آیا سرمایهگذاری با ریسک کم ممکن است؟- ۵ مثال از سرمایهگذاری کم ریسک
وقتی نوبت به سرمایهگذاری و به کارگیری منابع مالی میرسد٬ افراد بیشتر به دنبال راهکاری برای سرمایهگذاری هستند که مطمئن و قابل اعتماد باشد و آنها را از مواجهه با خطرات احتمالی این مسیر دور نگه دارد. این طرز تفکر٬ طبیعی به نظر میرسد چرا که همه ما میخواهیم پول و سرمایهای که با سختی و تلاش به دست آوردهایم را ایمن نگه داریم و در بهترین حالت هم زمان هم آن را رشد دهیم. تقریبا افراد تمایل ندارند که در طول زمان پول و سرمایهشان راکد بماند بلکه ترجیح میدهند در مقابل آن را به کار بگیرند و ارزش پول خود را افزایش دهند.
سرمایهگذاری کم ریسک یا سرمایهگذاری مطمئن در دستهای از فعالیتهای سرمایهگذاری قرار میگیرد که سرمایهگذار ریسک کمی را تجربه میکند و نگرانی چندانی از بابت سرمایه خود ندارد. بله٬ گزینههای سرمایهگذاری بسیاری وجود دارند که ریسک بالایی دارند اما دسته نه چندان کوچکی از سرمایهگذاران وجود دارد که نگران امنیت مالی سرمایه خود هستند و دائما در حال جستجو برای امنترین روشهای سرمایهگذاری هستند.
اما بهترین سرمایهگذاریهای بدون ریسک که میتوانید پول خود را با خیال آسوده به کار گیرید کدامند؟ در ادامه به این سوال بیشتر میپردازیم.
سرمایهگذاری کم ریسک چیست؟
میتوان به سادگی این دسته از سرمایهگذاریها را تعریف کرد. در این دسته از فعالیتهای سرمایهگذاری٬ تقریبا فقط شانسی جزئی برای از دست دادن همه یا بخشی از پول شما وجود دارد. سرمایهگذاری کم ریسک به سرمایهگذار یک پوشش امنیتی ارائه میدهد چرا که در این روش سرمایهگذاری به احتمال زیاد ارزش پول و سرمایه شما به طور ناگهانی کاهش نمییابد.
به هر حال٬ هر زمانی که شما تصمیم به سرمایهگذاری بگیرید باید بدانید که ریسک٬ عنصری است که به دنبال این تصمیم خواهد آمد. در این موقعیت تنها ترفنر کاربردی در مقابل ریسک این است که بفهمید ریسک دقیقا کجاست. به همین دلیل بهتر است که ریسک سرمایهگذاری خود را در سبد سرمایه پخش کنید.
نکته مهم دیگری که درباره سرمایهگذاری با ریسک پایین باید بدانید این است که با این انتخاب بعید است که اصل سرمایه خود را از دست بدهید اما همین طور بعید است که نرخ بازدهی بالایی از فرایند سرمایهگذاری خود کسب کنید. همه اینها نتایجی است که از انتخاب افراد در مورد متغیرهای فرایند سرمایهگذاری نشات میگیرد.
بهتر است بدانید که اگر به دنبال رشد هستید٬ استراتژیهایی را باید در فرایند سرمایهگذاری خود به کار بگیرید مه با اهداف بلند مدت شما سازگاری بیشتری دارند. حتی در سرمایهگذاریهایی با ریسک بالاتر مانند سهام٬ بخشهایی (مانند سهام سود سهام) وجود دارد که ریسک سرمایهگذاری شما را کاهش میدهد و در عین حال بازده بلند مدت جذابی را به شما ارائه خواهد کرد.
سناریویی وجود دارد که بسته به میزان ریسک پذیری شما به عنوان یک سرمایهگذار میتوانید آنها را پیادهسازی کنید.
سرمایهگذاری بدون ریسک: با پیادهسازی این سناریو در فرایند سرمایهگذاری شما هرگز یک ریال از سرمایه خود را از دست نخواهید داد. سرمایهگذاری با متحمل شدن ریسک: با پیادهسازی این سناریو در فرایند سرمایهگذاری منطقی است که در طول زمان یا ضرر کنید یا میزان کمی از سرمایه خود را از دست بدهید.
با این حال در پیادهسازی سناریوهای تحمل ریسک در سرمایهگذاری نکات دیگری نیز وجود دارد. سرمایهگذاری کم ریسک بازدهی کمتری نسبت به انواع دیگر سرمایهگذاری دارد. در کنار این مسئله تورم هم میتواند به عنوان یک موضوع مهم به چشم بیاید. چرا که اگر انتخاب شما فقط شامل گزینههای کم ریسک باشد٬ به احتمال زیاد به علت میزان تورم موجود در بازار قدرت خرید خود را در طول زمان از دست خواهید داد. به همین علت سرمایهگذاریهای کم ریسک برای سرمایهگذاریهای کوتاه مدت مناسبترند و در مقابل سرمایهگذاریهایی با ریسک بالاتر برای بازدهی در بلند مدت٬ انتخاب بهتری محسوب میشوند.
نمونههایی از یک سرمایهگذاری کم ریسک
۱-نگهداری پول در بانک
احتمالا محبوبترین و در دسترسترین نوع سرمایهگذاری٬ نگهداری پولتان در بانک است. نکته جالب اینجا است که با احتمال بالا اگر در مورد سرمایهگذاری قصدی سبد سهام کم ریسک داشته باشید اولین گزینهای که در ذهنتان تداعی شود٬نگهداری پولتان در بانک است.
به راحتی میتوانید یک حساب پسانداز در بانک باز کنید و پول خود را آنجا نگه دارید. در این روش سرمایهگذاری ارزش حساب شما تغییری نخواهد کرد. با این حال شما به آهستگی در حال از دست دادن پول خود هستید. شاید با خود بگویید من هنوز همان ۱۰۰هزار تومانی که در حساب خود پسانداز کرده بودم را دارم و حتی سود هم به آن تعلق گرفته است؛ پس چطور ممکن است که سرمایه خود را از دست داده باشم؟
این مسئله دقیقا مثل عملکرد فرسایش است. تصور کنید میزان سودی که به حساب شما تعلق میگیرد ۱٪ باشد و در همین زمان تورم بازار ۳٪ باشد٬ در این حال شما سالانه ۲٪ از قدرت خرید را از دست میدهید.
حسابهای پسانداز بانکی بهترین انتخاب برای زمانی است که شما نیاز دارید به پول خود در هر زمانی دسترسی داشته باشید. بنابراین میتوانید یک حساب پسانداز انتخاب کنید و با مقایسه نرخهای بهرهای که بانکها ارائه میدهند بهترین حساب را برای خود انتخاب کنید.
۲-گواهی سپرده:
بانکها گواهی سپرده صادر میکنند و با صدور این گواهی در بازه زمانی مشخص افراد میتوانند پول خود را در این سپردهها به کار بگیرند. نرخ سود سپردههای بانکی معمولا از نرخ حسابهای دیگر بیشتر است و یکی دیگر از مزایای خرید سپردههای بانکی این است که سرمایهگذار هر زمان که اراده کند میتواندد تمامی مبلغ سپرده یا بخشی از سبد سهام کم ریسک آن را بفروشد و معادل نقدی آن را دریافت کند.
به علاوه این که امکان خرید گواهی سپرده به صورت مشترک با افراد دیگر هم وجود دارد. تخصیص پول یا سرمایهتان به گواهی سپرده مثل حسابهای پسانداز از سرمایهگذاریهای کم ریسک محسوب میشود.
۳-اوراق بهادار:
دولتهای مختلف٬ انواع متعددی از اوراق بهادار را منتشر میکنند که همگی جز سرمایهگذاریهای کم ریسک محسوب میشوند. زمانی که تصمیم میگیرید پول خود را در اوراق قرضه سرمایهگذاری کنید٬ مانند این است که پولتان در یک بازه زمانی مشخص در ازای دریافت میزان مشخصی سود ماهیانه به دولت (یا ناشر اوراق قرضه) قرض دهید. اگر بپرسید که چرا ریسک این نوع سرمایهگذاری کم است. پاسخ این است که در هنگام فروش اوراق بهادار تضمین بازگشت سرمایه است. همین مسئله باعث شده تا ریسک این نوع سرمایهگذاری پایین باشد.
۴-صندوقهای درآمد ثابت:
رویکرد صندوقهای درآمد ثابت شباهت زیادی به رویکرد بانک دارد اما بین این دو نوع٬ تفاوتهایی نیز دیده میشود. هنگام سرمایهگذاری در این صندوقها٬ سرمایهگذار به جریان کم تغییری از سود دسترسی پیدا میکند.
ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که مگر ممکن است هم در بازارهای مالی فعالیت کرد و هم تغییرات سود و زیان را کنترل کرد؟ در مورد صندوقهای سرمایهگذاری با درآمد ثابت سعی شده تا ریسک معاملات به حداقل نزدیک شود و در مقابل میزان سوددهی از برنامههای مشابه سرمایهگذاری در بانکها بیشتر باشد.
۵-سرمایهگذاری در طلا:
طلا از دیرباز جز مواردی بوده است که افراد تمایل به سرمایهگذاری در آن را داشتهاند. علاوه بر نگهداری فیزیکی طلا٬ امروزه صندوقهایی برای سرمایهگذاری روی این فلز گرانبها ایجاد شدهاند که افراد میتوانند به راحتی و بدون دغدغه نگهداری فیزیکی طلا٬ روی آن سرمایهگذاری کنند. سوددهی حاصل از سرمایهگذاری بر روی طلا تقریبا جز سرمایهگذاریهای کم ریسک محسوب میشود.
به صورت کلی در مورد سرمایهگذاری٬ ریسک امری اجتناب ناپذیر است. هر روشی در راه سرمایهگذاری به ناچار با دستاندازهایی به نام ریسک مواجه خواهد شد٬ اما با شناخت و تجربه کافی میتوان میزان آسیب از این عامل را کنترل کرد. اپلیکیشن نزدیک فرایند سرمایهگذاری شما را در راستای اهداف شما و با کنترل مخاطراتی مثل ریسک سرمایهگذاری به صورت کاملا هوشمند و ساده پیگیری میکند. به راحتی میظ توانید اهداف خود را مشخص کنید و فرایند سرمایهگذاری در نزدیک را آغاز کنید.
سبد سهام و انواع آن
حتما تا به حال اصطلاح سبد سهام را شنیدهاید. اما آیا معنای این اصطلاح را میدانید؟ در روش سرمایهگذاری روی سبد سهام، به جای آنکه صرفا روی سهامِ یک شرکت شرط ببندیم، روی سهام چندین شرکت سرمایهگذاری میکنیم تا از افزایشِ قیمت سهام آنها به سود برسیم.
با داشتن سهامِ چندین شرکت، که به دقت و برای ایجاد توازن از بین انواع گوناگونی از بخشها و شرکتها انتخاب شدهاند، کنترل بیشتری روی ریسکی که همیشه با مشارکت در سرمایهگذاری عجین است، خواهیم داشت.
نکتهی اصلی سبد سهام این است که اگر سهام یکی از شرکتهایی که در سبد سهام کم ریسک آن سرمایهگذاری کردهاید، افت قیمت داشت، آن افت با افزایش، در قیمت سایر سهامِ سبدتان جبران شود.
تشکیل یک سبد سهام
ساخت سبد سهام فرآیندی به شدت شخصی است و به خودشناسی زیادی نیاز دارد.
اینکه سبدتان را چگونه شکل میدهید، به عوامل بسیاری از جمله درآمد فعلیتان، نگرش شما نسبت به ریسک و اینکه آن پول را برای چه سن و چه زمانی لازم دارید، بستگی دارد. اما ابتدا باید کلیت مسئلهی سبد را درک کنید و بدانید که با ایجاد سبد به چه چیزی میخواهید دست پیدا کنید.
ابتدا اهداف و افق زمانی را تعیین کنید
پیش از آغاز سرمایهگذاری، باید بر اساس اینکه چه کسی هستید و چرا میخواهید سرمایهگذاری کنید، استراتژی مشخصی ایجاد کنید.
داشتن ایدهای روشن از اهداف مالیتان و اینکه آمادهی چه مقدار ریسک هستید، شانس موفقیتتان را تا حد زیادی افزایش میدهد.
پس پیش از آنکه سهمی بخرید، این سؤالات را از خودتان بپرسید:
سابقهی ریسک و پاداش من چگونه است؟
مسلما در طرحریزیِ استراتژی سرمایهگذاری، مهمترین قدم درک نگرشتان نسبت به مسئلهی ریسک و پاداش است. شاید آن دورنمایی که از عملکرد فوقالعاده در بحث سرمایهگذاری در ذهن دارید برایتان جذاب باشد، اما برای دستیابی به آن، تا چه اندازه ریسک میکنید؟
پول را به چه منظور و چه اندازهای میخواهم؟
رویکرد روشنی نسبت به دلیل سرمایهگذاریتان داشته باشید. شاید میخواهید پساندازی داشته باشید و در نهایت خانهدار شوید. شاید میخواهید برای دوران بازنشستگی پسانداز کنید. شاید هم اصلا به دنبال امنیت مالی هستید تا اگر زمانی شرایط زندگی پیچیده شد، بتوانید از پس مشکلات برآیید.
هدفتان هر چه که هست، ابتدا ببینید چه مقدار پول نیاز خواهید داشت و چه زمانی آن را میخواهید. اهدافتان را به چارچوبهای زمانیِ کوتاهمدت (۱ تا ۳ ساله)، میانمدت (۳ تا ۵ ساله) و بلندمدت (بیش از ۵ سال) تقسیم کنید. مثلا اگر برای ده سال آینده به این پول نیازی ندارید، میتوانید در استراتژی سرمایهگذاریتان قویتر و ریسکپذیرتر عمل کنید. اما اگر پولتان را تا دو سال آینده احتیاج داشته باشید، شرایط فرق میکند.
شرایط مالی من چگونه است؟
دربارهی اینکه چه مقدار پول میتوانید برای سرمایهگذاری کنار بگذارید و انتظار دارید در آینده چقدر پول به دست بیاورید، واقعبین باشید. شاید فکر میکنید که خوب میشود اگر طی پنج سال آینده حقوقتان هشت رقمی شود، اما آیا واقعا چنین اتفاقی خواهد افتاد؟ نباید بیش از آنچه واقعا از پسش برمیآیید پسانداز بکنید. اگر چنین رویهای را پیش بگیرید، پیش از آنکه زمانش فرا برسد، در سبد سهام خودتان غرق شدهاید! برعکس، اگر مثلا انتظار دارید که پول زیادی به ارث ببرید، میتوانید هنگام تصمیمگیری در مورد بزرگیِ سرمایهگذاریتان، آن را هم با احتیاط در محاسباتتان لحاظ کنید.
چند ساله هستم؟
موقع تصمیمگیری دربارهی چگونگی سرمایهگذاری، مرحلهای از زندگی که در آن هستید، عامل مهمی به شمار میرود. در کل هر قدر جوانتر باشید، میتوانید در سرمایهگذاریهایتان ریسک بیشتری انجام دهید. حقیقت این است که بازارها مدام در حرکتی دایرهوار هستند، بازارهای سهام پایین میآیند و بالا میروند و گاهی اوقات این وضعیت برای چندین سال ثابت میماند. بنابراین اگر در شُرفِ بازنشستگی هستید، نمیتوانید در آخرین چرخهی اقتصادیتان به عنوان سرمایهگذار با رکود مواجه شوید. اما جوانها میتوانند بلندمدتتر فکر کنند. سرمایهگذارهای جوانتر میتوانند با بالا و پایین رفتنهای بیشتری در بازارها مواجه شوند.
برنامههای شخصی من چه هستند؟
در مورد اینکه چگونه تغییری در شرایط، اولویتها و تواناییتان دستیابی به اهدافتان را تغییر خواهد داد، رویکرد واضحی داشته باشید. مثلا اگر در نظر دارید بچهدار شوید، ممکن است بخواهید تا برای تحصیلات فرزندتان شروع به سرمایهگذاری کنید. اما متوجه شوید که بخش اعظم درآمدتان به هزینههای مربوط به خانهی بزرگتر و نگهداری از بچه اختصاص یافته و شما پول بسیار کمی برای این سرمایهگذاری دارید. اگر هم میخواهید طلاق بگیرید، بسته به اینکه چه توافقی با همسرتان کرده باشید، متوجه میشوید که هزینهها و درآمدتان بالا یا پایین میروند.
رابطهی نوع سبد با ریسک
ریسک، مفهومی اساسی در سرمایهگذاری است و به امکانِ از دست دادن بخش یا حتی کلِ سرمایهی اولیهتان اشاره دارد و نوع آن با توجه به کلاسهای دارایی، حوزههایی که در آنها سهام دارید، اندازهی شرکت و شرایط بازار، متفاوت است.
سهام بسیار فرّاری که ریسک بالایی در سقوط ارزش دارد، معمولا از شانس بیشتری هم در بالا رفتن ارزش برخوردار است. سهام بسیار ثابتی که ریسک کمتری برای سقوط ارزش آن را تهدید میکند، شانس کمتری برای رشد احتمالی دارد.
سبدهای سهام میتوانند با توجه به میزان ریسک و همینطور ماهیت پاداشهای بالقوهشان دستهبندی شوند. در ادامه انواع معمول سبدها را میبینید:
سبد رشدی
اگر میخواهید ارزش سرمایهگذاریتان سریع رشد کند، آنچه به اصطلاح «سبد رشدی» نامیده میشود، بهترین انتخاب برای شماست، اما برای دستیابی به این امر، باید آمادهی مواجهه با ریسک سقوط ارزش آن باشید. بخش بیشترِ این سبد، سهام با ریسک بالاست، مثل سهام شرکتهایی که سرمایهی کمی دارند. بنابراین از شانس بیشتری هم برای افزایش ارزشهای فوقالعاده زیاد برخوردارند.
سبد درآمدی
در مقابل، سبد درآمدی برای ریسک بسیار پایین طراحی شده است. اگر بیشتر علاقه دارید که درآمد ثابتی از سرمایهگذاریتان داشته باشید و چندان دنبال رشد آن نیستید و نمیخواهید ارزشش را از دست بدهد، این انتخاب مناسبی برای شماست. این سبد، عمدتا سبد سهام کم ریسک از شرکتهای بسیار باثباتی تشکیل شده است که قیمت سهامشان خیلی آهسته رشد میکند، اما بعید است که ارزششان کاهش یابد. ضمن اینکه سود سهام را بهطور منظم و سر موقع پرداخت میکنند.
سبد محافظهکارانه
سبد رشد محافظهکارانه که در این نمونه چگونگی ساخت آن را به شما نشان خواهیم داد، در صورتی برای شما مناسب است که در عین آمادگی برای پذیرش ریسک و ایجاد رشد نسبی، اهمیت بالایی برای محافظت از ارزش سرمایه قائل باشید .
بلوکهای ساختوساز: سهام رشدی، درآمدی، دفاعی، دورهای و سوداگرانه
سبدهای گوناگونی که در بالا به آنها اشاره شد، میتوانند با در کنار هم قرار دادن محتاطانهی سهام «رشدی» و «ارزشی» و همچنین ترکیب سهام «دورهای» و «دفاعی» و «سوداگرانه» به ریسک و پاداشهای هدف خود دست یابند.
سهام رشدی
سهام رشدی، سهامی است که انتظار میرود ارزش آن سریعتر از بقیهی بازار سهام رشد کند و این انتظار بر اساس عملکرد قبلی آن شکل میگیرد. این سهام شما را در معرض ریسک بیشتری قرار میدهد، اما در نهایت پاداشهای بیشتری ارائه خواهد کرد.
سهام درآمدی
سهام درآمدی یا ارزشی، سهامی است که نسبت به سایر شرکتهای حاضر در بازار سهام، سود سهام بیشتری پرداخت میکند.
سهام دفاعی
شرکتهای دفاعی آنهایی هستند که محصولات و خدماتشان چه در دوران رشد اقتصادی و چه افول آن، همواره متقاضی دارند. این شرکتها شامل شرکتهای داروسازی، صنایع همگانی (مثل برق، تلفن و …) و بسیاری از شرکتهای مواد غذایی و آشامیدنی هستند. سرمایهگذاری در این شرکتها ایمن و باثبات محسوب میشود.
سهام دورهای
شرکتهای ادواری آنهایی هستند که وقتی اقتصاد در حال رشد است، عملکرد بسیار خوبی دارند و وقتی در افول به سر میبرد، عملکرد بدی دارند. این شرکتها شامل بانکها، خطوط هوایی و شرکتهای ساختمانی هستند. سرمایهگذاری در آنها پرریسک محسوب میشود، اما وقتی شرایط بازار مناسب باشد، میتوانند رشد فوقالعادهای را به ارمغان بیاورند.
سهام سوداگرانه
سهام سوداگرانه، از آنِ دستهای از شرکتهای جدیدی است که آیندهشان نامعلوم است، اما اگر همه چیز خوب پیش برود، میتوانند ارزش خوبی ایجاد کنند، درست مثل کسی که در جستجوی انرژی به چاه نفت برسد. این شرکتها جزءِ شرکتهای بسیار پرریسک محسوب میشوند.
فارغ از اینکه در سبد رشدی سرمایهگذاری کنید یا درآمدی و دفاعی، در هر صورت سرمایهگذاریتان همیشه باید شامل سهامِ تعداد قابل توجهی از شرکتهای متفاوت باشد، حداقل ۱۵ شرکت برای این کار مناسب است.
سرمایهگذاری در طیف گستردهای از سهامی که بخشهای مختلف صنعتی را تحت پوشش قرار میدهد، ریسک را در کل بازار پخش و به سبدتان کمک میکند تا صرف نظر از شرایط بازار، رشد ثابتی داشته باشد.
اگر میخواهید در زندگی، موفقیت مالی کسب کنید
از کارآفرینهای ثروتمند یاد بگیرید و مثل آنها عمل کنید.
آموزش محاسبه ریسک و بازده و نسبت شارپ سبد سهام
انتخاب سبد، دغدغه ای جدی در سرمایهگذاری است. الگوها و روشهای مختلفی از زمانی که مارکوویتز این مساله را مطرح کرده است، برای انتخاب “سبد سرمایهگذاری بهینه” ارائه شده است. با این حال یافتن بهترین و مطمئن ترین الگو در انتخاب سبد، همواره مساله ی مهم سرمایهگذاران بوده است. برای بررسی “بازده و ریسک” سبد روش های مختلفی وجود دارد.
روش اول: محاسبه ریسک و بازده در اکسل
ابتدا می بایست قیمتهای تعدیل شدهی تاریخی همهی سهم های موجود در سبد را به دست آورد. پس از وارد کردن لیست قیمت ها در اکسل، باید قیمت ها را به بازده تبدیل کرد و با استفاده از توابع میانگین و انحراف معیار، بازده و ریسک مورد انتظار هر سهم را محاسبه کرد. در این مرحله با توجه به وزن هر سهم در سبد، بازده و ریسک سبد قابل محاسبه است. برای انجام مراحل مذکور، لازم است قیمت تعدیل شده سهم را از مرجع معتبر استخراج نموده و با فرمت مناسب در اکسل وارد نمایید. در نهایت مبرهن است، آشنایی در سطح پیشرفته با اکسل و توابع و فرمول های این محاسبات، امری ناگزیر است. حتی در صورت برقراری همه شرایط، انجام این محاسبات یک پروسه زمان بر و مملو از اشتباهات ناخواسته ی عددی است.
روش دوم: محاسبه ریسک و بازده در نرم افزار متلب
در این جا با داشتن قیمت های تعدیل شده تاریخی هرسهم می توان با استفاده از تولباکس مالی متلب، از الگوریتم میانگین- واریانس مارکوویتز بهره برد. همچنین با فراخوانی دستورات متنوع، می توان ریسک و بازده مورد انتظار سبد را به دست آورد. علاقمندان می توانند جزییات این شیوه ی محاسباتی را در سایت فرادرس در این آموزش مشاهده کنند.
روش سوم: استفاده از سامانه ویپاس
پس از ثبتنام در سایت و ورود به سامانهی ویپاس امکاناتی در اختیار شما قرار خواهد گرفت که به سهولت بتوانید برای متنوعسازی و بهینه کردن سبد سهامتان، پارامترهایی نظیر “سود و زیان” ، “مقدار ریسک” و ” شاخص نسبت شارپ” را بسنجید. با جستجوی چند سهم و چند کلیک به سادگی می توانید بازده و ریسک و نسبت شارپ هر سبد را در یک چشم به هم زدن ببینید. ویپاس یک سامانه ی عظیم محاسباتی دقیق است، یک ماشین حساب مطمئن که وظیفه آن تامین امنیت محاسبات شما در تخصیص سرمایه و ایجاد تنوع در سبد است.
با کمک راهنمای موجود در سایت ویپاس سبد مورد نظرتان را بسازید. ما به عنوان مثال سبد زیر را در نظر می گیریم.
بعد از استفاده کلیک کردن بر روی دکمهی پردازش، به نمودارها و جداولی مطابق نمونههای زیر دسترسی خواهید داشت که تمام آنچه برای آیندهنگری سرمایهتان نیاز دارید را به صورت کاملا علمی و دقیق به شما ارائه می کند. در باکس سمت راست ذیل وزن هر سهم در سبد، بازده مورد انتظار، ریسک و نسبت شارپ هر سبد را می بینید.مرز کارا رسم شده و نمودار میله ای وزن سهم های موجود در سبد نیز ارائه شده است. در ضمن برای محاسبه “ریسک”و “بازده” و “نسبت شارپ” یک تک سهم کافی است سبد انتخابی فقط شامل یک سهم باشد.
در نمودارها و جداول نمونهای که ملاحظه می فرمایید، ویپاس اطلاعاتی را در اختیار شما قرار داده، که منحصر به فرد است و پیش از این برای دسترسی به آنها نیاز به مطالعه، محاسبات طولانی و الگوریتمهای پیچیده داشتید. جهت استفادهی بهینه از این اطلاعات، ویپاس مطالب آموزشی کافی و رایگانی را در اختیار شما قرار داده است.
سبد سهام یا پرتفوی
زمانی که تعداد سهام در سبد سرمایه گذاری افزایش می یابد، به طرز قابل قبولی ریسک مجموعه را کاهش می دهد. دلیل این که ریسک کاهش می یابد، کاهش تاثیرات مختلفی می باشد که از شرایط مختلف سیاسی و اجتماعی ناشی می شوند.
معامله گرها پس از سرمایه گذاری در بازار «ریسک»، از بازار بازدهی می بینند «ریوارد». در واقع می توان گفت که میزان سرمایه گذاری که صورت گرفته است، به مقدار بازده و ریسک وابسته می باشد.
سبد سهام یا پرتفوی:
سبد سهام که به آن پرتفوی نیز می گویند، به تقسیم دارایی ها در سرمایه گذاری گفته می شود که سهم های مختلفی از صنعت های گوناگون خریداری می شود.
پورتفولیو یا پرتفوی در لغت به معنی کیف دستی می باشد که در گذشته یک سرمایه گذار، مجموعه ای از اسناد و مدارک خود را در آن کیف حمل کرده است.
در واقع پرتفوی از آنجا سرچشمه می گیرد که سرمایه گذارانی که سهام شرکت های بورسی را در اختیار داشتند هر روز به بازار بورس سر می زدند تا ببینند سرمایه آنها در چه وضعیتی می باشد.
در اصطلاح مالی به ترکیبی از دارایی های مختلف مالی می گویند که با هدف تنوع بخشی و کاهش ریسک سرمایه گذاری در کنار هم قرار می گیرند. دارایی هایی مانند:
- املاک و مستغلات
- سهام شرکت ها
- اوراق با درآمد ثابت
- سپرده های بانکی
سرمایه گذار با تنوعی که در سبد سهام خود ایجاد می کند، ریسک سرمایه گذاری خود را به میزان چشم گیری کاهش می دهد و به اصطلاح تک سهم نمی شود.
مفهوم تک سهم:
تک سهم شدن یعنی سرمایه گذار یا معامله گر، تمام سرمایه خود را تنها روی یک سهم سرمایه گذاری کند که این نوع سرمایه گذاری با ریسک بسیار بالایی مواجه می باشد.
دلیل پر ریسک بودن تک سهم شدن:
زمانی که یک سرمایه گذار تک سهم می شود، اگر ارزش آن سهام سقوط کند، تمام سرمایه دچار مشکل می شود و باعث تحمیل ضرر زیادی به سرمایه گذار می شود.
چیدمان سبد سهام:
نحوه چیدمان سبد سهام دارای دو نوع کلی می باشد که در زیر به آنها اشاره می شود:
سبد بر اساس ارزش بازار:
در این نوع از پرتفوی، وزن هر سهم با توجه به ارزش شرکتی که از آ سهام خریداری شده است، تعیین می شود.
سبد هم وزن:
این نوع سبد، بیانگر وزن تمام سهامی می باشد که در سبد با هم برابر هستند و توجهی به ارزش آنها در بازار نمی شود.
موسسه مشاوران مطالعه مقاله اوراق مشارکت را به شما عزیزان پیشنهاد می نماید.
چیدمان سبد سهام
دیدگاه مارکوویتز در سهامداری:
همه تخم مرغ هایتان را در یک سبد نچینید.
جمله ای که آنرا یکبار حداقل شنیده ایم و تلاش کرده ایم که آن را در مدیریت سرمایه خود استفاده کنیم.
نکته مهم در تشکیل سبد سرمایه گذاری آن است که پرتفوی باید دارای یک مزایا و ویژگی هایی مانند تنوع بخشی(diversification) باشمد تا بتوان گفت سبد سرمایه گذاری تشکیل شده، سبد مناسبی می باشد.
ارزش پرتفوی:
به ارزش نقدی و مالی سبد سهام هر سرمایه گذار، ارزش پرتفوی می گویند که مهم ترین عامل در بورس اوراق بهادار می باشد که به قیمت گذاری شرکت های پذیرفته شده در بورس کمک زیادی می کند.
شناسایی پرتفوی صنایع پر بازده:
قبل از تشکیل سبد سهام، لازم است که صنایع پر بازده شناسایی شوند. پس از شناسایی صنایع، سبد سهام ایجاد شود.
انتخاب تصادفی سهام که بدون مطالعه و شناسایی سهام و شرکت ها باشد، باعث ایجاد ضرر های مالی می گردد و ریسک سرمایه گذاری را بالا می برد.
تشکیل سبد متنوع و پربازده از سهام با روش های علمی و تجربی، باعث سرمایه گذاری کم ریسک و پربازده می شود. چند نمونه از مهم ترین روش ها که می توان به آنها اشاره کرد:
- عدم سرمایه گذاری تنها روی یک سهم (جلوگیری از تک سهم شدن)
- رصد کردن لحظه ای شاخص بورس
- در نظر گرفتن بازار جهانی بورس
- انتخاب صنایع پر بازده به منظور سرمایه گذاری
- انتخاب شرکت مناسب به منظور سرمایه گذاری
- انتخاب مناسب و منطقی وزن های سرمایه گذاری در سهام
- عدم تعصب و علاقه نسبت به سهام شرکت ها
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله اوراق قرضه را به شما پیشنهاد می کنیم.
سبد سهام چیست | همه چیز را درباره پرتفولیو یا پرتفو سهام بدانید
یکی از الزامات مهم برای سرمایهگذاری در بورس یا سایر بازارهای مالی دنیا، آشنایی با بخشهای مختلف و اصطلاحات مهم آن است. با اطلاع از این موارد میتوانید به راحتی در بازار بورس سرمایهگذاری کنید و معاملات پر سودی را انجام دهید. یکی از همین اصطلاحات مهم که باید با آن آشنا باشید، سبد سهام و یا پرتفو سهام میباشد که به عنوان یکی از الفبای بورس نیز شناخته میشود. در ادامه این مطلب، سبد سهام و همچنین نکات مهم آن را بیان میکنیم.
فهرست عناوین مقاله
پرتفو سهام یا سبد سهام چیست؟
از قدیم گفتهاند که همه تخم مرغ ها را در یک سبد نچینید و مفهوم پرتفو سهام نیز تقریبا معادل همین مثل است؛ یعنی باید از چندین سهام مختلف خریداری کنید تا ریسک خود را کاهش دهید. به مجموعه سهمهای خریداری شده توسط سرمایهگذاران، که در بخش خاصی از پنل کاربری آنها نشان داده میشود، سبد سهام و یا پرتفولیو گفته میشود. پرتفولیو یک واژه لاتین است که به معنای کیف چرمی بزرگ حاوی اسناد و مدارک میباشد. به همین دلیل، از این واژه برای نام گذاری سبد دارای در بازار بورس استفاده شده است.
به عبارتی دیگر، زمانی که شما سبد سهام کم ریسک مبلغ مشخصی از داراییهای خود را در بورس سرمایهگذاری میکنید و با استفاده از آن، مقداری از سهام شرکتها را خریداری میکنید، در واقع یک سبد سهام تشکیل دادهاید. البته یک پرتفو سهام علاوه بر تشکیل دادن مجموعهای از سهمهای مالی مانند سهام، اوراق قرضه، کالا، ارز، وجوه نقدی و اوراق نقد شونده، میتواند شامل اوراق غیر قابل معامله، سبد سهام کم ریسک مانند سرمایهگذاری خصوصی، عمرانی و … نیز شود.
این سبد مستقیما توسط خود سرمایهگذاران و متخصصان مالی اداره میشود و این افراد، باید مطابق با تحمل ریسک، اهداف سرمایهگذاری و همچنین پیش بینیهای انجام شده برای هر سهم، پرتفو خود را تشکیل دهند. البته باید توجه داشته باشید که یک فرد میتواند چندین سبد مختلف، با هدفهای مختلفی داشته باشد که تمامی آنها به استراتژی انتخاب شده توسط خود سرمایهگذار بستگی دارد.
همچنین همانطور که تمامی وظایف خرید و تشکیل دادن پرتفو سهام به عهده خود سهامداران میباشد، تمامی خطرات و ریسک کاهش قیمت سهمهای انتخابی نیز به عهده وی میباشد و سرمایهگذاران باید با توجه به همین موضوع، در انتخاب سهمهای مورد نظر خود دقت بالایی داشته باشند.
پرتفو سهام چه چیزهایی را نمایش میدهد؟
به طور کلی، سبد سهام نشان دهنده تمامی سهمها، اوراق قرضه، صندوقهای سرمایهگذاری و سایر مواردی است که شما آنها را خریداری کردهاید. در این بخش، شما میتوانید این موارد را به صورت بلوکهای اصلی ببینید. البته انتخابهای مختلفی برای نمایش سهمهای شما وجود دارد، به طور مثال، شما میتوانید تمامی داراییهای خود را در قالب یک نمودار دایرهای ببینید که به قطاعهایی با اندازههای مختلف تقسیم میشود و انواع داراییهای شما را در خود جای میدهد.
در این بخش شما میتوانید قیمت لحظهای، میزان خرید و فروش کلی سهم در آن روز، میزان تقاضا و عرضه در بازار و … دیگر را ببینید و با توجه به آنها، برای آینده سهم خود سبد سهام کم ریسک تصمیمگیری کنید.
نکات مهم درباره سبد سهام
در واقع سبد سهام به این موضوع اشاره میکند که باید سرمایه خود را بین چند سهام مختلف تقسیمبندی کنید تا بتوانید ریسک سرمایهگذاری و از بین رفتن داراییهای خود را کمتر کنید. با توجه به اصطلاحی قدیمی که میگوید، تمام تخم مرغهایت را در یک سبد نگذار، باید بدانید که در بازار بورس هم نباید تنها بر روی یک سهم خاص سرمایهگذاری کنید و بهتر است با میران بودجهای که برای این منظور در نظر گرفتهاید، چند سهم مختلف را خریداری کنید.
به طور مثال، اگر 40 میلیون برای سرمایهگذاری در بورس در نظر گرفتهاید، میتوانید با این پول 4 سهم مختلف را خریداری کنید، تا در صورت افت قیمت یکی از آنها، سه سهم دیگر میزان ضرر شما را در آن سهم بخصوص، جبران کنند.
یکی دیگر از نکات بسیار مهم برای تشکیل سبد سهام، رویدادهای اقتصادی جهانی میباشد که میتواند تاثیر بسیار زیادی در شاخص بورس ایران داشته باشد. به طور مثال یکی از نمونههای ساده برای تاثیر بازارهای جهانی بر بازار بورس، نوسانات قیمت نفت در بازارهای جهانی میباشد که میتواند بر روی ارزش تمامی شرکتهای حوزه صنعت نفت ایران تاثیرگذار باشد.
همچنین برای تشکیل دادن پرتفولیو مناسب، باید بتوانید صنایع پر بازدید را شناسایی کنید. برخی از کارشناسان بورسی بر این باورند که علاوه بر پیش بینی آینده سهام یک شرکت، باید به کلیت صنعتی که شرکت مورد نظر در آن فعالیت میکند نیز دقت داشته باشید تا بتوانید سرمایهگذاری سودمندی را انجام دهید. به طور مثال اگر سهام شرکتی را که در حوزه نفت و یا پتروشیمی فعالیت میکند را انتخاب کردید، باید به آینده این صنعت نیز توجه داشته باشید، زیرا اگر برای این صنعت، تصمیمات جدیدی گرفته شود، ممکن است بر روی ارزش تمامی شرکتهای حاضر در آن حوزه نیز تاثیر داشته باشد.
آشنایی با انواع پرتفو سهام
یکی از عوامل بسیار مهم برای تعیین انواع سبد سهام، میزان ریسکپذیری در انتخاب سهمهای خریداری شده میباشد. ریسک سرمایهگذاری در بورس، اجتناب ناپذیر است، زیرا سهمها در این بازار ناپایدار هستند و هر گونه تصمیمات سیاسی و اقتصادی، میتواند بر ارزش آن، تاثیرگذار باشد.
سهمهایی که پایداری آنها نسبت به سایر سهمهای دیگر بازار کمتر است، احتمال افزایش ارزش بیشتری نیز دارد و در مقابل، سهمهایی که پایداری بیشتری دارند و افت قیمت کمتری دارند، رشد احتمالی جذابی ندارند. در ادامه انواع سبدهای سهام را بر اساس ریسک، بررسی میکنیم.
سبدهای مستعد رشد
اگر میخواهید سرمایهتان به سرعت افزایش پیدا کند، باید به ازای این خواسته، ریسک آن را هم بپذیرید. سبدهای مستعد رشد میتوانند پاسخگوی خوبی به این استراتژی شما باشند اما در مقابل، باید بدانید که این مدل از سبدها دارای ریسک بیشتری هم هستند.
سبد سهام درآمدی
اگر شما جز افراد ریسکپذیر نیستید، میتوانید سبد سهام درآمدی را انتخاب کنید. این نوع از پرتفوها دارای ریسک کمتری میباشند و بیشتر سرمایهگذارانی که علاقهمند به دریافت درآمد ماهیانه هستند را به خود جذب میکند. بیشتر سهمهای موجود در این نوع سبد را سهمهای پایدارتر تشکیل میدهند که قیمت آنها ممکن است دیر رشد کند اما احتمال افت قیمت کمتری نیز دارند. همچنین این شرکتها، سودهای خوب و منظمی را پرداخت میکنند.
سبد سهام محافظه کارانه
یکی دیگر از انواع سبدها، پرتفو سهام محافظه کارانه است که روی رشد بیشتر تمرکز دارند. البته این نوع از سهمها دارای ریسک بیشتری نسبت به نوع سبد درآمدی هستند اما میتوانند سود بیشتری را برای سرمایهگذاران ایجاد کنند.
آشنایی با عوامل مهم و موثر بر تشکیل دادن سبد سهام
برای تشکیل دادن سبد سهام، دو عامل مهم میتواند تاثیرگذار باشد که در ادامه آنها را بررسی میکنیم.
میزان ریسکپذیری برای تشکیل سبد سهام
میزان تحمل ریسک، در واقع اصلیترین عامل برای تعیین استراتژی و تشکیل سبد سهام میباشد. به طور مثال، افرادی که توانایی بالایی در پذیرش ریسک دارند، ممکن است با توجه استراتژی انتخابی خود، به سراغ سهمهای ناپایدار بروند و بتوانند در مدت زمان کمی، سود بسیار زیادی از این مدل سرمایهگذاری خود ببرند.
اما افرادی که این قابلیت را ندارند و نمیتوانند نوسانات بازار را تحمل کنند، باید میزان ریسک را در سرمایهگذاری خود به حداقل برسانند و بیشتر به سراغ صندوقهای سرمایهگذاری، اوراقهای سرمایهگذاری و یا اوراق با نقد شوندگی بالا بروند.
مدت زمان تعیین شده برای سرمایهگذاری
یکی دیگر از عوامل بسیار مهم در تشکیل پرتفو سهام مدت زمانی است که افراد قصد دارند تا بر روی سهام شرکتهای مورد نظر خود سرمایهگذاری سبد سهام کم ریسک کنند. البته این مورد به استراتژی که قبل از ورود به بازار بورس برای خود تعیین کردهاید بستگی دارد. اما باید توجه داشته باشید که با نزدیک شدن به زمان هدف، بیشتر از این که به فکر حفظ سبد خود باشید، باید محافظه کارانهتر عمل کنید و در صورت لزوم سرمایه خود را نقد کنید.
نکات مهم درباره تشکیل سبد سهام
تشکیل دادن یک سبد سهام مناسب نیز دارای نکاتی است که قبل از ورود به بورس باید با آن آشنا باشید.
- قبل از هر کاری استراتژی خود را برای مدت زمان سرمایهگذاری در بورس و از نظر ریسکپذیری تعیین کنید
- هیچگاه تک سهم نباشید
- سعی کنید از هر صنعت برتر، یک سهم خوب در سبد خود داشته باشید
- برای خرید و فروش سهمها به هیچ عنوان هیجانی عمل نکنید و طبق تحلیلهای دقیق سهمی را بخرید و یا بفروشید
- پیگیر بازار باشید
- صرف نظر از نوع سبدی که انتخاب میکنید، حتما تعداد مناسبی از سهمها را در سبد خود داشته باشد. دقت داشته باشید که تعداد بالای سهمها میتواند مدیریت آنها را سخت کند و همچنین داشتن تعداد سهام کم میتواند ریسک را افزایش دهد (داشتن بیش از 5 سهم و کمتر از 15 سهم پیشنهاد میشود)
بهترین روش ممکن برای تشکیل پرتفو سهام چیست؟
قبل از تشکیل پرتفو سهام باید نکاتی را در نظر داشته باشید و با توجه به آنها برای این امر اقدام کنید. اول از همه، باید زمان و هدف خود را از سرمایهگذاری مشخص کنید و حتما به آن پایبند باشید. به همین منظور باید تمامی نکات زیر را بدانید و با توجه به آنها، استراتژی مناسب و در نهایت سبد سهام مناسبی را برای خود تشکیل دهید.
درک کامل اهداف مالی و ریسکهایی که برای آن باید به جان بخرید
اولین نکته مهم برای برنامهریزی استراتژی، دانستن میزان ریسکی است که شما میتوانید آن را تحمل کنید. برای تمامی افرادی که قصد سرمایهگذاری دارند، عملکرد عالی و رسیدن به بیشترین حد سود، یک چشمانداز بسیار عالی است اما باید بدانید که برای رسیدن به این هدف، چه مقدار میتوانید خطرات آن را بپذیرید. درک اهداف مالی و میزان ریسکی که شما میتوانید بپذیرید، میتواند شانس شما را برای رسیدن به موفقیت بسیار بالا ببرد.
چه مقدار بودجهای را برای سرمایهگذاری در نظر دارید؟
بودجهای که میخواهید در بازار بورس سرمایهگذاری کنید را مشخص کنید. این موضوع میتواند به عوامل بسیار زیادی بستگی داشته باشد. به طور مثال، اگر تا چندین سال، به مقدار پول خود نیاز ندارید، میتوانید استراتژی تهاجمیتری را برای سرمایهگذاری انتخاب کنید. در سرمایهگذاری، هیچ دلیلی برای شروع بیشتر از آن چه که در اختیار دارید و میتوانید بپردازید وجود ندارد. البته نباید تمامی سرمایه خود را هم برای این کار پرداخت کنید، زیرا در مواقعی ممکن است به بخشی از آن نیاز پیدا کنید و با توجه به وضعیت بازار نتوانید آن را نقد کنید یا مجبور شوید قبل از رسیدن به هدف مشخص شده، مقداری از آن را بفروشید.
همچنین باید توجه داشته باشید که نباید بیش از سقف بودجهای که برای سرمایهگذاری در نظر گرفتهاید وارد بازار کنید. به طور مثال اگر 10 میلیون تومان برای سرمایهگذاری در نظر گرفتهاید، با هیجانات بازار نباید پول بیشتری را وارد بازار کنید، زیرا بعد از این هیجانات، ممکن است بازار به استراحت نیاز داشته باشد و یا اصطلاحا اصلاح کند که این موضوع میتواند باعث ضرر شما شود. اما در برخی موارد، با توجه به استراتژی که از قبل تعیین کردهاید، میتوایند با سودی که از سرمایهگذاری به دست آوردهاید، سهمهای دیگری را بخرید.
چند ساله هستید؟
یکی دیگر از مواردی که میتواند در تعیین استراتژی و تشکیل سبد سهام موثر باشد، سن شما است. مرحلهای از زندگی که در آن قرار دارید میتواند نقش تعیین کنندهای در میزان ریسکپذیری شما داشته باشد. به طور مثال، یک فرد بازنشسته که مبلغی را برای گذراندن این زمان از زندگی خود در نظر گرفته است، نمیتواند به راحتی تمامی سرمایه خود را برای سرمایهگذاری در بازار در نظر بگیرد، زیرا در صورت ضرر کردن در بازار بورس، ممکن است دیگر نتواند آن را جبران کند.
اما در مقابل افراد جوان میتوانند ریسک سرمایهگذاری را به راحتی بپذیرند، زیرا در صورت هرگونه وارد شدن ضرر و افت ارزش بودجهای که آنها در بازار بورس سرمایهگذاری کردهاند، انگیزه و توان کافی برای جبران آن را دارند. یک جوان میتواند برای بلند مدت در این بازار باشد و فراز و نشیبهای آن را نظاره کند.
سخن پایانی
این روزها بورس به یکی از بازارهای محبوب سرمایهگذاران تبدیل شده و این افراد حتی در روزهایی که حال بازار هم خوب نیست در حال معامله در بورس هستند. اما اگر در ابتدای این راه هستید، باید سعی کنید تا با تمامی جنبههای بورس آشنا شوید و با توجه به آنها، استراتژی مناسبی را برای خود تعیین کنید تا بتوانید در این بازار موفق باشید. در این مطلب، تمامی نکات و عوامل تاثیرگذار بر تشکیل پرتفو سهام یا سبد سهام را بررسی کردیم. قبل از وارد شدن به بازار بورس، باید با تمامی شرایط و جزئیات این بازار آشنا باشید و با توجه به آنها اقدام به خرید و فروش سهمهای مختلف کنید.
دیدگاه شما