدهنده:
الگوی قیمتی که یک وقفه موقت در یک روند ایجاد میکند الگوی ادامه دهنده نام دارند. به عبارت دیگر، گاهی در یک روند، در میانه راه به مدت محدود، یک الگو شکل میگیرد و قیمت بطور موقت در این الگو نوسان میکند و سپس به حرکت خود طبق روند ادامه میدهد.
این الگو را به عنوان محدودهای که بازیگران بازار، در آن محدوده نفس خود را برای ادامه روند تازه میکنند میدانند.
نکته مهم اینجاست، وقتی الگوی ادامه دهنده در حال شکلگیری است و کامل نشده، نمیتوان گفت که روند ادامه مییابد یا برگشت قیمت اتفاق میافتد.
به همین دلیل باید به خطوط روندی که برای رسم الگوهای قیمت کشیده شده توجه زیادی شود و ببینیم آیا قیمت از محدودهای که به نظر میرسد الگوی ادامهدار است به پایین رشد میکند یا بالا.
در تحلیل تکنیکال معمولا توصیه میشود روند را ادامهدار بدانیم مگر اینکه بازگشت روند تایید شود (روند ادامهدار است مگر اینکه خلاف آن ثابت شود).
بطور کلی، هرچقدر زمان طولانیتر برای تکمیل یک الگوی قیمت صرف شود و هر چقدر تحرکات قیمت در الگو بزرگتر باشد، حرکت بعدی قیمت در خارج از محدوده الگوی ادامهدار نیز شدیدتر خواهد بود (چه روند صعودی باشد چه نزولی).
شناختهشدهترین الگوهای ادامهدهنده:
۱- الگوی پرچم سهگوش (Pennant)
۲- الگوی پرچم (Flag)
۳- الگوی کنج (به انگلیسی Wedge)
الگوی پرچم سهگوش:
پرچم سهگوش با رسم دو خط روند که در نهایت به هم میرسند تشکیل میشود.
یک ویژگی اصلی پرچم سهگوش، این است که یکی از خطوط روند نزولی و دیگر صعودی است.
تصویر زیر نمونه یک الگوی پرچم سهگوش را نشان میدهد.
اغلب اوقات، حجم معاملات در حین شکلگیری این الگو کاهش مییابد و در زمان خروج قیمت از الگو، حجم معاملات افزایش پیدا میکند.
توجه داشته باشید که الگوی پرچم را با الگوی مثلث متقارن اشتباه نگیرید، هر پرچم باید دارای پایه باشد و در مورد الگوی پرچم سه گوش نیز همین موضوع صدق میکند. در تصویر فوق مشاهده میکنید که یک موج صعودی قبل از پرچم وجود داشته که معادل پایه پرچم است.
الگوی پرچم:
این الگو از دو خط روند موازی تشکیل شده که گاهی شیب نزولی و گاهی شیب صعودی دارند و گاهی نیز افقی هستند.
بطور کلی الگوی پرچم که دارای شیب صعودی است نشاندهنده وقفه در یک روند نزولی است.
بالعکس، پرچمی که شیب نزولی دارد، نشاندهنده وقفه در یک روند صعودی است.
معمولا شکلگیری پرچم با کاهش حجم معاملات همراه میشود و با خارج شدن قیمت از الگو، حجم مجدد به حالت قبل از الگو بر میگردد.
الگوی کنج (شکل گوِه):
الگوی کنج شبیه الگوی پرچم سهگوش است و از دو خط روند همگرا تشکیل شده است. با این حال، ویژگی اصلی الگوی کنج این است که هر دو خط روند در یک مسیر هستند، یا صعودی یا نزولی.
بنابراین اگر یکی از خطوط روند صعودی باشند و یکی دیگر نزولی، نمیتوان آن را الگوی کنج دانست.
یک الگوی کنج با شیب نزولی، نشاندهنده یک وقفه در روند صعودی است.
الگوی کنج با شیب صعودی، نشاندهنده وقفه در یک روند صعودی است.
پس از خارج شدن قیمت از این الگو، قیمت به روند گذشته خود ادامه میدهند. مانند الگوی پرچم و پرچم سهگوش، قیمت در حین شکلگیری این الگو کاهش مییابد و زمانی که قیمت از محدوده الگو خارج میشود حجم معاملات بالا میرود.
الگوی مثلت:
الگوهای مثلت از متداولترین الگوها در تحلیل تکنیکال هستند، زیرا به دفعات در نمودارهای مختلف شکل میگیرند.
سه الگوی متداول مثلت شامل مثلث متقارن، مثلث صعودی و مثلث نزولی است.
شکلگیری این الگوهای قیمت، میتواند از چند هفته تا چندماه طول بکشد.
الگوی مثلث متقارن زمانی شکل میگیرد که دو خط روند همگرا به سمت هم حرکت میکنند و نشاندهنده این است که یک شکست قیمت به سمت بالا یا پایین رخ خواهد داد.
تا زمانی که این طغیان به وقوع نپیوسته نمیتوان جهت آنرا تشخیص داد. فقط زمانی که قیمت یکی از خطوط بالا یا پایین عبور کرد و شکست تایید شد باید مطابق روند ایجاد شده تصمیم معاملاتی را گرفت.
الگوی مثلث صعودی، دارای خط روند افقی در بالا و یک خط روند صعودی در پایین مثلث است. این الگو نشان از این دارد که به احتمال قوی شکست قیمت به سمت بالای مثلث واقع خواهد شد.
الگوی مثلث نزولی، از سمت دیگر دارای خط روند افقی در پایین و یک خط روند نزولی در بالای مثلث است. این الگو نشان از این دارد که به احتمال قوی شکست قیمت به سمت پایین مثلث اتفاق خواهد افتاد.
نمونه مثلث نزولی:
بزرگی تحرک قیمت پس از خارج شدن از الگوی مثلث معمولا به اندازه ضلع عمودی سمت چپ مثلث است.
الگوی فنجان و دسته:
الگوی فنجان و دسته یک الگوی ادامه دهنده صعودی است. شکلگیری این الگو نشان میدهد الگوی صعودی برای مدتی با وقفه مواجه شده ولی پس از تکمیل الگو روند صعودی از سر گرفته خواهد شد.
بخش فنجان مانند الگو، شکلی مانند U دارد که مشابه انحنای کف فنجان یا کاسه است. بنابراین این شکل نباید به شکل V باشد. بخش «دسته»، در سمت راست فنجان به شکل یک پولبک کوچک شکل میگیرد و مشابه الگوی پرچم سهگوش یا پرچم چهارگوش است.
وقتی این الگو تکمیل شد، دارایی موردنظر ممکن است به سقفهای جدید دست یابد.
نمونهای از الگوی فنجان و دسته را در زیر میتوانید ببینید:
الگوهای بازگشتی:
در تحلیل تکنیکال، الگویی که تغییر در روند کنونی را نشان میدهد با نام الگوی بازگشتی (Reversal Pattern) شناخته میشود.
این الگوها نمایانگر آن است که از قدرت خریداران یا فروشندگان بازار کاسته شده است. با شکلگیری این الگو، روندی که قبلا تشکیل شده متوقف میشود و سپس به مسیر جدیدی که از سمت مخالف قدرت گرفته وارد میشود.
برای مثال یک روند صعودی که توسط خریداران مشتاق دنبال میشود با شکلگیری یک الگوی بازگشتی متوقف میشود که نشاندهنده توازن قدرت در بین خریداران و فروشندگان است. ولی در نهایت فروشندگان برنده میشوند و روند به نزولی تغییر مییابد.
بازگشتهای قیمت که در سقف بازار روی میدهد با نام الگوهای توزیعی (distribution patterns) شناخته میشوند. در این شرایط، دارایی مورد معامله در بازار به شکل هیجانی فروخته میشود.
بالعکس، بازگشتهای قیمت که در کف بازار رخ میدهد، همراه با خرید مشتاقانه و هیجانی از سمت خریداران روبرو میشود.
مانند الگوهای بازگشتی، هرچقدر تشکیل الگوهای ادامهدهنده طولانیتر شود، حرکت مورد انتظار بعدی قیمت پس از شکست حمایت یا مقاومت، بزرگتر خواهد بود.
برخی از الگوهای برگشتی:
۱- الگوی سر و شانه، نشاندهنده دو حرکت کوچکتر قیمت است که دو طرف یک حرکت بزرگتر را در بر گرفته است.
۲- الگوی سقف دوقلو، نشاندهنده یک موج افزایشی قیمت است که پس از نیز یک موج دیگر در تلاش برای شکستن مقاومت موج قبلی ناکام میماند.
۳- الگوی کف دوقلو، نشاندهنده یک موج کاهشی قیمت است که پس از آن یک موج کاهشی دیگر در تلاش برای شکستن حمایت موج قبلی ناکام میماند.
الگوی سر و شانه:
الگوی سر و شانه ممکن است در سقف بازار یا کف بازار شکل بگیرد. این الگو شامل سه موج است، یک موج اولیه که با موج دوم که از موج اول بزرگتر است ادامه پیدا میکند و در نهایت یک موج سوم که از موج دوم کوچکتر است تکمیل میشود.
با تشکیل الگوی سر و شانه در یک روند صعودی، ممکن است روند به نزولی تغییر کند. بالعکس، با تشکیل الگوی سر و شانه در روند نزولی، روند نزولی ممکن است به روند صعودی تغییر کند.
در الگوی سر و شانه، یک خط روند دارای شیب نزولی یا صعودی و یا حتی بدون شیب، را میتوان با اتصال کفها یا سقفها ترسیم کرد.
با مشاهده تصویر زیر به درک بهتری از این الگو میرسید:
در حین تکمیل الگو، حجم معاملات معمولا کاهش مییابد و پس از شکسته شدن خط روند، حجم مانند سابق میشود.
الگوی کف و سقف دوقلو:
الگوی کف و سقف دوقلو، نشاندهنده مناطقی است که بازار دو تلاش ناموفق برای شکستن حمایت یا مقاومت داشته است. در مورد سقف دوقلو کع اغلب مواقع مشابه حرف M است، موج صعودی دوم در تلاش برای شکستن مقاومت قبلی ناکام میماند و در نهایت به تغییر روند منجر میشود.
از سمت دیگر، کف دوقلو مشابه حرف W است و زمانی اتفاق میافتد که قیمت تلاش میکند از سطح حمایت قبلی پایینتر روند ولی در اینکار موفق نمیشود. در نتیجه تکمیل این الگو، قیمت پس از شکستن مقاومت خود از روند نزولی به صعودی تبدیل میشود.
الگوی کف و سقف سهقلو:
گاهی به جای دو سقف یا کف تقریبا برابر، سه سقف یا کف تشکیل میشود که به آن کف و سقف سهقلو میگویند. این الگو زیاد متداول نیست.
شکلگیری این الگو میتواند نشانهی قدرتمندی از تغییر روند باشد.
شکافها
شکاف یا Gap در تحلیل تکنیکال زمانی است که در نمودار قیمت، در بین دو بازه زمانی معاملاتی، یک فضای خالی به دلیل تفاوت عمده در مقدار افزایش یا کاهش قیمت ایجاد میشود.
برای مثال، یک سهم ممکن است در یک روز معاملاتی، در قیمت ۵۰۰ تومان بسته و روز بعد با اختلاف زیاد در قیمت ۵۳۵ تومان بازگشایی شود.
سه نوع شکاف عمده وجود دارد:
۱- شکاف گسست (Breakaway gap)
۲- شکاف فرار (runaway gap)
۳- شکاف خستگی (exhaustion gap)
شکافهای گسست در ابتدای یک روند و شکافهای فرار در میانه یک روند تشکیل میشوند و شکافهای خستگی نشان از پایان قریبالوقوع یک روند دارند.
انواع الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال چطور به کار میروند؟
اگر میخواهید یک تحلیلگر حرفهای بازارهای مالی باشید باید بتوانید الگوهای قیمتی (Price Patterns) را بشناسید. این الگوها در تحلیل تکنیکال به شما کمک میکنند نقاط ادامه روند یا برگشت را دقیقتر شناسایی کنید. به طور کلی الگوهای قیمتی به ۴ دسته از جمله الگوهای کلاسیک، الگوی الیوت، الگوی هارمونیک و الگوهای شمعی ژاپنی تقسیم میشوند. در این مقاله هر کدام را به اختصار توضیح خواهیم داد. با مدرسه تحلیل همراه باشید.
مقدمهای بر الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال
- در تحلیل تکنیکال، می توان از الگوهای قیمتی در جهت تایید روند جاری قیمت یا به عنوان یک هشدار مبنی بر تغییر روند از صعود به نزول یا بلعکس استفاده کرد.
- طبق تعریف، یک الگوی قیمت یک پیکربندی قابل تشخیص از حرکت قیمت است که با استفاده از یک سری خطوط روند و یا منحنیها شناسایی میشود.
- هنگامی که یک الگوی قیمت سیگنالی مبنی بر تغییر جهت روند بدهد، به عنوان الگوی برگشتی محسوب میشود.
- از طرفی پس از یک الگوی ادامهدهنده روند در جهت قبلی خود ادامه پیدا میکند.
- برخی از الگوهای ادامه دهنده به عنوان یک مکث کوتاه در میان روندها محسوب میشوند.
- تحلیلگران تکنیکال با استفاده از الگوهای قیمت به بررسی حرکات فعلی و پیشبینی حرکات آتی بازار میپردازند.
الگوهای کلاسیک تکنیکال
یکی از روشهای پایه در تحلیل تکنیکال استفاده از روش تحلیل کلاسیک است.
خطوط روند در تحلیل تکنیکال
- از آنجایی که الگوهای قیمت با استفاده از یک سری خطوط و یا منحنیها شناسایی میشوند، درک خطوط روند و نحوه ترسیم آنها مفید است.
- خطوط روند به تحلیلگران تکنیکال کمک میکند تا مناطق حمایت و مقاومت را در نمودار قیمت شناسایی کنند.
- اینها خطوط مستقیمی هستند که با اتصال پیوتهای کف در روند صعودی (خط روند صعودی) و یا پیوتهای سقف در روند نزولی (خط روند نزولی) روی نمودار ترسیم می شوند.
- نحوه ترسیم خطوط روند میتواند متفاوت باشد، برخی از انتهای سایهی کندلها (Shadow) رسم مینمایند و برخی از انتهای بدنهی کندلها (Body) رسم میکنند.
- در نمودارهای روزانه، تحلیلگران اغلب از قیمت های بسته شدن استفاده می کنند، نه از اوج یا پایین، برای ترسیم خطوط روند، زیرا قیمت های بسته شدن نشان دهنده معامله گران و سرمایه گذارانی است که مایل به حفظ موقعیت در یک شب یا در تعطیلات آخر هفته یا زمان تشکیل الگوی پرچم بازار هستند.
انواع الگوهای قیمتی
به طور کلی الگوهای قیمتی کلاسیک به دو دسته تقسیم میشوند.
1- الگوهای ادامه دهنده:
الگوهای ادامهدهنده یک اصلاح یا مکث قیمت است که در میانه روندها شکل میگیرد و پس از آن روند به حرکت قبل خود ادامه میدهد.
2- الگوهای برگشتی:
الگوهای برگشتی مشابه الگوهای ادامه دهنده اصلاح یا مکث قیمتی در میان روندها هستند. با شکل گیری این الگوها، قیمت در جهت خلاف روند قبل حرکت میکند.
الگوهای ادامه دهنده
- یک الگوی ادامه دهنده را میتوان به عنوان یک مکث کوتاه در طول یک روند غالب در نظر گرفت، اصطلاحآٓ زمانی که گاوها در طول یک روند صعودی نفس خود را میگیرند، یا زمانی که خرسها در طول یک روند نزولی برای لحظهای استراحت میکنند.
- در زمان تشکیل الگوهای قیمتی هیچ راهی برای تشخیص الگوی ادامهدهنده با الگوی برگشتی از قبل وجود ندارد.
- به این ترتیب، باید توجه دقیقی به خطوط روند مورد استفاده برای ترسیم الگوی قیمت داشت.
- پس باید دقت کنید که آیا نمودار قیمت قادر است از خط مقاومتی و یا حمایتی عبور کند.
- تحلیلگران تکنیکال معمولاً توصیه میکنند که فرض کنیم روند جاری تا زمان تغییر روند ادامه خواهد داشت.
- به طور کلی، هرچه زمان تشکیل الگو بیشتر باشد، و حرکت قیمت در داخل الگو بزرگتر باشد، پس از خروج قیمت از الگو حرکت پر شتابتر خواهد بود.
متداولترین الگوهای ادامه دهنده
رایجترین الگوهای ادامهدهنده اینها هستند:
- مثلث: مثلث با استفاده از دو خط روند همگرا ساخته شدهاند.
- پرچم: پرچمها با دو خط روند موازی یا همگرا ترسیم شدهاند.
- کنج: کنجهایی که با دو خط روند همگرا ساخته شدهاند که هر دو به سمت بالا یا پایین زاویه دارند.
- مستطیل: در حقیقت کانال افقی است که نشان دهنده یک بازار خنثی است.
الگوهای قیمتی برگشتی
- در این الگوها، نمودار قیمتی بعد از طی روند مشخصی در طول بازه زمانی، روند آن متوقف و یا خنثی میشود و یا در جهتی مخالف روند قبلی خود، روند حرکتی جدیدی را در پیش خواهد گرفت.
- در الگوی بازگشتی امکان دارد که یک روند نزولی به روند صعودی قبلی برگردد و یا یک روند صعودی به یک روند نزولی تبدیل شود.
- به واقع در الگوی بازگشتی، نقطه عطفی در نمودار به وجود میآید که روند بعدی را تحت تأثیر خود میگذارد.
متداولترین الگوهای برگشتی
در اینجا میخواهیم درباره رایجترین الگوهای برگشتی توضیح دهیم.
الگوی سر و شانه (Head & Shoulders)
شکل زیر الگوی برگشتی سر و شانه در سهام شرکت ملی صنایع مس ایران با نماد فملی است. شاهد افزایش حجم معاملات در زمان شکست خط گردن هستیم.
دو قله (Double Tops & Bottoms)
سه قله (Triple Tops & Bottoms)
تئوری امواج الیوت و الگوهای قیمتی
- در تحلیل تکنیکال یک نظریه به نام تئوری امواج الیوت وجود دارد که برای توصیف حرکت قیمت در بازارهای مالی استفاده میشود.
- این نظریه توسط رالف نلسون الیوت پس از مشاهده و شناسایی الگوهای موج فرکتال تکرار شونده شناسایی شده است.
- امواج را میتوان در تمام حرکات قیمت سهام شناسایی کرد. سرمایه گذارانی که تلاش میکنند از روند بازار سود ببرند را میتوان سوار بر موج توصیف کرد.
آشنایی با تئوری امواج الیوت
- این نظریه توسط رالف نلسون الیوت در دهه 1930 ارائه شد.
- پس از اینکه الیوت به دلیل بیماری مجبور به بازنشستگی شد، به چیزی نیاز داشت تا وقت خود را مشغول کند و شروع به مطالعه 75 سال نمودارهای سالانه، ماهانه، هفتگی، روزانه و خودساخته ساعتی و 30 دقیقهای در شاخصهای مختلف کرد.
- این نظریه در سال 1935 زمانی که الیوت پیشبینی عجیبی از پایین بودن بازار سهام انجام داد، شهرت یافت.
- از آن زمان تاکنون به یک عنصر اصلی برای هزاران مدیر پورتفولیو ، معاملهگران و سرمایهگذاران خصوصی تبدیل شده است.
- او دقت کرد که در نظر داشته باشد که این الگوها هیچ نوع اطمینانی در مورد حرکت قیمت در آینده ارائه نمیکنند، بلکه در به نظم بخشیدن به احتمالات برای اقدامات آتی بازار هستند.
- امواج الیوت را میتوان همراه با سایر اشکال تحلیل تکنیکال، از جمله شاخصهای تکنیکال، برای شناسایی فرصتهای خاص مورد استفاده قرار داد.
- معاملهگران ممکن است در یک زمان معین تفسیرهای متفاوتی از ساختار موج الیوت بازار داشته باشند.
امواج الیوت چگونه کار میکنند
بعضی از تحلیلگران تکنیکال با استفاده از تئوری امواج الیوت سعی میکنند از الگوهای موجی در بازار سهام سود ببرند. این فرضیه میگوید که حرکت قیمت سهام را میتوان پیشبینی کرد زیرا آنها در تکرار الگوها ایجاد میشود. این تئوری دو نوع مختلف از امواج را شناسایی میکند:
امواج حرکتی
امواج اصلاحی
با توجه به تئوری امواج الیوت هر سیکل حرکتی شامل ۸ موج است. موج حرکتی شامل ۵ موج و موج اصلاحی هم زمان تشکیل الگوی پرچم شامل ۳ موج است.
الگوهای هارمونیک در بازارهای مالی
- الگوهای هارمونیک، الگوهای قیمت با فرم هندسی هستند که با استفاده از اعداد فیبوناچی برای تعیین نقاط چرخش دقیق قیمت در نمودارها مشخص میشود.
- برخلاف سایر روشهای رایج معاملاتی، معاملات هارمونیک تلاش میکند تا حرکات آتی را پیشبینی کند.
- از الگوهای معروف یا متداول این سبک، میتوان به گارتلی(Gartly)، پروانه (butterfly)، کوسه (shark)، خفاش (Bat) و خرچنگ (Crab) اشاره کرد.
هندسه و اعداد فیبوناچی
- الگوهای هارمونیک بر اساس این فرض است که رفتار قیمت بصورت یک فرم هندسی در قالب الگو و نسبتهای فیبوناچی تکرار میشوند.
- ریشه روششناسی نسبت اولیه یا برخی از مشتقات آن (0.618 یا 1.618) است.
- ن سبتهای مکمل عبارتند از: 0.382، 0.50، 1.272، 2.0، 2.24، 2.618، 3.14 و 3.618.
- ن سبت اولیه تقریباً در تمام ساختارها و رویدادهای طبیعی و محیطی یافت میشود.
- از آنجایی که این الگو در سراسر طبیعت و در جامعه تکرار میشود، این نسبت در بازارهای مالی نیز دیده میشود که تحت تأثیر محیطها و جوامعی هستند که در آن معامله میکنند.
- با مشاهده الگوهای هارمونیک با ابعاد و شکل های مختلف در نمودار قیمت، معاملهگران میتوانند نسبتهای فیبوناچی را روی الگوها اعمال کنند. در مرحله بعدی آنها به دنبال این هستند که بتوانند حرکات آتی را پیشبینی کنند.
مسائل مربوط به هارمونیک
- ممکن است یک معاملهگر غالباً الگویی را ببیند که شبیه یک الگوی هارمونیک است، اما سطوح فیبوناچی الگو را تایید نکند، بنابراین الگو را از نظر رویکرد هارمونیک، غیرقابل اعتماد میکند.
- این میتواند یک مزیت باشد، زیرا مستلزم آن است که معاملهگر صبور و منتظر تنظیمات ایدهآل باشد.
- الگوهای هارمونیک میتوانند مدت زمان حرکت قیمت را بسنجند. اما میتوان از آنها برای جداسازی نقاط معکوس نیز استفاده کرد.
- این خط زمانی رخ می دهد که یک معاملهگر در منطقه معکوس وارد و در ادامه الگوی نقض شود.
- وقتی این اتفاق میافتد، معاملهگر میتواند در معاملهای گرفتار شود که روند به سرعت در جهت خلاف معامله او حرکت کند.
- بنابراین، مانند همه استراتژی های معاملاتی، مدیریت ریسک باید لحاظ شود.
- دقت کنید که این الگوها ممکن است در الگوهای دیگر هم وجود داشته باشند.
- همچنین ممکن است که الگوهای غیرهارمونیک هم در بافت الگوهای هارمونیک وجود داشته باشند.
- اینها میتوانند برای کمک به اثربخشی الگوی هارمونیک و افزایش عملکرد ورود و خروج استفاده شوند.
- چندین موج قیمت نیز ممکن است در یک موج هارمونیک وجود داشته باشد (به عنوان مثال، یک موج CD یا موج AB). قیمت ها دائما در حال چرخش هستند.
- بنابراین، بررسی نمودار قیمت در تایم فریم بالاتر مهم است.
- ماهیت فراکتال بازارها اجازه میدهد که این نظریه در تایم فریمهای متفاوت اعمال شود.
الگوهای کندلی یا شمعی ژاپنی
نمودارهای کندل استیک ابزاری تکنیکالی هستند که با توجه به ۴ قیمت اصلی، دادهها را در بازههای زمانی متعدد نمایش میدهند. قدمت نمودارهای شمعی ژاپنی به تاجران برنج ژاپنی در قرن هجدهم برمیگردد. نمودارهای شمعی ژاپنی نسبت به نمودارهای میلهای و خطی سادهتر و مفیدتر هستند. کندلها الگوهایی میسازند که جهت قیمت را پس از تکمیل پیشبینی میکنند.
استیونیسون در کتاب محبوب خود در سال 1991، «تکنیکهای نمودار شمعی ژاپنی»، الگوهای شمعدانی را به دنیای غرب آورد. بسیاری از تاجران حالا میتوانند دهها مورد از این الگوها را شناسایی کنند که نامهای مختلفی به صورت زیر دارند:
الگو پوشش ابر سیاه
ستاره صبحگاهی
ستاره شامگاهی
الگوی پوشا
الگوی نافذ
علاوه بر این، الگوهای تک میله به صورت زیر در دهها استراتژی معاملاتی بلندمدت و کوتاه گنجانده شدهاند.
مرد به دار آویخته
الگوهای پرایس اکشن
در سبک تحلیلی پرایس اکشن، الگوهای مورد استفاده برای شناسایی نواحی برگشت قیمت، همان الگوهای شمعی ژاپنی در نواحی حمایت و مقاومت هستند.
اگرچه ذات اصلی پرایس اکشن با تحلیل تکنیکال یکسان است، ولی در گذر زمان تعدادی از افراد تحلیلگر و معاملهگر موفق پرایس اکشنی شروع به آموزش استراتژی شخصی خود در زمینه این سبک تحلیلی کردند. امروزه هرکدام از این سبکها به نام این افراد شناخته میشوند. از اصلیترین استراتژیهای شناختهشده در زمینه تحلیل و معامله پرایس اکشن، متعلق به این ۴ نفر است:
- لنس بگز (Lance Beggs):نام استراتژی پرایس اکشن لنس با نام YTC یا مربی معاملهگری شما (Your Trading Coach) است.
- گالن وودز (Galen Woods):استراتژی وودز TSR یا بررسی ستاپهای معاملاتی (Trading Setups Review) نام دارد.
- ال بروکز (Al Brooks) : ال بروکز استراتژی خود را در ۴ کتاب با نامهای معامله با پرایس اکشن (Trading Price Action) ارائه کرد.
- یک سیستم شرکتی به نام RTM یا Read The Market:استراتژی RTM نیز به همین نام RTM شناخته میشود.
کلام آخر
یکی از روشهای تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی بررسی الگوهای قیمتی است. به طور کلی الگوهای قیمتی شامل الگوهای کلاسیک (الگوهای قیمتی)، الگوی الیوت، الگوی هارمونیک و الگوهای شمعی ژاپنی، الگوی پرایس اکشن هستند. آیا شما هم تجربه کار با این الگوهای قیمتی را داشتهاید؟ به نظر شما کدام یک از الگوهای قیمتی بهتر از بقیه است؟ لطفا نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
الگوهای قیمتی به طور روندهای بازارهای مالی هستند که به صورت نمودارهای مختلف نمایش داده میشوند.در تحلیل تکنیکال، می توان از الگوهای قیمتی در جهت تایید روند جاری قیمت یا به عنوان یک هشدار مبنی بر تغییر روند از صعود به نزول یا بلعکس استفاده کرد.
به طور کلی الگوهای قیمتی به ۴ دسته از جمله الگوهای کلاسیک، الگوی الیوت، الگوی هارمونیک و الگوهای شمعی ژاپنی تقسیم میشوند.
منابع
“Introduction to Technical Analysis Price Patterns”, Investopedia, 2022.
“What Is the Elliott Wave Theory?”, Investopedia, 2022.
“Harmonic Patterns in the Currency Markets”, Investopedia, 2022.
“The 5 Most Powerful Candlestick Patterns”, Investopedia, 2022.
دیدگاه شما